Dysfagia – leczenie, objawy, przyczyny

Reklama

Dysfagia

Istnieją dwa rodzaje dysfagii:

• dysfagia ustno-gardłowa (zwana także przedprzełykową lub górną). Występuje wówczas, kiedy trudności w przełykaniu dotyczą przejścia zjedzonego pokarmu z jamy ustnej i gardła do przełyku;
• dysfagia przełykowa (określana również mianem dolnej) dotyczy z kolei przechodzenia spożytego pokarmu przez cały przełyk.

Reklama

Dysfagia - przyczyny

Dysfagia posiada bardzo różnorodne podłoże, dlatego też powodów jej występowania jest bardzo wiele. Przyczyny te można podzielić na dwie grupy, w zależności od jej rodzaju:

• przyczyny dysfagii ustno-gardłowej: istniejące w jamie ustnej lub też gardle zmiany miejscowe w postaci zapaleń, ropni, chorób nowotworowych gardła, jak również języka, powiększonych węzłów chłonnych oraz tarczycy, ciał obcych (np. kość). Zdecydowanie częściej dysfagia przedprzełykowa jest wynikiem guzów mózgu, stanów po udarze mózgu i urazie czaszkowo-mózgowym, stwardnienia rozsianego, choroby Parkinsona, choroby Huntingtona, sarkoidozy, zespołu Sjögrena, błonicy, zatrucia jadem kiełbasianym, miastenii i miopatii. Tego typu dysfagia może być także efektem zapalenia mięśni, cukrzycy lub zabiegów operacyjnych w obrębie jamy ustnej i gardła. W przypadku, kiedy dysfagia towarzyszy takim schorzeniom jak choroba Huntingtona lub Parkinsona, a także stwardnieniu rozsianemu i miastenii oraz po udarach mózgu określa się ją mianem dysfagii neurogennej (niezwykle rzadko pojawia się jako pierwszy z objawów tych dolegliwości, dlatego choroby te rozpoznaje się na ogół u chorych po innych, zdecydowanie bardziej dla nich typowych objawach).
• przyczyny dysfagii przełykowej: guzy przełyku lub okolicy wpustu żołądka, stany pourazowe np. po oparzeniu, połknięciu ostrego przedmiotu, skutki uboczne stosowania niektórych leków (np. używanych w leczeniu osteoporozy), choroby nerwowo-mięśniowe, jak również powikłania po chorobie refluksowej (w trakcie jej trwania powstają owrzodzenia, które gojąc się, prowadzą do zwężenia światła przełyku).

Reklama

Dysfagia - objawy

Początek treści sponsorowanej

Układ pokarmowy pełni wiele ważnych funkcji, przez co narażony jest na różne zaburzenia.  Efektem nieprawidłowej pracy żołądka może być niestrawność, zgaga czy nadkwaśność. Na szczęście na rynku jest wiele produktów, które w szybki sposób pomogą uporać się z przykrymi dolegliwościami. Leki są dostępne bez recepty, w postaci małej tabletki. Kliknij tutaj i wybierz odpowiedni lek.

Lista objawów dysfagii, podobnie jak list przyczyn tego schorzenia, jest bardzo długa. Do tych najbardziej charakterystycznych i najczęściej występujących zalicza się:

• chrypka, czkawka, kaszel, krztuszenie się, dławienie się i zachłystywanie się podczas jedzenia,
• łzawienie i kichanie,
• odruchy wymiotne,
• odczucie bólu podczas przełykania,
• ślina lub także pokarm wyciekający z jamy ustnej lub też w niej zalegający,
• uczucie pieczenia i palenia za mostkiem,
• odbijanie i zgaga,
• nieprzyjemny i uporczywy zapach z ust,
• świszczący oddech,
• uczucie, że kęs pokarmowy zalega w gardle, przełyku lub za mostkiem,
• proces jedzenia wydłużony w czasie,
• spadek wagi ciała.

W przypadku dysfagii chory ma początkowo problemy z połykaniem pokarmów w postaci stałej. Z czasem trudności te dotyczą pokarmów w postaci rozdrobnionej (papkowatej) i płynów. W najpoważniejszym stadium schorzenia dochodzi co całkowitego braku możliwości połykania (zwanej afagią).

