Kiedy stosować kule ortopedyczne?
Podstawową funkcją kuli ortopedycznych jest odciążenie chorej kończyny, by ułatwić jej powrót do sprawności. Kule stosuje się nie tylko w przypadku uszkodzeń wymagających wielomiesięcznej rehabilitacji, ale też mniej inwazyjnych urazów. Specjaliści mogą zalecić kule do chodzenia w sytuacjach takich, jak:
- złamanie kończyny dolnej,
- skręcenie kończyny dolnej,
- operacja stawu kolanowego,
- podeszły wiek,
- choroby stawów.
W zależności od powodu, dla którego pacjent zmuszony jest sięgnąć po kule ortopedyczne, zalecane mogą być ich inne modele.
Reklama
Rodzaje kul. Jak wybrać kule ortopedyczne?
Mogłoby się wydawać, że nie ma nic mniej skomplikowanego od kul ortopedycznych. Tymczasem źle dobrane, jak każdy produkt, mogą przynieść człowiekowi więcej problemów, niż pożytku. Nie warto więc sięgać po przypadkowy sprzęt (np. po innym członku rodziny lub znajomym), a przynajmniej lepiej nie robić tego bez wcześniejszego upewnienia się, że akurat dany model jest odpowiedni dla naszego problemu. Chcesz odzyskać pełną sprawność kończyn? W takim razie sprawdź, jakie kule ortopedyczne zaleca się w Twoim przypadku.
Kule łokciowe czy kule pachowe?
Podstawowy parametr, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze kul ortopedycznych, to ustalenie, czy w naszym przypadku lepsze będą kule łokciowe czy kule pachowe.
- kule łokciowe to najpopularniejszy rodzaj kul i stosuje się go w większości przypadków. Podczas ich używania dłonie układa się na tzw. lejach. Chociaż wymagają pewnego wysiłku, to pozwalają na zachowanie prawidłowego wzorca chodu, a ponadto wzmacniają zdolność równowagi i koordynacji;
- kule pachowe to rozwiązanie adresowane przede wszystkim do osób, które mają problemy ze sprawnością nie tylko kończyn dolnych, ale też górnych. Niestety, są zdecydowanie mniej wygodne, a ucisk, który wywierają pod pachami może prowadzić do dyskomfortu - zwłaszcza przy dłuższym użytkowaniu. Warto jednak pamiętać, że przy konieczności stabilizacji centralnej, problemach z chwytem lub rozległych urazach są jedynym słusznym rozwiązaniem.
Korzystać z jednej kuli czy dwóch kul ortopedycznych?
Kolejną istotną kwestią w przypadku kul i ich wyboru jest to, ile ich stosować - jedną czy dwie. Zalecenia specjalistów są w tej kwestii jasne - niezależnie od rodzaju urazu należy sięgać po dwie kule. Pojedyncze egzemplarze dopuszczalne są jedynie w przypadku potrzeby bardzo krótkiego wsparcia ortopedyczno-rehabilitacyjnego. Niestety, chociaż zalecenia są tutaj oczywiste, to niekiedy przegrywają w starciu z czynnikiem ekonomicznym. Jeżeli już jesteśmy zmuszeni do korzystania wyłącznie z jednej kuli ortopedycznej, warto pamiętać o jej poprawnym stosowaniu. Pojedynczą kulę zawsze należy trzymać w ręce przeciwstawnej do uszkodzonej nogi (kiedy uraz dotyczy prawej kończyny, kula powinna znaleźć się w lewej ręce i odwrotnie).
Stosowanie przez pacjenta jednej kuli przez dłuższy czas może się niestety odcisnąć na stanie jego kręgosłupa. Takie jednostronne wsparcie bowiem uniemożliwia równomierne rozłożenie ciężaru ciała. Szczególnie więc odradza się, by osoby, które mają w swojej (lub rodziny) historii dysfunkcje kręgosłupa albo muszą stosować kule ortopedyczne na skutek bardziej dotkliwego wypadku, sięgały wyłącznie po jednostronną podporę.
Reklama
Jak dopasować kule ortopedyczne do wzrostu?
Regulacja wysokości kuli jest niezwykle ważna w kontekście ich prawidłowego użytkowania. Należy pamiętać, że złe dopasowanie kuli do chodzenia może skutkować nadmiernym przemęczeniem, niewystarczającym odciążeniem kończyny lub nawet dodatkowymi urazami mięśni i ścięgien. Najlepsze kule ortopedyczne to te, które są idealnie dostosowane do użytkownika. Istnieją dwa główne typy regulacji wysokości kul:
- regulacja teleskopowa - umożliwia płynną regulację, dzięki mechanizmowi opartemu na ukrytej wewnątrz kuli sprężynie;
- regulacja skokowa - dopuszcza regulację jedynie o konkretną długość zależną od przygotowanych w produkcji, np. co 2-3 centymetry.
Standardowe kule bez problemu powinna dopasować pod siebie większość pacjentów, czyli osób mierzących pomiędzy 160 a 180 centymetrów wzrostu. Jeżeli Twój wzrost przekracza ten standard, nie akceptuj względnie wygodnej regulacji w standardowych podporach ortopedycznych, ale rozejrzyj się za specjalnymi kulami dedykowanymi osobom niższym lub wyższym.
