Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Legionella - w jakiej temperaturze ginie? Występowanie i leczenie

Legionella pneumophila jest bakterią, która może doprowadzić nawet do śmierci chorego. Objawy zarażenia Legionellą zależą od jej postaci, zwykle jednak są związane m.in. z wysoką gorączką, zaburzeniami oddychania, kaszlem i bólem głowy. Sprawdź, jak się pozbyć tej bakterii z organizmu.
Bakterie legionella
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Bakterie Legionelli znajdują się w wodze, np. w basenach czy rurach. Gdzie jeszcze?
  • Zarażenie Legionellą jest niebezpieczne dla zdrowia, gdyż może prowadzić do poważnych skutków zdrowotnych jak niewydolność oddechowa czy zaburzenie pracy nerek.
  • Legionella jest trudna do usunięcia ze względu na jej obecność w biofilmie. Co to jest?
SPRAWDŹ TEŻ: Choroba legionistów (Legionelloza) - objawy. Jak leczyć?
Spis treści

Reklama

Co to jest Legionella pneumophila?

Legionella ma krótką lecz burzliwą historię. Po raz pierwszy wykryto ją w 1977 roku, po intensywnych badaniach nad przyczyną 34 zgonów, które miały miejsce po spotkaniu weteranów wojennych w 1976 r. w Pensylwanii.

Bakteria Legionella, bo taką nazwę jej nadano – wywołuję legionellozę, której wymienia się dwie odmiany: chorobę legionistów (ciężka postać zapalenia płuc) i gorączkę Pontiac.

Jest to trudne do wykrycia schorzenie. Dlatego często legionelloza bywa nierozpoznana. Na niekorzyść pacjenta działa także fakt, że bakteria Legionelli potrafi ominąć, oszukać układ immunologiczny człowieka, świetnie rozwijając się w jego organizmie.

Ponadto Legionella nie reaguje na większość antybiotyków stosowanych przez lekarzy na zapalenie płuc.

Człowiek zaraża się Legionellą wdychając aerozol wodny lub (rzadziej) zachłystując się skażoną przez bakterię wodą. Od kontaktu z bakterią do pojawienia się pierwszych objawów Legionelli może minąć od 2 do 10 dni (w niektórych przypadkach nawet 21 dni).

Wysokie niebezpieczeństwo zakażenia pałeczkami Legionella sp. występuje u chorych z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, nerek, cukrzycą oraz obniżoną odpornością. Legionellą mogą zarazić się zarówno dzieci, jak i dorośli.

Reklama

Gdzie występuje Legionella?

Naturalnie bakteria Legionelli występuje w środowisku wodnym (strefy przybrzeżne wód śródlądowych i morskich). W środowisku sztucznym Legionella doskonale radzi sobie w:

  • systemach ciepłej i zimnej wody,
  • kuchennych filtrach wodnych,
  • nawilżaczach powietrza,
  • instalacjach klimatyzacyjnych,
  • basenach,
  • jacuzzi,
  • sitkach prysznicowych,
  • wieżach chłodniczych,
  • zaworach czerpalnych,
  • turbinach dentystycznych,
  • myjniach,
  • maszynach ułatwiających oddychanie, itp.

Temperatura między 24 a 45 stopniami Celsjusza, duża wilgotność, wysokie stężenie dwutlenku węgla, występowanie w zbiornikach pierwotniaków, osadu, rdzy, manganu i żelaza sprzyjają bytowaniu bakterii.

W jakiej temperaturze ginie?  Legionella jest niszczona dopiero w temperaturze 70 ⁰ C. Dlatego jeśli korzystamy z bojlerów lub urządzeń działających na podobnej zasadzie, warto co jakiś czas przegrzać wodę.

Należy także uważać na jej smak i zapach. Bakterie Legionelli mogą je zmienić.

Można się nimi zarazić poprzez wdychane powietrze, picie wody czy nawet kropelkach powstających w wyniku włączenia np. prysznica czy spłukiwania toalety. Nie stwierdzono natomiast przenoszenia się Legionelli między ludźmi.

Reklama

Objawy zarażenia Legionellą

Często w wyniku zakażenia bakteriami Legionelli dochodzi do pojawienia się legionellozy, czyli tzw. choroby legionistów. Jest to bardzo ciężkie zapalenie płuc, któremu często towarzyszą powikłania.

Legionelloza może przybierać dwie postaci: płucną (wówczas mówimy o chorobie legionistów) i pozapłucną (wtedy mamy do czynienia z gorączką Pontiac lub z zakażeniem ogólnoustrojowym).

Postać płucna zakażenia bakterią Legionella pneumophila objawia się bardzo wysoką gorączką (sięgającą nawet 40 ⁰ C), dusznością, kaszlem, bólem głowy i brzucha, wymiotami, biegunką, zaburzeniami świadomości, dreszczami i dolegliwościami bólowymi w klatce piersiowej.

W przypadku wystąpienia tej postaci choroby może dojść do niebezpiecznych dla zdrowia powikłań, takich jak: niewydolność oddechowa, czy upośledzenie pracy nerek. Często ta forma Legionelli zostaje zdiagnozowana jako zapalenie płuc.

Niestety, leki zwyczajowo stosowane w przypadku zapalenia płuc nie działają na bakterię Legionella.

