Adaptogeny roślinne dla sportowców: lista, działanie i cena

Jak działa inteligentna waga łazienkowa? Zobacz nasz test redakcyjny:

Co to są adaptogeny roślinne?

Adaptogeny to naturalne, aktywne substancje pochodzenia roślinnego wykazujące szereg prozdrowotnych właściwości. Jest ich wiele, a do najbardziej cenionych zaliczają się: Ashwagandha, żeń-szeń, różeniec górski, berberyna, korzeń maca, Garcinia Cambogia, Shatavari, Reishi, szczodrak krokoszowaty. 

Aby roślina została zaklasyfikowana do ziół adaptogennych, musi spełniać trzy kryteria:

1. być nietoksyczna– jej zażywanie nie może powodować negatywnych skutków dla zdrowia, ani fizycznego ani psychicznego; nie może również wykazywać właściwości uzależniających,
2. normalizować funkcje organizmu– przywracać naturalną równowagę poprzez uzupełnianie niedoborów i ograniczanie nadmiarów (mówi się o „naturalnej inteligencji” tych ziół, które wiedzą, czego w organizmie brakuje, a czego jest za dużo),
3. zwiększać odporność na stres – powodować, żeby czynniki stresogenne nie wpływały negatywnie na cały organizm i nie pozbawiały go życiowej energii.

Czemu zawdzięczają swoją nazwę? Od greckiego słowa adapto– przystosować się. Sama nazwa zatem sugeruje, że są to substancje pomagające organizmowi przystosować się do otoczenia i niesprzyjających mu czynników zewnętrznych. Warto zwrócić również uwagę na to, że są one pozyskiwane z roślin, które same rosną w trudnych warunkach klimatycznych, a zatem muszą mieć dobrze rozwiniętą zdolność przystosowywania się do środowiska.

Lista adaptogenów i ich działanie

Do roślin o działaniu adaptogennym zalicza się zioła, korzenie i grzyby. Najbardziej znane i najlepsze adaptogeny to:

Ashwagandha

ASHWAGANDHA (Withania somnifera)– znana również jako żeń-szeń indyjski – królowa adaptogenów. 

Swoją popularność zawdzięcza niezwykłym składnikom w niej zawartych: 

• witanolidom (zawartym w części zielonej) o silnym działaniu antybakteryjnym i antynowotworowym,
• glikowitanolidom (zawartym w korzeniu) – skutecznie budującym odporność organizmu na czynniki zewnętrzne,
• witanozydom.

Ceniona jest ze względu na jej ogromny wpływ na ogólną kondycję fizyczno-psychiczną ludzkiego organizmu. Ashwagandha reguluje wszystkie czynności życiowe, przywraca naturalną równowagę ciała i umysłu, pobudza receptory mózgowe i uodparnia na stres, ułatwia zasypianie.

Polecana jest przede wszystkim osobom wykonującym trudną pracę intelektualną oraz sportowcom i osobom aktywnym fizycznie chcącym poprawić swoją kondycję fizyczną.

Korzeń Maca

MACA (korzeń)– znany przede wszystkim ze wspomagania funkcji seksualnych u kobiet, dzięki regulacji poziomu estrogenów. Niweluje objawy menopauzy, wspiera płodność. Wykazuje właściwości antyoksydacyjne, dzięki czemu sprawdza się w walce z wolnymi rodnikami.

Żeń-szeń

Na Dalekim Wschodzie znany jako panaceum na wszystkie dysfunkcje organizmu. Wspomaga pamięć, koncentrację i potencję u mężczyzn. Dzięki zawartym w nim ginsenozydach zwiększa zdolność hemoglobiny do przyłączania tlenu, dzięki czemu lepiej dotlenione są poszczególne narządy. Przyczynia się to do zwiększenia produkcji energii i podniesienia zdolności fizycznych i intelektualnych organizmu. Żeń-szeń, podobnie jak Ashwagandha, pobudza układ odpornościowy i przyspiesza procesy zdrowienia.

Berberyna

Substancja pozyskiwana z korzenia i łodyg berberysu. Wykazuje właściwości:

• antybakteryjne,
• przeciwbiegunkowe,
• antynowotworowe,
• przeciwcukrzycowe,
• antydepresyjne,
• przeciwzapalne.

Ponadto reguluje ciśnienie tętnicze krwi i obniża poziom cholesterolu.

Różeniec górski

Skutecznie podnosi poziom energii życiowej, zwiększa odporność na infekcje, posiada właściwości antyalergiczne, poprawia samopoczucie. Zalecany jest dla osób cierpiących na depresję lub zmagających się ze stanami lękowymi.

GARCINIA CAMBOGIA 

Bogata w kwas hydroksycytrynowy ograniczający syntezę tłuszczów z węglowodanów i białek, co prowadzi do hamowania powstawania tkanki tłuszczowej.

SHATAVARI 

Podobnie jak maca, reguluje poziom kobiecych hormonów, podnosi libido. Łagodzi bóle miesiączkowe, przyspiesza powrót do dobrej formy kobietom w okresie połogu. Wspomaga również prawidłową pracę układu trawiennego.

REISHI (grzyb) 

Wykazuje właściwości kojące i uspokajające oraz antyalergiczne, wspiera układ odpornościowy. Wyniki niektórych badań naukowych potwierdzają jego skuteczność we wspieraniu leczenia nowotworów.

SZCZODRAK KROKOSZOWATY 

Bogaty w fitosteroidy, skutecznie wspomaga przyrost tkanki mięśniowej, poprawia kondycję fizyczną i wydolność podczas treningu, przyspiesza przemianę materii. Zalecany jest zatem i dla tych, którzy pracują nad swoją muskulaturą i dla tych, którzy chcą zgubić zbędne kilogramy. Wpływa jednak nie tylko na mięśnie, ale i na intelekt. Poprawia pamięć i koncentrację, wspiera jasność umysłu oraz inteligencję, rozwija funkcje poznawcze. Podnosi także poziom libido i dlatego bywa nazywany naturalnym afrodyzjakiem.

Adaptogeny – nie tylko dla sportowców

Wiele spośród roślin uznawanych za adaptogenne wspiera fizyczną kondycję ogólną organizmu, wspomagając jego dotlenienie, odporność na działanie czynników zewnętrznych, dostarczając energię życiową. Tej ostatniej może zabraknąć np. po intensywnych treningach. Aktywność ruchowa stymuluje co prawda produkcję endorfin zwanych hormonami szczęścia, jednak gdy wysiłek jest naprawdę ciężki, prowadzi do ogólnego zmęczenia i spadku energii. Dzieje się tak szczególnie dziś, kiedy tempo życia w ogóle osiąga bardzo wysoki poziom, a wyczerpanie wywołują codzienne obowiązki, których często po prostu jest za dużo. Osoby żyjące w ciągłym pośpiechu, narażone ciągle na sytuacje stresogenne, a ponadto intensywnie uprawiające sporty, powinny pomyśleć o wsparciu odporności fizyczno-psychicznej swojego organizmu narażonego na zbyt wiele bodźców.

Sportowcy często sięgają po wsparcie w postaci odżywek –  wysokobiałkowych,węglowodanowo-białkowych itp. Adaptogeny roślinne nie cieszą się jeszcze wśród nich taką popularnością, a jednak ich stosowanie może okazać się równie skuteczne. Ponadto warto pamiętać, że zioła adaptogenne wspierają nie tylko przyrost mięśni, ale również koncentrację, umysł, radzenie sobie ze stresem i ogólną witalność organizmu.