Autyzm u dzieci – poznaj rodzaje, przyczyny i objawy oraz dowiedz się na czym polega terapia behawioralna

Autyzm to zaburzenie, z którym zmaga się wiele osób na całym świecie. Niestety nie przeprowadzono dokładnych statystyk co do jego liczby w Polsce, jednak według badań
w USA, aż jedno na 170 urodzonych dzieci boryka się z tym zaburzeniem rozwojowym.

Warto wiedzieć, iż autyzm u dzieci może objawiać się w różny sposób u każdego z nich. Mimo przedstawionej tej samej diagnozy przez lekarza, każde dziecko autystyczne może zachowywać się zupełnie inaczej. 

Co to jest autyzm?

Nie ma jednej, wyczerpującej, naukowej definicji, która dokładnie opisywałaby czym jest autyzm. Jest to zaburzenie rozwojowe, które ma związek z rozumieniem świata i jego postrzeganiem. Dziecko z autyzmem zwykle jest ciężko zdiagnozować, gdyż jego wygląd nie wskazuje na żadne nieprawidłowości. Niestety takie osoby często mylone są z niegrzecznymi lub niestosownie wychowanymi, głównie poprzez swoje problemy z komunikacją oraz uczeniem się.

Autyzm zdecydowanie częściej występuje u chłopców niż u dziewczynek. Został po raz pierwszy opisany w 1943 roku przez psychiatrę Leo Kannera.

Autyzm - przyczyny

Przyczyny autyzmu nie są do końca znane, ale do głównych hipotez należą przede wszystkim:

• czynniki genetyczne – jeśli ktoś spokrewniony, bądź starsze dziecko cierpią na to zaburzenie, warto bacznie obserwować kolejne pociechy, gdyż istnieje u nich większe prawdopodobieństwo autyzmu,
• czynniki zewnętrzne – zaliczyć można do nich przebyte infekcje w okresie noworodkowym, a także zaburzenia metaboliczne,
• czynniki neurologiczne – m.in. budowa mózgu – u dzieci z autyzmem można zauważyć zaniki tkanki mózgowej. Kolejną prawidłowością jest większy oraz cięższy mózg u osób z zaburzeniem,
• wcześniactwo – jeśli waga noworodka urodzonego przed terminem wynosi mniej niż
  1 kg, istnieje 25%  prawdopodobieństwo na obecność zaburzenia,
• niedotlenienie płodu w czasie porodu

Szczepionki a autyzm

Często nurtującą kwestią dla rodziców są szczepienia a autyzm. Wielu naukowców prowadziło badania w tej kwestii i jak do tej pory nie ma żadnego wiarygodnego badania, które udowodniłoby szkodliwość szczepionek MMR, czyli przeciw odrze, różyczce oraz śwince. Zatem autyzm po szczepieniu to jedynie nieudowodnione przypuszczenia przeciwników szczepień.

Autyzm – objawy

Jak rozpoznać autyzm? Zaburzenie rozwojowe zwykle rozpoznawane jest przed skończeniem trzeciego roku życia. Autyzm dziecięcy objawia się przede wszystkim:

• trudnościami z porozumiewaniem się – zarówno werbalnym, jak i niewerbalnym. Niekiedy wypowiadane są przez nie słowa, które są niezrozumiałe dla otoczenia. Zwykle nie są wypowiadane w celu zakomunikowania czegoś
• problemami z emocjami – dzieci z autyzmem bardzo często nie okazują swoich emocji. Nie zachwycają się na widok nowej zabawki lub nie odwzajemniają skierowanych do nich uśmiechów
• brakiem gaworzenia – jest to jeden z głównych objawów, który rodzice zauważają, jako pierwszy. Zaburzenie to cechuje się brakiem gaworzenia do 12 miesiąca życia. Jeśli dwuletnie dziecko ma problemy z wymawianiem pojedynczych, prostych słów, to również jest to sygnał, by udać się do lekarza
• unikaniem bycia w centrum – dzieci autystyczne mają swoje wąskie zainteresowania i nie lubią co chwilę zmieniać zabawy czy aranżować aktywności z rówieśnikami. Nie próbują również na siłę zwracać uwagi rodziców czy dopominać się o przytulanie, co wcale nie oznacza, że maluchy z tym zaburzeniem nie potrzebują miłości i troski

Niestety autyzm wczesnodziecięcy często jest niezauważany zarówno przez rodziców, jak  i lekarzy, dlatego warto uważnie obserwować swoje pociechy i sygnalizować każdą niepokojącą zmianę czy zachowanie.

Autyzm atypowy

Jest to jeden z rodzajów zaburzenia, który wyróżnia się głównie czasem wystąpienia oraz występującymi objawami. Dotyka zwykle dzieci, które ukończyły trzeci rok życia i co ważne, nie spełnia wszystkich wytycznych autyzmu dziecięcego.

Ciężko wymienić konkretne różnice w symptomach, gdyż każde dziecko może przechodzić zaburzenie na swój sposób oraz z różnym nasileniem, dlatego w razie wystąpienia niepokojących objawów najlepiej od razu udać się z pociechą do specjalisty, który rozwieje wątpliwości.

Autyzm wysokofunkcjonujący

To kolejna odmiana autyzmu, co ważne – zdecydowanie łagodniejsza, ale w konsekwencji trudniejsza do zdiagnozowania. Niekiedy w życiu dorosłym osoby z tym rodzajem zaburzenia radzą sobie lepiej, niż osoby zdrowe, gdyż wytrwale dążą do postawionych sobie celów i świetnie sprawdzają się na stanowiskach kierowniczych.

Zauważalny jest jednak brak zdolności pracy w grupie. Cechują się wyższym poziomem inteligencji, niż dzieci autystyczne.

Autyzm - leczenie

Leczenie autyzmu jest trudne, ponieważ jak już wspomniano wcześniej – każde dziecko autystyczne może zachowywać się inaczej i mieć objawy o różnym nasileniu.

Autyzm u dziecka leczony jest głównie poprzez:

• właściwą dietę – w Stanach Zjednoczonych istnieje ruch DAN (Desfeat Autism Now), który twierdzi, iż leczenie dziecka autystycznego należy rozpocząć od właściwej diety, a dopiero wtedy można przejść do leczenia behawioralnego. Należy swoim pociechom podawać witaminy oraz przygotowywać posiłki bezglutenowe oraz bezmleczne.
• terapię behawioralną – jest to najczęstsza metoda leczenia autyzmu w Polsce, jednak zalecana jest głównie w przypadku dzieci, które nie ukończyły jeszcze trzeciego roku życia. Jest to teoria uczenia się, a dokładniej wpajanie maluchowi zachowań właściwych, a niwelowanie tych niewskazanych. W tej technice należy bardzo często stosować pochwały tuż po oczekiwanym zachowaniu.