Mobbing
Twórcą terminu mobbing jest Heinz Leymann, szwedzki psycholog, światowy ekspert w dziedzinie badań nad mobbingiem w pracy. Po raz pierwszy użył go w latach 80-tych ubiegłego wieku. Obecnie jest to termin bardzo popularny, a zjawisko mobbingu coraz bardziej powszechne.
Co to jest mobbing?
Mobbing to prześladowanie pracownika, najczęściej przez szefa, mające na celu:
- ośmieszenie,
- poniżenie,
- zastraszenie,
- odizolowanie,
- a nawet wyeliminowanie ofiary z jego miejsca pracy.
Obraźliwe, często upokarzające traktowanie prześladowanego ma na celu obniżenie jego samooceny.
Mobbing przykłady
Tak zwany mobber może stosować różne zachowania, mające na celu zaszkodzenie i popsucie opinii ofiary. Mobbing w pracy - przykłady:
- wyśmiewanie,
- ubliżanie,
- wymyślanie i powielanie nieprawdziwych plotek,
- ośmieszanie,
- szantaż,
- bicie,
- gwałty.
Mobbing w miejscu pracy
Zdarza się, że osoba mobbingująca w miejscu pracy stosuje wobec ofiary nie tylko agresję werbalną, ale także fizyczną - popycha, a nawet bije ją. W bardzo skrajnych przypadkach dochodzi nawet do gwałtów.
Prześladowanie to najczęściej problem zakładów pracy, często dużych korporacji. Statystyki wskazują, że do największej liczby przypadków mobbingu może dochodzić w służbie zdrowia.
Mobbing w szkole
Szacuje się, że kilka procent przypadków nękania może mieć miejsce w szkołach. Najczęściej dotyczy to relacji uczeń-uczeń. Ofiarami są przeważnie dzieci inne od rówieśników, a więc wyróżniające się:
- kolorem skóry,
- stylem ubierania się
- czy tzw. sposobem bycia.
Nękanie dotyka prymusów oraz uczniów, którzy mają problemy z nauką, a także dzieci otyłe czy z rodzin patologicznych, o odmiennej orientacji seksualnej.
Osobą, która nęka innych, jest najczęściej uczeń o wysokiej samoocenie, żądny wysokiej pozycji w szkole, a więc uwagi i podziwu ze strony kolegów. Takie dziecko chce dominować i potrafi być agresywne zarówno wobec rówieśników, jak i dorosłych - nauczycieli czy własnych rodziców.
Mobbing kodeks pracy
Wprawdzie Kodeks Pracy nie określa bezpośrednio mobbingu jako przestępstwa, to jednak za zachowania takie jak znęcanie psychiczne lub fizyczne, zniesławienie, w wyniku którego pracownik stracił stanowisko, czy znieważenie, sprawca może ponieść odpowiedzialność karną.
Jeszcze kilka lat temu poszkodowany mógł pozwać za mobbing jedynie pracodawcę. Po nowelizacji ustawy ofiara może ubiegać się o odszkodowanie od kolegi z pracy, jeśli ten stosował wobec niego mobbing.
Jak udowodnić mobbing w pracy?
Mobbing w pracy bardzo trudno udowodnić. Jeśli nękanie nie trwa długo, przynajmniej sześć miesięcy, trudno będzie wywalczyć odszkodowanie. Ważne, aby ofiara mobbingu gromadziła dowody - wiadomości e-mail czy nagrania, jak również dokumentację medyczną, potwierdzającą np. rozstrój nerwowy lub ślady pobicia czy gwałtu.
Mobbing w pracy gdzie zgłosić?
Problem mobbingu warto zgłosić Państwowej Inspekcji Pracy, a jeśli jesteśmy zatrudnieni w dużym zakładzie pracy, możemy zgłosić się do zakładowej organizacji związkowej. Wskazany jest też kontakt z organizacją pozarządową, na przykład stowarzyszeniem wspierającym osoby dotknięte nękaniem przez pracodawców, „kolegów” z pracy czy ze szkolnej ławki. Ono na pewno pomoże nam podjąć walkę, nawet sądową, z mobberem.
Jeśli ofiara została zgwałcona lub pobita powinna zgłosić sprawę policji i poddać się obdukcji.
Skutki mobbingu
Skutki mobbingu mogą być bardzo poważne. Nękanie najczęściej bardzo źle wpływa na zdrowie psychiczne ofiar, które mogą cierpieć na depresję czy nerwicę. Ofiara mobbingu może nawet targnąć się na swoje życie.
