O zdrowie warto zadbać przed każdą podróżą, jednak przed wyjazdem do krajów tropikalnych i rejonów o złych warunkach sanitarnych przygotowania medyczne stają się szczególnie ważne. Wycieczka w takie miejsca oznacza dla turysty narażenie na „egzotyczne” drobnoustroje, infekcje przenoszone przez owady czy też dolegliwości związane z niskim poziomem higieny w miejscowych restauracjach. W ciągu ostatnich lat coraz więcej Polaków spędza wakacje za granicą. Egipt i pozostałe państwa Afryki Północnej stanowią główny cel podróży turystycznych z Polski, a w pierwszej dziesiątce popularnych wyjazdów urlopowych znaleźć można również tak egzotyczne miejsca, jak Karaiby czy położona w sercu Afryki Kenia. Pamiętajmy, że dalekie podróże bez odpowiedniego przygotowania zdrowotnego to ryzykowanie zdrowiem, a nawet życiem. Niemal co roku w naszym kraju turyści umierają z powodu malarii tropikalnej – choroby pasożytniczej powszechnej m.in. w Afryce oraz niektórych częściach Azji i Ameryki Łacińskiej. Rejs po Nilu dla niektórych kończy się wirusowym zapaleniem wątroby typu A (czyli tzw. żółtaczką pokarmową), a niemal co drugi turysta zmaga się na wakacjach z „klątwą Faraona” albo „zemstą Montezumy”, czyli biegunką podróżnych.
Czytaj: Co zrobić, aby letni urlop przetrwać w zdrowiu
Wszystkie te schorzenia łączy jedno: można im skutecznie zapobiegać!
Zadbaj o profilaktykę
Podstawą bezpiecznej wycieczki egzotycznej jest profilaktyka zdrowotna. Zasada: „lepiej zapobiegać niż leczyć”, sprawdza się szczególnie w tej sytuacji. Planując podróż do krajów o podwyższonym ryzyku zdrowotnym, warto więc skorzystać z konsultacji w poradni zajmującej się medycyną podróży bądź chorobami tropikalnymi. Na spotkanie z lekarzem specjalistą najlepiej umówić się co najmniej 6-8 tygodni przed wyjazdem, co ułatwi wygodne zaplanowanie szczepień ochronnych – obowiązkowych i zalecanych przed podróżą. Podróżny podczas takiej konsultacji otrzyma także wytyczne dotyczące zapobiegania malarii, jeżeli choroba ta występuje w rejonie zaplanowanej wycieczki. Z lekarzem warto także omówić skład podstawowej apteczki podróżnej oraz zasady zapobiegania problemom zdrowotnym podczas pobytu w tropiku.
Przed wakacjami, dla własnego bezpieczeństwa, turysta powinien zaopatrzyć się również w ubezpieczenie zdrowotne, przydatne w razie konieczności leczenia za granicą.
Zaszczep się!
Szczepienia ochronne to jeden z podstawowych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym w podróży. Stanowią one bezpieczną, a zarazem skuteczną formę profilaktyki, wykorzystującą naturalne zdolności obronne organizmu. Szczepienia dla podróżujących można podzielić na obowiązkowe i zalecane.
Obecnie jedynym szczepieniem wymaganym przez Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne jest szczepienie przeciwko żółtej gorączce, zagrażającej życiu chorobie wirusowej przenoszonej przez komary. Jest ono obowiązkowe dla osób udających się do niektórych krajów tropikalnych, przede wszystkim w Afryce i Ameryce Południowej. Warto przy tym pamiętać, że szczepienia obowiązkowe mają za zadanie przede wszystkim chronić regiony nimi objęte przed rozprzestrzenianiem się chorób infekcyjnych i epidemiami.
Największe znaczenie dla ochrony zdrowia i bezpieczeństwa indywidualnego turysty mają szczepienia zalecane! Powinny być one zawsze dobrane z uwzględnieniem trasy i charakteru podróży, bieżącej sytuacji epidemiologicznej oraz stanu zdrowia podróżnego i wcześniej przyjętych szczepionek.
Czytaj też: Jak sobie radzić z oparzeniami słonecznymi?
Najczęściej zalecane są turystom szczepionki przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (tzw. żółtaczce pokarmowej), wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (tzw. żółtaczce wszczepiennej), tężcowi i błonicy (często kojarzone także ze szczepionką przeciwko krztuścowi i heinemedina), durowi brzusznemu, zakażeniom meningokokowym (sepsa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) i żółtej gorączce – także przy wyjazdach w rejony, gdzie nie jest ona obowiązkowa. Więcej o tych szczepionkach: czytaj tutaj.
W zależności od indywidualnej kondycji zdrowotnej turysty i charakteru wyjazdu lekarz może zalecić także inne szczepionki, np. przeciw wściekliźnie (gdy podróżujący jest narażony na szczególnie częste kontakty ze zwierzętami) albo grypie (gdy podróż wypada w sezonie epidemicznym).
Planując podróż do krajów rozwijających się, warto pamiętać o podstawowych zasadach profilaktyki zdrowotnej w rejonach tropikalnych. Należą do nich przede wszystkim:
- przed wyjazdem: odpowiednie konsultacje u specjalisty, zastosowanie wskazanych szczepień ochronnych, zaopatrzenie się w stosowne leki;
- w trakcie wyjazdu: stosowanie zasad profilaktyki (leki, odzież ochronna), dbanie o spożywanie odpowiednich pokarmów (ugotowanych, zaparzonych, obranych, przygotowanych w higienicznych warunkach) i napoi (świeżo przegotowanych lub w fabrycznie zamkniętych butelkach), unikanie kontaktu ze zwierzętami, chodzenia boso, przygodnych kontaktów seksualnych, wizyt w lokalnych salonach kosmetycznych czy fryzjerskich itp.
Przestrzeganie powyższych reguł nie utrudnia podróży i minimalizuje ryzyko zachorowania. Nie gwarantuje jednak całkowitego bezpieczeństwa – czego musimy być świadomi. Dlatego w razie niepokojących objawów chorobowych w trakcie podróży lub po powrocie, należy pilnie zgłosić się do lekarza, zwłaszcza w przypadku pojawienia się gorączki i innych dolegliwości.
Zobacz:
