Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Halitoza - jak wyleczyć? Domowe sposoby i leki bez recepty

Halitoza jest powszechnym problemem, który objawia się nieprzyjemnym zapachem z ust. Wywołują go bakterie beztlenowe, które znajdują się w jamie ustnej. Można próbować go maskować, ale znacznie lepszym rozwiązaniem jest wykrycie i wyleczenie przyczyny.
Mężczyzna z problemem przykrego zapachu z ust
Źródło: 123RF
Spis treści

Z badań przeprowadzonych w 2001 roku wynika, że aż 50% Polaków skarży się na nieprzyjemny zapach z ust, czyli halitozę. Halitoza stanowi niewątpliwie wstydliwą przypadłość, którą jednak nie warto maskować cukierkami miętowymi, gumami lub zapachowymi spray’ami. Jakkolwiek halitoza w 80% przypadków jest wywołana przez bakterie bytujące w jamie ustnej, to jednak może też towarzyszyć chorobom ogólnym. Dlatego warto ustalić jej przyczyny, a następnie je wyeliminować.

Reklama

Co to jest halitoza?

Halitoza to odczuwanie nieprzyjemnego zapachu w trakcie wydychania powietrza. Inaczej określa się ją jako:

  • fetor ex ore,
  • fetor oris,
  • bad breath,
  • oral matador,
  • ozostomia,
  • somatodysodia.

Sama w sobie halitoza nie jest chorobą, a jedynie objawem.

Halitoza jest najczęściej wywoływana przez bakterie beztlenowe jamy ustnej. Drobnoustroje te mają specyficzny metabolizm, który powoduje powstawanie lotnych związków siarki o nieprzyjemnym zapachu (np. siarkowodoru). Co więcej, bakterie te posiadają zdolność rozkładania aminokwasów do m.in. merkaptanu. Gdy weźmie się pod uwagę, że merkaptan jest związkiem odpowiedzialnym za odór gnijącego mięsa i ryb, staje się jasne skąd bierze się problem halitozy.

Reklama

Halitoza - przyczyny

Aż w 80% przypadków halitoza jest wywołana przez bakterie beztlenowe, które znajdują się w jamie ustnej. Drobnoustroje te znajdują się głównie w miejscach trudnodostępnych takich jak np.

  • szczeliny i krypty języka (szczególnie w jego tylnej części),
  • kieszonki dziąsłowe,
  • płytka nazębna 
  • krypty migdałków.

Dlatego też w większości przypadków najlepszą metodą walki z halitozą jest poprawa higieny jamy ustnej. Warto jednak pamiętać, że w pozostałych 20% przypadków powstawanie halitozy nie zależy od obecności bakterii i dlatego należy jak najszybciej wykryć jej przyczyny.

  1. Przyczyny stomatologiczne (przeważają):
  • niska higiena jamy ustnej,
  • próchnica zębów,
  • paradontoza,
  • zaleganie resztek pokarmowych pod uzupełnieniami protetycznymi,
  • grzybica jamy ustnej - najczęściej kandydoza,
  • kamień i osad nazębny,
  • kserostomia - małe wydzielanie śliny,
  • nieusunięte resztki zębowe (najczęściej korzenie),
  • suchy zębodół - jest powikłaniem po ekstrakcji zęba, gdy nie doszło do powstania skrzepu w ranie; obecny jest pusty zębodół bez żadnych oznak gojenia.
  1. Przyczyny środowiskowe:
  • palenie tytoniu – sprzyja powstawania osadu i kamienia nazębnego, który stanowi ostoję bakterii; dodatkowo palenie tytoniu zmienia środowisko jamy ustnej i kieszonek dziąsłowych tak, iż faworyzowane są bakterie beztlenowe, odpowiadające za halitozę;
  • dieta - głodzenie, odwodnienie, spożywanie cebuli, czosnku, alkoholu - wszystkie one sprzyjają powstawaniu nieprzyjemnego zapachu;
  • pora dnia - często występuje tzw. halitoza poranna, jest ona spowodowana mniejszym wydzielaniem śliny trakcie snu - ślina ma działanie wymywające i bakteriobójcze;
  • leki- niektóre leki przeciwdepresyjne, antycholinergiczne, benzodiazepiny, przeciwbólowe i moczopędne predysponują do powstawania nieprzyjemnego zapachu z ust.
  1. Przewlekłe stany zapalne układu oddechowego i górnego odcinka przewodu pokarmowego:
  1. Refluks żołądkowo-przełykowy.
  2. Mocznica – to zespół objawów, które towarzyszą skrajnej niewydolności nerek. Brak naturalnego filtru, jakim są nerki, powoduje gromadzenie się w organizmie substancji toksycznych. Część z nich jest wydalana przez płucaa- stąd nieprzyjemny zapach z ust.
  3. Kwasica - chorzy wydzielają charakterystyczny zapach jabłek.
  4. Ketonemia w przebiegu głodu lub cukrzycy - można wtedy wyczuć zapach acetonu.
  5. Uchyłki przełyku - to uwypuklenia ściany przełyku. Mogą gromadzić się w nich fragmenty spożywanych pokarmów, które zalegają i fermentują, wydzielając nieprzyjemną woń.
  6. Niewydolność wątroby – w niewydolności wątroby występuje charakterystyczny zapach z ust o charakterze słodkawym, przypominający stęchliznę. Może kojarzyć się też z odorem zepsutych jajek i czosnku.
  7. Przyczyny psychiatryczne:
  • niektóre depresje,
  • przewlekła psychoza halucynogenna,
  • hipochondria,
  • schizofrenia.
  1.  Przyczyny hematologiczne:
  • białaczka,
  • agranulocytoza.

