Inhibitory monoaminooksydazy to substancje stosowane w leczeniu atypowej depresji, a także choroby Parkinsona i niedociśnienia tętniczego.
Ich wpływ na układ nerwowy został odkryty przypadkiem podczas leczenia gruźlicy przy pomocy pochodnych hydrazyny. Inhibitory MAO były stosowane jako pierwsze leki antydepresyjne.
Inhibitory MAO – działanie
Inhibitory monoaminooksydazy hamują aktywność enzymów, które są odpowiedzialne za rozkładanie neurotransmiterów. Leki te wywołują silne reakcje z innymi substancjami (np. tytraminą), które są obecne w codziennej diecie.
Stosując IMAO należy unikać przede wszystkim: serów pleśniowych, czekolady oraz czerwonego wina. Ponadto inhibitory MAO mają działanie hepatotoksyczne, czyli silnie uszkadzające wątrobę, a także powodują wzrost ciśnienia krwi. Dlatego należy je stosować bardzo ostrożnie i wyłącznie według zaleceń lekarza.
Ze względu na duże ryzyko stosowania inhibitorów MAO obecnie stosowane są tylko leki selektywnie blokujące.
Inhibitory MAO – wskazania
Inhibitory monoaminooksydazy dzielą się na dwie grupy – IMAO typu A oraz IMAO typu B.
- Inhibitor MAO-A jest bezpiecznym lekiem wykorzystywanym w leczeniu depresji oraz fobii społecznych. Obecnie z grupy IMAO-A stosuje się moklobemid, który hamuje rozpad serotoniny, dopaminy i norepinerfryny. Dzięki temu poprawia nastrój, koncentrację, aktywność psychomotoryczną oraz jakość snu.
- Inhibitor MAO-B wykorzystuje się w leczeniu choroby Parkinsona. Zwiększa on stężenie dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym poprzez hamowanie wychwytu zwrotnego amin katecholowych w zakończeniach nerwowych. Aktualnie stosowana jest selegilina, a także silniejsza rasagilina. Inhibitory te podaje się najczęściej skojarzone z innymi wspomagającymi działanie substancjami.
Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny
Serotonina to hormon parakrynny, czyli oddziałujący na sąsiednie komórki. Przekazuje również impulsy nerwowe do mózgu i odgrywa bardzo ważną rolę w ośrodkowym układzie nerwowym. Poprzez stymulację komórek nerwowych pozytywnie wpływa na samopoczucie. Jej niedobór w szczelinach synaptycznych może być przyczyną depresji i stanów lękowych.
Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) zwiększają stężenie tego hormonu w organizmie. Dzięki temu stymulowane są receptory serotoninowe na powierzchni komórek mózgowych, a nastrój pacjenta poprawia się.
SSRI są jednymi z najbezpieczniejszych i najlepiej tolerowanych leków antydepresyjnych. Nie powodują obniżenia aktywności ośrodkowego układu nerwowego,
a także nie wpływają negatywnie na funkcje poznawcze i sprawność psychofizyczną.
Ich działanie terapeutyczne wykorzystuje się w leczeniu:
- Ciężkiej i umiarkowanej depresji
- Stanów depresyjnych, które są wywołane przez alkoholizm
- Fobii społecznych
- Zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, czyli nerwicy natręctw
- Lęków napadowych
- Zaburzeń odżywiania
- Problemów z przedwczesnym wytryskiem u mężczyzn
- Stresu pourazowego
- Zespołu Aspergera
Należy pamiętać, że efekty przyjmowania antydepresantów widoczne są po 2-4 tygodniach. Leki muszą być przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ nieodpowiednia dawka może być niebezpieczna dla zdrowia, a nawet życia.
