Co jeść przy cukrzycy? Sprawdź, co można jeść, a czego nie

Reklama

Dieta podstawą leczenia cukrzycy

Cukrzyca jest jedną z najczęściej występujących chorób na świecie. WHO szacuje, że cierpi na nią ponad 42 milionów ludzi (z czego około 3,5 mln w Polsce).

W zależności od typu oraz stopnia zaawansowania, w leczeniu cukrzycy stosuje się insulinoterapię (głównie cukrzyca typu 1) oraz farmakoterapię z wykorzystaniem innych leków i działania profilaktyczne, takie jak wysiłek fizyczny i właściwa dieta, służące redukcji nadwagi – głównej przyczyny cukrzycy typu 2.

Nie ma natomiast praktycznie osobnego sposobu odżywiania dla osób chorujących na cukrzycę typu 3 (wtórną).

Badania wykazały, że aktywność fizyczna (5x30 minut, w sumie 150 minut w tygodniu) i zmniejszenie kaloryczności posiłków minimalizują ryzyko cukrzycy o 60 procent na przestrzeni 3 lat. Dlatego dieta przy cukrzycy jest jednym z podstawowych elementów terapii profilaktycznej i leczniczej.

Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna podaje, że liczba chorych na cukrzycę wciąż rośnie. Podstawą leczenia chorego jest monitorowanie stężenia glukozy we krwi (glikemii).

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne podaje, że dieta dla cukrzyków spełnia 4 podstawowe cele:

• utrzymuje prawidłową masę ciała;
• utrzymuje właściwe stężenie glukozy we krwi;
• utrzymuje optymalne stężenie lipidów i lipoprotein;
• utrzymuje prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego krwi.

Jak osiągnąć te cele? Jak powinna być skomponowana dieta diabetyka? Co jeść przy cukrzycy, a co jest niewskazane?

Co jeść przy cukrzycy?

Dieta dla cukrzyków poddana jest wielu reżimom. Osoby chore lub zagrożone rozwojem choroby, powinny ściśle przestrzegać wytycznych dotyczących wielkości  i częstotliwości posiłków, a także składu spożywanego pokarmu, ze szczególnym uwzględnieniem wartości kalorycznej oraz ilości węglowodanów, białek i tłuszczów.

Najbardziej generalna zasada mówi o regularnym spożywaniu 5 relatywnie niewielkich posiłków w ciągu dnia, skomponowanych z produktów o niewielkiej zawartości węglowodanów łatwo przyswajalnych, w tym cukrów prostych. Pamiętać jednak trzeba, że nie istnieją uniwersalne wskazania, a odpowiedź na pytanie, co jeść przy cukrzycy, zależy od tego, z którym typem choroby mamy do czynienia.

Dieta w cukrzycy typu 1

Cukrzyca typu 1 występuje stosunkowo rzadko (około 10 proc.) przypadków i najczęściej dotyka osoby młode. Jej istotą jest niedostateczne wydzielanie insuliny przez trzustkę, do czego dochodzi w wyniku patologicznych reakcji układu odpornościowego.

Osoby chore na cukrzyce typu 1 leczone są za pomocą insuliny. Głównym celem diety w tym przypadku jest dostosowanie dawek insuliny do ilości węglowodanów, białek i tłuszczów, znajdujących się w spożywanych posiłkach.

W celu ułatwienia obliczeń stosuje się tzw. wymienniki pokarmowe. 1 wymiennik węglowodanowy (WW) to taka porcja produktu, w której znajduje się 10 gram węglowodanów łatwo przyswajalnych.

Podobnie rzecz wygląda w przypadku wymiennika białkowego (WBZ) oraz tłuszczowego (WT), natomiast 1 wymiennik białkowo-tłuszczowy (WBT) równa się 100 kcal z białek i tłuszczów z danego pokarmu. Parametry też można wyliczać samodzielnie, dysponując danymi o gramaturze oraz składzie pokarmów, lub też korzystając z gotowych tabel. Przykładowo 1 wymiennik węglowodanowy to:

• 20 gram chleba pszennego (1 kromka o grubości ok. 7 mm),
• 50 gram kaszy (2 duże łyżki),
• 200 g mleka 0,5 (1 szklanka),
• 100 gram jabłek (1 sztuka średniej wielkości),
• 110 gram soku pomarańczowego (1/2 szklanki),
• 200 gram marchwi (4 sztuki).

