Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Jak wyglądają smardze, jak odróżnić je od grzybów trujących?

Smardze to wyjątkowe grzyby, które wyróżniają się nie tylko smakiem, ale także trudnością w odróżnieniu od innych gatunków. W szczególności smardz jadalny i bardzo podobna do niego piestrzenica kasztanowata są często mylone. Dlatego warto poznać ich cechy charakterystyczne, aby uniknąć niebezpiecznych pomyłek. Smardze to grzyby rzadkie i drogie. Można na nie natrafić już od wczesnej wiosny. Występują na podmokłych i trawiastych terenach, często w pobliżu zbiorników wodnych.
smardz jadalny na polanie
opracowanie własne
W skrócie
  • Smardze to grzyby, które rosną w Polsce w kilku odmianach.
  • Są cenione za swój smak okreslany jako lekko delikatny, kremowy, orzechowy.
Spis treści

Reklama

Smardz jadalny – jak wygląda grzyb?

Smardz jadalny, znany również jako morchella esculenta, to jeden z fascynujących grzybów, które można znaleźć w polskich lasach. Jest to wyjątkowy gatunek ze względu na swoją charakterystyczną strukturę i unikalny smak. Zanim jednak zdecydujesz się na zbieranie smardzy, warto poznać jego cechy fizyczne, aby uniknąć ewentualnych pomyłek.

Ich budowa składa się z białego trzonu i przyrośniętej do niego stożkowatej owocni. Wyglądem przypominają uformowany w jajo plaster miodu. Kapelusz grzyba smardza jest stożkowaty, pokryty otworami przypominającymi właśnie ten słodki produkt pszczeli. Jego owocnia występuje w kolorze od beżowego do prawie czarnego. Trzon jest biały, kremowy lub szary, gładki, a u starszych osobników może być pofałdowany.

Co istotne, smardz jest pusty w środku, a jego owocnia jest przyrośnięta do trzonka. Po przekrojeniu kapelusz i trzon tworzą jedną całość z pustą przestrzenią w środku. W Polskich lasach można znaleźć kilka rodzajów smardzy: jadalny, wyniosły, półwolny i stożkowaty. Smardze nie są trujące. Jedynie niektóre grzyby podobne do niego nie są jadalne. Jest ceniony za swój wyjątkowy smak, który jest często opisywany jako delikatny, kremowy i orzechowy. Ma również mięsistą i soczystą konsystencję.

Reklama

Grzyby podobne do smardza jak je odróżnić?

Chociaż smardz jadalny jest wyjątkowy, istnieją inne grzyby, które mogą wprowadzić w błąd niezaznajomionego zbieracza. Z czym można pomylić smardza? Przede wszystkim z silnie trującą piestrzenicą kasztanowata. Ten grzyb podobny do smardza jeszcze kilkadziesiąt lat temu uważano ją za jadalną (stąd łacińska nazwa Gyromitra esculenta), obecnie jest uznawana za niebezpieczną.

Jak wygląda smardz trujący? Aby uniknąć pomyłek, zwróć uwagę na następujące cechy:

  • trzon – krótszy, pełny w środku,
  • kapelusz – jest bardziej pofałdowany, nieregularny i przypomina zwinięty materiał, dodatkowo po przekrojeniu jest wypełniony w środku.

Piestrzenica kasztanowata wyglądem przypomina smardza jadalnego, ale w lasach pojawia się nieco później w okresie lata i jesieni. Smardze z kolei w lasach można spotkać już w marcu.

Jak wygląda smardz jadalny?

Źródło: Opracowanie własne

Reklama

Jakie właściwości ma smardz jadalny?

Smardz jadalny jest ceniony ze względu na swoje wyjątkowe walory smakowe. Jego miąższ jest delikatny, a smak przypomina połączenie orzechów, masła i grzybów. Aromat smardza jadalnego jest subtelny i przyjemny. Smardz jadalny to nie tylko wyjątkowy grzyb pod względem wyglądu i smaku, ale także posiada szereg cennych właściwości. Bogaty jest w białko, witaminy i minerały. Grzyb ten może być wartościowym dodatkiem do zdrowej diety. Wiele osób docenia również jego właściwości przeciwutleniające. Ponadto, smardz jadalny jest niskokaloryczny, co czyni go idealnym wyborem dla osób dbających o linię.

Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"

Pytania do eksperta
Kamila Pawłowska
Kamila Pawłowska
dietetyk
01
Czy smardz jadalny jest kaloryczny?
Smardze nie są kaloryczne. Dostarczają jedynie około 35 kcal na 100 g świeżego produktu. Doskonale wpiszą się w każdą dietę stanowiąc ciekawe urozmaicenie.
02
Czy smardze można mrozić i suszyć?
Smardze tak jak wszystkie grzyby jadalne można poddawać procesowi mrożenia oraz suszenia. Należy pamiętać, aby prawidłowo je przechowywać i przed wykorzystaniem w potrawie odpowiednio przygotować.
03
Czy smardza łatwo pomylić z trującymi grzybami?
Smardza najłatwiej można pomylić z trującą Piestrzenicą kasztanowatą. Mają podobny pomarszczony kapelusz, który na pierwszy rzut oka może wprowadzić w błąd. Jednak po przekrojeniu grzyba wszystko się wyjaśnia ponieważ smard jest pusty w środku, a piestrzenica ma wypełnione wnętrze.
04
Czy smardze są pod ochroną?
W Polsce smardze objęte są częściową ochroną gatunkową. Oznacza to, że nie można zbierać tych grzybów w lesie czy na łąkach, ale można je hodować na użytek własny lub na sprzedaż.
05
Czy smardz posiada właściwości lecznicze?
Nie ma wystarczających dowodów naukowych, aby potwierdzić jego skuteczność w leczeniu jakichkolwiek chorób.

