Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!

Najądrze - budowa i funkcje. Co oznacza powiększone i czy jest wyczuwalne?

Najądrze stanowi część męskiego układu płciowego. To bardzo ważny organ, łączący jądra z nasieniowodem. Czym jest najądrze? Co oznacza jego ból? Odpowiedzi na te pytania pozwolą zapobiegać nieprzyjemnym dolegliwościom i negatywnym konsekwencjom chorób.
Męski układ rozrodczy
Źródło: 123RF
Spis treści

Męski układ płciowy to bardzo ważny układ wewnętrzny. Odpowiada za produkcje plemników i przenoszenie ich do kobiecych narządów rodnych. Jest także niestety narażony na wiele chorób.

Każdy stan chorobowy w tym układzie, także w najądrzu, jest potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia. Istnieje również dość duża możliwość występowania powikłań. Ale najądrze jest elementem bardzo dobrze widocznym w badaniu USG. Dlatego warto je kontrolować. 

Co to jest najądrze?

Najądrze to niewielki narząd, znajdujący się w mosznie. Położony w górnej powierzchni jądra, dość ściśle przylega do niego z tyłu. Jest elementem wewnętrznych narządów płciowych, najczęściej określanym jako kręty przewód, w którym dojrzewają plemniki. 

Pełni dość istotne funkcje w męskim układzie płciowym. Do najważniejszych należą:

  • magazynowanie plemników - plemniki znajdują się głównie w końcowym odcinku najądrza i przechodzą do początkowego odcinka nasieniowodu, 
  • dojrzewanie plemników - dzięki dużemu stężeniu androgenów- androgeny to hormony, które odpowiadają za prawidłowy rozwój męskich cech płciowych, a najądrze zapewnia im wysokie stężenie,
  • wchłanianie płynu kanalikowego - początkowy odcinek najądrza wchłania prawie 90% płynu kanalikowego. Ta funkcja jest uzależniona od obecności testosteronu,
  • wchłanianie testosteronu - tę możliwość stwarza walcowaty kształt komórek,
  • wspomaganie dojrzewania plemników-  ten proces odbywa się dzięki wytwarzaniu takich substancji, jak kwas sialowy czy karnityna,
  • wytwarzanie zdolności ruchu u plemników - ruch plemników jest możliwy dzięki połączenie w najądrzu jonów Ca2, białka CRBP i witaminy A,
  • trawienie zdegenerowanych plemników;

Niekiedy ta część układu płciowego mężczyzny jest dość mocno powiększona.  Dla wielu mężczyzn to powód do niepokoju i słusznie, bowiem w tych chorobach wskazana jest duża ostrożność. Z reguły powiększone najądrze wskazuje na stan zapalny, szczególnie, gdy jego rozmiar przekracza 17 mm.

Taka zmiana może być objawem skrętu jądra, może być także objawem guza. Zawsze wymaga dość szybkiej konsultacji medycznej

Reklama

Budowa najądrza

Jak sama nazwa wskazuje położone jest na jądrze, a dokładniej przylega do niego od góry, po bokach i biegnie wzdłuż tylnego brzegu. Najądrze składa się z 3 głównych elementów:

  • głowy, czyli górnego odcinka, rozszerzonego, składającego się z płacików i kanalików odprowadzających,
  • trzonu, który stanowi środkową część,
  • ogona, czyli dolnego odcinka, zbudowanego z poskręcanego przewodu najądrza, który przechodzi w nasieniowód;

Medycyna wyróżnia jeszcze jeden element, jakim jest przyczepek najądrza. To niewielka tkanka o kształcie kolby, stanowiąca pozostałość po rozwoju płodowym narządów płciowych. Nie występuje u wszystkich chłopców i nie odgrywa istotnej roli dla funkcjonowania najądrza.

Dlatego też najczęściej przyczepek jest już usuwany u małych chłopców, bez żadnej szkody dla organizmu. Lekarze zalecają zabieg operacyjny wycięcia, gdyż ewentualny skręt tego elementu wywołuje silny ból lub odczyn zapalny. 