Generalnie dieta przy cukrzycy typu 1 powinna zawierać jak najmniej węglowodanów łatwo przyswajanych i być zgodna z ogólnymi zasadami zbilansowanej diety.

Natomiast co do szczegółów, dieta w cukrzycy typu 1 ściśle powiązana jest z insulinoterapią i jako taka ustalana jest indywidualnie przez lekarza, na podstawie takich czynników, jak poziom glikemii, wiek, płeć, tryb życia, masa ciała, zapotrzebowanie energetyczne.

Dieta w cukrzycy typu 2

Cukrzyca typu 2 jest bardzo rozpowszechniona, stanowi ok. 90 procent wszystkich przypadków choroby. Jej istotą jest upośledzenie wrażliwości organizmu na insulinę, skutkujące zwiększonym jej wydzielaniem przez trzustkę a następnie zaburzeniem i ustaniem produkcji tego hormonu.

Główną przyczyną choroby jest w tej sytuacji otyłość, dlatego dieta przy cukrzycy typu 2 ma przede wszystkim za zadanie redukcję i utrzymanie prawidłowej masy ciała. Z najnowszej rekomendacji Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego wynika, że  węglowodany powinny zapewniać około 45 procent całkowitej ilości energii dostarczanej w pokarmie.

Jeśli zaś źródłem węglowodanów są produkty o niskim indeksie glikemicznym i wysokim udziale błonnika, lub też kiedy chory zachowuje dużą aktywność fizyczną, współczynnik ten może sięgać nawet 60 proc.

Początek treści sponsorowanej

Nieleczona cukrzyca prowadzi do groźnych powikłań – neurologicznych, naczyniowych i krążeniowych. Właściwa terapia to nie tylko przyjmowanie leków, ale regularne monitorowanie stanu zdrowia, w tym szczególnie poziomu glikemii. W skład leczenia i profilaktyki wchodzą odpowiednie zalecenia dietetyczne i pielęgnacyjne. To wszystko znajdziesz na witrynie poświęconej zdrowiu osób chorych na cukrzycę – strefadiabetyka.pl. Wejdź i dołącz do naszej społeczności.

Oznacza to więc, że dieta dla diabetyka bynajmniej nie powinna być wolna od węglowodanów. Głównym jednak źródłem węglowodanów powinny być produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym (<55). Jeśli chodzi o pozostałe składowe diety dla cukrzyka, tłuszcze powinny zapewniać około 30-35 procent wartości energetycznej diety, zaś białka – 15-20 procent.

Co powinien i co może jeść cukrzyk, aby sprostać powyższym zaleceniom? Wśród wskazanych produktów wymienić można:

• produkty zbożowe: pieczywo  razowe i żytnie, kasza gryczana, jaglana i pęczak, makaron z mąki razowej, ryż brązowy, płatki owsiane;
• warzywa: pomidory, sałata, świeże oraz kiszone ogórki, rzodkiew, kalafior, kapusta, brokuły, szparagi, szczypiorek, pietruszka;
• owoce: jagody, truskawki, kiwi, cytrusy, brzoskwinie;
• mięso i wędliny: cielęcina, indyk, kurczak, szynka wołowa i drobiowa, dorsz, pstrąg, szczupak;
• produkty mleczne: sery chude;
• tłuszcze: roślinne - oliwa z oliwek, olej rzepakowy.

Reklama

Suplementy diety dla diabetyka

Dieta dla osób chorych na cukrzycę typu 2 nie jest więc wybitnie restrykcyjna, nie mniej rygorystyczne jej stosowanie nie zawsze jest możliwe. Taka dieta wiąże się też z rezygnacją z niektórych produktów żywnościowych, a co za tym idzie z niedoborami określonych witamin czy minerałów.

Dlatego zaleca się suplementację takimi środkami, jak Doppelherz aktiv Dla diabetyków + Morwa, które pozwalają normalizować poziom cukru we krwi, dostarczając jednocześnie cennych składników odżywczych. Preparat Doppelherz zawiera w swoim składzie aż 15 substancji, w tym między innymi:

• wyciąg z liści morwy białej - hamuje rozkład cukrów złożonych, takich jak skrobia czy sacharoza, do postaci cukrów prostych (glukoza), pomagając utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi;
• chrom - również służy normalizacji poziomu glukozy we krwi;
• witaminy B6, B12 oraz kwas foliowy - regulują poziom homocysteiny we krwi;
• cynk, selen, witaminy C i E - chronią komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym.