Reklama
Skład preparatu Duphaston
1 tabl. powl. zawiera 10 mg dydrogesteronu. Preparat zawiera laktozę.
Reklama
Działanie preparatu Duphaston
Dydrogesteron jest progestagenem aktywnym po podaniu doustnym. Powoduje przemianę wydzielniczą endometrium w macicy poddanej uprzednio działaniu estrogenu, dzięki czemu chroni przed zwiększaniem przez estrogen ryzyka rozrostu endometrium i (lub) raka endometrium.
Nie wywiera działania estrogenowego, androgenowego, termogennego, anabolicznego i kortykosteroidowego. Po podaniu doustnym szybko wchłania się, osiągając Cmax po 0,5 -2,5 h. Całkowita biodostępność wynosi 28%.
Po podaniu doustnym dydrogesteron jest szybko metabolizowany do alpha-dihydrodydrogesteronu (DHD). Stężenie DHD we krwi jest znacznie większe niż dydrogesteronu. Dydrogesteron i DHD wiążą się z białkami osocza w 90%. Ok. 63% dawki leku przenika do moczu. W ciągu 72 h lek zostaje wydalony całkowicie. W moczu DHD jest obecny głównie w postaci sprzężonej z kwasem glukuronowym.
Reklama
Wskazania do stosowania preparatu Duphaston
- Niedobory progesteronu: leczenie bolesnego miesiączkowania, leczenie endometriozy, leczenie wtórnego braku miesiączki, leczenie nieregularnych cykli miesiączkowych, leczenie nieprawidłowych krwawień z macicy, leczenie zespołu napięcia przedmiesiączkowego, leczenie poronień zagrażających, leczenie poronień nawykowych, leczenie bezpłodności związanej z niewydolnością ciałka żółtego.
- Hormonalna terapia zastępcza: przeciwdziałanie wpływowi niezrównoważonego estrogenu na błonę śluzową macicy, podawanemu w ramach hormonalnej terapii zastępczej u kobiet z zachowaną macicą, z zaburzeniami spowodowanymi przez naturalną lub indukowaną chirurgicznie menopauzę.
Reklama
Przeciwwskazania do stosowania Duphastonu
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Rozpoznanie lub uzasadnione podejrzenie występowania nowotworów zależnych od progestagenów. Krwawienie z pochwy o nieustalonej przyczynie. W przypadku równoczesnego stosowania estrogenu z dydrogesteronem należy wziąć pod uwagę przeciwwskazania do stosowania estrogenów.
Reklama
Ostrzeżenia do stosowania preparatu Duphaston
Przed rozpoczęciem leczenia dydrogesteronem nieprawidłowych krwawień z pochwy należy wyjaśnić ich etiologię. W trakcie pierwszych miesięcy terapii mogą pojawić się krwawienia i plamienia - dopiero po pewnym czasie stosowania leczenia lub utrzymywania się ich po przerwaniu leczenia należy przeprowadzić badania mające na celu rozpoznanie ich przyczyny. Badania te mogą obejmować wykonanie biopsji błony śluzowej macicy w celu wykluczenia nowotworu złośliwego.
Pacjentkę należy poddawać ścisłej obserwacji, jeżeli występują u niej, występowały w przeszłości, uległy nasileniu w trakcie ciąży lub wcześniejszego leczenia hormonalnego, jakiekolwiek z wymienionych poniżej stanów chorobowych (w trakcie leczenia dydrogesteronem może dojść do ich nawrotu lub pogorszenia): porfiria, depresja, nieprawidłowe wartości wyników prób wątrobowych z powodu ostrej lub przewlekłej choroby wątroby. Nie poleca się stosowania dydrogesteronu przed pierwszą miesiączką. Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności stosowania dydrogesteronu u młodzieży w wieku 12-18 lat.
Preparat zawiera laktozę - nie powinien być podawany pacjentkom z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Poniższe środki ostrożności dotyczą stosowania dydrogesteronu w skojarzeniu z estrogenem w czasie HTZ. W przypadkach leczenia objawów związanych z przekwitaniem, HTZ powinna być rozpoczynana jedynie wtedy, gdy objawy te powodują pogorszenie jakości życia.
Zawsze powinno się rozważyć ryzyko i spodziewane korzyści związane z leczeniem. Oceny takiej powinno się dokonywać przynajmniej raz w roku, a terapia powinna być kontynuowana, tak długo, jak długo korzyści przeważają nad ryzykiem.
