Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!

Kość piszczelowa – budowa i choroby. Złamanie i stłuczenie

Kość piszczelowa to stosunkowa długa kość łącząca kolano ze stopą. Nie jest ona dobrze osłonięta tkanką tłuszczową, stąd nie rzadko dochodzi do jej urazów, uszkodzeń, a także chorób. Co to jest złamanie kości piszczelowej? O czym jeszcze może świadczyć ból w okolicy piszczeli?
Mężczyzna pokazuje kości piszczelowe
źródło:123RF
Spis treści

Jak zbudowana jest kość piszczelowa?

Kość piszczelowa, potocznie określana piszczelą, wchodzi, obok kości strzałkowej, w skład kości goleni. Ta ostatnia struktura natomiast to podudzie. Jest to zatem kość łącząca staw kolanowy ze stawem skokowym od wewnętrznej strony podudzia. To druga, co do długości, kość występująca w ludzkim ciele.

Jak prezentuje się kość piszczelowa? Budowa tej kości jest dość złożona. Składa się z trzonu i dwóch końców, nie posiada ona za to zazwyczaj występującego w kości elementu, jakim jest główka. W trzonie kości piszczelowej występują trzy brzegi: przedni, boczny i przyśrodkowy. Dodatkowo trzon charakteryzują trzy powierzchnie: przyśrodkowa, boczna oraz tylna. Powierzchnię przyśrodkową trzonu pokrywają ścięgna mięśnia: krawieckiego, smukłego i półścięgnistego. Do bocznej powierzchni trzonu doczepiony jest mięsień piszczelowy przedni oraz ścięgna mięśnia: piszczelowego przedniego, prostownika długiego palucha i prostownika długiego palców. 

Wspomniane już dwa końce kości piszczelowej to koniec proksymalny (czyli dalszy) oraz dystalny (czyli bliższy). Koniec dalszy jest pokryty chrząstką szklistą, ponieważ znajdują się na nim powierzchnie stawowe. Łączą się z nim więzadła: krzyżowe przednie, krzyżowe tyle i więzadło rzepki. Koniec bliższy składający się aż z pięciu powierzchni, przechodzi w powierzchnię przyśrodkową kostki.

Reklama

Choroby dotyczące kości piszczelowej

Ze względu na nieosłonięte tkanką tłuszczową oraz mięśniową fragmenty kości piszczelowej jest ona narażona na urazy, mikrouszkodzenia, stany zapalne i inne patologie. Kości piszczelowej grożą także różne choroby. Opisane przypadki powodują ból kości piszczelowej, do którego to objawu często dołączają inne symptomy, jak obrzęk, krwiak, trudności z uprawianiem sportu, czy poruszaniem się.

Jednym z takich schorzeń jest jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej. Pojawia się ona najczęściej u chłopców w wieku między 10 a 14 rokiem życia i odznacza bolesnością, odczuwaną w okolicy kolana i niemożnością uprawiania takich sportów, jak piłka nożna, która zresztą często przyczynia się do wystąpienia tej choroby. Inną oznaką tego schorzenia jest także guzowatość kości piszczelowej, którą wyczuwa się jako zgrubienie, zlokalizowane pod rzepką. Powodem pojawienia się tego schorzenia są najczęściej takie czynniki jak zaburzone unaczynienie (będące efektem np. niedoboru witaminy A), przeciążenie więzadła rzepki (powstałe głównie na skutek uprawiania intensywnych dyscyplin sportowych), a także wiek (10-14 lat) i płeć (przede wszystkim chłopcy).

Inne choroby wywołujące ból w okolicy podudzia to m.in. tzw.shin splints(dotyczące osób aktywnie uprawiających sporty biegowo-skocznościowe), zapalenie kości,torbiel kości piszczelowej, zapalenie szpiku kostnego czy rak kości piszczelowej.

Reklama

Złamanie kości piszczelowej

Złamanie kości piszczelowej stanowi dość częsty uraz tej części podudzia. Wyróżnia się złamania trzonu, nasady bliższej i nasady dalszej kości piszczelowej. Wśród złamań nasady bliższej kości piszczelowej kwalifikuje się następujące typy: złamania wewnątrzstawowe, częściowo dotyczące powierzchni stawowej oraz całkowicie obejmujące powierzchnię stawową. Do tego urazu najczęściej dochodzi w wyniku upadku, wypadku komunikacyjnego, czy innego nieszczęśliwego zdarzenia losowego ale też jest on wynikiem przeciążeń, które stanowią wynik zbyt intensywnych i za częstych treningów.

