Reklama

Srebro – składnik ceniony od wieków

Srebro to pierwiastek, który od wieków budzi zainteresowanie: wcześniej uzdrowicieli, a współcześnie lekarzy, chemików, a nawet kosmetologów. Już w starożytności wiedziano, że woda przechowywana w srebrnych naczyniach dłużej pozostaje świeża, a rany leczone opatrunkami zawierającymi srebro goją się szybciej. W XX wieku odkryto, że to nie magia, lecz działanie jonów srebra (Ag⁺) – kationów o silnym potencjale przeciwdrobnoustrojowym.

Dziś, w erze gwałtownego rozwoju mikrobiologii i boomu na nowoczesne rozwiązania w branży kosmetyków, srebra można używać w nowoczesnej, bezpiecznej formie chemicznej – cytrynianu srebra. W kosmetologii związek ten cieszy się rosnącym zainteresowaniem, ponieważ to stabilna substancja, zapewniająca kontrolowane stężenie srebra i z dobrze udokumentowanym profilem bezpieczeństwa.

Reklama

Cytrynian srebra – co to za składnik?

Cytrynian srebra (Ag₃C₆H₅O₇) to organiczny związek chemiczny zbudowany z trzech jednowartościowych jonów srebra (Ag⁺) oraz jednego trójwartościowego anionu cytrynianowego (C₆H₅O₇³⁻). Cechą tego związku jest niska rozpuszczalność w wodzie. Właściwość ta sprawia, że cytrynian srebra działa jak „stabilny magazyn”, z którego jony srebra uwalniane są w sposób powolny i kontrolowany. Proces ten opiera się na równowadze chemicznej – gdy aktywne jony srebra zostaną zużyte (np. w kontakcie z drobnoustrojami), kolejna porcja związku rozpuszcza się, aby utrzymać ich stężenie na stałym, skutecznym poziomie.

Dzięki takiemu mechanizmowi cytrynian srebra zapewnia długotrwałe działanie przeciwdrobnoustrojowe, nie tworzy niestabilnych osadów i jest znacznie mniej drażniący dla skóry niż bardziej reaktywne formy. Warto dodać, że chociaż jest słabo rozpuszczalny w wodzie, dobrze rozpuszcza się w roztworach kwasu cytrynowego, co pozwala na tworzenie stabilnych, aktywnych kompleksów.

W przeciwieństwie do srebra koloidalnego – zawiesiny mikroskopijnych cząstek srebra – cytrynian nie jest układem koloidalnym. Można dokładnie przewidzieć jego „zachowanie” w środowisku skóry, wodzie czy kosmetycznym żelu. Właśnie ta przewidywalność sprawia, że jest bezpieczny w produktach do pielęgnacji skóry całego ciała.

Srebro często kojarzone jest z agresywnym mechanizmem działania. Tymczasem nowoczesne związki, jak cytrynian srebra, oddziałują niemal z chirurgiczną precyzją. Dzięki kontrolowanemu uwalnianiu jonów srebra hamują aktywność patogenów, nie naruszając przy tym równowagi mikrobiomu skóry i nie podrażniając jej. To niezwykle bezpieczne podejście w zakresie pielęgnacji antybakteryjnej – tłumaczy dr n. biol. Barbara Bukowska.

Reklama

Jaki kosmetyk z cytrynianem srebra wybrać?

Najlepiej wybrać srebro w czystej formie o przebadanym składzie. Warto zwrócić uwagę na produkt od polskiego producenta Aura Herbals – Srebro Argentum200® – tonik lub aerozol zawierający cytrynian srebra wzbogacony o ekstrakt z krwawnika pospolitego, który działa kojąco i łagodzi podrażnienia. Efektywność Srebra Argentum200® została poparta badaniami aplikacyjnymi (polegającymi na ocenie produktu przez grupę testerów pod kontrolą dermatologa) przeprowadzonymi przez niezależne laboratorium badawczo-konsultingowe SKINLAB P.S.A. To kosmetyk bez SLS, parabenów i alkoholu w składzie.

Kliknij, aby przejść do produktu Srebro Argentum200

Reklama

Jak działa cytrynian srebra?

Mechanizm działania cytrynianu srebra jest wyjątkowo efektywny: po zetknięciu z wodą (czyli np. z powierzchnią skóry) związek stopniowo uwalnia kationy srebra. To one są aktywną formą biologiczną, która wpływa niszcząco na drobnoustroje.

Jony srebra wiążą się z białkami i kwasami nukleinowymi bakterii i grzybów (w tym drożdży), zakłócając ich funkcje metaboliczne i strukturalne. Utrudniają replikację DNA, destabilizują błony komórkowe i hamują enzymy niezbędne do oddychania komórkowego. Efekt? Komórka mikroorganizmu przestaje funkcjonować i obumiera.

Cytrynian srebra wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne wobec szerokiego spektrum patogenów, w tym Staphylococcus aureus, Propionibacterium acnes i Pseudomonas aeruginosa. W badaniach in vitro udowodniono również aktywność przeciwgrzybiczą i przeciwdrożdżakową (przeciwko Candida albicans) cytrynianu srebra, jak również potencjał przeciwwirusowy, jednak ten aspekt jego działania w kosmetykach wymaga dalszych badań.

Aniony cytrynianowe (pochodne kwasu cytrynowego) w omawianym związku odgrywają rolę stabilizującą – ograniczają gwałtowne uwalnianie srebra i jednocześnie łagodzą jego potencjalne działanie drażniące. Same również wykazują własne, choć łagodne, działanie przeciwbakteryjne. W efekcie cytrynian srebra łączy w sobie skuteczność jonów srebra i delikatność, której wymaga skóra, zwłaszcza wrażliwa lub podrażniona.

Dodatkowym efektem jest działanie przeciwzapalne – srebro moduluje lokalną odpowiedź immunologiczną skóry, redukując aktywność cytokin prozapalnych i wspierając proces regeneracji naskórka. To tłumaczy, dlaczego składnik ten bywa wykorzystywany także w preparatach wspomagających gojenie ran czy pielęgnację po zabiegach dermatologicznych.

W pielęgnacji cery z tendencją do niedoskonałości niezwykle ważne jest dwutorowe działanie, które zapewnia cytrynian srebra. Z jednej strony ogranicza rozwój bakterii, a z drugiej aktywnie wycisza stan zapalny i łagodzi podrażnienia. Takie połączenie przyspiesza regenerację i minimalizuje ryzyko powstawania blizn i przebarwień – wyjaśnia dr n. biol. Barbara Bukowska

Właściwości i korzyści dermatologiczne ze stosowania cytrynianu srebra

1. Działanie antybakteryjne i bakteriobójcze
Srebro skutecznie hamuje rozwój bakterii powodujących stany zapalne i trądzik, ograniczając powstawanie krostek, grudek i zaskórników. Dzięki kontrolowanemu uwalnianiu jonów działa długo, ale nie zaburza naturalnej mikroflory skóry.

2. Właściwości przeciwzapalne
Redukuje stan zapalny w obrębie naskórka, łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia, szczególnie u osób z cerą wrażliwą lub trądzikową. W badaniach obserwowano, że srebro ogranicza produkcję mediatorów zapalnych i przyspiesza ustępowanie zmian zapalnych.

3. Działanie przeciwgrzybicze i przeciwdrożdżakowe
Cytrynian srebra hamuje wzrost grzybów (Candida, Malassezia), które odpowiadają m.in. za łupież i niektóre dermatozy tłuste (jak np. łojotokowe zapalenie skóry). Działa też przeciw drożdżom zasiedlającym powierzchnię skóry i błony śluzowe.

4. Wspomaganie gojenia ran i regeneracji naskórka
W preparatach do pielęgnacji ran i blizn srebro sprzyja oczyszczaniu i ogranicza kolonizację drobnoustrojów. Przyspiesza regenerację skóry, wspomaga proces powstawania „nowego” naskórka (epitelializację) i ogranicza powstawanie blizn.

5. Regulacja wydzielania sebum
Srebro wpływa na aktywność gruczołów łojowych i redukuje nadmierne przetłuszczanie się skóry. Dzięki temu jest wartościowym składnikiem przy pielęgnacji cery tłustej, mieszanej i trądzikowej.

Cytrynian srebra w produktach kosmetycznych

Związek ten znajduje zastosowanie w szerokiej gamie preparatów:

• kremach i emulsjach – jako składnik aktywny łagodzący stany zapalne i stabilizujący mikrobiom,

• żelach oczyszczających i tonikach – dla skóry trądzikowej, zanieczyszczonej, wymagającej delikatnego działania antybakteryjnego,

• płynach do twarzy i ciała – wspomagających regenerację naskórka po goleniu, depilacji, zabiegach dermatologicznych,

• produktach do pielęgnacji ran i blizn,

• kosmetykach dla skóry wrażliwej – ze względu na łagodność i bezpieczeństwo,

• płynach do płukania jamy ustnej i pastach do zębów – choć w tej gamie produktów jak dotąd częściej wykorzystywane są inne związki srebra, cytrynian najprawdopodobniej stanie się popularnym składnikiem przydatnym w pielęgnacji jamy ustnej i dziąseł, jako substancja o działaniu antybakteryjnym i przeciwzapalnym, ograniczająca namnażanie bakterii próchnicotwórczych.

W przemyśle kosmetycznym cytrynian srebra pełni też rolę naturalnego konserwantu, zapobiegającego rozwojowi bakterii i grzybów w gotowym produkcie. Działa więc zarówno ochronnie wobec skóry, jak i samego preparatu.

Reklama

Dla kogo jest cytrynian srebra i jak go stosować?

Cytrynian srebra charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa i dobrą tolerancją. Może być stosowany na każdy rodzaj skóry, także do cery wrażliwej i trądzikowej. Jego stosowanie może być szczególnie pomocne:

• dla osób z problemem trądziku pospolitego lub różowatego,

• przy podrażnieniach skóry po goleniu, depilacji lub zabiegach kosmetologicznych,

• w pielęgnacji skóry dzieci (w stężeniach dopuszczonych do stosowania zewnętrznego, niemniej w przypadku najmłodszych stosowanie każdego składnika aktywnego warto skonsultować z pediatrą lub dermatologiem),

• w preparatach oczyszczających, przeciwzapalnych i łagodzących.

W kosmetykach cytrynian srebra występuje w niskich, bezpiecznych stężeniach określonych przez rozporządzenia UE, które gwarantują brak działania toksycznego na organizm.

Tekst: Nina Wawryszuk, Dziennikarka, redaktorka

Konsultacja merytoryczna: Dr n. biologicznych Barbara Bukowska