Dane dotyczące ryzyka związanego z HTZ w leczeniu przedwczesnego przekwitania są ograniczone. Jednakże, ze względu na niskie ryzyko bezwzględne u młodszych kobiet, stosunek korzyści do ryzyka w tej grupie pacjentek może być korzystniejszy niż u starszych kobiet.
Przed pierwszorazowym lub ponownym zastosowaniem HTZ należy przeprowadzić dokładny wywiad dotyczący pacjentki oraz jej rodziny. Wskazane jest wykonanie badania przedmiotowego (w tym narządów miednicy i piersi) w celu zidentyfikowania przeciwwskazań lub stanów wymagających zachowania szczególnej ostrożności. W trakcie leczenia zaleca się przeprowadzanie badań okresowych, których częstość powinna być uzależniona od indywidualnych potrzeb.
Badania diagnostyczne, w tym odpowiednie badania obrazowe np. mammografia, powinny być wykonywane zgodnie z aktualnie obowiązującymi zasadami dotyczącymi badań przesiewowych, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb. U kobiet z zachowaną macicą wzrasta ryzyko rozrostu i rozwoju raka błony śluzowej macicy, gdy długotrwale są stosowane same estrogeny - cykliczne dodanie progestagenu (np. dydrogesteron) przez co najmniej 12 dni w miesiącu, w cyklu 28-dniowym, lub terapia metodą ciągłą złożoną estrogenem z progestagenem może zapobiec zwiększeniu tego ryzyka.
Dostępne dane sugerują występowanie zwiększonego ryzyka raka piersi u kobiet stosujących HTZ estrogenem z progestagenem i prawdopodobnie także samym estrogenem, co jest uzależnione od czasu trwania HTZ; zwiększone ryzyko staje się widoczne po 3 latach leczenia. Wzrost ryzyka uwidacznia się w ciągu kilku lat leczenia, ale wskaźniki ryzyka powracają do wartości wyjściowych po kilku (najczęściej pięciu) latach od zakończenia leczenia. HTZ, szczególnie obejmująca skojarzone stosowanie estrogenów i progestagenów, prowadzi do wzrostu gęstości obrazów mammograficznych, co może utrudnić wykrywanie raka piersi metodą radiologiczną.
Długotrwałe (5-10 lat) stosowanie HTZ metodą złożoną może powodować niewielkie zwiększenie ryzyka raka jajnika. HTZ wiąże się z 1,3-3 krotnym wzrostem ryzyka wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ, tzn. zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej). Prawdopodobieństwo wystąpienia epizodu ŻCHZZ jest największe w czasie 1. roku stosowania HTZ. U pacjentek ze skłonnością do zakrzepów w wywiadzie HTZ jest przeciwwskazana.
Czynniki ryzyka ŻChZZ obejmują: stosowanie estrogenów, starszy wiek, duże operacje chirurgiczne, przedłużone unieruchomienie, otyłość (wskaźnik mc. 30 kg/m), ciążę, okres połogu, tocznia rumieniowatego układowego i raka. Nie ma jednoznacznych ustaleń dotyczących potencjalnego wpływu zmian żylakowych na wystąpienie epizodu ŻChZZ. U wszystkich pacjentów po operacji chirurgicznej, należy zwrócić szczególną uwagę na profilaktykę ŻChZZ.
W przypadku przewidywanego przedłużonego unieruchomienia po zabiegu operacyjnym zaleca się odstawienie HTZ na 4-6 tyg. wcześniej. Leczenie można wznowić po powrocie pacjentki do pełnej aktywności ruchowej. U pacjentek bez ŻChZZ w wywiadzie, u których wystąpiły przypadki zakrzepicy w młodym wieku u krewnych w pierwszej linii pokrewieństwa można zaproponować badania przesiewowe po dokładnym przedstawieniu ich ograniczeń (badania przesiewowe wykrywają tylko pewien odsetek zaburzeń zakrzepowych). HTZ jest przeciwwskazana, jeśli zaburzenia zakrzepowe, które spowodowały zakrzepicę zostaną stwierdzone wśród członków najbliższej rodziny lub zaburzenie zostało sklasyfikowane jako ciężkie (np. niedobór antytrombiny, białka S, białka C lub kombinacja tych zaburzeń).
