Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊

Napletek - czym jest i jakie pełni funkcje? Budowa, choroby i leczenie

Napletek to niepozorny fragment skóry prącia. Nie pełni szczególnie istotnej roli, jednak jego dysfunkcje mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Sprawdź, jakich.
Meski uklad rozrodczy
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Napletek jest fragmentem skóry przykrywającym żołądź penisa.
  • Prawidłowo zbudowany napletek powinien swobodnie zsuwać się aż do rowka zażołędnego.
  • Do typowych chorób napletka należą stulejka i załupek. Jest on też podatny m.in. na grzybicę, liszaj twardzinowy a nawet raka.
SPRAWDŹ TEŻ: Prącie - budowa, prawidłowy wygląd i rozmiar
Spis treści

Co to jest napletek?

Napletek jest fałdem skórnym pokrywającym żołądź, czyli stożkowe zakończenie męskiego członka.

Pełni on liczne funkcje, ale nie jest absolutnie niezbędny, co więcej - w wielu przypadkach może stanowić źródło różnego typu schorzeń, a także zaburzeń seksualnych.

To, jak wygląda napletek, zależne jest od wielu czynników, kwestia ta jest bowiem silnie zróżnicowana osobniczo.

Odsuwając jednak na bok estetykę, można powiedzieć, że prawidłowy i zdrowy napletek powinien bez trudu i oporu pozwolić odwieść się do tyłu, aż do tak zwanego rowka zażołędnego, odsłaniając żołądź zarówno w stanie spoczynku, jak też podczas erekcji.

Długość napletka także jest kwestią indywidualną, zależną między innymi od wielkości penisa, niemniej przyjmuje się, że fałd skórny nie powinien nazbyt wystawać poza kraniec żołędzi, co więcej - może być nawet nieco krótszy.

Budowa napletka

Napletek ma bardzo prostą budowę. Składa się z blaszki zewnętrznej oraz wewnętrznej. Ta druga, podobnie jak żołądź, pokryta jest delikatną błoną śluzową.

W dolnej części znajduje się wędzidełko napletka, będące de facto jego przedłużeniem, a jednocześnie stanowiące skórny łącznik z żołędzią.

Mimo naturalnych różnic anatomicznych, nie istnieją różne rodzaje napletków.

Pewne potoczne skojarzenia i wyrażenia związane z tą materią dotyczą przede wszystkim wad, takich jak stulejka, nadmiar napletka czy krótkie wędzidełko.

Wpływają one na wygląd, a często też aspekty czysto funkcjonalne, same w sobie nie są jednak odmiennymi postaciami tej części ciała, zapisanymi w jakiejkolwiek typologii.

Reklama

Funkcje napletka

Po co jest napletek, dlaczego ewolucja wyposażyła ssaki płci męskiej w ten oto fałd skórny? Pełni on kilka funkcji:

  • Osłania żołądź i wędzidełko przed urazami mechanicznymi i zanieczyszczeniami.
  • Osłabia bodźce dotykowe, na które żołądź jest bardzo czuła - zapobiega bolesności, choć z drugiej strony może też obniżać poziom satysfakcji seksualnej.
  • Chroni ujście cewki moczowej przed zakażeniami.
  • Zapewnia odpowiednią wilgotność dystalnej części prącia.

Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że napletek u mężczyzny jest często usuwany czy to z powodów społecznych i religijnych, czy też czysto medycznych.

Z danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że obrzezany (pozbawiony skóry na końcu penisa) jest co trzeci mężczyzna na świecie - praktyka ta jest powszechna w świecie judaizmu i islamu, a także m.in. wielu kulturach Afryki.

Zatem czy napletek jest potrzebny? Na pewno nie jest niezbędny. Niewątpliwie jego brak oznacza utratę ochrony, przez co żołądź staje się bardziej narażona na otarcia czy przesuszenie, z drugiej jednak strony brak napletka przynosi też szereg korzyści na niwie zdrowotnej, higienicznej czy seksualnej (więcej na ten temat poniżej, w akapitach poświęconych obrzezaniu i różnego typu schorzeniom).

Reklama

Napletek u dziecka

Czy napletek u dziecka i mężczyzny się różni? Często tak. Chodzi nie tylko o jego kształt, ale też ruchomość. U maluchów zwykle jest on sklejony z żołędzią, u większości zaś dorosłych zsuwa się luźno do rowka zażołędnego.

