Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

PLT w morfologii - na czym polega badanie i jak interpretować wyniki?

PLT morfologia to część ogólnego badania krwi, które pokazuje jaka jest ilość trombocytów odpowiadających za proces krzepnięcia krwi. Badanie powinno się profilaktycznie wykonywać raz w roku. Sprawdź, jak interpretować wyniki badań, o czym świadczy nadmiar płytek krwi, a o czym ich niedobór.
Badanie krwi
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Badanie wskaźnika ilości płytek krwi jest jedną z podstaw badania morfologicznego krwi. Gdy jest ich za mało może dojść do krwotoku, gdy za dużo - trzeba liczyć się z możliwością powstania zakrzepicy naczyń krwionośnych.
  • Badanie powinno wykonywać się przynajmniej raz w roku. Zleca się je również wtedy, kiedy lekarz podejrzewa u pacjenta zaburzenia w krzepnięciu krwi.
  • W trakcie badania PLT pacjentowi pobiera się próbkę krwi z żyły łokciowej. Pacjent musi być na czczo, rano może wypić pół szklanki wody.
SPRAWDŹ TEŻ: Jak interpretować wyniki morfologii krwi?
Spis treści

Reklama

Czym jest PLT morfologia?

Badanie wskaźnika ilości płytek krwi (tzw. PLT) wspólnie z oznaczeniami poziomu białych krwinek (leukocyty) i czerwonych krwinek (erytrocyty) stanowi podstawę badania morfologicznego krwi. Płytki krwi zwane trombocytami powstają w czerwonym szpiku kostnym i pełnią niezwykle ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi.

Gdy jest ich za mało (tzw. trombocytopenia, czyli małopłykowość) może dojść do krwotoku, gdy za dużo (tzw. trombocytoza) pacjentowi grozi zakrzepica naczyń krwionośnych. U chorego można zdiagnozować także wrodzone upośledzenie funkcjonowania płytek krwi, czyli tzw. trombastenię.

Reklama

Wskazania do badania PLT

Oznaczenie ilości płytek krwi wykonuje się w ramach ogólnej morfologii krwi. Badanie powinno się profilaktycznie wykonywać przynajmniej raz w roku. Badanie zostanie zlecone także wtedy, kiedy lekarz podejrzewa u pacjenta zaburzenia w krzepnięciu krwi. Niepokojącymi objawami są:

  • trudno gojące się rany i długotrwałe krwawienia,
  • nadmierna krzepliwości krwi,
  • siniaki i inne wybroczyny widoczne na skórze,
  • podejrzenie zespołu wykrzepiania śródnaczyniowego,
  • podejrzenie nadpłytkowości samoistnej,
  • podejrzenie nieprawidłowej funkcji śledziony,
  • częste krwotoki z nosa,
  • przedłużające się miesiączki,
  • krew w stolcu,
  • krwawienie z przewody pokarmowego.

Reklama

Przebieg badania PLT

W trakcie badania PLT pacjentowi pobiera się próbkę krwi z żyły łokciowej. Pacjent musi być na czczo, rano może wypić pół szklanki wody. Ostatni posiłek powinien zjeść poprzedniego dnia, najlepiej około godziny 19.

Przed badaniem pacjent musi chwilę odpocząć w poczekalni, powinien dobę wcześniej unikać intensywnego wysiłku fizycznego.

Reklama

Norma PLT w morfologii

Normy płytek mogą różnić się od siebie, w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie, dlatego wyniki zawsze powinny być interpretowane przez lekarza zlecającego badanie. Przyjmuje się jednak, że u zdrowej osoby liczba płytek krwi wynosi 150- 400 tys. płytek krwi na mikrolitr. 

inimalny poziom zapewniający krzepnięcie krwi to 50 tys. na mikrolitr. Zazwyczaj u mężczyzn ilość trombocytów jest większa niż u kobiet.

Reklama

Podwyższone PLT

Jeśli wyniki badań PLT przekraczają górną granicę, mamy do czynienia z nadpłytkowością, zwaną trombocytozą. Pacjent zazwyczaj uskarża się wtedy na bóle głowy, ma problemy z widzeniem i słuchem, jego dłonie i stopy są zaczerwienione i ciepłe. Trombocytoza może wynikać z różnych schorzeń, w tym m.in.:

  • nadpłytkowości samoistnej,
  • anemii,
  • czerwienicy prawdziwej,
  • białaczki,
  • nowotworów litych,
  • różnych infekcji i stanów zapalnych,
  • uszkodzenia tkanek,
  • niedoborów żelaza,
  • nadużywania,
  • sterydów.