U kobiet stosujących przewlekle leczenie przeciwzakrzepowe należy szczególnie dokładnie rozważyć stosunek korzyści do ryzyka przed włączeniem HTZ. W przypadku wystąpienia ŻChZZ po rozpoczęciu leczenia HTZ należy przerwać przyjmowanie leku. Należy poinformować pacjentkę o konieczności natychmiastowego kontaktu z lekarzem po stwierdzeniu potencjalnych objawów ŻChZZ (np. bolesnego obrzęku nóg, nagłego bólu w klatce piersiowej, duszności).
Badania nie potwierdziły ochronnego wpływu stosowania HTZ złożonej (z zastosowaniem estrogenu i progestagenu) oraz samym estrogenem na zmniejszenie ryzyka zawału mięśnia sercowego u kobiet z lub bez współistniejącej choroby niedokrwiennej serca. Przy leczeniu skojarzonym estrogenem z progestagenem względne ryzyko choroby niedokrwiennej serca w czasie stosowania HTZ estrogenem w skojarzeniu z progestagenem jest nieznacznie zwiększone.
Początkowe bezwzględne ryzyko choroby niedokrwiennej serca jest silnie zależne od wieku. Liczba nowych przypadków wystąpienia choroby niedokrwiennej serca z powodu stosowania estrogenów z progestagenami jest bardzo mała u zdrowych kobiet zbliżających się do menopauzy, ale wzrasta wraz z wiekiem. Leczenie skojarzone estrogenem z progestagenem i samym estrogenem jest związane z maksymalnie 1,5-krotnym zwiększeniem ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu.
Ryzyko względne nie zmienia się wraz z wiekiem lub z upływem czasu od menopauzy. Jednakże, w związku z tym, że początkowe ryzyko wystąpienia udaru jest silnie zależne od wieku, ryzyko całkowite udaru mózgu u kobiet stosujących HTZ wzrośnie wraz z wiekiem.
Reklama
Duphaston a ciąża
Lek można stosować w ciąży. Dotychczas nie uzyskano żadnych danych wskazujących na szkodliwy wpływ stosowania dydrogesteronu w trakcie ciąży. Istnieją doniesienia literaturowe łączące stosowanie niektórych progestagenów ze zwiększeniem ryzyka spodziectwa, jednak badania kliniczne z udziałem ograniczonej liczby kobiet leczonych dydrogesteronem we wczesnej ciąży nie wykazały jakiegokolwiek zwiększenia ryzyka spodziectwa (dotychczas nie są znane żadne inne dane epidemiologiczne na ten temat).
Progestageny i ich metabolity przenikają w niewielkiej ilości do mleka kobiet karmiących piersią, nie wiadomo czy w związku z tym istnieje ryzyko dla dziecka - dydrogesteron nie powinien być stosowany w czasie karmienia piersią.
Reklama
Efekty uboczne stosowania preparatu Duphaston
- Często: migreny, bóle głowy, mdłości, zaburzenia miesiączkowania (takie jak: krwotok maciczny, obfite krwawienie, skąpe miesiączki, brak miesiączki, bolesne miesiączkowanie, nieregularne miesiączki), bolesność/tkliwość piersi.
- Niezbyt często: obniżony nastrój, zawroty głowy, wymioty, zaburzenia czynności wątroby (z żółtaczką, osłabieniem lub złym samopoczuciem i bólami brzucha), alergiczne reakcje skórne (np. wysypka, świąd, pokrzywka), zwiększenie masy ciała.
- Rzadko: zwiększenie wielkości nowotworów zależnych od progestagenów (np. oponiak), niedokrwistość hemolityczna, reakcje nadwrażliwości, senność, obrzęk naczynioruchowy, obrzęk piersi, obrzęki. Na podstawie zgłoszeń spontanicznych i ograniczonych danych z badań klinicznych wydaje się, że profil bezpieczeństwa u młodzieży jest podobny do obserwowanego u dorosłych.
Działania niepożądane związane z leczeniem estrogenem z progestagenem: rak piersi, rozrost błony śluzowej macicy, rak błony śluzowej macicy, rak jajnika; żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ); zawał mięśnia sercowego, choroba niedokrwienna serca, udar niedokrwienny mózgu.
Interakcje preparatu Duphaston z innymi lekami
Dane z badań in vitro wskazują, że dydrogesteron i jego główny metabolit DHD mogą być metabolizowane przez CYP3A4 i CYP2C19. Z tego powodu metabolizm dydrogesteronu może ulec przyspieszeniu przy jednoczesnym stosowaniu substancji indukujących aktywność tych izoenzymów, takich jak: leki przeciwdrgawkowe (np. fenobarbital, fenytoina, karbamazepina), przeciwzakaźne (np. ryfampicyna, ryfabutyna, newirapina, efawirenz) i preparaty ziołowe zawierające dziurawiec zwyczajny, korzeń waleriany, szałwię i miłorząb.