W pierwszym trymestrze życia płodowego napletek pozostaje szeroko otwarty do czasu wykształcenia się żołędziowej, czyli końcowej części cewki moczowej. W trymestrze drugim zaczyna się domykać, ściśle oplatając żołądź.

Napletek u noworodka jest z reguły ściśle spojony żołędzią. Zjawisko, które nosi w medycznej terminologii miano konglutynacji, ma charakter fizjologiczny - jest naturalne i prawidłowe. Związane jest z tym, że napletek oraz żołądź mają wspólną blaszkę nabłonka.

Napletek u chłopca powinien zacząć się oddzielać około 3-4 roku życia, samoistnie lub z lekką pomocą. Jeśli tak się nie stanie, niezbędna jest konsultacja urologiczna.

Reklama

Przyklejony napletek. Jak go odkleić?

Odklejenie napletka u dziecka zwykle przebiega w sposób naturalny. Dużą rolę odgrywa w tym względzie mastka, czyli wydzielina powstająca ze złuszczonego naskórka, łoju, moczu i bakterii.

Rozluźnia ona spoiwo oraz natłuszcza i nawilża przestrzeń pod napletkiem, umożliwiając coraz dalsze i swobodniejsze jego odwodzenie.

Warto w tym miejscu dodać, że mastka często zbija się serowate grudki, przyklejające się do członka, co rodzice błędnie postrzegają jako białą narośl pod napletkiem u dziecka.

Nie należy się jednak w związku z tym obawiać, wydzielina ta u tak małych dzieci nie jest świadectwem ani choroby, ani zaniedbań higienicznych.

Przyklejony napletek u dziecka można delikatnie odwodzić, aby wspomóc naturalne procesy. Czy to boli? Nie powinno, skórę ściąga się bowiem tylko do pierwszego oporu, nigdy mocniej.

W razie potrzeby, tak zwaną retrakcję można wesprzeć, dodatkowo natłuszczając penisa. Służy do tego celu między innymi sterydowa maść na odklejenie napletka, dostępna w aptekach bez recepty.

W sytuacji, gdy działania te nie przyniosą żadnego rezultatu, wskazany jest chirurgiczny zabieg odklejenia napletka.

Istnieją różne szkoły odnośnie tego, w jakim wieku należy go wykonać. Część specjalistów mówi, że u dzieci kilkuletnich, inni – że dopiero u nastolatków. Nie mniej, warto mu się poddać.

Trwałe spojenie obydwu struktur prącia może stanowić źródło kompleksów i przyczynę zaburzeń seksualnych, a nawet zwiększać ryzyko choroby nowotworowej, związane z niemożnością oczyszczania rowka zażołędnego z mastki.

Reklama

Jak ściągnąć napletek?

Jak ściągać napletek? Ostrożnie, systematycznie i bez użycia siły. Odwodzenie fałdu skórnego powinno jedynie wspierać naturalne procesy, a nie je wymuszać.

Ściąganie napletka jest czynnością, którą wykonują rodzice małego chłopca, a w późniejszych latach - także on sam.

Zostało już wyżej powiedziane, w jakim wieku należy zacząć to robić.Wcześniej nie ma to sensu, co więcej, wiąże się z poważnym ryzykiem.

Po pierwsze działanie siłowe wywołuje u dziecka ból. Po drugie, istnieje możliwość powstania zakażeń, a także uszkodzeń mających trwałe konsekwencje.

Jednym ze skutków ubocznych może być tak zwany załupek, czyli niemożność odprowadzenia ściągniętego napletka na żołądź.

Jak daleko powinien schodzić napletek? Finalnie aż do rowka zażołędnego, ale nie należy się przejmować i zniechęcać, jeśli na początku odsłania się jedynie część żołędzi.

Systematyczna praca powinna stopniowo przynosić coraz lepsze rezultaty.

Reklama

Zaczerwieniony napletek - czy to zapalenie?

Jedną z konsekwencji niemożności odwodzenia skóry z członka są różnego typu choroby. Jedną z nich jest zapalenie napletka i żołędzi.

Infekcja może wystąpić u dziecka i u dorosłego między innymi na podłożu zaniedbań higienicznych. Jeśli gromadząca się mastka nie jest regularnie oczyszczana, stanowi idealne siedlisko dla bakterii i innych drobnoustrojów.

Może się tak dziać w związku ze sklejeniem członka, ale też tak zwaną stulejką (szczegóły poniżej).

