Wszawica to choroba wywoływana przez owada - wesz ludzką. Podstawą diagnozowania wszawicy jest stwierdzenie na owłosionej skórze głowy lub na odzieży obecności wszy i/lub ich jajeczek (gnid).
Reklama
Wszawica - kogo dotyka?
Choroba jest szeroko rozpowszechniona na całym świecie. Częściej spotykana jest wśród dzieci niż u osób dorosłych, głównie ze względu na przebywanie w dużych skupiskach np. w szkole, przedszkolu oraz w związku ze zwyczajami pożyczania sobie przez dzieci:
- szczotek do włosów,
- grzebieni,
- szalików,
- czapek,
- nie zachowywanie dystansu np. dotykanie się głowami w czasie zabawy.
Reklama
Wszawica - co to jest?
Wszawica, tak powszechna w poprzednich stuleciach, nadal jest tematem bardzo aktualnym, gdyż mimo wzrostu poziomu życia i poprawy warunków bytowych mieszkańców Europy nadal odnotowuje się przypadki tej choroby.
Do tej pory wszawica łączona była z brudem i brakiem higieny i jest na ogół tematem bardzo wstydliwym. Okazuje się jednak, że problem nie dotyczy wyłącznie osób z tzw. marginesu społecznego, a przypadki wszawicy odnotowywano w elitarnych szkołach w zamożnych krajach Europy i wśród dzieci ogólnie określanych jako zadbane.
Reklama
Wszawica - przyczyny
Do głównych czynników ryzyka zwiększających prawdopodobieństwo zarażenia się wszawicą należą:
- przebywanie w zbiorowiskach ludzkich tj. szkoły, przedszkola,
- złe nawyki związane z pożyczaniem grzebienia, szczotki, przymierzaniem szalików, czapek itp.,
- umieszczanie odzieży we wspólnej szatni,
- nie zachowywanie dystansu np. stykanie się głowami przez dzieci w czasie zabawy,
- przebywanie w jednym gospodarstwie domowym z osobą posiadającą wszy,
- brak edukacji i ignorowanie objawów choroby u dzieci.
Reklama
Wszawica - objawy
Objawy choroby wiążą się głównie z reakcją skórną na podprażenie wywołane ukłuciem owada i wstrzyknięciem jego śliny do ranki.
Wszawica objawia się m.in.: :
- świądem i pieczeniem na skórze w miejscach ukąszenia wszy,
- obecnością na głowie ranek i strupków,
- obecnością ropnych krostek powstających w efekcie wtórnych zakażeń bakteryjnych podczas rozdrapywania swędzących ranek,
- sklejeniem włosów płynem surowiczym sączącym się z miejsc wkłucia wszy,
- rumieniem na karku,
- obserwowane mogą być również objawy alergiczne.
Dowiedz się: Co może oznaczać swędzenie skóry?
Reklama
Wszawica - powikłania
Wszy mogą przenosić wiele różnych bakterii, które wnikają i rozwijają się w ciele owada. Zgniecenie zainfekowanej wszy lub przedostanie się odchodów owada do ranki może doprowadzić do rozwoju u człowieka chorób tj.:
- dur epidemiczny,
- gorączka pięciodniowa,
- dur powrotny.
Reklama
Wszawica - pasożyt
Wszawica to choroba pasożytnicza, którą wywołuje pasożyt zewnętrzny – wesz ludzka (łac. Pediculus humanus) występująca w dwóch odmianach w obrębie jednego gatunku:
- wesz głowowa (łac. Pediculus humanus capitis),
- wesz odzieżowa (łac. Pediculus humanus humanus).
Owad ten pasożytuje wyłącznie na człowieku żywiąc się jego krwią, a poza człowiekiem może przeżyć zaledwie kilka dni.
Reklama
Wesz - jak wygląda?
Wesz posiada ciało spłaszczone grzbietobrzusznie, barwy brunatnobiałej. Głowa owada jest węższa od tułowia i wyposażona w narząd gębowy ssąco-kłujący. Samica ma około 3-4 mm długości, samiec jest nieco mniejszy.