Rytonawir i nelfinawir pomimo, że znane są jako silne inhibitory enzymów cytochromu, to stosowane równocześnie z hormonami steroidowymi wykazują właściwości indukujące. Efektem klinicznym zwiększonego metabolizmu dydrogesteronu może być zmniejszenie skuteczności jego działania. Badania in vitro wykazały, że dydrogesteron i DHD w istotnych klinicznie stężeniach nie hamują ani nie pobudzają izoenzymów cytochromu P450 odpowiadających za metabolizm innych leków.
Dawkowanie preparatu Duphaston
Doustnie.
Bolesne miesiączkowanie:
10 mg lub 20 mg na dobę od 5. do 25. dnia cyklu. Endometrioza: 10 mg do 30 mg na dobę od 5. do 25. dnia cyklu lub w sposób ciągły.
Nieprawidłowe krwawienie z macicy:
jeśli leczenie jest rozpoczynane w celu zatrzymania krwawienia, należy podawać 20 mg lub 30 mg dydrogesteronu na dobę przez okres do 10 dni. Przy podawaniu w sposób ciągły, należy stosować 10 mg lub 20 mg dydrogesteronu na dobę w czasie drugiej części cyklu miesiączkowego. Dzień rozpoczęcia leczenia i ilość dni, w których lek będzie podawany zależą od indywidualnej długości cyklu miesiączkowego każdej pacjentki. Krwawienie z odstawienia występuje, jeśli wzrost endometrium został wcześniej wystarczająco pobudzony przez endogenny lub egzogenny estrogen.
Wtórny brak miesiączki:
10 mg lub 20 mg dydrogesteronu na dobę przez 14 dni drugiej części założonego cyklu miesiączkowego w celu uzyskania optymalnej przemiany wydzielniczej endometrium, wcześniej wystarczająco pobudzonego przez endogenny lub egzogenny estrogen.
Zespół napięcia przedmiesiączkowego:
10 mg 2 razy na dobę rozpoczynając od drugiej połowy cyklu miesiączkowego do 1. dnia kolejnego cyklu. Dzień rozpoczęcia leczenia i ilość dni, w których lek będzie podawany zależą od długości cyklu miesiączkowego pacjentki.
Nieregularne cykle:
10 mg lub 20 mg dydrogesteronu na dobę rozpoczynając od drugiej połowy cyklu miesiączkowego do 1. dnia kolejnego cyklu. Dzień rozpoczęcia leczenia i ilość dni, w których lek będzie podawany zależą od długości cyklu miesiączkowego pacjentki.
Poronienie zagrażające:
dawka początkowa do 40 mg w pojedynczej dawce, a następnie 20 mg lub 30 mg na dobę do ustąpienia objawów.
Poronienie nawykowe:
10 mg dydrogesteronu 2 razy na dobę do 12. tyg. ciąży.
Bezpłodność związana z niewydolnością ciałka żółtego:
10 mg lub 20 mg dydrogesteronu na dobę rozpoczynając od drugiej połowy cyklu miesiączkowego do 1. dnia kolejnego cyklu. Leczenie należy kontynuować przez co najmniej 3 kolejne cykle.
Hormonalna terapia zastępcza
Terapia ciągła sekwencyjna: estrogen podawany jest w sposób ciągły i jest dodawana 1 tabl. 10 mg dydrogesteronu na dobę w trakcie ostatnich 14 dni każdego 28-dniowego cyklu, w sposób sekwencyjny. Terapia cykliczna: estrogen jest podawany cyklicznie z przerwami bez przyjmowania leku, zwykle przez 21 dni z 7 dniami przerwy. 1 tabl. dydrogesteronu 10 mg na dobę jest dodawana przez ostatnie 12-14 dni terapii estrogenowej. W zależności od odpowiedzi klinicznej dawka może być zwiększona do 20 mg dydrogesteronu na dobę.
Sposób podania
Przy przyjmowaniu większych dawek tabletki powinny być zażywane w równych dawkach rozłożonych w ciągu dnia.
Należy zachować ostrożność w podczas prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn, gdyż mogą wystąpić (rzadko) senność i (lub) zawroty głowy, zwłaszcza w ciągu pierwszych kilku godzin po zastosowaniu.
