Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Katar po szczepieniu - przyczyny i objawy. Jak długo trwa?

Katar po szczepieniu pojawiający się zarówno u dzieci, jak i pacjentów dorosłych, może mieć różne przyczyny. Przeczytaj, skąd się bierze i jak sobie z nim radzić.
Kobieta z objawami kataru po szczepieniu
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Katar po szczepieniu nie jest bezpośrednią reakcją organizmu na szczepionkę, a jego podłoże może być bardzo różne.
  • Łagodny katar zwykle nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, chyba że towarzyszą mu inne niepokojące objawy.
Spis treści

Reklama

Czy po szczepieniu może wystąpić katar?

Tradycyjna szczepionka to produkt leczniczy zawierający gotowy antygen. Jej podanie ma stymulować układ odpornościowy człowieka do wytworzenia przeciwciał, a tym samym - odporności na daną chorobę.

Dopuszczone do obiegu szczepionki są produktami przebadanymi i powinny być bezpieczne dla ludzkiego organizmu, jednak sam mechanizm ich działania wpływa na pracę układu immunologicznego, co może wywoływać różne jego reakcje.

Istnieją tzw. „niepożądane odczyny poszczepienne” (w skrócie NOP), do których należą przede wszystkim:

  • gorączka,
  • utrudnione oddychanie,
  • zmiany skórne,
  • złe samopoczucie ogólne,
  • wstrząs anafilaktyczny.

Nie ma wyników badań potwierdzających tezę, jakoby katar po szczepieniu był reakcją organizmu na podaną szczepionkę. A jednak objawy takie jak wodnisty katar czy katar i kichanie niekiedy się pojawiają. Skąd zatem się biorą?

Po szczepieniu odporność może być nieco osłabiona, dlatego rośnie ryzyko występowania różnych dolegliwości. Niekiedy nieżyt nosa może być objawem rozwijającej się w organizmie infekcji, która przed podaniem szczepionki nie była jeszcze widoczna.

Zielony katar może świadczyć o stanie zapalnym zatok, przezroczysty - o zaczynającym się przeziębieniu.

Katar po szczepieniu u dzieci

Podobne objawy, jak u pacjentów dorosłych, po szczepieniu mogą wystąpić też u dzieci, w tym - u niemowląt i noworodków. U nich również chwilowy spadek formy po szczepieniu niekiedy przyczynia się do wystąpienia lub nasilenia pewnych dolegliwości.

Gdy dziecko po szczepieniu ma katar, traktuje się go jako objaw infekcji lub alergii i jako taki wymaga on konsultacji z lekarzem.

Nieżyt nosa u niemowlaka może znacząco utrudniać oddychanie, dlatego przy jego występowaniu należy dbać o drożność dróg oddechowych, np. stosując inhalacje z soli fizjologicznej.

U dziecka rocznego lub starszego stosuje się zwykle preparaty donosowe, np. żel z oksymetazoliną. Katar u niemowląt - czy to po szczepieniu czy w innych sytuacjach - należy zawsze skonsultować z pediatrą.

Reklama

Przyczyny kataru po szczepieniu

Jak już zostało wspomniane - przyczyn kataru po szczepieniu może być kilka, a nasilenie objawów niekiedy wiąże się z ogólnym osłabieniem poszczepiennym. Czy katar taki może być zaraźliwy?

To zależy od jego podłoża. Jeśli jest on spowodowany infekcją wirusową, to owszem, jeśli alergią - nie. Zwykle o nieżyt nosa, jako skutek uboczny szczepienia pytają rodzice zaniepokojeni wystąpieniem objawu u dziecka.

Wątpliwości w tym kontekście budzi np. katar po szczepieniu na:

  • odrę, świnkę i różyczkę,
  • grypę,
  • ospę,
  • żółtaczkę,
  • krztusiec,
  • rotawirusy,
  • meningokoki,
  • pneumokoki.

Popularne szczepionki (zarówno te pojedyncze, jak i tzw. szczepionki skojarzone - 5 w 1 i 6 w 1) nie wywołują kataru, dlatego jego pojawienie się akurat po ich podaniu z reguły jest kwestią przypadku i ma zupełnie inne podłoże.

Silny katar - szczególnie u dzieci - należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem. Na łagodny katar u pacjentów dorosłych można zastosować spray z oksymetazoliną, który udrożnia nos i nawilża podrażnioną błonę śluzową.

Reklama

Katar po szczepieniu na COVID-19

W ostatnich latach najwięcej badań poświęconych zostało szczepionkom na COVID-19, ponieważ ze względu na sytuację pandemiczną musiały one w przyspieszonym trybie zostać dopuszczone do obiegu.