Lżejszą odmianą Legionelli jest gorączka Pontiac, która przebiega jak łagodny rodzaj grypy z gorączką, bólami mięśni, głowy i katarem. Przechodzi sama po kilku dniach. W postaci pozapłucnej Legionella może ponadto pojawić się jako zakażenie ogólne organizmu chrakteryzujące się gorączką, przyspieszonym oddechem, tętnem, osłabieniem oraz rozbiciem.

Reklama

Dlaczego trudno usunąć Legionellę z instalacji?

Legionella rozwija się w biofilmie, czyli złożonej strukturze wielokomórkowej bakterii i innych organizmów w formie błony biologicznej. Składa się ze składników organicznych i mineralnych. Występują w niej głównie bakterie ale również glony, grzyby i pierwotniaki.

Bakterie są wrażliwe na wysoką temperaturę, niestety biofilm jest w stanie przetrwać nawet w bardzo gorącym środowisku. Popularnie stosowana dezynfekcja termiczna może nie być w stanie zlikwidować biofilmu, a co za tym idzie, bakterie będą rozwijały się dalej.

Chlor i inne środki chemiczne również nie nadają się do skutecznego usuwania biofilmu. Dlatego Legionella występuje także na basenach, a niezwykle niebezpieczna może być w szpitalach

Najlepszym rozwiązaniem jest lawaseptyk z dodatkiem ethyloheksylogliceryny. Używany jest on powszechnie do odkażania ran. W szpitalach używa się specjalistycznych metod do eliminacji biofilmu, gdyż stanowi on szczególne zagrożenie dla chorych pacjentów z osłabioną odpornością.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia z 7 grudnia 2017 roku dopuszczalne stężenie bakterii w wodzie w szpitalach wynosi 50 jtk 1000 ml. Tymczasem dla większości budynków jest to 100 jtk na 100 ml.

By sprawdzić, czy Legionella występuje w użytkowanej wodzie, wystarczy wykonać prosty test. Próbkę wody wysłać można do wyspecjalizowanego labolatorium.

Reklama

Jak się pozbyć Legionelli?

Diagnostyka zakażenia Legionellą nie jest łatwa, ale niezwykle ważna do rozpoznania. Do stwierdzenia wystąpienia tej bakterii  potrzebne są próbka moczu lub wydzieliny z górnych dróg oddechowych albo próbka krwi wzięta z dwóch pobrań.

Po wykryciu bakterii w organizmie należy zastosować właściwe leczenie. Polega ono na zaaplikowaniu antybiotyków makrolidowych: erytromycyny, klarytromycyny lub roksytromycyny przez okres 2-3 tygodni. Antybiotyki zwyczajowo podawane przy zapaleniu płuc nie są skuteczne w przypadku legionellozy.

Jak zapobiegać zakażeniu Legionellą ? Przede wszystkim należy:

  • utrzymywać właściwą temperaturę wody w instalacjach wodociągowych (powyżej 55 stopni Celsjusza), 
  • regularnie przeprowadzać chemiczną lub fizyczną dezynfekcję ww. instalacji,
  • profilaktycznie badać wodę w kierunku występowania w niej bakterii,
  • obniżać poziom wilgotności powietrza,
  • czyścić zbiorniki wodne z osadu,
  • chlorować wodę (we właściwym stężeniu). 

Aby uchronić się przed infekcją oraz przykrymi konsekwencjami zakażenia bakteriami z rodzaju Legionella, należy regularnie monitorować stan czystości mikrobiologicznej instalacji i urządzeń wodnych, prowadzić ich zwalczanie oraz ściśle przestrzegać zasad bezpiecznego ich użytkowania.

Czytaj również

Bibliografia

  • Approaches to prevention and control of legionella infection Allegheny county health care facilities” Allegheny County Health Department (ACHD), Western Pennsylvania USA,1997.
  • Legionella and the prevention of Legionellosis. World Health Organization, 2007.
  • Legionnaires disease Part 2. The control of Legionella bacteria in hot and cold water systems”. Health and Safety Executive, 2014.
  • Jahnz-Różyk K., Targowski T., Jurkiewicz D., Zielnik-Jurkiewicz B. Bakterie atypowe w zakażeniach dróg oddechowych — patogeneza i diagnostyka. Pol. Merk. Lek. 2008; XXIV: 149, 412.
  • Palusińska-Szych M., Cendrowska-Pinkosz M. Występowanie i chorobotwórczość bakterii z rodziny Legionellaceae. Postępy Hig. Med. Dośw. 2008; 62: 337–353.
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Ból głowy z lewej strony - co oznacza i jak go leczyć? Przyczyny
Boli głowa z lewej strony
Gorączka przy Covid-19 - ile trwa i jak jest wysoka?
Kobieta z objawem gorączki przy koronawirusie
CO oznacza ból za uchem? Czy trzeba iść do lekarza?
Ból z tyłu ucha
Podobne artykuły
Ile promili po piwie?
Dopuszczalne promile - ile można mieć we krwi i w wydychanym powietrzu?
Wpływ ciśnienia atmosferycznego na samopoczucie
Ciśnienie atmosferyczne – jak wpływa na samopoczucie?
Termometr wskazujący gorączkę bez innych objawów
Gorączka bez innych objawów - co oznacza u dziecka i u dorosłego?
Ból karku i szyi - przyczyny, objawy i domowe sposoby na sztywność karku
Kubeczek menstruacyjny i tampon
Długość pochwy - ile wynosi? Jak wpływa na życie kobiety?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!