Dla Ciebie, na zdrowie!

Środek wiosny to największa aktywność kleszczy

Kleszcze piją krew od żywicieli trzy razy w ciągu całego swojego życia, wyszukują ofiary dzięki zmysłom, reagującym m.in. na ciepło i wydychany dwutlenek węgla i potrafią przeżyć kilkunastostopniowe mrozy. Na koniec maja rozpoczyna się szczyt aktywności tych pasożytów.
Kleszcz chodzący po dłoni człowieka
Źródło: 123RF
Spis treści

Borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu to dwie choroby, które osiągają szczyt zachorowalności wraz z nadejściem lata. W internecie można znaleźć w tym czasie coraz więcej informacji na temat schorzeń, jak i pośredniczących w ich przenoszeniu organizmach: kleszczach. Te niewielkie pajęczaki wzbudzają niepokój z powodu swoich zwyczajów żywieniowych: pasożytują bowiem na ludziach i zwierzętach, przenosząc w ten sposób groźne dla zdrowia choroby.

Reklama

Kleszcz - występowanie

Naukowcy opisali dotychczas ok. 900 gatunków kleszczy, spośród których w Polsce na stałe występuje 19.

Spotkać je można w zacienionych, ciepłych i wilgotnych miejscach, takich jak:

  • lasy,
  • okolice zbiorników wodnych,
  • parki.

Nie występują jednak równomiernie na całym terenie. To nie przypadek. Kleszcze gromadzą się np. tam, gdzie przebywa więcej zwierząt, a więc gdzie łatwiej o posiłek. Z badań przeprowadzonych w 2018 roku przez polsko-słowacką grupę naukowców wynika, że na leśnych ścieżkach, z których korzystają dzikie zwierzęta, jest nawet siedem razy więcej kleszczy, niż np. w zaroślach.

Reklama

Kleszcze u człowieka

Mitem jest przeświadczenie, że kleszcze mogą żyć na drzewach i skakać z nich na przechodzących ludzi i zwierzęta; pajęczaki te przebywają na wysokości maksymalnie 1,5 metra, cierpliwie czekając na potencjalnych żywicieli. Kleszcze wyszukują swoje ofiary dzięki umiejętności wyczuwania ze sporej odległości zapachu (zwłaszcza potu), ciepła i wydychanego dwutlenku węgla. Po znalezieniu się na ciele żywiciela mogą długo wędrować, szukając dobrze ukrwionego miejsca do wkłucia. Dzięki temu, że ślina kleszcza zawiera substancje chemiczne o działaniu znieczulającym, samo ukłucie jest bezbolesne. Kleszcz pozostaje przyssany i może pobierać krew nawet przez 5-14 dni.

Reklama

Rodzaje kleszczy

Najbardziej rozpowszechnionym w naszym kraju gatunkiem kleszcza jest kleszcz pospolity (Ixodes ricinus). Jego cykl rozwojowy trwa dwa-trzy lata i obejmuje trzy stadia rozwojowe: od larwy, przez nimfę, aż po postać dorosłą (dorosły samiec mierzy 2-3 mm, z kolei samica - do 5 mm).

Aby kleszcz przetrwał, musi napić się krwi na każdym etapie rozwoju. Trudno jest zauważyć dorosłego samca, który od żywiciela pobiera niewiele pokarmu, zwiększając rozmiary tylko do 2,5 mm. Natomiast opita krwią samica znacznie się powiększa, przybierając rozmiary nawet blisko 2 cm. Człowiek może być żywicielem wszystkich stadiów rozwojowych kleszcza pospolitego.

Reklama

Kiedy kleszcze atakują?

Kleszcze zazwyczaj rozpoczynają poszukiwanie żywicieli wiosną, kiedy gleba osiąga temperaturę 5-7 stopni Celsjusza; kończą, gdy średnia temperatura powietrza spada powyżej 5 stopni. "Jednak łagodne zimy powodują, że mogą być aktywne przez cały rok, a do przekazania człowiekowi chorobotwórczych patogenów może dojść nawet zimą" - ostrzega Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Warszawie. Jak dodaje, dopiero temperatura poniżej minus 20 stopni powoduje ich umieranie.

Reklama

Ciekawostka o kleszczach

Co ciekawe, kleszcze nie są nowym zagrożeniem - atakowały już... dinozaury. W 2017 r. na łamach pisma "Nature Communications" naukowcy poinformowali o odkryciu w Birmie uczepionego pióra dinozaura kleszcza, który przetrwał 99 mln lat w bursztynie. Był to pierwszy bezpośredni dowód pasożytowania kleszczy na dinozaurach, a gatunek (dziś już wymarły) nazwano Deinocroton draculi, co można przetłumaczyć jako "straszny kleszcz Drakuli".

Materiał opracowany na podstawie PAP Nauka

Katarzyna Czyżyńska
Artykuł napisany przez
Katarzyna Czyżyńska
Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Dziennikarstwo i komunikacja społeczna. Pierwsze doświadczenie zdobywała w agencji PR. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce medycznej. Od 2018 roku pełniła funkcję redaktora SEO w spółce Pharma Partner, a od 2021 jest Zastępcą Redaktora Naczelnego. W wolnych chwilach miłośniczka kryminałów i kuchni włoskiej.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Koronawirus (COVID-19) – przyczyny, objawy i leczenie
Wirusy pod mikroskopem
Przeczytaj artykuł
Morfologia EOS – podwyższone eozynofile – co oznaczają?
Podwyższone eozynofile w badaniu krwi
Przeczytaj artykuł
Zapalenie węzłów chłonnych - szyi, pachwinowych. Objawy
Dziecko w czasie badania węzłów chłonnych
Podobne artykuły
Kleszcz na ręce powodujący kleszczowe zapalenie mózgu
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) - jakie są objawy? Leczenie
Kleszcz na skórze człowieka
Western Blot - jak interpretować wynik testu? Cena
Osoba z norowirusem w łazience
Norowirus - jak się objawia i ile trwa?
Co odstrasza kleszcze?
Co odstrasza kleszcze u ludzi?
Może to Cię zainteresuje
Żółte kwiaty wiesiołka
Wiesiołek - na co pomaga i jak stosować? Właściwości rośliny
grupa ludzi w strojach kąpielowych w zimnym klimacie robi selfie i stosuję metodę Wina Hofa
Metoda Wima Hofa - co daje? Efekty ćwiczeń oddechowych
Najzdrowsze ryby na papierze do pieczenia
Najzdrowsze ryby - dla dzieci i dorosłych. Które gatunki?
Dławiąca się kobieta
Zadławienie - u dziecka i dorosłego. Zasady pierwszej pomocy

Reklama


Jak mobilizować bliznę? 🩹
Sprawdź!