Wśród stwierdzonych skutków ubocznych tych preparatów znajdują się:

  • ból w miejscu wykonania zastrzyku,
  • zmęczenie,
  • ból głowy,
  • bóle mięśni i stawów,
  • gorączka i dreszcze.

Katar po szczepieniu na koronawirusa nie jest reakcją poszczepienną, a gdy się pojawia, prawdopodobnie wywołany jest przez inny czynnik (infekcję, uczulenie, podrażnienie błony śluzowej).

Kaszel i katar po szczepieniu na COVID-19 (zarówno u dziecka, jak i osoby dorosłej) mogą świadczyć o infekcji górnych dróg oddechowych i powinny być zawsze skonsultowane z lekarzem.

Reklama

Objawy kataru po szczepieniu. Kiedy występuje i ile trwa?

Reakcja po szczepieniu może występować w różnych odstępach czasu. Przyjmuje się, że wszelkie objawy poszczepienne pojawiają się w okresie 4 tygodni od zastrzyku.

Rozwijający się w tym czasie katar nie jest jednak z reguły spowodowany samym podaniem preparatu. Czy występowanie dolegliwości zmniejsza skuteczność szczepionki?

Rozwój infekcji po szczepieniu nie powinien mieć żadnego wpływu na rezultat zastrzyku, ponieważ przeziębienie wywołuje wytwarzanie innych przeciwciał niż te, które produkowane są przez układ immunologiczny w konsekwencji szczepienia.

Kiedy występuje i ile trwa katar po szczepieniu?

Dawniej mówiło się, że leczony katar trwa tydzień, a nieleczony siedem dni. Współcześnie jednak istnieje wiele preparatów niwelujących przykre objawy kataru, a przede wszystkim - udrażniających nos i umożliwiających swobodne oddychanie.

Katar po szczepieniu - bez względu na to, czy pojawia się on 2 czy 3 dni po zastrzyku - może trwać nieco dłużej niż w innej sytuacji, ze względu na osłabienie organizmu szczepionką.

Jeśli jednak pojawia się on na skutek zwykłego przeziębienia, powinien ustąpić w tydzień lub kilka dni. Dzień czy dwa po szczepieniu pacjent może odczuwać ogólne pogorszenie samopoczucia i spadek formy, co często powoduje wrażenie nasilenia różnych dolegliwości.

Jeśli jednak utrzymują się one przez dłuższy czas, należy udać się do lekarza. Warto pamiętać, że po szczepionkach nie wszystkie leki są zalecane, dlatego terapię trzeba zawsze uzgodnić ze specjalistą.

Czytaj również

Bibliografia

  • Przewodnik po szczepieniach ochronnych dla rodziców małych dzieci, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - Państwowy Instytut Badawczy, 2021 https://szczepienia.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2022/01/Przewodnik-po-szczepieniach-ochronnych-dla-rodzicow-malych-dzieci-FINAL.pdf [04.04.2023].
  • Czym są niepożądane odczyny poszczepienne?, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego https://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/co-to-sa-niepozadane-odczyny-poszczepienne-2/ [04.04.2023].
  • W. Hryniewicz, P. Grzesiowski, J. Kozielski i wsp., Rekomendacje diagnostyki i leczenia zakażeń układu oddechowego wg EBM 2008.
  • R. Szamborski, Katar - etiologia i skuteczne leczenie, w: Farmakologia Polska, Tom 65 · nr 10 · 2009.
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Szczepienia
Szczepionka 5w1 – przed czym chroni i czy jest bezpieczna?
Szczepienie dziecka szczepionką 5w1
Szczepionka przeciw tężcowi - jak długo ważna? Powikłania
Szczepienie osoby przeciwko tężcowi
Szczepionka na kleszcze - skuteczność, działanie i koszt szczepionki na KZM
Kleszcz
Podobne artykuły
Szczepionki dla dzieci
Szczepionki dla dzieci: płatne, czy bezpłatne? Za i przeciw
Kobieta w różowej sukience przyjmuje szczepienie na HPV
Szczepienie HPV - cena i refundacja. Jakie mogą być skutki uboczne?
Malaria to choroba tropikalna
Szczepionka na malarię – jak się zabezpieczyć przed wyjazdem?
Pies ze wścieklizną
Szczepienia na wściekliznę – dlaczego trzeba się szczepić?
Osłabione dziecko z termometrem pod pachą
Gorączka po szczepieniu - co oznacza i czy jest powodem do niepokoju? Kiedy i jak ją zbijać?

Reklama