Każde najądrzejest pokryte tak zwaną blaszką trzewną, która zabezpiecza osłonkę pochwową jądra. Blaszka trzewna spełnia bardzo ważne funkcje ochronne. Jej powierzchnia ma strukturę guzkowatą, pokrytą błoną surowiczą. I to właśnie błona surowicza pomiędzy jądrem a trzonem najądrza tworzy jego zatokę.

Tkanka łączna otaczająca jest naprawdę bardzo cienka. Jest to głównym powodem silnego nabrzmiewania najądrza w stanach zapalnych

Wewnątrz tej części męskiego układu płciowego znajdują się kanaliki, zwane przewodzikami doprowadzającymi jądra, które wypełnione są wydzieliną zawierającą plemniki. To właśnie w tym miejscu dojrzewają i przygotowują się do wytrysku.

Budowa tego elementu pozwala na rozwój plemników, które powstają w jądrach, aby następnie przedostać się do głowy, potem do trzonu, a następnie do końcowego odcinka, zwanego ogonem. Ale plemniki, które trafiają do najądrza są na początku niekompletne i niezdolne do zapłodnienia komórek jajowych.

To właśnie w czasie przemieszczania się przez ten element układu płciowego mężczyzny plemnik dojrzewa i nabiera zdolności do prokreacji. 

Reklama

Zapalenie najądrza

Zapalenie najądrza to problem medyczny, który dotyka mężczyzn w różnym wieku, ale lekarze podkreślają, iż bardziej dotyczy on młodych mężczyzn. barto znać jego pierwsze objawy i szybko diagnozować sygnały u lekarza, bo dość wcześnie wykryte i przebadane nie wywołują aż tak negatywnych skutków. Ale nieleczone grozi powikłaniami.

Jakie objawy wskazują na zapalenie najądrza?

  • najpopularniejszym objawem jest dość silny ból jądra -nigdy takie dolegliwości bólowe okolic intymnych nie powinny być bagatelizowane, mogą bowiem sygnalizować różne choroby, także zapalenie najądrza,
  • częste parcie na mocz o charakterze naglącym,
  • gorączka,
  • wymioty,
  • złe samopoczucie,
  • rumień skórny na jądrach,
  • zapalenie cewki moczowej,
  • wydzielina z cewki moczowej,
  • odczynowy wodniak jądra;

Często przy zapaleniu najądrza jest ono także twarde i obrzęknięte.

Taki stan zapalny może utrzymywać się do 6 tygodni. Choroba ta przybiera także często postać przewlekłego zapalenia najądrza. Oznacza to, iż stan chorobowy utrzymuje się powyżej 6 tygodni. Niekiedy trwa nawet do 8 tygodni. Może mieć różne podłoże, ale najczęściej ma charakter bakteryjny. Czas leczenia zapalenia często trwa także około 6 tygodni. Przez ten czas zazwyczaj podaje się antybiotyk.

Do czasu zakończnia leczenia zapalenia nająrzy należy unikać stosunków płciowych, a wręcz jest to konieczne.

Jedną z przyczyn tej choroby są także różne urazy czy powikłania po cewnikowaniu. Wiele schorzeń stwarza warunki do występowanie stanu przewlekłego zapalenia najądrza. Do takich chorób należą rozrost stercza, zwężenie cewki moczowej, wodniak jądra, choroby płuc lub nerek.

Zapalenie może być także wywołane zakażeniem wirusowym organizmu. Często jest również powikłaniem po przyjmowanych lekach, a najczęściej po tych, które są stosowane w leczeniu zaburzeń rytmu serca.

Gdy tylko pojawiają się jakiekolwiek dolegliwości, które mogą wskazywać na zapalenie tej części układu płciowego, każdy mężczyzna musi niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Zlekceważenie problemu czy leczenie domowymi sposobami przynoszą tylko nasilenie choroby i negatywne skutki, włącznie z niepłodnością.

Jeśli zapalenia najądrza wywołane jest wirusem antybiotyku się nie podaje. Wtedy pomocne są leki przeciwbólone i przeciwzapalne bez recepty.

Reklama

Torbiel najądrza

Torbiel najądrza to dość łagodna postać choroby tej części męskiego układu płciowego, ale pod warunkiem szybkiego zdiagnozowania. Często nazywana jest torbielą nasienną. To rodzaj drobnej zmiany w miejscu, gdzie znajdują się plemniki i wydzielina najądrza. Taki płyn jest dość gęsty i mętny.

