Energetykiem w świetle ustawy jest napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny
Zgodnie z nową ustawą, napój energetyczny definiowany jest jako produkt spożywczy w postaci napoju, który zawiera kofeinę w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub taurynę, z wyłączeniem substancji występujących naturalnie. Ta precyzyjna definicja ma na celu ułatwienie identyfikacji produktów podlegających nowym regulacjom i zapewnienie jednoznaczności w ich klasyfikacji.
Reklama
Energetyki od 18 lat: kogo obowiązuje zakaz sprzedaży energetyków nieletnim?
Nowe przepisy dotyczące sprzedaży napojów energetycznych wprowadzają ograniczenia dla różnych grup sprzedawców. Zakaz sprzedaży energetyków osobom poniżej 18. roku życia obowiązuje w sklepach detalicznych, punktach gastronomicznych, a także w automatach sprzedających napoje. To oznacza, że każdy podmiot handlujący napojami energetycznymi musi teraz weryfikować wiek swoich klientów.
Sprzedawcy mają obowiązek sprawdzenia dowodu tożsamości klienta w przypadku wątpliwości co do jego wieku. Oznacza to, że każda osoba, która wygląda na młodszą niż 18 lat, powinna być poproszona o okazanie dokumentu tożsamości przed dokonaniem zakupu napoju energetycznego. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nałożeniem kary finansowej.
Reklama
Jakie kary za sprzedaż energetyków nieletnim?
Za sprzedaż napojów energetycznych nieletnim przewidziano kary finansowe. Kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i dopuszcza do sprzedaży energetyków nieletnim, może zostać ukarany grzywną do 2000 zł. Dodatkowo sąd może orzec przepadek napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, które zostały sprzedane niezgodnie z prawem.
Reklama
Jakie obowiązki ustawa nakłada na producentów napojów energetycznych?
Zgodnie z nowelizacją ustawy, producenci oraz importerzy napojów energetycznych są zobowiązani do oznaczania opakowań jednostkowych wyrobów widoczną, czytelną oraz umieszczoną w sposób nieusuwalny i trwały informacją o treści „Napój energetyzujący” lub „Napój energetyczny”. Informacja ta musi być otoczona ramką i spełniać określone wymiary. Nieprzestrzegający tego obowiązku może podlegać karze grzywny do 200 000 złotych, karze ograniczenia wolności lub obu karom łącznie. Co ciekawe zakaz sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, nie pozwala na sprzedaż starych partii towaru sprzed wprowadzenia przepisów, jeśli nie posiadają oznaczeń spełniających zapisy ustawy.
Reklama
Reklama energetyków dalej legalna
W procesie legislacyjnym, dotyczącym nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym, Sejmowa Komisja Zdrowia zdecydowała o wykreśleniu z projektu zakazu reklamy i promocji energetyków. Chociaż utrzymano zakaz sprzedaży napojów energetycznych osobom poniżej 18 roku życia, rezygnacja z zakazu reklamy oznacza, że energetyki mogą być nadal promowane w mediach. Z zakazu reklamy zrezygnowano, ponieważ wymagałoby to zgód ze strony instytucji Unii Europejskiej, co najprawdopodobniej uniemożliwiłoby przegłosowanie ustawy przed końcem poprzedniej kadencji Sejmu.
Reklama
Realizacja zakazu sprzedaży napojów energetycznych w praktyce
Jeszcze przed 1 stycznia 2024 w popularnej sieci sklepów Biedronka, klienci, którzy przy kasie samoobsługowej zeskanowali napój energetyczny, musieli poczekać na pracownika sklepu, który wówczas jeszcze bez weryfikacji, odblokowywał możliwość ukończenia zakupów. Sieć przygotowała swoje urządzenia na moment, gdy będzie trzeba weryfikować wiek klientów.
Marka WK oferująca napoje energetyczne DZIK już w październiku 2023 wprowadziła na rynek alternatywne wersje swoich popularnych napojów, ale bez kofeiny, tauryny i kalorii. WK DZIK z całą pewnością posiada w gronie swoich odbiorców osoby niepełnoletnie, dla których takie napoje będą odpowiednią alternatywą do czasu osiągnięcia pełnoletności.
Przeciwnicy nowych przepisów zwracają uwagę, że zakazana jest jedynie sprzedaż, ale nie spożycie napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny przez osoby niepełnoletnie. Przewiduje się, że powszechny będzie proceder wykorzystywania do kupna energetyków starszych kolegów lub przypadkowych osób w okolicy sklepu np. w zamian za zatrzymanie wydanej reszty dla siebie.