Wesz odzieżowa jest większa i jaśniejsza od wszy głowowej. Samica składa jaja we włosach lub na odzieży (wzdłuż szwów). Samice posiadają specjalne gruczoły tzw. gruczoły cementowe produkujące wydzielinę mocno przyklejającą jajeczka. Przeciętnie samice składają od 7-10 jaj dziennie, a wciągu swojego życia około 300. Jaja najliczniej występują z tyłu głowy – za uszami i na karku. Wyglądem jaja wszy przypominają łupież, jednak nie dają się łatwo usunąć z włosów.
Larwy wszy mają kolor białawobrązowy i także żywią się krwią. Są one podobne do postaci dorosłych, lecz są znacznie mniejsze.
Wszawica - gdzie występuje?
Jeśli zaobserwuje się u siebie lub któregokolwiek z członków rodziny objawy wszawicy należy niezwłocznie skontrolować skórę głowy i włosy. Trzeba zwrócić szczególną uwagę na skórę i włosy za uszami i na karku – tam najczęściej składane są jaja. Gnidy występują u nasady włosów, są białe i podobne do łupieżu z tą różnicą, że nie daje się ich łatwo usunąć i są wyraźnie przytwierdzone do włosów. Można także zaobserwować dorosłe owady wielkości kilku milimetrów wyglądem podobne do ziarna sezamu.
W przypadku podejrzenia wszawicy należy skontaktować się z lekarzem lub z farmaceutą i rozpocząć leczenie, najlepiej wszystkich domowników równocześnie.
Wszawica - jak można się zarazić?
Wszawicą można zarazić się wyłącznie przez kontakt bezpośredni z osobą chorą (zetknięcie się głowami), tak aby owad mógł przedostać się na włosy drugiej osoby. Nie można natomiast zarazić się tą chorobą na basenie lub poprzez samo przebywanie w pomieszczeniu z osobą, która ma wszy.
Wszawica - leczenie
W leczeniu wszawicy stosuje się różne preparaty dostępne w aptekach bez recepty. Są to środki stosowane na owłosioną skórę głowy w postaci szamponów, płukanek, emulsji, żelów i kremów. Preparaty wmasowuje się w całe włosy, a następnie gęstym grzebieniem wyczesuje się włosy w celu usunięcia gnid. Zabiega należy powtórzyć po upływie 7-10 dni.
W przypadku stwierdzenia wszawicy u jednego z członków rodziny, terapii powinny poddać się wszystkie osoby przebywające we wspólnym gospodarstwie domowym. Ponieważ wszawica na ogół dotyczy dzieci należy zawsze upewnić się, że posiadany preparat może być stosowany u dzieci.
Wesz głowowa nie potrafi przeżyć bez człowieka, dlatego odkażanie domu lub mieszkania nie jest w tym przypadku konieczne. Nie należy także obawiać się, że wesz będzie bytować na zwierzętach domowych, nie trzeba więc sprawdzać sierści czworonogów.
Wszawica - zapobieganie
Aby zapobiec wszawicy należy przede wszystkim:
- dbać o higienę osobistą tj. codzienne brać prysznic lub kąpiel, myć włosy przynajmniej raz w tygodniu, codziennie zmieniać bieliznę osobistą, zmieniać pościel przynajmniej raz w miesiącu, odkurzać pomieszczenia,
- profilaktycznie kontrolować włosy i stan skóry dziecka,
- zwracać uwagę na wszelkie krostki, zadrapania oraz częste drapanie się dziecka, szczególnie jeśli w szkole lub przedszkolu panuje wszawica,
- wprowadzić w domu zasady nie dzielenia się przedmiotami przeznaczonymi do użytku osobistego tj. grzebienie, szczotki, ręczniki, gumki do włosów, czapki, szaliki, itp.,
- wpajać dzieciom zasady higieny i zabraniać pożyczania innym wyżej wymienionych przedmiotów.
- Sprawdź, co to jest: Łupież różowy Gilberta