Oprócz tego stan zapalny napletka często jest konsekwencją zakażeń przenoszonych drogą płciową, w tym bakteryjnych (rzeżączka, chlamydia), wirusowych (opryszczka) i grzybiczych (Candida albicans).

Sprzyjają temu: otyłość, cukrzyca czy osłabienie odporności. Zdarza się też, że infekcja spowodowana jest urazem mechanicznym, otarciem czy skaleczeniem.

Do typowych objawów zapalenia napletka należą:

  • zaczerwienienie, podrażnienie, zwiększona tkliwość, bolesność;
  • sklejanie się skóry z żołędzią, utrudniające lub blokujące oddawanie moczu;
  • owrzodzenia, nadżerki, ropna wydzielina z cewki moczowej;
  • ból całego członka, a także jąder, krocza, pęcherza, zwłaszcza przy oddawaniu moczu.

Leczenie infekcji zależne jest od jej podłoża. W przypadku zaniedbań higienicznych, zwykle wystarczy dokładne umycie prącia i usunięcie mastki.

Jeśli jednak nie jest to możliwe ze względu na problemy z odwodzeniem napletka, wymagana jest pomoc lekarska, w tym nawet zabieg chirurgiczny.

Przy zakażeniach bakteryjnych i grzybiczych podaje się przepisany przez lekarza antybiotyk, a w drugim z wymienionych przypadków - także leki przeciwgrzybicze.

Reklama

Grzybica napletka (kandydoza)

Grzybica napletka, nazywana też kandydozą, wywoływana jest przez drożdżaki Candida albicans.

Z reguły zakażenie ma charakter endogenny. Grzyby te bytują na co dzień na skórze oraz w organizmie człowieka, nie powodując jednak żadnej choroby. Problemem staje się nadmierny wzrost ich populacji, czego efektem jest grzybica.

Zazwyczaj dzieje się tak na skutek zaburzenia naturalnej mikroflory w stanach obniżonej odporności, często na skutek długotrwałego przyjmowania antybiotyków bez odpowiedniej osłony.

Oprócz tego możliwe są też przyczyny egzogenne, czyli przeniesienie grzybów od innej osoby, na przykład w czasie aktywności seksualnej.

Klasyczne objawy grzybicy napletka, to:

  • pieczenie i swędzenie,
  • ból napletka w czasie próby jego odciągania,
  • biały nalot na żołędzi, cuchnąca wydzielina dobywająca się z cewki,
  • zaczerwienienie i łuszczenie się skóry.

Czym leczyć grzybicę napletka? Przeważnie stosuje się miejscowe leki przeciwgrzybicze, takie jak:

  • klotrimazol,
  • flukonazol,
  • miknazol.

W razie nieskuteczności terapii, preparaty o podobnym działaniu podawane są również doustnie.

Grzybicy nie wolno leczyć na własną rękę, korzystając jedynie z tak zwanych domowych sposobów. Są one nieskuteczne.

Naderwanie napletka

Skórna końcówka prącia jest podatna nie tylko na schorzenia, ale też urazy. Jednym z najbardziej typowych jest naderwany napletek.

Gwoli ścisłości, pod tym potocznym określeniem, w rzeczywistości kryje się zerwanie wędzidełka napletka, czy wspomnianego wcześniej fałdu łączącego tę część penisa z żołędzią.

Jak do tego dochodzi i czym skutkuje uraz? Przyczynę zazwyczaj stanowi zbyt silne odciąganie napletka lub nieprawidłowa budowa wędzidełka, które jest zbyt krótkie.

Do kontuzji może dojść w różnych okolicznościach, zarówno u osób dorosłych, jak też czasem dzieci.

Najczęściej dzieje się to w intensywnym czasie masturbacji albo stosunku seksualnego, zwłaszcza jeśli jest on gwałtowny, z bardzo głęboką penetracją przy braku nawilżenia.

Ten problem może też spowodować siłowe odciąganie napletka u małego dziecka.

Zerwanie napletka jest urazem bardzo bolesnym, zwykle też powodującym silne krwawienie. Co robić w takiej sytuacji?

Jeśli uszkodzenie jest niewielkie lub umiarkowane, wystarczy zaopatrzyć powstałą ranę, tamując krwawienie, a w kolejnych dniach i tygodniach utrzymywać wysoką higienę miejsc intymnych (częste mycie, przewiewna odzież i bielizna).

