Utrata przytomności jest stanem, do którego dochodzi wskutek niedoboru tlenu w krążeniu mózgowym. Może być ona krótkotrwała, wówczas nazywana jest omdleniem, lub być początkiem napadu padaczkowego. W skrajnych przypadkach utrata przytomności stanowi początek śpiączki. W stanie utraty przytomności poszkodowany nie reaguje na bodźce zewnętrzne, zostają zniesione również naturalne odruchy obronne organizmu. Stąd organizm osoby nieprzytomnej nie reaguje np. kaszlem w momencie zadławienia i wymioty zawierające kwas solny mogą dostawać się do płuc.
Utrata przytomności - powikłania
Utrata przytomności może być następstwem wielu schorzeń min.:
- chorób serca,
- padaczki,
- zatrucia,
- cukrzycy.
Reklama
Utrata przytomności - przyczyny
Może być powodowana przez:
- niektóre leki,
- szybkie ruchy głową,
- wysoką temperaturę,
- duży wysiłek fizyczny.
Reklama
Omdlenie odruchowe - co to jest?
Szczególnym rodzajem omdlenia jest omdlenie odruchowe, zwane także wazowagalnym. Jest ono najczęstsze u młodych osób bez chorób serca i jest wynikiem nieprawidłowej reakcji odruchowej powodującej rozszerzenie naczyń i spowolnienie akcji serca.
Utrata przytomności przy zachowanym oddechu i tętna może trwać od kilku minut do kilku godzin, a nawet wiele dni.
Reklama
Utrata przytomności - pierwsza pomoc
- Sprawdź bezpieczeństwo swoje i osoby poszkodowanej. Jeżeli uznasz, że udzielenie pomocy wiąże się z zagrożeniem Twojego życia lub zdrowia zaniechaj udzielenia pomocy (np. płonący budynek).
- Oceń stan osoby poszkodowanej – na początku głośno zawołaj : „Jak się pan/pani czuje, co się stało?” i delikatnie potrzaśnij aby sprawdzić reakcję na bodźce. W razie potrzeby podejmij resuscytacje.
- Jak najszybciej wezwij służby ratunkowe (nr 112 lub 999) podając informacje o stanie poszkodowanego.
- Udrożnij drogi oddechowe starając się nie poruszać głową poszkodowanego ze względu na możliwość urazu kręgosłupa szyjnego.
- Jeśli osoba nie doznała zatrzymania krążenia i nie ma drgawek unieś jej nogi. Poprawia to napływ krwi do serca a zarazem usprawnia krążenie mózgowe.
- Dokonaj szybkiej oceny urazowej – sprawdź obecność zranień, otarć naskórka, ran, bolesności w następujących okolicach: głowa, szyja, klatka piersiowa, brzuch. Przeszukaj kieszenie poszkodowanego w celu znalezienia istotnych informacji (informacje o zażywanych lekach, dokumenty pomagające ustalić wiek chorego).
- Jeśli utrata przytomności się przedłuża, a chory nie doznał urazu i oddycha samodzielnie układamy go w tzw. pozycji bezpiecznej (patrz niżej Pozycja bezpieczna).
- Chroń poszkodowanego przed skrajnymi zmianami temperatury - jeśli chory nie doznał urazu przenieś go w bezpieczne miejsce, aby nie uległ wyziębieniu czy przegrzaniu.
- Jeżeli poszkodowany nie odzyskuje przytomności, oceniaj regularnie jego stan oczekując na przybycie wykwalifikowanych służb.
- Jeżeli chory szybko uzyskuje świadomość starajcie się ustalić przyczynę wystąpienia omdlenia i zaproponuj choremu wizytę u lekarza.
Reklama
Jak odróżnić utratę przytomności od napadu padaczkowego?
Staraj się odróżnić utratę przytomności z innych przyczyn od napadu padaczkowego.
Podczas napadu padaczkowego zwykle poszkodowany:
- nagle upada,
- traci przytomność,
- wydaje z siebie krzyk,
- staje się sztywny wyginając plecy,
dodatkowo:
- oddech może zanikać,
- wargi robią się sine,
- twarz i szyja mogą być przekrwione,
- pojawiają się drgawki,
- występuje szczękościsk,
- na ustach pojawia się piana,
- krwawienie,
- może nastąpić utrata kontroli pęcherza i jelita.
Po napadzie oddech staje się normalny, wraca przytomność; poszkodowany może być nieświadomy przebytego napadu choroby.
Reklama
Napad padaczkowy - pierwsza pomoc
- Rozluźnij ubranie wokół szyi, chroń głowę poszkodowanego przed urazami.
- Nie podnoś i nie przesuwaj chorego, jeżeli nie grozi mu bezpośrednie niebezpieczeństwo.
- Nie używaj siły aby powstrzymać drgania chorego.
- Nie wkładaj mu niczego do ust.
- Swoje postępowanie ogranicz do zapewnienia bezpieczeństwa choremu.
Reklama
Pozycja bezpieczna - co to jest?
W pozycji bezpiecznej układamy poszkodowanych nieprzytomnych, którzy samodzielnie oddychają i u których nie istnieje podejrzenie urazu kręgosłupa szyjnego.
Jak ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej?
- Jeżeli chory nosi okulary zdejmij je.
- Klęknij obok poszkodowanego i wyprostuj jego nogi.
- Ustaw bliższe ramię chorego pod kątem prostym do jego tułowia i zegnij kończynę górną w łokciu, kierując rękę ku górze.
- Drugie ramię chorego przełóż przez jego klatkę piersiową i przyciśnij grzbiet ręki chorego do jego policzka po swojej stronie.
- Trzymając dłoń przy policzku, ciągnąc za przeciwległą kończynę dolną obracasz chorego na swoją stronę.
- Odegnij głowę do tyłu i upewnij się, że drogi oddechowe są drożne.
- Regularnie sprawdzaj oddychanie i czuwaj nad poszkodowanym do czasu przybycia służb medycznych.