W przypadku kul łokciowych o prawidłowym ustawieniu podpór świadczy wymuszenie pozycji, w której łokieć jest zaledwie lekko zgięty, a ich uchwyt znajduje się na wysokości krętarza kości udowej.
Prawidłowo wyregulowane kule pachowe z kolei powinny nieznacznie unosić bark tak, by nie męczyć przy tym stawu, ale gwarantować solidne oparcie.
Reklama
Inne parametry kul ortopedycznych, o których warto pamiętać
Typ oraz wysokość kul to nie wszystkie parametry, które należy wziąć pod uwagę, rozważając najlepsze produkty do wspierania chodzenia. Wśród istotnych dla pacjenta cech podobnego sprzętu powinny się również znaleźć:
- wytrzymałość - na ten parametr powinny zwrócić uwagę zwłaszcza osoby z ponadprzeciętną wagą. Masa pacjenta przekraczająca 130 kg to powód, by dobrze przeanalizować wytrzymałość kupowanej kuli;
- waga kul - standardowe podpory rehabilitacyjne ważą około 600-800 gramów, jednak najbardziej zaawansowane modele mogą pochwalić się wagą raptem 500 gramów. Najlżejsze rozwiązania adresowane są do pacjentów po wyjątkowo wymagających zabiegach oraz ze słabszą górną częścią ciała;
- rodzaj uchwytu - uchwyty podzielić można na miękkie, twarde, proste, anatomiczne. Dbałość o ten parametr docenią zwłaszcza osoby, które są zmuszone do dłuższego poruszania się o kuli. Najlepsze rozwiązanie to uchwyty gumowe o anatomicznym, zgodnym z dłonią, kształcie;
- typ obejmy - istnieją dwa rodzaje obejm: zamknięte oraz otwarte. Ich zadaniem jest trzymanie się ręki nawet w bardziej wymagających sytuacjach. Obejmy zamknięte gwarantują stałe przyleganie do ramion pacjenta i polecane są osobom, które muszą używać kul przewlekle;
- nasadki - opcjonalnie dostarczane wraz z kulami. To dodatki, które montuje się na końcu kuli, by pacjent mógł łatwiej poruszać się po określonych terenach - śliskich kaflach, trawnikach, betonie. W przypadku osób o planowo przeciągającej się rehabilitacji lub z zaleceniami stosowania kul przez wiele lat, zdecydowanie warto od razu rozważyć zakup takiego kompletu.
Reklama
Stosowanie kul ortopedycznych, czyli jak chodzić o kulach
Kule ortopedyczne wybrane i dostosowane do wysokości pacjenta? W takim razie czas dowiedzieć się, jak poprawnie ich używać. Istnieją przynajmniej trzy rodzaje chodu o kulach:
- chód dwutaktowy (chód kangurowy) - dzieli się na dostawny i naprzemienny. W pierwszej wersji osoba chora najpierw umieszcza przed sobą obie kule, a potem dołącza do nich nogi. W drugiej wysuwa jedną kulę i adekwatnie jedną nogę. Z metody tej korzysta najszersze grono osób chodzących o kulach ze względu na jej intuicyjność;
- chód trzytaktowy - ten rodzaj chodu polega na przesunięciu kul po kolei - najpierw jednej, potem drugiej, a dopiero potem nóg;
- chód czterotaktowy - podobnie jak dwutaktowy dzieli się na dostawny i naprzemienny. Od pozostałych odróżnia się tym, że najpierw przesuwa się do przodu stopy, a potem kule. W wersji dostawnej krok wykonują od razu obie nogi, a potem obie kule, z kolei w naprzemiennej odbywa się to na zasadzie: jedna noga i jedna kula, druga noga i druga kula.
Więcej problemu niż samo chodzenie osobom stosującym kule ortopedyczne sprawiają inne czynności, jak siadanie albo poruszanie się po schodach. Jak pokonać takie przeszkody?
- siadanie wymaga wsparcia się o krzesło lub kanapę. Jedna ręka trzyma wtedy mebel (ważne by był stabilny), w drugiej zaś znajdują się kule. Chorą nogę należy trzymać przed sobą. Najlepiej ustawić się nad siedziskiem, przenieść na nie uchwyt i powoli opuścić się na krzesło, czy kanapę;
- wstawanie zaczyna się od przesunięcia na przód siedziska. Kule należy trzymać po stronie chorej nogi i wstać opierając cały ciężar na zdrowej kończynie, a potem wygodnie dopasować chwyt i ułożenie rąk na kulach;
- wchodzenie o kulach po schodach to zadanie wymagające, zwłaszcza w przypadku dwóch kul, i wymaga sporo siły. Najlepiej ustawić się frontalnie do schodów, jedną ręką chwycić się mocno poręczy, a w drugiej (pod pachą) trzymać kule. Pierwszy krok powinna wykonywać noga zdrowa, a potem chora;
- schodzenie o kulach po schodach powinno wyglądać podobnie, z tą różnicą, że proces mogą ułatwić kule łokciowe. W takim przypadku najlepiej jedną ręką trzymać się poręczy, a drugą wspierać się na kuli. Pierwszy krok wykonywać należy kończyną zdrową, dostawiając do niej chorą.
Pamiętaj, że praktyka czyni mistrza. Chociaż początkowo kule ortopedyczne mogą sprawiać Ci pewne problemy, to z czasem przestaniesz poświęcać im tyle uwagi, a korzystanie z nich stanie się naturalne.
