Niejednokrotnie kierowcy zastanawiają się czy mogą wsiąść za kierownicę po kieliszku wina wypitym do kolacji, czy na porannym kacu po wieczornej imprezie. Znajdź odpowiedź na te wątpliwości w dalszej części artykułu.
Reklama
Jak sprawdzić, czy nie przekraczasz dopuszczalnych promili?
Próbując odpowiedzieć sobie na pytanie, ile promili można mieć w organizmie po spożyciu konkretnej dawki alkoholu, jedyną wiarygodną odpowiedź wskaże laboratoryjne badanie krwi.
Drugą, co do precyzji pomiarów i najbardziej rozpowszechnioną metodą jest badanie alkomatem, które z kolei określa zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.
Tradycyjne profesjonalne alkomaty wykorzystywane są przede wszystkim przez policję, ale każdy kierowca może zakupić podobne urządzenie na prywatny użytek i w razie potrzeby, sprawdzić wartość promili w wydychanym powietrzu.
Jak sprawdzić natomiast promile bez alkomatu? Istnieje na to sposób. Można spróbować oszacować zawartość alkoholu we krwi, czy to korzystając z wzorów matematycznych, czy z gotowych algorytmów wykorzystywanych przez tzw. wirtualny alkomat.
Takie obliczenia warto jednak traktować bardziej jako podpowiedź, niż dokładny wskaźnik stężenia promili we krwi.
Reklama
Dlaczego normy dopuszczalnych promili są tak niskie?
Już nawet niewielkie stężenie alkoholu we krwi potrafi dać o sobie znać. Po jednym piwie może wydawać się, że wszystko jest w porządku, a jednak nie jest to prawda. Organizm reaguje już na stężenie 0,1 promila. (Warto wspomnieć, że standardowo przyjmuje się, że np. tuż po wypiciu jednego piwa alkohol we krwi osiąga wartość 0,26 promila.)
Na samym początku jest to lekkie rozproszenie uwagi. Od 0,2 promila odczuć można dłuższe spostrzeganie, a od 0,3 zaburzenia równowagi i koordynacji, co wpływa na spostrzeganie kształtu z oddali.
Kiedy osiąga się 0,5 promila we krwi, dochodzi do:
- zmniejszenia zdolności rozpoznawania sytuacji,
- pobudliwości,
- upośledzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- pogorszenia ostrości widzenia i oceny odległości,
- opóźnienia adaptacji oka do ciemności i ruchomych źródeł światła.
Większość ludzi dopiero wtedy zaczyna odczuwać wpływ alkoholu.
Następnie od 0,8 promila błędnie ocenia się własne możliwości, a także znacznie obniża się samokontrola i koncentracja.
Między 1 a 2 promile dochodzi do:
- zaburzenia koordynacji mięśniowej i równowagi,
- osłabienia sprawności intelektualnej i pamięci,
- brawury,
- opóźnienia czasu reakcji,
- wahań nastroju.
Później, tj. do 3 promili występują:
- zaburzenia mowy,
- wzmożona senność,
- obniżenie zdolności kontroli własnego zachowania i poruszania się.
Po przekroczeniu tego progu odczuwa się spadek ciśnienia krwi, obniżenie temperatury, a także możliwy jest powolny zanik funkcji oddechowych.
Takie stężenie alkoholu zagraża życiu. Powyżej 4 promili dojść może nawet do śpiączki, a następnie śmierci. Dlatego przestrzeganie dopuszczalnej ilości alkoholu we krwi jest bardzo ważne.
Znaleźli się oczywiście tacy ludzie, którzy przekroczyli ten próg i przeżyli. Bywa, że media donoszą o osobach, które posiadały 12, a nawet niemal 14 promili we krwi.
Reklama
Dopuszczalne promile a rodzaj trunku
Wielu kierowców niejednokrotnie zadaje sobie pytanie, ile może mieć promili w organizmie po jednym piwie, kieliszku wódki, czy lampce szampana. Po jakim czasie będą mogli prowadzić auto, jeśli przykładowo w środku dnia na letnim festynie wypili piwo. Odpowiedź brzmi banalnie - piłeś, nie jedź.