Wędzidełko zrośnie się samo w ciągu 3-4 tygodni.

Większy problem stanowi radykalne, czyli całkowite zerwanie skóry w tym miejscu – po zagojeniu rany niezbędna może być pomoc urologa lub chirurga, który wykona zabieg korekty lub przywrócenia wędzidełka.

Z większą troską należy też podejść do urazów, które powodują bardzo silne krwawienie, nie dające się zatamować w ciągu kilkudziesięciu minut. Rośnie w takiej sytuacji ryzyko zakażenia rany.

Jakie problemy powoduje suchy napletek?

Inny problem z napletkiem to jego suchość. Dotyczy to przede wszystkim błony śluzowej stanowiącej wewnętrzne poszycie i mającej stały kontakt z żołędzią.

W związku z tym członek może być podrażniony, otarty, niewykluczony jest ból podczas stosunku, masturbacji, a nawet bez wyraźnej przyczyny.

Powodem takiego stanu rzeczy może być odwodnienie lub infekcja.

Bardzo często podejrzenie lekarzy kieruje się też w takim przypadku w stronę grzybicy, zwłaszcza jeśli suchości towarzyszy biały nalot, świąd i nieprzyjemny zapach.

Czym smarować i jak nawilżyć napletek? Na co dzień można do tego celu używać oliwki pielęgnacyjnej, a przed zbliżeniem seksualnym – lubrykantu.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku grzybicy w pierwszej kolejności powinno się przede wszystkim zwalczyć drożdżaki, wdrażając profesjonalne leczenie przeciwko Candida albicans.

Co oznacza pękająca skóra napletka?

Kolejny problem, to pękająca skóra napletka. Dlaczego tak się dzieje?

Przyczyny mogą być bardzo zróżnicowane, stawiając diagnozę lekarz musi uwzględnić uwarunkowania anatomiczne, ewentualne objawy współtowarzyszące, a nawet ogólny stan zdrowia pacjenta.

Popękana skóra na napletku może stanowić pokłosie stulejki - do uszkodzeń dochodzi w sytuacji odciągania zbyt ciasnego fałdu skórnego z żołędzi.

Ale też objaw ten często świadczy o grzybicy, zwłaszcza jeśli spękaniom towarzyszy intensywne łuszczenie się.

Możliwe jest także pękanie napletka przy cukrzycy, stanowiąc jedno z licznych powikłań tej groźnej choroby metabolicznej.

W odróżnieniu od urazu, jakim jest pęknięcie wędzidełka, powierzchniowe urazy skórne nie są same w sobie groźne, mogą natomiast wskazywać pilną potrzebę leczenia schorzeń, zaburzeń i wad podstawowych.

Liszaj twardzinowy napletka

Schorzeniem, które można wstępnie pomylić z grzybicą lub innymi infekcjami, jest liszaj twardzinowy napletka i innych części prącia oraz jąder i okolic odbytu.

Jest to genitalna postać groźnego schorzenia autoimmunologicznego, powodowanego agresją układu odpornościowego względem zdrowych komórek własnego organizmu.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nazwa „liszaj” jest zaczerpnięta ze słownika dermatologicznego, natomiast w nomenklaturze urologicznej ta sama choroba znana jest jako marskość żołędzi i napletka, zwężające zapalenie żołędzi, albo balanitis xerotica obliterans (BXO).

Liszaj twardzinowy jest przewlekłym schorzeniem zapalnym skóry i błon śluzowych miejsc intymnych. Najczęściej ujawnia się u chłopców w przedziale wiekowym 9-11 lat, ale możliwe jest pojawienie się symptomów nawet u niemowląt.

Tak jak wszystkie choroby autoimmunologiczne, często jest uwarunkowany genetycznie i może współwystępować z innymi problemami tego typu, jak niedoczynność tarczycy czy cukrzyca typu 1.

Do objawów składających się na typowy obraz kliniczny, należą:

  • silny świąd, na początku stanowiący często jedyny symptom;
  • zmiany skórne na penisie - białe krostki pod napletkiem, jasne plamy, porcelanowe grudki zlewające się w ogniska zanikowo-twardzinowe;
  • bliznowacenie i objaw Koebnera (liniowe zadrapania w miejscu drapania swędzącej skóry).