Taka torbiel wyczuwana jest jako zgrubienie, podobne do guzka na jądrach

Główną przyczyną tego stanu chorobowego jest niedrożność kanalików najądrza. Powoduje ją niewłaściwe rozciąganie uchyłków kanalików. Wiele czynników stwarza warunki do powstawania tego typu torbieli, a przede wszystkim:

  • stany zapalne jądra i najądrza,
  • urazy worka mosznowego,
  • podeszły wiek;

Mniejsze torbiele są z reguły bezbolesne. Ale duże przysparzają już więcej bólu i zawsze kwalifikują się do usunięcia. Główne elementy diagnozy lekarskiej to wywiad, badanie fizykalne oraz badanie USG. Niewielkie torbiele wchłaniają się samoistnie, ale wymagają stałej kontroli medycznej.

Większe najczęściej kwalifikują się do zabiegów. Zawsze usunięta zmiana jest wysyłana do badania histopatologicznego, aby wykluczyć lub potwierdzić raka najądrza. Temu rodzajowi raka przypisywany jest stopień zaawansowania, oznaczony symboliką IA.

Oznacza to, iż nowotwór ten dotyczy jądra i najądrza, dochodząc do wewnętrznej osłonki jądra, ale poziom markerów nowotworowych jest jeszcze w ramach pewnej normy. To stan do wnikliwej obserwacji, czy nowotwór ten nie dotyka już naczyń krwionośnych i chłonnych już w obrębie jądra.

W klasyfikacji ICD-10 torbiel najądrza ma kod N43.41.

Reklama

Ból najądrza

Co oznacza bolące najądrze? Zawsze świadczy ono o chorobie lub stanie zapalnym. Sam proces zapalny powstaje na początku w najądrzu, dopiero potem przechodzi na jądro i niesprawdzenie, skąd taki ból pochodzi i co jest jego przyczyną może mieć bardzo poważne, nieodwracalne skutki.

Każdego mężczyznę powinny już zaniepokoić problemy z oddawaniem moczu czy pieczenie w cewce moczowej. Nie chodzi tylko o sam dyskomfort w codziennym funkcjonowaniu, ale także o możliwości rozwoju innych chorób.

Wirusowe zapalenie najądrza, niewłaściwie leczone, może doprowadzić do powikłań takich jak: upośledzenie płodności, a nawet do całkowitej bezpłodności męskiej. Częstym powikłaniem jest także zanik jądra lub skręt czy guz jądra. 

Niektórzy mężczyźni odczuwają ból najądrza przy dotyku. Bardzo często jest to jedyny objaw choroby, bez cech powiększenia. Taka dolegliwość, występująca samodzielnie, może także wskazywać na poważny stan chorobowy, wymagający pilnej interwencji medycznej. Może być to ból wyłącznie prawego lub lewego najądrza, a także obu.

Niekiedy jednak mężczyźni myślą, iż jest to jedynie efekt źle dobranej i dopasowanej bielizny. Taka ocena to dość duży błąd. Warto porozmawiać na ten temat z lekarzem

Właściwa diagnostyka i leczenie doprowadzają do ustąpienia objawów w ciągu 2 tygodni. Czas od momentów pierwszych objawów do wdrożenia leczenia ma zatem kluczowe znaczenie.    

Czytaj również

Bibliografia

  • P. Porzycki, S. Szczygieł i inni „Ostre zapalenie najądrza”, Przegląd Urologiczny 2008/4,
  • J. M. Gatti, J. P. Murphy „Ostre choroby jąder”, Pediatria po Dyplomie, czerwiec 2009 r.,
  • M. Krakós, J. Niedzielski „Ostra moszna – wciąż aktualny problem kliniczny”, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Łodzi, 2006 r.,
  • A Dudziak „Wartość współczesnego badania USG w diagnostyce wybranych ostrych stanów chirurgicznych moszny dzieci”, rozprawa doktorska, Zakład Diagnostyki Obrazowej SZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu, 2013 r.
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!