Reklama

PLT poniżej normy

Płytki krwi poniżej normy, czyli mniej niż 150 tys./µl, to trombocytopenia. PLT niskie często objawia się u chorego częstymi krwawieniami dziąseł, licznymi siniakami na całym ciele, częstymi krwotokami z nosa, do tego może występować krwiomocz.

Kobiety z niskim poziomem trombocytów mają obfite i przedłużające się menstruacje. Różne mogą być przyczyny trombocytopenii, złe wyniki mogą świadczyć o tym, że szpik kostny produkuje zbyt mało trombocytów, że są one zbyt szybko niszczone w krwioobiegu lub zbyt szybko rozkładają się w śledzionie i wątrobie.

Reklama

Przyczyny niskiego PLT

Do trombocytopenii dochodzi najczęściej przy:

  • anemii,
  • niedoborze kwasu foliowego,
  • niedoborze lub witaminy B12,
  • marskości wątroby,
  • białaczce,
  • lekach stosowanych przy chemioterapii.

Gdy trombocytopenia jest bardzo zaawansowana może okazać się konieczna transfuzja krwi lub płytek.

Czytaj również

Bibliografia

  • W. W. Jędrzejczak, Co można wykryć za pomocą badania morfologii krwi?, Lekarz POZ, 1/2018.
  • Weryfikacja wyniku płytek krwi, https://sla.pl/weryfikacja-wyniku-plytek-krwi/ [dostęp: 20.01.2022]
  • J. Treliński, Nadpłytkowość a powikłania zakrzepowo-zatorowe, Hematologia, 2013;4(1).
  • P. Rozbicki, P. Krzesiński, K. Piotrowicz, W. Piechota, A. Rączka, G. Gielerak, A. Skrobowski, Parametry płytkowe a zaburzenia metaboliczne u chorych z nadciśnieniem tętniczym, Lekarz Wojskowy, 2017; 95 (3).
  • A. Żyłka, P. Dumnicka, B. Kuśnierz-Cabala, A. Gurda-Duda, M. Kużniewski, M. Kapusta, P. Meryk, J. Kulig, Zmiany w badaniu morfologii krwi obwodowej we wczesnej fazie ostrego zapalenia trzustki, Przegląd Lekarski, 2014/71/10.
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Artykuł napisany przez
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Od początku związana z dziennikarstwem medycznym. Autorka licznych wywiadów, artykułów oraz reportaży poświęconych zdrowiu i medycynie. Wyróżniona w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2015 przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. W latach 2009-2010 związana z Gazetą Wyborczą, od 2010 do 2015 roku odpowiadała za dział zdrowie w serwisach i dzienniku „Polska The Times. Dziennik Łódzki”. Od 2016 roku związana z Medme.pl, jako redaktor naczelna portalu i wiceprezes spółki Pharma Partner.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Badania krwi
AST (aminotransferaza asparaginianowa) - badanie krwi przy diagnostyce wątroby. Co oznacza wynik?
Próbka krwi do badania poziomu AST
Western Blot skutecznym testem na boreliozę? Sprawdź, ile się czeka na wynik i jak go interpretować
Kleszcz na skórze człowieka
AspAT (aminotransferaza asparaginowa) - jakie są normy badania?
Badanie próby wątrobowej
Podobne artykuły
Próba krwi do badania poziomu ALT
Badanie ALT - diagnozowanie uszkodzeń wątroby. Norma wyników
Wizualizacja płytek krwi
Morfologia MPV - co znaczny za niskie lub za wysokie MPV? Jaka jest norma?
Próbki krwi
Morfologia RBC - czym jest, co oznacza podwyższone i obniżone?
Badanie poziomu IGE całkowitego
IgE całkowite: jaka jest norma? Co oznacza wysokie IgE, a co niskie?
Posiew krwi przeprowadzany w labolatorium
Posiew krwi - tlenowy i beztlenowy. Ile się czeka na wyniki?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!