W leczeniu BXO zazwyczaj stosuje się bardzo silne miejscowe glikokortykosteroidy. W niektórych przypadkach rozwiązaniem może być chirurgiczny zabieg wycięcia napletka, czyli obrzezanie.

Opryszczka i inne zmiany na napletku

Białe plamy, wysypka, świad i inne tego typu objawy mogą też świadczyć o rozwoju innych schorzeń. Jednym z najbardziej powszechnych jest opryszczka narządów płciowych.

Jest to choroba powodowana przez herpes simplex virus (HSV) zaliczany do rodziny herpeswirusów. Patogen ten częściej wywołuje zakażenia u kobiet, może jednak stanowić problem także w przypadku mężczyzn. Najczęściej do zakażenia dochodzi w czasie kontaktu seksualnego – waginalnego, analnego lub oralnego.

Typowymi objawami opryszczki penisa są:

  • swędzenie napletka i żołędzi, pieczenie, mrowienie, ból, które występują w pierwszej fazie infekcji;
  • grudki perliste na napletku, żołędzi i trzonie, powstałe na podłożu zapalnym, z czasem przeistaczające się w pęcherzyki;
  • nadżerki i owrzodzenia, do których dochodzi w ostatniej fazie choroby.

Oprócz tego mogą wystąpić problemy z oddawaniem moczu oraz objawy ogólnoustrojowe, takie jak gorączka, ból głowy, uczucie rozbicia i rozdrażnienia.

Symptomy utrzymują się przez 10-14 dni, ponieważ jednak wirus pozostaje w organizmie na stałe, możliwe są wielokrotne nawroty choroby.

Należy jednak pamiętać, że białe wykwity na napletku i pod nim mogą mieć bardziej trywialne podłoże. Często w ten sposób objawiają się prosaki, które mimo budzącej niepokój nazwy, są całkowicie niegroźne.

Pod pojęciem tym kryją się cysty zastoinowe, związane z nieprawidłowym rogowaceniem ujść mieszków włosowych i zbieraniem się łoju pod skórą. Problem ten jest typowy między innymi dla noworodków oraz chłopców w wieku dojrzewania.

Podobny do prosaków wygląd i podłoże mają tak zwane plamki Fordyce'a, będące efektem niewłaściwego rozmieszczenia gruczołów łojowych.

Inną możliwą przyczyną wykwitów na skórze prącia jest mięczak zakaźny, czyli zakażenie wywoływane przez wirusy MCV 1 i MCV-2 z rodziny poxviridaem, powodujące przerost komórek naskórka.

Oprócz tego niepokojących symptomów mogą dostarczać między innymi łuszczyca napletka oraz różnego typu choroby bakteryjne i wirusowe przenoszone drogą płciową.

Czynniki ryzyka raka napletka

Najpoważniejszą ze wszystkich chorób, która może dotknąć tę część ciała, jest bez wątpienie rak prącia.

Jest to nowotwór rzadki, stanowiący zaledwie 0,3 procent wszystkich złośliwych chorób onkologicznych u mężczyzn, z reguły występujący po 60 roku życia (dane: zwrotnikraka.pl).

Zazwyczaj zmiany lokują się na końcu penisa, stąd często synonimicznie chorobę nazywa się rakiem napletka lub żołędzi.

Istnieje kilka zidentyfikowanych czynników zwiększających ryzyko zachorowania. Należą do nich:

  • stulejka (szczegóły poniżej),
  • palenie papierosów,
  • zaniedbania higieniczne,
  • przewlekłe stany zapalne miejsc intymnych,
  • zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV oraz wirusem HIV.

Z drugiej strony wiadomo, że czynnikiem zmniejszającym zagrożenie jest obrzezanie we wczesnym dzieciństwie. Mężczyźni pozbawieni napletka bardzo rzadko chorują na raka penisa.

Chorobę jest stosunkowo łatwo rozpoznać, choć początku przebiega ona bez istotnych manifestacji klinicznych. Pierwsze zauważalne objawy raka napletka, to:

  • stwardnienie na członku,
  • kalafiorowaty rozrost,
  • wyczuwalny guzek,
  • rumień,
  • krwawienie, nieprawidłowa wydzielina.

W późniejszych stadiach pojawia się pieczenie i problemy z oddawaniem moczu. Wystąpienie bolesności oznacza, że choroba jest w zaawansowanym stadium.