Reklama

Halitoza - wizyta u lekarza

Nieprzyjemny zapach z ust należy w pierwszej kolejności skonsultować z lekarzem stomatologiem. Jeśli jednak pomimo leczenia i utrzymywania bardzo dobrej higieny, nieprzyjemny zapach się utrzymuje, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Po zebraniu dokładnego wywiadu, lekarz ewentualnie zaleci konieczne badania lub skieruje do specjalisty. Warto też pamiętać, że wśród niestomatologicznych chorób to schorzenia migdałków najczęściej wywołują halitozę (w 87% przypadków).

Oprócz profesjonalnych metod diagnozowania halitozy jest kilka prostych sposobów, by w warunkach domowych sprawdzić, czy ten problem nas dotyczy:

  1. Wstrzymać oddech na minutę następnie chuchnąć w złączone dłonie i ocenić zapach.
  2. Szpatułką laryngologiczną (można ją zastąpić np. pałeczką do czyszczenia uszu) przejechać po tylnej części języka i ocenić zapach.
  3. Za pomocą nitki dentystycznej oczyścić przestrzenie między trzonowcami i ocenić zapach nitki.
  4. Zapytać zaufanej i szczerej osoby - osoby cierpiące na halitozę z reguły nie odczuwają nieprzyjemnego zapachu z własnych ust.

Jeśli zgłosimy się z problemem do lekarza stomatologa, sprawdzi on najprawdopodobniej najbardziej oczywiste (i jednocześnie najbardziej prawdopodobne) przyczyny brzydkiego zapachu z ust, czyli:

  • ilości złogów płytki nazębnej (roztwory wybarwiające złogi w sposób zróżnicowany zależnie od wieku płytki),
  • stopnia zapalenia dziąseł,
  • obecności zmian próchniczych,
  • funkcjonowania ślinianek.

Warto też pamiętać, że aby uzyskać wiarygodne wyniki badania należy przyjść na wizytę odpowiednio przygotowanym, tzn.:

  1. Należy powstrzymać się od spożywania pokarmów o silnym zapachu (czosnku, cebuli, ziół itp.) na ok. 8 h przed badaniem.
  2. Nie wolno palić tytoniu, żuć gum, myć zębów, stosować płukanek ani jeść na 3 h przed badaniem.
  3. W dniu badania warto zrezygnować ze stosowania perfum/dezodorantów, które mogą zakłócić proces badania.

Inne metody oceny halitozy to:

  1. Test BANA- prosty test paskowy, do diagnostyki wykorzystujący ślinę. Wykrywa bakterie odpowiedzialne za powstawanie halitozy.
  2. Metoda chromatografii gazowej - umożliwia ustalenie składu mieszanki gazowej. Dzięki temu można odpowiedzieć na pytanie, czy znajdują się w niej gazy odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach z ust, a jeśli tak, to w jakim stężeniu. Jest to jednak stosunkowo droga metoda badania.
  3. Halimetr/VSC Monitor - specjalistyczne przyrząd służący do oceny lotnych związków siarki (VSC) odpowiadających za problem halitozy.
  4. Przez wykrywanie enzymów bakteryjnych, które rozkładają syntetyczne białko testu.

Reklama

Halitoza  - jak pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z ust?

