ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗

Witamina C (kwas askorbinowy) – właściwości, działanie i dawkowanie

Organizm ludzki nie potrafi wytwarzać niezbędnej do życia witaminy C. Kwas askorbinowy, który jest remedium na wiele chorób, musimy dostarczać sobie sami wraz z pożywieniem lub suplementami diety. Sprawdź właściwości, działanie i dawkowanie witaminy C.
Kwas askorbinowy
Źródło: 123RF
Spis treści

Witamina C została wyizolowana po raz pierwszy w 1928 roku (zsyntetyzowana w 1933 r.) przez węgierskiego biochemika Alberta Szenta-Görgyiego, za co otrzymał nagrodę Nobla. Pierwsza wyodrębniona witamina C pochodziła z węgierskiej papryki.

Zsyntetyzowaną witaminę C nazwano kwasem askorbinowym z powodu szkorbutu – choroby, którą wywoływały niedobory tej witaminy. Była to częsta przypadłość marynarzy i mieszkańców Europy Północnej, którzy mieli ograniczony dostęp do świeżych warzyw i owoców.

Reklama

Witamina C - właściwości

Witamina C jest bardzo nietrwała, rozkłada się pod wpływem powietrza, temperatury i światła. Choć witamina C pozyskiwana z naturalnych źródeł jest kilkakrotnie bardziej aktywna niż syntetyczna, to trzeba szczególnej ostrożności w trakcie obróbki produktów. Nawet połowa tej witaminy może ulec rozkładowi podczas krojenie warzyw i owoców, gotowania, marynowania. Jedynie mrożenie pozwala na najmniejszą utratę witaminy C w przechowywanych produktach.

Reklama

Witamina C - działanie

Lista zalet kwasu askorbinoweg o wydaje się być nieskończenie długa. Legendarna jest jego rola w leczeniu infekcji wirusowych. O 10 procent łagodzi dolegliwości ze strony układu oddechowego.

Co ciekawe lepiej działa u osób, które profilaktycznie zażywają regularne dawki witaminy C, niż u tych chorych, którzy sięgają po suplement dopiero w momencie zachorowania. Oprócz tego witamina C:

  • podnosi odporność i pobudza produkcję białych krwinek
  • poprawia przyswajalność żelaza
  • korzystnie wpływa na cholesterol
  • chroni przed miażdżycą
  • zwalcza wolne rodniki i chroni organizm przed nowotworami
  • wspomaga proces regeneracji
  • pomaga złamanym kościom w zrastaniu się, dzięki niej szybciej goją się rany
  • wspomaga układ krążenia
  • reguluje ciśnienie tętnicze
  • obniża stężenie glukozy we krwi
  • chroni przed szkodliwym wpływem promieniowania UVA i UVB
  • ułatwia zwalczanie nastrojów depresyjnych

Prof. Linus Pauling, laureat dwóch nagród Nobla, fizyk i biochemik twierdził nawet, że regularne przyjmowanie witaminy C może opóźnić rozwój wielu groźnych chorób i wydłużyć życie. Zmarł w wieku 94 lat i do końca życia wierzył, że dobre zdrowie zawdzięcza właśnie witaminie C.

Reklama

Komu brakuje witaminy C?

Szczególne niedobory kwasu askorbinowego mają nie tylko osoby, które nie jedzą odpowiedniej ilości świeżych warzyw i owoców, ale także osoby obciążone nałogami:

  • palacze
  • alkoholicy
  • narkomani

Na niedobory witaminy C wpływa też nadmiar cukru w diecie, stres i intensywny wysiłek fizyczny, częste stany zapalne, zabiegi i operacje, ukąszenia przez owady, które wywołują reakcję alergiczną, niektóre leki. Większe dawki witaminy C powinny przyjmować także dzieci z astmą i alergiami, kobiety w ciąży i matki karmiące piersią.

Niedobory witaminy C objawiają się:

  • spadkiem odporności
  • sennością
  • stanami chronicznego zmęczenia
  • brakiem apetytu
  • bólami reumatycznymi
  • krwawieniem dziąseł.

Reklama

Witamina C dawkowanie

Prof. Pauling uważał, że można wydłużyć sobie życie nawet o 18 lat, jeśli w codziennej diecie znajdzie się 3,2-18 g witaminy C.  Przyjmuje się jednak, że zapotrzebowanie na witaminę C zależy od wieku, płci i stanu fizjologicznego człowieka.

Witamina C dla dzieci nie powinna przekraczać 40 mg dziennie. U dorosłych mogą to być dawki od 100 do 200 mg kwasu askorbinowego na dobę. Przy grypie może to być 100-150 g na dobę w 8-20 dawkach, przy przeziębienie 30-60 g na dobę w 6-10 dawek, przy infekcjach bakteryjnych 30-200 g na dobę, w 10-25 dawkach.

Czy witaminę C można przedawkować? Można, ale nie skutkuje to niczym poważnym. Nadmiar kwasy askorbinowego jest wydalany z moczem, ale może być przyczyną krótkotrwałych biegunek. Przy bardzo dużych dawkach witaminy C dochodzi do zakwaszenia moczu, które sprzyja wytrącaniu się moczanów i tworzeniu kamieni w drogach moczowych. Suplementacji kwasem askorbinowym na własna rękę nie powinni więc podejmować chorzy z kamicą nerkową.

Reklama

W czym jest naturalna witamina C?

Choć jedna tabletka witaminy C 1000 dostarcza organizmowi tyle witaminy, co 2 kg pomarańczy lub 20 kg jabłek, to i tak najlepiej przyswajalna jest naturalna postać tej witaminy. Źródłem naturalnej witaminy C są:

  • wszystkie owoce cytrusowe
  • owoce róży
  • czarna i czerwona porzeczka
  • truskawki
  • papryka
  • kapusta kiszona
  • zielone warzywa
  • natka pietruszki

Najwięcej witaminy C ma pochodząca z Barbadosu acerola. W jednym jej maleńkim owocu znajdziemy tyle witaminy C co w kilogramie cytryn. 

Czytaj również
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Artykuł napisany przez
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Od początku związana z dziennikarstwem medycznym. Autorka licznych wywiadów, artykułów oraz reportaży poświęconych zdrowiu i medycynie. Wyróżniona w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2015 przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. W latach 2009-2010 związana z Gazetą Wyborczą, od 2010 do 2015 roku odpowiadała za dział zdrowie w serwisach i dzienniku „Polska The Times. Dziennik Łódzki”. Od 2016 roku związana z Medme.pl, jako redaktor naczelna portalu i wiceprezes spółki Pharma Partner.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Witaminy
Skrzyp polny - jak wygląda i na co pomaga? Właściwości i skutki uboczne
Kwas foliowy - norma i objawy niedoboru. Na co jest stosowany i który wybrać?
Produkty bogate w kwas foliowe
Witamina D - na co pomaga i jak ją przyjmować?
Źródła witaminy D3
Podobne artykuły
Mio-inozytol
Mio-inozytol – co to jest? Działanie i preparaty
Kobieta suplementująca witaminy w kapsułkach
Witaminy na zmęczenie i brak energii - jakie wybrać?
Produkty zawierające witaminę B15
Witamina B15 - właściwości. Gdzie kupić kwas pangamowy?
Uśmiechnięta kobieta trzymająca kapsułkę
Niedobór witaminy D3 – jakie są objawy braku witaminy D w organizmie? Poznaj nietypowe symptomy i skutki
Produkty z wysoką zawartością witaminy B6
Witamina B6 - na co pomaga? Dzienna dawka

Reklama


1/3 kobiet ma niedobór tego pierwiastka 😲
Sprawdź powód!