Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Badanie ASO - na czym polega i czemu służy? Co oznacza podwyższone ASO?

Niekiedy infekcja paciorkowcami z grupy A przebiega bez charakterystycznych objawów, a osoba zakażona nawet o nim nie wie. Niestety, nieleczone zakażenie prowadzi do groźnych powikłań np. gorączki reumatycznej. Diagnozowanie infekcji paciorkowcem umożliwia badanie ASO - dzięki niemu można stwierdzić nie tylko obecne, ale i przebyte zakażenie.
Badanie surowicy krwi
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Paciorkowce to bakterie wywołujące m.in. zapalenie gardła, szkarlatynę i różę. Nieleczona infekcja może prowadzić do gorączki reumatycznej, a ta z kolei do uszkodzenia serca i stawów lub zapalenia kłębuszków nerkowych.
  • Badanie ASO to analiza krwi, dzięki której można wykryć w organizmie człowieka przeciwciała przeciwko antygenowi paciorkowca grupy A. Ich obecność wskazuje na to, że pacjent przebył zakażenie bakterią lub jest jej nosicielem.
  • Badanie ASO wykonuje się, gdy występują objawy typowe dla anginy i infekcji górnych dróg oddechowych lub cechy powikłań po gorączce reumatoidalnej. W celu otrzymania wiarygodnego wyniku badanie ASO wykonuje się kilkukrotnie.
SPRAWDŹ TEŻ: Paciorkowiec w gardle - objawy i leczenie
Spis treści

Reklama

Co to są paciorkowce?

Paciorkowce to bakterie, które wywołują wiele infekcji w organizmie, zazwyczaj atakują układ oddechowy, w tym gardło, ale potrafią doprowadzić też do stanu zapalnego w uchu, zatokach i stawach. Paciorkowce z grupy A wywołują między innymi zapalenie gardła, szkarlatynę i chorobę zwana różą.

U większości chorych zakażenie można sprawnie wyleczyć podając antybiotyki. Jeśli jednak choroba wcześniej przebiega bez objawów i pacjent jest nieleczony, mogą wystąpić skutki uboczne w postaci gorączki reumatycznej, która potrafi uszkodzić zastawki serca i stawy lub zapalenia kłębuszków nerkowych. Dlatego tak ważne jest w przypadku podejrzenia zakażenia paciorkowcem z grupy A wykonanie badania ASO.

Reklama

Co to jest ASO i po co je badać?

ASO to tzw. odczyn antystreptolizynowy, który pozwala na wykrycie w organizmie obecności przeciwciał przeciwko streptolizynie O, czyli antygenowi paciorkowca grupy A. Przeciwciała pojawiają się wtedy, kiedy pacjent przeszedł zakażenie paciorkowcem lub jest jego nosicielem.

Reklama

Badanie krwi ASO - wskazania do wykonania

Najczęściej zakażenia paciorkowcem z grupy A daje bardzo charakterystyczne objawy typowe dla anginy i infekcji górnych dróg oddechowych, takich, jak ból gardła, rozpulchnione migdałki, gorączka. Wskazaniem do badania jest także podejrzenie szkarlatyny, która objawia się wysypką na całym ciele, wymiotami, charakterystycznym osadem na języku. Zachorowanie na różę można podejrzewać, gdy pacjent ma mocno zaczerwienioną twarz i towarzyszą temu dreszcze.

Czasem badanie ASO zleca się dopiero wtedy, gdy pojawia się charakterystyczne objawy powikłań. Przy gorączce reumatycznej pojawiają się:

  • wysoka temperatura;
  • obrzęk stawów (zwłaszcza kostek, kolan, nadgarstków);
  • bóle stawów;
  • wysypka na skórze;
  • pląsawica Sydenhama;
  • kołatanie serca;
  • bóle w klatce piersiowej.

 Kłębuszkowe zapalenie nerek objawia się:

  • zmęczeniem;
  • spadkiem energii;
  • obecnością krwi w moczu;
  • skąpomoczem;
  • bólami mięśniowymi;
  • nadciśnieniem tętniczym;
  • gorączką;
  • wysypką.

Reklama

Jak wygląda badanie ASO? Jak się do niego przygotować?

Badanie ASO polega na laboratoryjnym badaniu krwi. Od pacjenta pobiera się próbkę zazwyczaj z żyły łokciowej i przesyła do analizy. Badanie wykonuje się na czczo, wcześniej pacjent powinien odstawić leki (antybiotyki i kortykosteroidy), które mogą zafałszować wynik analizy.

Żeby uzyskać wiarygodny wynik, badanie ASO trzeba powtórzyć kilka razy - układ odpornościowy produkuje przeciwciała ASO zwykle od 1 do 4 tygodni od momentu zakażenia bakterią. Pozwala to na dokładną diagnozę, w jakim stadium jest zakażenie (najwyższe ASO jest 4-6 tygodni od wystąpienia zakażenia) lub stwierdzenie, czy pacjent jest tylko nosicielem paciorkowca. Niestety na podstawie badania ASO nie da się przewidzieć, czy po przebytym zakażeniu u badanego wystąpi powikłanie, czy nie.

Reklama

Wyniki ASO - jakie są normy?

Pewien niewielki procent zdrowych osób ma naturalnie podwyższone ASO. Jeśli pacjent nie zalicza się do tej grupy, a wynik wskazuje, że w badaniach rośnie liczba przeciwciał przeciw streptolizynie O, to sygnał, że najprawdopodobniej infekcja wystąpiła niedawno. Spadające stężenie przeciwciał wskazuje, że infekcja prawdopodobnie ustępuje. Niski poziom przeciwciał ASO świadczy o tym, że badany w ostatnim czasie raczej nie przechodził zakażenia paciorkowcem grupy A.

Właściwy poziom ASO w surowicy krwi to od 10 do 200 IU/ml. Za wartości podwyższone uznaje się:

  • dla dorosłych - 250 jednostek;
  • dla dzieci powyżej 5. roku życia - 333 jednostek;

W nielicznych przypadkach powikłań zakażeń paciorkowcami grupy A wynik testu ASO może być ujemny. Dzieje się tak w przypadku, gdy pierwotna infekcja toczyła się w obrębie skóry i gdy pacjent nie wytwarza przeciwciał ASO.

Reklama

Wysokie ASO - czy zastosować leczenie?

Samo podwyższenie wskaźnika ASO nie jest jeszcze wskazaniem do leczenia, decyzję taką lekarz podejmuje dopiero po analizie objawów klinicznych. Wiele osób z podwyższonym ASO może być nosicielami paciorkowca, ale trzeba pamiętać, że nosicielstwo nie zwiększa ryzyka gorączki reumatycznej i nie wymaga leczenia.

Czytaj również

Bibliografia

  • Benedyk, A., Blumczyński, A., Kowalewska, J., Ostalska-Nowicka, D., & Zachwieja, J. (2014). Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek u dziewczynki z rodzinnym zespołem Alporta–opis przypadku.
  • Potempa-Jeziorowska, M., Sedlaczek, K., Jonczyk, P., Potempa, A., & Kucharzewski, M. (2019). Rumień guzowaty—kręta droga do rozpoznania przyczyny. Varia Medica, 3(2), 131-136.
  • Koper-Lenkiewicz, O. Badania laboratoryjne płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR) i innych płynów z jam ciała.
  • Oko, A. (2009). Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek-problemy postępowania terapeutycznego. In Forum Nefrologiczne (Vol. 2, No. 4, pp. 211-215).
  • Lizakowski, S., & Rutkowski, B. (2009). Problemy terapeutyczne w leczeniu chorych z błoniastym kłębuszkowym zapaleniem nerek. In Forum Nefrologiczne (Vol. 2, No. 3, pp. 141-149).
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Artykuł napisany przez
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Od początku związana z dziennikarstwem medycznym. Autorka licznych wywiadów, artykułów oraz reportaży poświęconych zdrowiu i medycynie. Wyróżniona w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2015 przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. W latach 2009-2010 związana z Gazetą Wyborczą, od 2010 do 2015 roku odpowiadała za dział zdrowie w serwisach i dzienniku „Polska The Times. Dziennik Łódzki”. Od 2016 roku związana z Medme.pl, jako redaktor naczelna portalu i wiceprezes spółki Pharma Partner.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Badania krwi
Western Blot skutecznym testem na boreliozę? Sprawdź, ile się czeka na wynik i jak go interpretować
Kleszcz na skórze człowieka
AST (aminotransferaza asparaginianowa) - badanie krwi przy diagnostyce wątroby. Co oznacza wynik?
Próbka krwi do badania poziomu AST
AspAT (aminotransferaza asparaginowa) - jakie są normy badania?
Badanie próby wątrobowej
Podobne artykuły
Badanie poziomu IGE całkowitego
IgE całkowite: jaka jest norma? Co oznacza wysokie IgE, a co niskie?
Wizualizacja płytek krwi
Morfologia MPV - co znaczny za niskie lub za wysokie MPV? Jaka jest norma?
Posiew krwi przeprowadzany w labolatorium
Posiew krwi - tlenowy i beztlenowy. Ile się czeka na wyniki?
Próba krwi do badania poziomu ALT
Badanie ALT - diagnozowanie uszkodzeń wątroby. Norma wyników
Próbki krwi
Morfologia RBC - czym jest, co oznacza podwyższone i obniżone?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!