Reklama

Jak przygotować smardza suszonego i żywego – przepisy

Smardz, niezależnie od formy, suszonej czy świeżej, może być doskonałym składnikiem wielu wyjątkowych dań. Smardza suszonego można przygotować wraz z ryżem do risotto. Nalkeży namoczyć go w ciepłej wodzie przez około 20 minut, a następnie dodać do gotującego się dania. Suszone smardze dodadzą potrawie głęboki, leśny smak. Mając świeżego smardza, warto przygotować z nim sos grzybowy, jajecznicę nafaszerować lub po prostu udusić na maśle i podać z grzankami.

Smardz zwyczajny jest dostępny tylko przez krótki okres wiosny, więc warto wykorzystać ten czas jak najlepiej.

Reklama

Smardze – występowanie w Polsce – gdzie, kiedy można je znaleźć?

W Polsce smardze występują na podmokłych i trawiastych terenach, często w pobliżu zbiorników wodnych. Często wiele owocników rośnie niedaleko siebie, w większych grupach. Można je również znaleźć w lasach łęgowych, zaroślach oraz czasami w parkach i ogrodach na ściółce z kory. Przeczytaj jak poszukiwać grzybów.

Ich sezon trwa od marca do czerwca. Czy smardz jadalny jest pod ochroną? Warto pamiętać, że smardze są objęte częściową ochroną gatunkową, dlatego nie wolno ich zbierać w lasach. Pozwala się na uprawę smardzy w ogrodzie, a ochrona nie obejmuje grzybów rosnących w szkółkach, ogrodach, parkach itp.

Reklama

Jaka jest cena smardza zwyczajnego i gdzie go kupić?

W sklepach można dostać głównie suszone smardze. Najczęściej sprzedawane są w opakowaniach po 20 g, 50 g lub 100 g. Cena za 100 gramów smardzów jadalnych suszonych waha się od ok. 30 do nawet 350 PLN. Świeże grzyby dostępne są dużo rzadziej. Można kupić je przez Internet lub od lokalnych hodowców w cenie ok. 450 PLN za kilogram.

Smardze wpisują się w jadłospis zarówno osób, które chcą schudnąć, przytyć czy po prostu zmienić swoje nawyki żywieniowe. W wyliczeniu odpowiedniej kaloryczności diety dostosowanej do celu i indywidualnych potrzeb pomoże nowoczesna platforma. W ramach abonamentu otrzymujemy przepisy wraz z listą zakupów, a także szereg innych ciekawych funkcjonalności, jak np. gotowanie dla rodziny.

Czytaj również

Bibliografia

  • Świąder, K., Wojda, M., Piotrowska, A., & Rachtan-Janicka, J. (2020). Charakterystyka właściwości prozdrowotnych wybranych gatunków grzybów i ocena ich dostępności na rynku lokalnym Warszawy. Przemysł Spożywczy, 74.
  • Siwulski, Marek, Krzysztof Sobieralski, and Iwona Sas-Golak.
  • Golianek, Aleksandra, and Kinga Mazurkiewicz-Zapałowicz.
  • Jarosz, Mirosław, et al. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Vol. 83. Warsaw, Poland: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, 2020
  • Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
dietetyk Kamila Pawłowska
Artykuł napisany przez
dietetyk Kamila Pawłowska
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Dietetyka. Na co dzień pracuje jako dietetyk w Peater - globalnej platformie dietetycznej popularyzującej zdrowe podejście do diety. Pasjonatka aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia. Interesuje się również psychodietetyką -ukończyła studia podyplomowe w tym zakresie na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS. Certyfikowany Instruktor Fitness oraz Trener Personalny. Jej konikiem jest żywienie osób aktywnych fizycznie. Wiedzę z tego obszaru zdobywa uczestnicząc w licznych szkoleniach i warsztatach.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Grzyby
Jak przechowywać suszone grzyby? Sprawdzone sposoby
Suszone grzyby w miseczce
Jak szukać grzybów? Pod jakimi drzewami można je znaleźć?
Kobieta szuka grzybów z psem
Grzyb olszówka (krowiak podwinięty) - jak wygląda i czy jest jadalny? Skutki spożycia
wyrwany z ziemi grzyb olszówka
Podobne artykuły
Grzyby boczniaki
Boczniaki - wartości odżywcze i właściwości. Jak je przyrządzić?
Grzyb kozia broda rosnący na pniu drzewa
Kozia broda - z czym można pomylić tego grzyba i czy jest trujący?
Suszone grzyby w miseczce
Jak przechowywać suszone grzyby? Sprawdzone sposoby
Grzyby łysiczka lancetowata w lesie
Łysiczka lancetowata - jak ją rozpoznać i z czym można pomylić?
Kobieta szuka grzybów z psem
Jak szukać grzybów? Pod jakimi drzewami można je znaleźć?

Reklama