Nadmierne spożycie cukru
Spożywanie cukru w dużej ilości nie musi doprowadzić do cukrzycy, jednak nie ulega wątpliwości, iż głównym czynnikiem ryzyka choroby jest otyłość.
„Wraz ze wzrostem masy ciała zwiększa się ryzyko cukrzycy typu 2. U osób z niewielką nadwagą na poziomie 25-27 punktów w skali BMI jest ono ośmiokrotnie większe, a w przypadku otyłości wynoszącej sięgającej 31-33 punktów wzrasta już czterdziestokrotnie. Jest też odwrotna zależność: wraz ze spadkiem masy ciała spada ryzyko cukrzycy” – wyjaśnia prof. Leszek Czupryniak, pełniący funkcję kierownika Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Spożycie cukru w Polsce
Zarówno w Polsce, jak i w wielu innych krajach Unii Europejskiej, spożycie cukru stale się zwiększa. Zgodnie z raportem opublikowanym w 2019 pt. „Cukier, otyłość – konsekwencje” w latach 2008 – 2017 spożycie cukru w Polsce zwiększyło się z 38,5 kg do 44,5 kg, co daje aż 6 kg.
Dodatkowo zwiększyła się liczba Polaków z nadwagą i otyłością. W 2016 roku z nadwagą borykało się 68 proc. mężczyzn i 53 proc. kobiet.
Zachorowalność na cukrzycę w Polsce
„W naszym kraju stale zwiększa się też zachorowalność na cukrzycę, którą Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określiła jako pierwszą niezakaźną epidemię” – podkreśla prof. Czupryniak. Według eksperta zdrowia publicznego dr Jakuba Gierczyńskiego, w Polsce jest około 3 mln osób z cukrzycą, a co roku przybywa 300 tys. osób z tą chorobą i ta liczba w najbliższych latach zwiększy się do 370-410 tys. rocznie.
Konsekwencje nadmiernego spożycia cukru
Zbyt duże spożywanie cukru nie grozi tylko otyłością, ale i innymi chorobami. Już kilka lat temu został opracowany raport przez ekspertów University of California w San Francisco, w którym podkreślono, iż cukier jest toksyczny dla organizmu, a także sprzyja chorobom przewlekłym.
Ponadto nadmiar cukru w organizmie prowadzi do:
- zaburzeń metabolizmu,
- zwiększenia ciśnienia tętniczego krwi,
- niszczenia wątroby,
- zakłócenia przekazywania sygnałów pomiędzy hormonami.
Nadmierne spożycie cukru może prowadzić również do rozwoju raka – m.in. raka piersi czy trzustki.
W 2019 r. badacze Université Sorbonne Paris Cité na łamach „British Medical Journal” opublikowali badania sugerujące, że napoje słodzone oraz herbata lub kawa z cukrem, mogą zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwory. Przeanalizowali oni zachorowalność z tego powodu wśród 100 tys. osób w okresie 5 lat. Wyliczyli, że na nowotwory o 18 proc. częściej chorowały osoby, które wypijały dziennie co najmniej 100 ml napojów słodzonych. W przeliczeniu na 1000 badanych osób oznaczało to, że zamiast 22 zachorowań na raka, odnotowywano 26 takich przypadków, czyli o cztery więcej w porównaniu do grupy osób, które nie sięgały po słodkie napoje w takich ilościach.
Zalecana dzienna dawka cukru
Ile cukru dziennie można spożywać bez obaw o powikłania zdrowotne? WHO w 2014 roku zalecił zmniejszenie spożycia cukru do 25 g na dobę, co wynosi ok. 5 łyżeczek. W rzeczywistości oznacza to, że nie należy pić dziennie nawet jednej puszki słodzonego napoju, ponieważ średnio zawiera on 35 g cukru.
„British Medical Journal” ostrzega, że częściej tyją te osoby, które spożywają dużo napojów słodzonych, ponieważ nie dają one sytości, natomiast dostarczają do organizmu znaczne ilości cukru. Chodzi głównie o tzw. cukier ukryty, czyli ten, który znajduje się w produktach spożywczych, zarówno w napojach i jogurtach, jak też w dżemie i konfiturach.
Niestety spożywanie cukru ukrytego w Polsce stale rośnie. W sumie spożycie cukru, głównie „ukrytego” zwiększyło się dokładnie o 6,1 kg.
Materiał opracowany na podstawie PAP Nauka