Rak penisa najczęściej ma postać płaskonabłonkową. Podstawą terapii jest leczenie chirurgiczne różnym zakresie. W zależności od zaawansowania choroby, zaordynowane mogą być:

  • Usunięcie guza oraz miejscowych węzłów chłonnych, z użyciem takich metod jak:
    • ablacja laserem,
    • wycięcie skalpelem,
    • zabieg techniką Mohsa,
    • terapia fotodynamiczna,
    • użycie bardzo niskich temperatur,
  • Zabiegi radykalne, w tym częściowa lub całkowita amputacja prącia.

Oprócz tego wdrożyć można też radioterapię, która w niektórych przypadkach pozwala osiągnąć pozytywny efekt przy zachowaniu integralności i funkcji prącia.

Zwężenie napletka, czyli stulejka i załupek

Jednym z najczęstszych, a jednocześnie najbardziej obciążających schorzeń dystalnej części prącia jest zwężenie napletka znane jako stulejka.

Łacińskie określenie tego schorzenia, czyli phimosis, jest zaczerpnięte z greki i dosłownie oznacza „kaganiec”, co doskonale oddaje jego istotę.

Stulejka to napletek wąski i ryjkowaty, który nie zsuwa się z żołędzi w ogóle lub nie schodzi do końca, a tylko częściowo. W zależności od skali nieprawidłowości, problem ten może występować jedynie przy wzwodzie, ale też w czasie spoczynku.

Ciasny napletek ma bardzo niewielki otwór, często też wyraźnie wystaje poza obręb penisa. Zdarza się również, że jest trwale sklejony z żołędzią.

Wada ta może być wrodzona lub nabyta. Należy pamiętać, że u małych dzieci jest zjawiskiem naturalnym, fizjologicznym, które może ustępować nawet do wielu nastoletniego, dopiero wówczas stając się patologią. Dane przytaczane przez M. Rabana i współpracowników wskazują, że odciąganie napletka z żołędzi (retrakcja) jest możliwe u:

  • 4 procent noworodków,
  • 90 procent dzieci po 3 roku życia,
  • 99 procent chłopców po 16 urodzinach.

O ile stulejka wrodzona jest wadą, z którą chłopiec przychodzi na świat, i która jest zależna między innymi od uwarunkowań genetycznych, o tyle nabyta zwykle stanowi pokłosie urazu spowodowanego przez rodziców próbujących odciągać napletek u dziecka w sposób niewłaściwy, zbyt silny i gwałtowny.

Inne możliwe przyczyny to między innymi skrócenie wędzidełka oraz włóknienie wewnętrznej części fałdu skórnego.

Stulejka jest problemem o doniosłych konsekwencjach. Niewłaściwy kształt penisa może być źródłem kompleksów dorastającego chłopca, a potem dorosłego mężczyzny, zaburzając jego życie seksualne.

Tym bardziej, że brak możliwości odkrywania żołędzi będzie zmniejszać skalę doznań, utrudniając utrzymywanie erekcji czy osiąganie orgazmu.

Kolejnym zagadnieniem jest niemożność utrzymania właściwej higieny pod nieodciąganym napletkiem.

Zbieranie się mastki i różnego typu zabrudzeń może zaś sprzyjać infekcjom intymnym, a nawet stanowić czynnik ryzyka choroby nowotworowej.

Powikłaniem stulejki jest też załupek, czyli stan, w którym ciasny napletek zostaje odwiedziony do rowka zażołędnego i nie ma możliwości powrotu do wyjściowej pozycji.

Jest to stan wymagający pilnej interwencji lekarskiej, w tym często – wykonania zabiegu operacyjnego.

Jeśli stulejka nie ustępuje po 3 roku życia, wskazana jest konsultacja z urologiem.

Często problem można zażegnać w całkowicie naturalny sposób, wdrażając regularne, delikatne i stopniowe odciąganie napletka, pozwalające rozciągnąć skórę lub odkleić ją od podłoża.

Wskazane jest przy tym utrzymywanie wysokiej higieny, w tym częste mycie członka ciepłą wodą z mydłem.

Doraźnie można stosować maść sterydową – popularny jest preparat zawierający kortykosteroid o nazwie betametazon, a dodatkowo także lek przeciwinfekcyjny gentamycyna. Sprawdza się też hydrokortyzon w maści.

Działania te nie przyniosą jednak większych rezultatów w przypadku stulejki patologicznej. Zaleca się wówczas wykonanie zabiegu operacyjnego, polegającego na całkowitym usunięciu napletka (obrzezanie) albo jego częściowym wymodelowaniu (plastyka).

