Reklama
Priapizm
Szacuje się, że priapizmu, czyli bolesnego wzwodu prącia, trwającego 4, 6, 12 godzin lub kilka dni, doświadcza w ciągu roku średnio jeden na 100 mężczyzn. Erekcja utrzymuje się wtedy niezależnie od wystąpienia orgazmu i ejakulacji oraz braku bodźców seksualnych. Nazwa zaburzenia – priapizm – ma korzenie w starożytnej mitologii i wzięła się od imienia boga urodzaju i płodności Priaposa, który był synem Dionizosa i Afrodyty. W ogrodach często ustawiano posągi przedstawiające Priaposa z gigantycznym członkiem w stanie erekcji, przy których składano ofiary z plonów.
U mężczyzn zdefiniowano trzy formy priapizmu:
- priapizm niskoprzepływowy (low flow) - występuje najczęściej, spowodowany jest zaburzeniem mechanizmu ustępowania wzwodu;
- priapizm wysokoprzepływowy (tętniczy, high flow) - spowodowany nadmiernym napływem krwi tętniczej przy braku przeszkody dla odpływu krwi z ciał jamistych;
- priapizm nawracający.
Reklama
Priapizm – leczenie
Choć skala występowania tego zaburzenia nie jest wielka, to każdemu mężczyźnie, któremu przydarzy się bolesny wzwód, może on utrudnić codzienne funkcjonowanie i zagrozić impotencją. Dlatego priapizmu nie wolno lekceważyć. Rodzaj terapii uzależniony jest od rodzaju ciągotki. Priapizmem niskoprzepływowym zawsze musi zająć się lekarz, choć początkowo można spróbować samemu sobie pomóc, stosując okłady z lodu, zimny prysznic, wbieganie po schodach lub intensywny bieg.
Jeśli to nie pomoże, lekarz może zaproponować leki doustne (m.in. eliminujące erekcję, przeciwbólowe, przeciwzakrzepowe, uspokajające) lub płukanie ciał jamistych roztworem fizjologicznym, dojamiste podanie m.in. adrenaliny, efedryny, błękitu metylenowego oraz blokadę nerwu grzbietowego prącia. Jeśli w ciągu godziny żadna z tych metod nie okaże się skuteczna, powinno się skierować pacjenta na zabieg chirurgiczny, podczas którego wykonuje się przetokę, która umożliwia odprowadzenie krwi z prącia. Stosuje się również wszczepienie protezy do ciał jamistych prącia.
W przypadku priapizmu wysokoprzepływowego lekarz ma czas na obserwację, dlatego może zlecić pacjentowi USG Dopplera, które pokaże, w jaki sposób krew prąciu. Można zastosować zimne okłady, ale nie poleca się płukania ciał jamistych. Ten rodzaj ciągotki powinien sam minąć. Prawie u połowu mężczyzn stosuje się embolizację uszkodzonego naczynia.
Zdarza się, że priapizm nawraca, zaleca się wtedy przyjmowanie leków, które mają zapobiegać kolejnym bolesnym wzwodom.
Reklama
Priapizm łechtaczki
Priapizm jest symptomem chorobowym zdecydowanie lepiej poznanym u mężczyzn, niż u kobiet. Objawy priapizmu u kobiet dotyczą łechtaczki, która jest narządem płciowym homologicznym z męskim prąciem, a owo podobieństwo polega na występowaniu w obu organach zarówno żołędzia, jak i ciał jamistych. Łechtaczka, podobnie jak męskie prącie, również może mieć wzwód, chociaż z oczywistych względów nie jest on tak widoczny jak erekcja u mężczyzn. Podczas wzwodu, ciała jamiste łechtaczki napełniają się krwią i łechtaczka nabrzmiewa.
Podobnie, jak w przypadku męskiego priapizmu, priapizm łechtaczki to długotrwałe, bolesne usztywnienie łechtaczki niezależne od woli kobiety, trwające po podnieceniu seksualnym lub zupełnie z nim niezwiązane.
Priapizm łechtaczki najbardziej zbliżony jest do najpopularniejszego rodzaju priapizmu członka, czyli do formy niskoprzepływowej, spowodowanej anomalią mechanizmu ustępowania wzwodu. Przyczyną priapizmu łechtaczki jest w tym przypadku utrudnienie odpływu krwi z ciał jamistych. To z kolei może być konsekwencją przyjmowania niektórych leków (psychotropowych, heparyny, na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi), czy stosowania używek w postaci alkoholu lub narkotyków. Priapizm łechtaczki może być również spowodowany występowaniem niektórych chorób, w tym nowotworowych. Leczenie priapizmu łechtaczki wymaga wcześniejszej diagnostyki, ale w pierwszej kolejności polega na odbarczeniu ciał jamistych, czyli odessaniu z nich krwi.
Priapizm łechtaczki mylony jest czasem z syndromem permanentnego podniecenia seksualnego - PSAS (z ang. Permanent Sexual Arousal Syndrome), w którym występuje niekontrolowany napływ krwi do narządów płciowych. Syndrom ten dotyka częściej kobiet niż mężczyzn. Chorobie tej towarzyszą uporczywe uczucie podniecenia oraz niekontrolowane orgazmy.
Reklama
Priapizm - objawy i przyczyny
Bolesny wzwód prącia, zwany też ciągotką, może mieć różny charakter, przyczyny i objawy. Gdy wzwód prącia jest tak dotkliwy, że uniemożliwia stosunek seksualny (ból pojawia się zwykle po godzinie wzwodu), ciała jamiste są napięte, a żołądź wiotka, mamy do czynienia z priapizmem niskoprzepływowym. Ten rodzaj ciągotki może wywołać słaba drożność naczyń żylnych w prąciu (np. może wystąpić podczas białaczki i niedokrwistość sierpowatokrwinkowa). Przyczyną bywa też bezpośrednie podanie do ciał jamistych prącia substancji wywołujących wzwód. Bolesny wzwód mogą wywołać również niektóre leki na nadciśnienie oraz przeciwdepresyjne, nadużywanie alkoholu (zwłaszcza w połączeniu z lekami), kokainy, a także uszkodzenie rdzenia kręgowego. Zdarza się (1/3 przypadków), że nie są znane przyczyny wystąpienia bolesnego, przedłużającego się wzwodu.
Zawsze jednak zaburzenie to wymaga natychmiastowej wizyty u urologa, bo trwająca ponad 4 godziny ciągotka powoduje niedokrwienie, które może doprowadzić do zwłóknienia ciał jamistych w penisie i w konsekwencji do impotencji.
Zobacz jakiego lekarza wybrać przy zaburzeniach wzwodu
Ciągotka nie zawsze jednak wiąże się z bolesnymi doznaniami. Podczas priapizmu wysokoprzepływowego, który jest łagodniejszą formą tego zaburzenia, u mężczyzn występuje jedynie spontaniczny wzwód, czasem wystarczy ucisnąć krocze i członek wraca do stanu spoczynku. Nie ma w tym przypadku zagrożenia martwicą ciał jamistych prącia i impotencją. Taki rodzaj priapizmu najczęściej jest wynikiem urazu okolicy krocza (zwykle pojawia się z po kilku dniach od urazu) i uszkodzenia tętnic, które doprowadzają zbyt dużo krwi do prącia.
Sprawdź też: Potworniak - objawy, leczenie, operacja
Czytaj też: