Najpopularniejsze choroby odzwierzęce, czyli borelioza i babeszjoza – poznaj objawy oraz sposoby leczenia schorzeń przenoszonych przez kleszcze

Choroby odzwierzęce są to zakaźne, bądź pasożytnicze schorzenia zwierząt lub niekiedy zwierzęta są jedynie ich roznosicielami. Zwykle do zarażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt.

Jedną z najczęściej występujących chorób z tej grupy jest borelioza – inaczej choroba z Lyme, za którą odpowiedzialny jest kleszcz. Inną, którą wywołuje pierwotniak Babesia canis jest babeszjoza i bardzo często występuje u psów.

Borelioza – objawy

Co to jest borelioza? Za wystąpienie boreliozy odpowiedzialne są kleszcze, które na skutek ukąszenia przenoszą chorobę. Oczywiście należy wiedzieć, iż nie każde ugryzienie kleszcza daje pewność zachorowania na boreliozę, jednak warto być ostrożnym i uważać na kontakt
z nimi. Zwykle lokują się na wysokich trawach.

Najczęściej występujące objawy boreliozy to:

• Rumień po kleszczu – to jeden z pierwszych symptomów, który jako pierwszy budzi niepokój i skłania do wizyty u lekarza. Jest to tzw. rumień wędrujący i pojawia się po kilku dniach od ukąszenia. Warto wiedzieć, iż bez względu na to czy doszło do zarażenia, czy też nie, po około miesiącu zaczerwienienie znika. Jego wygląd jest charakterystyczny – czerwona, okrągła plamka z jasnym środkiem, która stopniowo się powiększa.
• Pseudochłoniak boreliozowy – jest to naciek zapalny, który występuje rzadko, zwykle w pierwszej fazie choroby. Nie daje on dolegliwości bólowych, a umiejscawia się najczęściej na sutku, uchu, bądź mosznie – tam, gdzie doszło do ugryzienia przez pasożyt.
• Powiększenie węzłów chłonnych – jest to dosyć rzadki objaw, jednak charakterystyczny dla boreliozy. Dodatkowymi objawami są typowe symptomy grypy.
• Chłoniak limfocytowy skóry – jest trudny do samodzielnego rozpoznania, a swoim wyglądem przypomina czerwono-niebieski guzek. Najczęściej pojawia się u dzieci.

W sytuacji, w której nie uda się wykryć choroby we wczesnej fazie i bakteria przedostanie się do krwi, może dojść do zainfekowania wielu narządów. Wtedy bardzo ciężko o poprawne zdiagnozowanie choroby, gdyż każdy z pacjentów może odczuwać inne symptomy. Jeśli borelioza zaatakuje nerwy to może dojść do pogorszenia narządu smaku, a także często występuje drętwienie kończyn.

Jak usunąć kleszcza?

Po ukąszeniu przez pasożyta od razu nasuwa się pytanie: Jak wyjąć kleszcza? Wszystko zależy od tego jak głęboko się wpił. Jeśli w ogóle nie widać jego główki, bezpiecznym rozwiązaniem będzie udanie się do lekarza, natomiast gdy jest stosunkowo płytko, można usunąć go w domu.

Jedynym potrzebnym narzędziem będzie pęseta, którą należy złapać kleszcza za główkę, a nie za odwłok. Najlepiej trzymać ją równolegle do skóry i jednym stanowczym ruchem pociągnąć w górę. Usuwanie kleszcza nie jest trudne, jednak wymaga precyzji. Kolejno należy sprawdzić czy został usunięty w całości, a następnie zdezynfekować miejsce.

Jeśli po kilku dniach ślad po kleszczu będzie się powiększał, a do tego będą towarzyszyć objawy grypopodobne, należy jak najszybciej udać się do lekarza.

Borelioza - badania

Wykrycie boreliozy jest niezwykle trudne, gdyż nawet po przeprowadzonych badaniach część specjalistów stwierdzi chorobę, a część ją wykluczy.

Badanie na boreliozę obejmuje głównie:

• Test ELISA – jest to test na boreliozę, który stosowany jest najczęściej ze względu na swoją niską cenę. Niestety świadczy ona o jakości wyniku – ma on skuteczność około 50%. Badanie polega na sprawdzeniu obecności przeciwciał, poprzez pobranie surowicy krwi, bądź płynu mózgowo-rdzeniowego. Gdy będą one obecne, oznacza to wynik dodatni.
• Test PRC – również cechuje go niska skuteczność, a badanie przeprowadza się na próbce moczu lub krwi. Ma on pokazać obecność DNA bakterii.
• Test Western blot – jest to najwiarygodniejszy z dostępnych obecnie testów. Jego zadaniem jest wykrycie przeciwciał IgM oraz IgG. Najlepiej wykonywać go po
  ok. 6 tygodniach od ugryzienia przez kleszcza. Jeśli wynik wyjdzie ujemny, a wszystkie objawy wskazują na boreliozę, warto badanie wykonać ponownie.

Borelioza – leczenie

Leczenie boreliozy powinno przebiegać zgodnie z wytycznymi lekarza. Najlepiej unikać samodzielnych, domowych sposobów, a słuchać rad specjalistów, gdyż nieleczona borelioza może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Jest to choroba o podłożu bakteryjnym, dlatego leczy ją głównie za pomocą antybiotykoterapii. Dodatkowo zaleca się tzw. leczenie objawowe, które ma ułatwić codzienne funkcjonowanie. Długość leczenia zależy od indywidualnego przypadku i niekiedy trwa kilka tygodni, a w cięższych przypadkach nawet ponad rok.

Szczepionka na kleszcze

Niestety obecnie nie istnieje żadna szczepionka, która miałaby zapobiegać boreliozie. Ugryzienie przez kleszcza jest jedyną metodą zakażenia, a metodą profilaktyki jest zapobieganie, by do tego nie doszło.

Na rynku istnieje szczepionka, która chroni przed odkszleszczowym zapaleniem mózgu, natomiast nie zapobiega przed zachorowaniem na boreliozę.

Babeszjoza – co to jest?

Babeszjoza jest przenoszona przez pierwotniaki i może występować w tym samym czasie co borelioza, ale ważny jest fakt, iż należy ją całkowicie wyleczyć, by móc rozpocząć leczenie boreliozy. Również jest przenoszona przez kleszcze, a najczęściej występuje u psów.

Borelioza u psa występują niezwykle rzadko, częściej za to spotyka je właśnie babeszjoza.

Główne objawy babeszjozy to:

• gorączka,
• brak apetytu,
• wymioty,
• biegunka.

Jeśli u pupila pojawią się jakiekolwiek niepokojące dolegliwości, należy jak najszybciej udać się do weterynarza, który zaproponuje właściwe leczenie.

Kleszcze u psa to częsta przypadłość, jednak nie oznacza to, iż należy ją lekceważyć. Wyciąganie kleszcza zwierzakowi wygląda tak samo, jak w przypadku ludzi. W momencie, gdy ciężko będzie utrzymać czworonoga, warto poprosić drugą osobę o pomoc.