Kiedy mówimy o nadmiarze napletka?

Nieco inną wada jest za długi napletek. Zaburzenie to jest związane z nadmiarem skóry.

Napletek wystaje wówczas znacznie poza obrys żołędzi: kilka milimetrów, a w skrajnych przypadkach nawet centymetrów.

Może to powodować efekt „ryjka”, jednak w odróżnieniu od stulejki, napletek jest wówczas luźny.

Ewentualne problemy z odsłanianiem żołędzi wiążą się z ilością tkanki skórnej, a nie jej zacieśnieniem na końcu.

Postępowanie w takich przypadkach zależy od skali zjawiska. Niewielkie przyrosty nie wymagają żadnej interwencji, większe mogą stanowić wskazanie do obrzezania lub plastyki członka.

Co ciekawe, międzynarodowa klasyfikacja chorób i zaburzeń ICD-10 grupuje wszystkie wspomniane przed chwilą problemy zdrowotne w jedną kategorię N47 – „nadmiar napletka, stulejka i załupek”.

Obrzezanie napletka

Obrzezanie napletka jest... najczęściej wykonywanym na świecie zabiegiem chirurgicznym, aczkolwiek nie zawsze odbywa się on w sali operacyjnej i nie zawsze ma podłoże medyczne.

W większości przypadków usunięcie napletka związane jest z przekonaniami religijnymi, tudzież tradycją i nakazami społecznymi, de facto przyjmując formę rytuału, któremu z reguły poddawani są chłopcy w bardzo młodym wieku.

Zabieg ten jest istotnym elementem tradycji żydowskiej, ale też jest powszechnie praktykowany przez Arabów, Turków, Koreańczyków czy liczne grupy etniczne w Afryce.

Ze względu na istnienie potężnych diaspor (jak choćby żydowska), zwyczaj obrzezania jest rozpowszechniony także w innych częściach świata, na przykład w USA.

Co jednak bardzo ważne, usunięcie napletka wiąże się z określonymi korzyściami zdrowotnymi, które można rozpatrywać zarówno w kontekście profilaktycznym, jak też leczniczym.

Obrzezanie jest jedną z podstawowych form postępowania w przypadku silnej stulejki. Oprócz tego stwierdza się, że brak napletka:

  • obniża ryzyko infekcji intymnych,
  • redukuje ryzyko zakażenia wirusem HIV,
  • minimalizuje zagrożenie rakiem prącia,
  • znacznie zwiększa możliwości utrzymania właściwej higieny,
  • może zwiększać doznania w trakcie stosunku seksualnego.

Jeśli chodzi o wady, wspomina się przeważnie o podatności na urazy i przesuszenie. W skrajnych przypadkach brak napletka może powodować bolesność w trakcie zbliżeń intymnych a nawet w kontakcie z bielizną.

Z drugiej jednak strony odsłonięcie tej części ciała z czasem powoduje obniżenie jej tkliwości, co niekiedy skutkuje osłabieniem wrażliwości na bodźce seksualne. Jak więc widać, bilans zalet i wad bynajmniej nie jest jednoznaczny.

Plastyka napletka jako metoda leczenia

Inną możliwością leczenia stulejki jest plastyka napletka. Również jest to zabieg chirurgiczny, jednak nie tak radykalny w swoim zasięgu.

Tego typu operacja napletka polega na poszerzeniu jego pierścienia do rozmiarów pozwalających na swobodne zsuwanie z żołędzi.

Operacja kończy się zszyciem blaszki wewnętrznej i zewnętrznej w nowym kształcie. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym i nie wymaga hospitalizacji.

Czy warto poddać się plastyce napletka? Jeśli istnieją ku temu wskazania medyczne – tak, zwłaszcza z uwagi na możliwe powikłania stulejki.

Co ważne, w odróżnieniu od obrzezania, po wykonaniu plastyki żołądź członka pozostaje zakryta, gdy członek jest w stanie spoczynku.

Powinna się odkrywać jedynie we wzwodzie, a także po mechanicznym odciągnięciu fałdu skórnego do tyłu. Innymi słowy, zabieg ten poprawia mechanizm działania członka, ale nie zmienia istotnie jego wyglądu.

Cena operacji, w zależności od kliniki i zakresu, wynosi z reguły od 1500 do nawet 3500 tysiąca złotych.