Zobacz też: Przełyk Barretta – objawy, leczenie, dieta

Reklama

Dysfagia u dzieci

Na dysfagię cierpią bardzo często dzieci, także niemowlęta, np. takie, które urodziły się z problemami neurologicznymi w postaci mózgowego porażenia dziecięcego, ale nie tylko. W tym przypadku przyczyną mogą być także nieprawidłowo ukształtowane mięśnie. Początkowo dysfagia u dzieci może objawiać się niewłaściwą motoryką warg, języka oraz żuchwy (szczególnie widoczna na etapie przejścia dziecka z pokarmu płynnego na pokarm stały). Z wiekiem dziecka dochodzi do tego często wady zgryzu i wymowy, w tym m.in. seplenienie.

Uwagę rodziców powinny ponadto zwrócić takie objawy jak:

• brak jakiegokolwiek zainteresowania ze strony dziecka jedzeniem, jak również brak jakiegokolwiek sygnalizowania głodu,
• brak umiejętności ssania, gryzienia, żucia, a w konsekwencji i połykania,
• ślinotok,
• wypychanie jedzenia przy pomocy języka, jak również jego wypluwanie lub przechowywanie w policzkach,
• odruchy wymiotne już na sam widok jedzenia, a także wymioty w trakcie spożywania posiłku lub po jego zakończeniu,
• zaparcia,
• początkowo bardzo chętne przystępowanie do posiłku, które w jego trakcie przeradza się w niechęć, a na koniec w stanowczą odmowę zjedzenia czegokolwiek.

Dysfagia u dzieci jest zdecydowanie bardziej niebezpieczna niż w przypadku osób dorosłych, ponieważ u małych pacjentów szybciej dochodzi do odwodnienia i niedożywienia.

Reklama

Dysfagia u osób starszych

Drugą grupą wiekową borykającą się często z problemem dysfagii są osoby starsze. Jest to spowodowane na ogół osłabieniem mięśni odpowiedzialnych za przełykanie pożywienia. By spożywanie każdego posiłku nie wiązało się w przypadku takich osób z koszmarem, należy zadbać o to, by podawane im pożywienie miało odpowiednią (czyli łatwą do zjedzenia) konsystencję, jak również o to, by podawane porcje nie były zbyt duże.

Jednocześnie ważny jest fakt, by mimo wszystko zapewnić osobie starszej cierpiącej na dysfagię dietę bogatą w niezbędne dla jej zdrowia witaminy i składniki mineralne. Pomóc mogą w tym m.in. specjalistyczne preparaty odżywcze, które są do kupienia w aptekach, a które są dedykowane osobom w podeszłym wieku mającym problemy z połykaniem, a więc przyjmowaniem pokarmów.

Reklama

Dysfagia - leczenie

W przypadku stwierdzenia występowania objawów świadczących o dysfagii należy udać się niezwłocznie do lekarza specjalisty, który podda dolegliwość szczegółowej analizie. Jest to bardzo istotne, ponieważ dysfagia niezwykle rzadko występuje jako oddzielne schorzenie. Zdecydowanie częściej jest sygnałem alarmującym o innej, nierzadko bardzo poważnej chorobie. Nie powinno się więc jej lekceważyć i odkładać wizytę u lekarza na bliżej nieokreśloną przyszłość.

Wśród badań, które wykonuje się najczęściej w przypadku podejrzenie dysfagii, należy wymienić:

• wideofluoroskopia umożliwiająca przyjrzenie się procesowi połykania, zaczynając od żucia do ruchów języka i gardła,
• endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego,
• RTG poprzedzone doustnym podaniem środka kontrastowego,
• manometria przełyku,
• pH-metria przełyku,
• elektromiografia z wykorzystaniem elektrod intraluminarnych lub haczykowatych do badania mięśni gardła.

Nie istnieje jeden, niezawodny sposób leczenia dysfagii. Jego wybór zależy od tego, jakie jest jej podłoże. Dlatego też ogromną rolę ma w przypadku tego schorzenia właściwa i rzetelnie wykonana diagnostyka. Bez względu na rodzaj przyczyny dysfagii, każdego chorego warto zaznajomić ze specjalną gamą ćwiczeń, które zapobiegają zaleganiu pożywienia i jego niebezpiecznemu przedostaniu się do dróg oddechowych.