  1. Poprawa higieny jamy ustnej - istnieją specjalne szczotki do języka (skrobaczki) oraz płukanki, których składniki są skomponowane tak, by jak najlepiej zwalczać halitozę.
  • Skrobaczkę do języka należy używać rano. Dzięki temu można oczyścić język z nalotu, który nagromadził się w trakcie nocy.
  • Stosowanie łukanek.
  • Chlorheksydyna - polecane są płukanki z chlorheksydyną, można zastosować kurację 7 dniową, płukać 2 razy dziennie. Jakkolwiek taka terapia zmniejsza nasilenie halitozy o 40-60%, to ma swoje skutki uboczne do których należą: zaburzenia odczuwania smaku, uczucie pieczenia języka, przebarwienia zębów i języka.
  • Chlorek cetylopirydyny - płukanki z jego dodatkiem charakteryzują się 70% skutecznością i mają mniej skutków ubocznych niż te z chlorheksydyną.
  1. Poprawa diety oraz regularne spożywanie posiłków.
  2. Tabletki z cynkiem - stosować 2-3 tygodnie. Działają bakteriobójczo, a jednocześnie zapobiegają uwalnianiu się lotnych związków siarki.
  3. Tabletki utleniające - zawierają w swoim składzie kwas dehydroaskorbinowy, który neutralizuje lotne związki siarki.
  4. Drażetki chlorofilowe.
  5. Tabletki z węglem aktywnym.
  6. Pasty do zębów, płukanki, preparaty niszczące płytkę nazębną.
  7. Gumy do żucia i cukierki odświeżające - należy jednak pamiętać, że nie usuwają, ale maskują halitozę.
  8. Usuwanie migdałków, laserowe naświetlanie migdałków – tylko w przypadku, gdy przyczyna halitozy znajduje się właśnie w migdałkach.

Przeczytaj także:

Bibliografia

  • Ratcliff P., Johnson P.,The relationship between oral malodor, gingivitis,,
  • Iwanicka-Grzegorek E., Pierzynowska E., Michalik J.,Stan przyzębia u osób z halitozą ustną, Borgis - Nowa Stomatologia 1,,2005
  • pod red. G. Janczewskiego,Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy. tom I.,Via Medica,Gdańsk 2007
  • Mitchell S., Ayesh R., Barrett T., Smith R.,Trimethylamine and Foetor Hepaticus. Scandinavian Journal of Gastroenterology. Vol. 34, 5, 9, 524-528(5) ,,June 1999
  • Challenger F., Walshe J.M.,Methyl Mercaptan in Relation to Foetor Hepaticus. Biochem.J., 59(,,March 1995
  • Blicharski J.,Zarys chorób wewnętrznych dla stomatologów,PZWL,1976
  • Karolewski M., Nieć A.,Halitosis- istotny problem w stomatologii. Mag Stom; 11(7/8),,2001
  • Koczorowski R., Karpiński T.M.,Halitosis- problem społeczny. Nowiny Lek; 70(6),,2001
  • Neiders M., Ramos B.,Nieprzyjemny oddech: rozpoznawanie i likwidowanie. Quintessence; 6,,1999
  • Amir E., Shimonov R., Rosenberg M.,Halitosis In children. J Pediatr; 3,,1999
  • Iwanicka-Frankowska E.,Rosnace znaczenie soli cynku jako skladnia srodkow do domowej higieny jamy ustnej. Czas Stom ; 50(2),,1997
  • Bruziewicz-Miklaszewska B., Wolowiec D., Niec A., Karolewski M.,L’halitose: probleme toujours import ant Au seuill du 21 eme siecle. Adv Clin Exp Med. (supl. 1),,2001
  • Jańczuk Z.,Co wiemy o przykrym zapachu z ust? Compend Stom; 3,,2001
  • Jańczuk Z., Krezell G., Gajda S.,Peridontitis a halitosis: problemy diagnostyczne i lecznicze. Ma Stom: 13(1),,2003
  • Bruziewicz-Miklaszewska B., Urbanowicz I., Owczarek H.,Halitoza w aspekcie mikrobiologicznym. Dent Med. Prob.; 40(1),,2003
  • Ratcliff P., Johnson P.,The relationship between oral matador, gingivitis and perodontitis. A review. J Periodontol 199;70,,
  • Gawronska B.,Sposob na halitosis. Stom Wspol; 6(3),,1999
  • Mielnik-Blaszczak M., Stanios-Sniezynska J.,Clinical estimation of the influence of chlorhexidine on the conditio of oral hygiene In children. J Dent Res; 77,,1998
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby jamy ustnej
Ropień na dziąśle. Co robić, kiedy zauważy się bąbel z ropą na dziąśle?
Mężczyzna z ropa w dziąśle
Rak jamy ustnej - jak się objawia? Rokowania
Choroba nowotworowa jamy ustenej
Krosty na języku - co oznaczają przy gardle, bolące, białe i czerwone?
Krosty na języku
Podobne artykuły
Afty w jamie ustnej
Afta na języku – czym jest i jak ją wyleczyć?
Grzybica w jamie ustnej
Grzybica jamy ustnej - czynniki ryzyka i przebieg choroby. Leczenie kandydozy jamy ustnej?
Dziecko z pleśniawkami na języku
Pleśniawki na języku i w gardle - leczenie i domowe sposoby
Zapalenie w jamie ustnej
Zapalenie jamy ustnej u dzieci i dorosłych - objawy i sposoby leczenia
Dziecko z białym nalotem na języku
Kolor języka – o czym świadczy i co oznacza? Przyczyny

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!