Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Kość kulszowa – ból, złamanie i urazy. Gdzie jest? Anatomia

Kość kulszowa, stanowiąc dolną część miednicy, jest podatna na różne urazy, takie jak np. złamania. Takie sytuacje wywołują ból kości kulszowej. Zazwyczaj jest on dotkliwy i może pojawić się także z innego powodu, np. w wyniku zmian zwyrodnieniowych. Jak radzić sobie z dolegliwościami bólowymi, odczuwanymi w kości kulszowej?
Kość kulszowa szkieletu ludzkiego
źródło:123RF
Spis treści

Reklama

Gdzie jest kość kulszowa?

Kość kulszowa po łacinie określa się jako os ischii.Wraz z kością łonową oraz biodrową tworzy ona kość miedniczną, którą potocznie nazywa się po prostu miednicą.

Jak zlokalizować część szkieletu, jaką jest kość kulszowa? Gdzie jest ten element miednicy? Kości kulszowej należy szukać w obszernej strukturze, którą jest kość miedniczna. Rozkłada się ona w jamie brzusznej, dalej rozpościera się na dolną część kręgosłupa (odcinek lędźwiowy) i talerze kości biodrowych docierając aż do kości krzyżowej oraz kości guzicznej i spojenia łonowego. Kość kulszowa znajduje się w najniższym fragmencie kości miednicznej. Mówiąc kolokwialnie, to miejsce na którym człowiek siedzi. 

Kulszowa kość składa się z dwóch części: trzonu i gałęzi. Do trzonu kości kulszowej wkomponowany jest kolec kulszowy, który rozgranicza położone wyżej wcięcie kulszowe większe od ulokowanego niżej wcięcia kulszowego mniejszego. Przód trzonu kości kulszowej stanowi jednocześnie jej gałąź, która u swojego początku jest gruba, a dalej staje się coraz cieńsza i bardziej wypłaszczona. Trzon i gałąź kości kulszowej są ułożone w stosunku do siebie pod kątem prostym. W tym miejscu wyróżnia się kolejny element tej struktury – guz kulszowy.

Reklama

Budowa kości kulszowej

Już ogólnie wspomniano jak wygląda kość kulszowa. Anatomia szczegółowa tej części szkieletu będzie teraz tematem wiodącym. 

Przyglądając się bliżej trzonowi kości kulszowej, zauważa się, że stanowi on fragment panewki. Górny brzeg otworu zasłonowego tworzy mały guzek zasłonowy tylny, a brzeg tylnego trzonu – duży kolec kulszowy. Nad nim lokuje się wcięcie kulszowe większe, pod nim – wcięcie kulszowe mniejsze. Do powierzchni trzonu kości kulszowej są przyczepione mięśnie: bliźniaczy górny i guziczny. Przez otwór kulszowy większy i mniejszy przebiega siatka więzadeł, ścięgien, mięśni oraz nerwów, a wśród nich m.in.: mięsień gruszkowaty, nerw kulszowy, żyły i tętnice czy naczynia sromowe wewnętrzne.

Do dolnej części trzonu doklejona jest gałąź kości kulszowej, która tworzy z nim niemal kąt prosty. Charakterystyczną cechą gałęzi jest to, że jest ona cienka i płaska. Łączy się ona z gałęzią dolną kości łonowej. Gałąź kości kulszowej stanowi przyczep dla mięśnia zasłaniacza zewnętrznego, włókien mięśnia przywodziciela wielkiego, mięśnia zasłaniacza wewnętrznego oraz mięśnia poprzecznego głębokiego krocza.

Podczas siedzenia miednica opiera się na dwóch guzach kulszowych, do których przyczepiają się: więzadło krzyżowo-guzowe, mięsień: półścięgnisty, półbłoniasty, dwugłowy uda, bliźniaczy dolny, czworoboczny uda i przywodziciel wielki.

Reklama

Ból kości kulszowej

Kości kulszowemogą ulegać rozmaitym uszkodzeniom, spowodowanym m.in. urazami, takimi jak wypadek komunikacyjny, czy upadek w większej wysokości. Takie sytuacje z kolei najczęściej wywołują dotkliwy ból kości kulszowej.

Co innego niż uraz kości kulszowej może powodować bolesność odczuwaną w okolicy miednicy? To np. stany zapalne przyczepów mięśniowych, których nie brakuje w tej części kości miednicznej. Proces zapalny może natomiast doprowadzić do zmian zwyrodnieniowych, co jest już poważniejszą dolegliwością. Z kolei zapalenie ścięgien kości kulszowej nie rzadko jest skutkiem naciągnięcia lub naderwania. 