Niektórym może się wydawać, że jeśli o godzinie 13 wypili jedno zimne piwo zagryzając trunek kiełbaskami z grilla, to o godzinie 15 spokojnie mogą wsiadać za kółko. Nic bardziej mylnego.
Stężenie alkoholu we krwi zależy od wielu czynników. Dlatego, np. im większa masa ciała tym maksymalne stężenie alkoholu we krwi będzie niższe. Nie oznacza to jednak, że w przypadku wysokiego, dobrze zbudowanego, zdrowego mężczyzny jedno piwo nie zaszkodzi, nie spowolni jego reakcji i nie zostanie wykazane w badaniu alkomatem.
Ile maksymalnie można wypić poszczególnych rodzajów trunków, by nie przekroczyć dopuszczalnych promili przed prowadzeniem auta?
Według badań przeprowadzonych przez wyborkierowcow.pl na 3 osobach w wieku między 20 a 30 lat:
- osoba o wadze 47 kg, wzroście 165cm – miała dopuszczalne stężenie alkoholu (0,2 promila) we krwi 6 godzin po wypiciu półlitrowej puszki piwa (5,6%), 3 godzin po wypiciu lampki (150ml) wina (11,5%), 5 godzin po wypiciu kieliszka (50 ml) wódki (40%) i 7 godzin po wypiciu butelki (100ml) likieru 30%,
- osoba o wadze 78 kg, wzroście 184cm - miała dopuszczalne stężenie alkoholu (0,2 promila) we krwi 2 godziny po wypiciu półlitrowej puszki piwa (5,6%), 1 godziny po wypiciu lampki (150ml) wina (11,5%), 1 godzinę po wypiciu kieliszka (50 ml) wódki (40%) i 2 godzin po wypiciu butelki (100ml) likieru 30%,
- osoba o wadze 110 kg, wzroście 187cm - miała dopuszczalne stężenie alkoholu (0,2 promila) we krwi 1 godzinę po wypiciu półlitrowej puszki piwa (5,6%), 1 godzinę po wypiciu lampki (150ml) wina (11,5%), 1 godzinę po wypiciu kieliszka (50 ml) wódki (40%) i 1 godzinę po wypiciu butelki (100ml) likieru 30%.
Dla każdej z tych osób we wszystkich przypadkach potrzebna była 1 lub 2 godziny do pełnego wytrzeźwienia. Dopiero wtedy alkomat pokazywał 0,0 promila. Zatem czas trzeźwienia zależy od wielu czynników i najlepiej wcale nie pić alkoholu, jeśli ma się zamiar prowadzić.
Reklama
Ile promili można mieć w Polsce?
Ile promili można mieć w Polsce i jakie są kary za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu?
Dopuszczalna ilość alkoholu, a dokładniej mówiąc promili w organizmie, przy której zgodnie z polskim prawem można usiąść za kierownicą to maksymalnie do 0,2 promila we krwi, czyli do 0,1 mg/l w wydychanym powietrzu.
Można być pewnym, że nie popełniamy ani wykroczenia, ani przestępstwa tylko wówczas, gdy policyjny alkomat wykaże wartość maksymalnie do 0,1 mg/l. Jeśli zaś przekroczymy dozwolony próg stężenia alkoholu we krwi musimy się liczyć z poważnymi konsekwencjami.
Prawne skutki jazdy pod wpływem alkoholu będą uzależnione m.in. od tego jakie dokładnie wartości promili zobaczymy na policyjnym alkomacie.
Polskie prawo rozróżnia dwie podstawowe sytuacje:
- po spożyciu alkoholu - kiedy kierowca we krwi ma pomiędzy 0,2 a 0,5 promila alkoholu, co jest równoznaczne z wynikiem od 0,1 do 0,25 mg/l (dm3) w wydychanym powietrzu,
- stan nietrzeźwości - kiedy prowadzący pojazd ma więcej niż 0,5 promila alkoholu we krwi, czyli ponad 0,25 mg/l (dm3) alkoholu w wydychanym powietrzu.
Pierwsza sytuacja, czyli stan po spożyciu alkoholu, oznacza że kierujący pojazdem popełnił wykroczenie, z kolei stan nietrzeźwości traktowany jest jak popełnienie przestępstwa.
