Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Oparzenia: pierwsza pomoc przy oparzeniach termicznych

Poparzeniom termicznym ulega rocznie 400 tysięcy osób w Polsce. Sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy przy oparzeniach termicznych.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach termicznych
Źródło: 123RF
Spis treści

Reklama

Czym jest oparzenie?

Oparzenie jest uszkodzeniem skóry, a także tkanek podskórnych, powstałym na skutek działania prądu, promieniowania, wysokiej temperatury lub substancji chemicznej. Skóra jest największym narządem człowieka i stanowi barierę ochronną organizmu przed różnymi czynnikami zewnętrznymi. Utrata bariery ochronnej w wyniku poparzenia zaburza homeostazę organizmu i może być przyczyną trwałej utraty zdrowia, a nawet śmierci. Ze względu na przyczynę wyróżnia się następujące rodzaje oparzeń:

  • oparzenia termiczne,
  • oparzenia chemiczne,
  • oparzenia elektryczne,
  • oparzenia wywołane promieniowaniem (m.in. oparzenia słoneczne lub laserowe).

Reklama

Stopnie oparzeń

Oparzenia stopniuje się także pod względem rozległości i głębokości ran. Wyróżnia się:

  • oparzenia I stopnia – obejmujące tylko naskórek i objawiające się zaczerwieniem skóry i bólem,  nie pozostawiają blizn.
  • oparzenia II stopnia – wyróżnia się oparzenia II stopnia a i b: oparzenia II a obejmują warstwę naskórka i część skóry właściwej, można je rozpoznać po pęcherzach wypełnionych surowiczym płynem. Zwykle nie pozostawiają blizn i towarzyszy im silny ból. Oparzenia II b natomiast obejmują całą warstwę skóry właściwej. Przy tym stopniu oparzenia skóra zazwyczaj jest biała z charakterystycznymi czerwonymi punktami. Pacjenci odczuwają mniejszy ból ze względu na uszkodzenie zakończeń nerwowych. W większości przypadków nie da się uniknąć blizn.
  • oparzenia III stopnia – z charakterystyczną martwicą, która obejmuje skórę właściwą, naczynia i nerwy oraz tkankę tłuszczową. Skóra przy tym stopniu oparzenia jest twarda, sucha, perłowobiała lub brunatna. Proces gojenia się trwa bardzo długo. Pacjenci wymagają przeszczepu skóry.
  • oparzenia IV stopnia – martwica obejmuje też mięśnie, ścięgna i kości. Skóra najczęściej jest zwęglona.

Co warto podkreślić, nie we wszystkich źródłach medycznych można spotkać się z czterostopniową skalą oparzeń. Niektóre źródła podają trzystopniową klasyfikację, w której wyróżniony powyżej IV stopień zalicza się do oparzeń III stopnia.

Poparzenie termiczne

Poparzenia termiczne należą do najczęstszych. Rocznie poparzeniom powstałym na skutek działania wysokiej temperatury ulega 400 tysięcy osób. Wśród czynników wywołujących oparzenia termiczne wymienia się kontakt z wrzącą wodą lub parą wodną, gorącym mlekiem lub olejem. W domach często przytrafiają się oparzenia rozgrzanym żelazkiem. Znacznie poważniejsze w skutkach są oparzenia termiczne powstałe w pożarach. Z tymi poparzeniami termicznymi najczęściej mają do czynienia lekarze na Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych.

Niektórzy pacjenci wymagają specjalistycznej opieki w Centrach Leczenia Oparzeń. Trafiają tam osoby dorosłe z oparzeniami przekraczającymi 25 proc. powierzchni ciała, dzieci i seniorzy z ranami oparzeniowymi przekraczającymi 20 proc. powierzchni ciała, a także wszystkie osoby z oparzeniami III stopnia przekraczającymi 10 proc. pc. 

Reklama

Pierwsza pomoc przy oparzeniach termicznych

Jak pomóc osobie, która została poparzona? Przede wszystkim musimy zachować spokój i jak najszybciej udzielić osobie poszkodowanej pomocy.