Jednak pacjenci posiadający ważne skierowanie od lekarza, mogą w wybranych placówkach poddać się zabiegowi za darmo, czyli na NFZ.

Diagnostyka i leczenie schorzeń napletka

Diagnostyka chorób tej części ciała zależna jest od charakteru objawów. W przypadku różnego typu infekcji bakteryjnych i grzybiczych, pobiera się wymaz spod napletka (badania bakteriologiczne lub mykologiczne).

Podstawę do rozpoznania raka prącia stanowi biopsja, służąca pobraniu materiału do oceny mikroskopowej, ale pacjenci diagnozowani są też za pomocą metod obrazowych (USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).

Z kolei do stwierdzenia problemów takich jak stulejka, załupek czy nadmiar napletka, wystarczy zwykłe badanie urologiczne – są one widoczne gołym okiem i jednoznaczne w interpretacji.

Podobnie rzecz wygląda, jeśli chodzi o leczenie. Każde ze schorzeń ma przyjętą ścieżkę terapii – przykłady zostały podane wyżej.

W zastosowaniu jest pełen repertuar środków, od maści dostępnych bez recepty, przez ciężkie leki sterydowe, aż po zabiegi operacyjne.

Jak dbać o napletek? Profilaktyka

Jak dbać o napletek, by unikać dotykających go problemów zdrowotnych? Ponieważ jest to zwykły fałd skórny, profilaktyka jest wyjątkowo prosta i w dużej mierze sprowadza się do kilku aspektów:

  • higiena - regularne mycie napletka na zewnątrz i w miarę możliwości wewnątrz, usuwanie mastki i innych zanieczyszczeń;
  • regularne ćwiczenia napletka w sytuacji, gdy odwodzi się on z trudem lub podanie leczeniu, gdy czynność ta w ogóle nie jest możliwa do wykonania;
  • niedopuszczanie do przegrzewania i przepocenia, noszenie przewiewnej odzieży i bielizny;
  • zachowywanie ostrożności w czasie kontaktów seksualnych, jeśli dochodzi do zbliżeń z przygodnymi partnerami, należy zadbać o zabezpieczenie w postaci prezerwatywy;
  • kontrolowanie, diagnozowanie i leczenie wszelkich niepokojących objawów.

Czytaj również

Bibliografia

  • Michał Raban i inni, Stulejka – jeszcze fizjologia czy już patologia?, Journal of Education, Health and Sport. 2017;7(7):605-613.
  • Agnieszka Jaśkowiak, Obrzezanie mężczyzn – perspektywa medyczna i psychologiczna, Psychoseksuologia, Numer 3, 2017.
  • J. Ogórkis, Patologia napletka, https://projektas.marijampolesligonine.lt/docs/2018-03-27_1.pdf, [data dostępu: 30.12.2022].
  • Robert Drabczyk, Zapalenie żołędzi i napletka, https://www.mp.pl/pacjent/urologia/168166,zapalenie-zoledzi-i-napletka, [data dostępu: 30.12.2022].
  • Maciej Bagłaj, Czy nadmiar napletka jest zaburzeniem wymagającym leczenia?, https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.9.3.4., [data dostępu: 30.12.2022].
  • Rak prącia, objawy, diagnostyka i leczenie, https://www.zwrotnikraka.pl/rak-pracia-objawy/, [data dostępu: 30.12.2022].
  • Tomasz Pniewski i inni, Współczesne poglądy na diagnostykę i leczenie genitalnego liszaja twardzinowego, Przegl Dermatol 2016, 103, 491–497.
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Anatomia
Splot słoneczny (trzewny) - gdzie jest i za co odpowiada?
Osoba z bólem brzucha
Łechtaczka - gdzie się znajduje? Stymulacja łechtaczki
Para w lozku
Gruczoły układu pokarmowego
Podobne artykuły
Badanie endometrium
Jaka powinna być prawidłowa grubość endometrium?
Budowa mózgu - lewa i prawa półkula
Lewa i prawa półkula mózgu - funkcje i trening
Co to jest żołądź?
Żołądź - co to jest? Ból przy dotyku i inne schorzenia
Pierścień chłonny występujący w gardle
Pierścień Waldeyera (pierścień gardłowy chłonny) - z czego się składa i za jakie choroby odpowiada?
Kobieta w spódniczce
Wagina - jak wygląda? Anatomia kobiecej pochwy

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!