Za wykroczenie po spożyciu alkoholu prowadzącemu pojazd grozi (według Kodeksu wykroczeń i Kodeksu karnego):
- utrata prawa jazdy i tym samym zakaz prowadzenia pojazdów na minimum 6 miesięcy lub dłużej (do 3 lat),
- kara grzywny nie niższej niż 2500 złotych w przypadku pojazdu mechanicznego i minimum 1000 złotych dla pojazdu innego np. roweru do maksymalnie 30 000 złotych,
- kara pozbawienia wolności od 5 do 30 dni,
- 15 punktów karnych.
W przypadku popełnienia przestępstwa, czyli jazdy w stanie nietrzeźwości grozi (według Kodeksu wykroczeń i karnego):
- zakaz prowadzenia pojazdów na minimum 3 lata,
- kara grzywny uzależniona od dochodów (od 10 do 540 stawek dziennych; od 10 do 2000 złotych za stawkę dzienną),
- kara ograniczenia bądź pozbawienia wolności do lat 2 (są to najczęściej prace społeczne),
- grzywna od 5000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej,
- 15 punktów karnych.
Kary mogą być zdecydowanie wyższe, kiedy kierowca jedzie pod wpływem alkoholu po raz drugi (jest wówczas recydywistą i mandat minimalny wynosi 5000 złotych) oraz jeśli prowadząc po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości spowodował wypadek.
O wymiarze kary decyduje sąd. Jeśli osoba jest w stanie nietrzeźwości (co najmniej pół promila) i stwarza zagrożenie dla siebie oraz innych, może zostać przez policję zawieziona do izby wytrzeźwień, jednak na czas nie dłuższy niż 24 godziny.
W przypadku spowodowania wypadku (według Kodeksu wykroczeń i karnego):
- bez ofiar śmiertelnych - kara więzienia do 4,5 roku; zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat; sankcja finansowa w wysokości od 10 000 do 60 000 złotych;
- z uszczerbkiem na zdrowiu lub spowodowaniem śmierci - kara więzienia od 2 do 12 lat; dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów; sankcja finansowa w wysokości od 10 000 do 60 000 złotych;
- z ofiarami śmiertelnymi - kara więzienia od 3 do 12 lat; dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów; sankcja finansowa w wysokości od 10 000 do 60 000 złotych.
Reklama
Ile promili można mieć w innych krajach?
Dla porównania z innymi europejskimi krajami, przykładowo w Niemczech nie można przekroczyć 0,5 promila, z wyjątkiem młodych kierowców (posiadających prawo jazdy dwa lata), kierowców do 21 roku życia i kierowców zawodowych, u których stężenie alkoholu we krwi musi wynosić zero.
To, ile można mieć promili, różni się w całej Europie, a nawet na świecie.
Jak wygląda dopuszczalna ilość alkoholu we krwi w poszczególnych krajach? W Wielkiej Brytanii, a konkretniej w Anglii, Walii, karom podlega prowadzenie pojazdów po przekroczeniu 0,8 promila, we Francji 0,5 promila, w Grecji i we Włoszech do 0,5 promila, a z kolei w Czechach i na Słowacji wynik badania alkomatem ma zawsze wskazywać 0.
Dopuszczalna dawka alkoholu we krwi w innych krajach wynosi (według Blood Alcohol Concentration (BAC) Limits – etsc.eu) w:
- Chorwacji - 0,5 promila,
- USA -0,8 promila (jeśli jesteś kierowcą zawodowym lub masz więcej niż 21 lat; w innym przypadku w niektórych stanach istnieje podejście zerowej tolerancji np. w Illinois),
- Hiszpanii - 0,5 promila (dla kierowców, którzy posiadają prawo jazdy dłużej niż 5 lat; w innym przypadku 0,3 promila),
- Rosji - 0 promila,
- Holandii - 0,5 promila (dla kierowców, którzy posiadają prawo jazdy dłużej niż 5 lat; w innym przypadku 0,2 promila),
- Szwecji - 0,2 promila,
- Nowej Zelandii - 0,5 promila,
- Irlandii Północnej - 0,5 promila,
- Szkocji - 0,5 promila.