Osoby najbardziej narażone na złamania kości piszczelowej to sportowcy, poświęcający się takim dziedzinom sportowym jak piłka nożna, bieganie, koszykówka, lekkoatletyka, a także tenis ziemny. 

Złamana kość piszczelowa objawia się bólem, nasilającym się w czasie ruchu oraz tkliwością na dotyk, a także nierzadko obrzękiem czy siniakiem lub krwiakiem. Złamanie różnicuje się z takimi stanami jak stłuczenie kości piszczelowej czy sytuacjami kiedy jest pęknięta kość piszczelowa. 

Reklama

Dlaczego kość piszczelowa boli?

Boląca kość piszczelowa poza tym, że sygnalizuje wyżej opisane urazy oraz schorzenia, może być ostrzeżeniem, że daną dyscyplinę sportową, czy konkretne ćwiczenia wykonuje się nieprawidłowo, nosi się nieodpowiednie obuwie czy że w ciele występuje jakaś wada, którą warto skorygować, a wcześniej zdiagnozować. 

Powodem bólu w okolicy piszczeli może być przetrenowanie, nie stosowanie rozgrzewki przed treningiem, zbyt krótki czas przeznaczony na wychłodzenie organizmu (czyli rozciąganie i rozluźnianie się po treningu) czy przyjmowanie niewłaściwej postawy ciała podczas ćwiczeń. Poza tym praca, która zmusza do długotrwałego chodzenia lub stania także może spowodować uraz, a dalej ból piszczeli. Z drugiej strony bólem w obszarze piszczeli może zakończyć się siedzący tryb życia.

Kość piszczelowa boli również wówczas gdy doszło do przykurczy mięśni czy gdy zbyt szybko wraca się do „normalnego” funkcjonowania i trenowania po niedoleczonym urazie. 

Za bolesność piszczeli odpowiadać mogą także wady umiejscowione w okolicy stopy, takie jak np. nadmierna pronacja, supinacja oraz płaskostopie. 

Reklama

Postępowanie przy urazach kości piszczelowej

Postępowanie przy urazach kości piszczelowej jest uzależnione od rodzaju i rozległości danego uszkodzenia, typu schorzenia powodującego ból tej struktury, czynników wywołujących przeciążenia, stany zapalne i inne dolegliwości. 

Leczenie w takich przypadkach będzie się opierało na:

  •  farmakoterapii - np. stosowaniu maści i żeli przeciwbólowych, przeciwobrzękowych i przeciwzapalnych, 
  • fizykoterapii - wykonywaniu takich zabiegów jak magnetoterapia, dźwiękoterapia, laseroterapia, 
  • masażu i technikach manualnych ograniczających nadmierne napięcie mięśniowe,
  • kinezjotapingu (plastrowaniu). 

Niekiedy będzie konieczne założenie gipsu, zastosowanie innego rodzaju unieruchomienia chorej kończyny dolnej, czy operacja.

Bardzo ważne w czasie rekonwalescencji po urazie kości piszczelowej jest też właściwe postępowanie obejmujące m.in. zadbanie o właściwą postawę ciała i ułożenie kolan, dobranie odpowiedniej aktywności fizycznej, wykonywanie zaordynowanych konkretnemu pacjentowi właściwych ćwiczeń czy modyfikację treningów.

Rodzaj leczenia powinien być zalecony przez lekarza lub fizjoterapeutę po zdiagnozowaniu pacjenta.

Czytaj również

Bibliografia

  • Bochenek Adam, Reicher Michał, Anatomia człowieka Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, PZWL Wydawnictwo Lecznicze, 2019, Warszawa, ISBN 9788320043235.
  • Górecki Andrzej, Uszkodzenia stawu kolanowego, PZWL, 2002, Warszawa, 2, ISBN 83-200-2611-3.
  • Czerniak P., Shin splints – niespecyficzny ból piszczeli związany z aktywnością ruchową, Fizjoterapia&Rehabilitacja, 100/2018.
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Podobne artykuły
Lekarz trzyma model stawu barkowego
Staw barkowy – anatomia, leczenie bólu i urazów. Ćwiczenia
Kobieta trzyma się za staw łokciowy
Staw łokciowy – anatomia i ruchy. Ból i ćwiczenia po urazie
Mężczyzna z urazem stawu kolanowego
Staw kolanowy: budowa i zakres ruchu. Leczenie bólu i urazów
Fizjoterapeuta masuje łopatkę
Łopatka - ból w lewej i prawej. Budowa i złamanie łopatki

Reklama


Zobacz, jak rozpoznać niedożywienie!
Kliknij tutaj