Niekiedy kość kulszowa boli z powodu dysfunkcji i problemów występujących w innej części układu kostno-stawowego, np. w kręgosłupie, stawie kolanowym czy skokowym. Innymi schorzeniami, które manifestują się ostrym bólem w obszarze kości kulszowej są m.in. rwa kulszowa oraz zespół mięśnia gruszkowatego.

Jak boli kość kulszowa? Ból można określić, w zależności od przyczyny, która go wywołała, jako przeszywający, kłujący, nagły, promieniujący do nogi, całego pośladka, a także części lędźwiowej kręgosłupa. Nierzadko dolegliwości bólowe są na tyle silne, że uniemożliwiają siedzenie.

Reklama

Złamanie kości kulszowej

Co jeszcze powoduje, że boli kość kulszowa? Złamanie tej kości o charakterze samoistnym lub złamanie występujące grupowo np. razem ze złamaniem kości łonowej czy biodrowej. 

Złamanie kości kulszowej może być jednostronne lub obustronne. W przypadku jednostronnego złamania przemieszczenia odłamów kości są zwykle małe lub nie występują. Jeśli zaś doszło do obustronnego złamania, często obserwuje się przesunięcie odłamków ku górze, w kierunku miednicy mniejszej oraz wstrząs. W obu przypadkach należy dokonać wnikliwej oceny pęcherza moczowego, a w sytuacji obustronnego złamania – także oceny jamy brzusznej. Przy jednostronnym złamaniu zaleca się także zbadanie cewki moczowej.

Złamanie kości kulszowej miednicy może też obejmować złamanie guza kulszowego oraz kolca kulszowego. Jak postępować kiedy zostanie zdiagnozowane złamanie kości kulszowej? Leczenie polega głównie na ułożeniu pacjenta na plecach z nogą po chorej stronie zgiętą w kolanie i w odwiedzeniu w stawie biodrowym na około 6 tygodni. Bardzo ważna jest rehabilitacja, która w tym przypadku zaczyna się od odciążania ciała przy pomocy kul. Po kilku tygodniach można wprowadzić chodzenie z obciążeniem na „chorą” kończynę dolną. Bardzo pomocne są też zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak np. laseroterapia, pole magnetyczne, prądy TENS oraz ćwiczenia dopasowane do typu złamania i kondycji pacjenta.

Reklama

Jak zniwelować ból kości kulszowej?

Co robić, gdy doskwiera ból kości kulszowej przy siedzeniu czy wykonywaniu innych czynności? Na pewno słusznym wyborem w tej sytuacji będzie wizyta u ortopedy lub rehabilitanta. 

Na początek jednak można spróbować pomóc sobie stosując niesteroidowe leki przeciwzapalne (tabletki, maści, żele), a także chłodne czy lodowe okłady na bolące miejsce. Z pomocą mogą też przyjść zabiegi z zakresu fizykoterapii (takie jak np. ultradźwięki, laseroterapia, krioterapia) oraz profesjonalne masaże rozluźniające, rozciągające i wzmacniające tkanki miękkie i kinesiotaping. 

By pozbyć się bólu pochodzącego od pośladka, warto położyć się na równej powierzchni na plecach, a zgięte pod kątem prostym nogi umieścić na siedzisku krzesła. Innym wariantem tego ćwiczenia jest położenie się jak najbliżej ściany, czy drzwi i przeniesienie tyłów nóg na tę gładką, pionową powierzchnię (ścianę lub drzwi). Po około pół godzinie dolegliwości powinny minąć.

Jeśli jednak ból nie ustaje, nasila się, dołączają się do niego kolejne symptomy, należy udać się na konsultację do lekarza specjalisty.

Czytaj również

Bibliografia

  • 1. Bochenek Adam, Reicher Michał, Anatomia człowieka Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, PZWL Wydawnictwo Lecznicze, 2019, Warszawa, ISBN 9788320043235.
  • 2. Gaździk Tadeusz, Ortopedia i traumatologia Tom 1-2, podręcznik dla studentów medycyny, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2010, Warszawa, 3, ISBN 9788320041651.
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Podobne artykuły
Lekarz trzyma model stawu barkowego
Staw barkowy – anatomia, leczenie bólu i urazów. Ćwiczenia
Kobieta trzyma się za staw łokciowy
Staw łokciowy – anatomia i ruchy. Ból i ćwiczenia po urazie
Mężczyzna z urazem stawu kolanowego
Staw kolanowy: budowa i zakres ruchu. Leczenie bólu i urazów
Fizjoterapeuta masuje łopatkę
Łopatka - ból w lewej i prawej. Budowa i złamanie łopatki

Reklama