W pierwszej kolejności musimy zadbać o usunięcie czynnika wywołującego poparzenie – na przykład wyprowadzić poszkodowanego z pożaru lub ugasić płonące na nim ubranie. Warto zapamiętać, by nie gasić płonącego ubrania za pomocą gaśnicy (w tym celu należy użyć koca gaśniczego), a także by nie gasić wodą płonącego oleju lub innych tłuszczów. Niezwykle ważne jest także to, by nie odrywać na siłę odzieży przyklejonej do ciała, gdyż w ten sposób pogłębią się rany. Osobie poszkodowanej należy zdjąć biżuterię, gdyż przewodzi ona ciepło, a poza tym może przyczynić się do powstania martwicy, kiedy pojawi się obrzęk.

Następnie należy niezwłocznie schłodzić poparzone miejsca, gdyż zapobiegnie to rozchodzeniu się energii cieplnej w tkankach. Zaleca się, by niewielkie poparzenia schładzać przez 10-15 minut w zimnej wodzie. Natomiast rozległe można schładzać przez 1-2 minuty, najlepiej za pomocą mokrego koca lub ręcznika, żeby nie doprowadzić do hipotermii.

W przypadku oparzeń I stopnia zajmujących mniej niż 10 proc. powierzchni skóry, wystarczy ograniczyć się do schładzania i założenia opatrunku. W przypadku poważniejszych oparzeń – II, III i IV stopnia, należy jak najszybciej wezwać pomoc. Każdorazowo zaleca się wezwać pomoc do poparzonego dziecka, a także w przypadku poparzenia twarzy, oka, jamy ustnej, dróg oddechowych, krocza, dłoni oraz stóp.

Zobacz też: Pierwsza pomoc przy oparzeniach. Jaki zastosować opatrunek, maść i plastry

Reklama

Co na oparzenia termiczne warto stosować?

Po schłodzeniu rany oparzeniowej, należy założyć jałowy opatrunek. Na rany oparzeniowe zaleca się stosować plastry hydrożelowe lub hydrokoloidowe. Tego rodzaju plastry zapewnią ranie wilgotne środowisko, co przyspiesza proces gojenia, zapobiega powstawaniu strupa, a tym samym zmniejsza ryzyko powstania blizny. Ogromny wpływ na proces gojenia się ran mają keratynocyty – to one odpowiadają za regeneracje naskórka. Do wzrostu potrzebują wilgotnego środowiska.

Dlatego rany oparzeniowe, które bardzo często pozostawiają nieestetyczne blizny, powinno się opatrywać najpierw plastrami hydrożelowymi, a następnie, w późniejszej fazie gojenia - hydrokoloidowymi.

Zobacz też: Co stosować na oparzenia? Maść, plastry, pianka, żel?

Czytaj:

Bibliografia

  • Roczniak W., Babuśka-Roczniak M., Zahaczewski K., Marek H., Jakubowski K., Wojtanowska M., Cipora E., Postępowanie przedszpitalne i szpitalne w ciężkich oparzeniach ciała. Opis przypadku, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2017, Tom 23, Nr 1, 68–72
  • Wejnarski A., Podgórski M., Kamecki A., Świeżewski S.P., Rola Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w optymalizacji czasu transportu pacjentów oparzonych, Anestezjologia i Ratownictwo 2016; 10: 34-45
  • https://epodreczniki.pl/a/oparzenia-termiczne-i-chemiczne/DCWKeeTmy
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Urazy termiczne
Jak wygląda oparzenie 4 stopnia? Czy można je wyleczyć?
Jak wygląda oparzenie 4 stopnia? Czy można je wyleczyć?
Choroba wysokościowa - objawy i leki. Jak wygląda pierwsza pomoc?
Wysokie góry
Udar cieplny – objawy i skutki. Jak wygląda leczenie?
Udar cieplny u mężczyzny
Podobne artykuły
Oparzenia 2 stopnia – jakie skutki wywołują?
Oparzenia 2 stopnia - jak je leczyć i co pomaga? Proces gojenia, maści i leki
Oparzenie 3 stopnia
Jakie uszkodzenia skóry wywołuje oparzenie 3 stopnia?
Oparzenie 1 stopnia – leczenie i objawy. Co robić?
Jak postępować w przypadku oparzenia 1 stopnia? Sprawdź, jak je rozpoznać
Starszy człowiek walczący z nadmiernym słońcem
Udar słoneczny - jak się objawia i czym grozi nieleczony? Objawy i pierwsza pomoc
Kobieta z problemem odmrożenia
Odmrożenia - 1, 2, 3 i 4 stopnia. Jak się objawiają i co na nie pomaga?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!