Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!

Alergia na psa - objawy. Jakie leczenie i domowe sposoby?

Alergia na psa może uprzykrzyć życie posiadaczom czworonogów. W wielu przypadkach uczulenie na sierść pupila może oznaczać nawracający w nieskończoność katar, kaszel, łzawienie. Co jest tego przyczyną? Czy tego typu alergie można skutecznie leczyć?
Kobieta z reakcją alergiczną na psa
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Alergia na psa jest niemal powszechna - szacunkowo cierpi na nią blisko 10 procent populacji.
  • Uczulenie objawia się przede wszystkim poprzez katar, kichanie i kaszel, ale możliwe jest też wystąpienie symptomów skórnych.
  • Leczenie alergii na czworonogi może polegać na odczulaniu, ale na co dzień dobrze sprawdzają się działające objawowo leki przeciwhistaminowe. Bardzo ważna jest też profilaktyka.
Spis treści

Przyczyny alergii na psa. Czy zdarza się często?

Alergia na psa występuje bardzo często. Z badania ECAP wynika, że podatność na tego typu uczulenie wykazuje 9,7 procent populacji Polski, zaś w Stanach Zjednoczonych jest to nawet 12 procent (dane: A. J. Sybilski).

Na wystąpienie niepożądanych objawów alergicznych w głównej mierze narażeni są właściciele czworonogów (w zależności od konkretnego rejonu, są one obecne w 4 - 28 procent gospodarstw domowych w Europie), ale nie tylko. Psie alergeny znajdować się mogą bowiem wszędzie, stanowiąc zagrożenie nawet w miejscach pozornie neutralnych.

Występują w domach niezamieszkanych przez psy (bywają tam zawleczone na przykład na ubraniach), w przestrzeniach publicznych, komunikacji zbiorowej etc.

Przyczyny alergii na psa są dobrze znane. Zachodzi w tym przypadku typowy mechanizm, którego istotą jest nadmiarowa reakcja układu odpornościowego na określone białka. Wytwarzane są wówczas specyficzne przeciwciała oraz uruchamiana kaskada procesów, takich jak wyrzut histaminy (mediator stanu zapalnego), których finalnym efektem jest odczyn alergiczny.

Co istotne - proces ten zachodzi tylko u osób do tego predestynowanych, czyli uczulonych na konkretne alergeny. Dla wszystkich pozostałych substancje te są całkowicie obojętne.

Psich alergenów jest ponad dwadzieścia. Najważniejszy z nich to Can f1. Pod tym symbolem kryje się lipokalina wydzielana przez tzw. gruczoły językowe Ebera, której obecność stwierdza się w ślinie i w sierści czworonogów, a także miejscach bytowania zwierząt (stanowi ona bardzo istotny składnik kurzu domowego wszędzie tam, gdzie mieszkają psy).

Obecność przeciwciał wymierzonych w Can f1 stwierdza się u 75 procent osób mających uczulenie na psa (dane: N. Ukleja-Sokołowska, Z. Bartuzi). Oprócz tego uczulają także inne lipokaliny, albuminy, kalikreiny, nazwane kolejno Can f2, Can f3 itd.

Reklama

Rodzaje alergii na psa. Co nas uczula?

Istnieją cztery rodzaje alergii:

  • wziewne,
  • kontaktowe,
  • pokarmowe,
  • iniekcyjne.

Uczulenie na sierść psa zaliczane jest przede wszystkim do pierwszej kategorii. Szkodzi zatem w tym przypadku głównie wdychanie uczulających substancji unoszących się w powietrzu. Aczkolwiek możliwe jest też wystąpienie odczynów kontaktowych, na przykład po głaskaniu zwierzęcia.

Potocznie zwykło się sądzić, iż największe zagrożenie stanowi psie włosie, jest to jednak duże uproszczenie. Włosy są jedynie transporterem białek znajdujących się w zewnętrznej powłoce skórnej oraz wydzielinach zwierzęcia. Dlatego też najbardziej precyzyjne byłoby mówienie o alergii na naskórek psa, ślinę, mocz, łój, pot.

W praktyce nie istnieje systematyka wprowadzająca podział pod tym kątem. Dla specjalistów istotniejsza jest identyfikacja konkretnych białek, tym bardziej, że negatywne oddziaływanie u konkretnych osób może wywierać więcej, niż jedna z potencjalnie uczulających substancji.

Powyższe jest niezwykle istotne w kontekście dyskusji odnośnie tzw. ras hypoalergicznych. Istnieje przekonanie, że lepsze dla alergików są te, które posiadają krótszą sierść. Wiedząc jednak, że to nie włosie jest źródłem uczulających substancji, wielu specjalistów podchodzi do tej tezy ze znaczną rezerwą.

Co istotne, w przypadku psów stwierdza się rozliczne alergie krzyżowe. Oznacza to, że osoby uczulone na to zwierzę mogą reagować w podobny sposób po styczności z zupełnie innym czynnikiem. Problemem może się okazać zwłaszcza kontakt z kotem, czego przyczyną jest między innymi podobieństwo psiego białka Can f1 i kociego Fel d1, a także obecność albumin o zbliżonej budowie.

Reklama

Objawy alergii na psa. Jak rozpoznać uczulenie?

Jak się objawia alergia na psa? Jej manifestacje nie są specyficzne, zatem łatwo je pomylić z symptomami innych uczuleń wziewnych, w tym na roztocza kurzu domowego czy pyłki roślin.

Objawy najczęściej dotykają układ oddechowy (nos, jama ustna, oskrzela) oraz narząd wzroku, rzadziej pojawiają się na skórze.

W wyniku uczulenia na sierść psa wystąpić mogą:

  • napadowe kichanie;
  • nieżyt nosa - wyciek wodnistej wydzieliny;
  • kaszel alergiczny i napady astmy, uczucie duszności;
  • pieczenie błon śluzowych jamy ustnej i nosa;
  • zapalenie spojówek z łzawieniem, pieczeniem i zaczerwienieniem oczu;
  • objawy skórne: wysypka, pokrzywka, świąd;

Po jakim czasie „wychodzi” alergia na psa? Skłonność do tego typu reakcji może się pojawić praktycznie na każdym etapie życia, aczkolwiek w praktyce często dzieje się to już w dzieciństwie.

Jeśli natomiast chodzi o odstęp czasowy pomiędzy ekspozycją na czynnik uczulający, a wystąpieniem objawów - może się to stać po kilkudziesięciu minutach, a może po kilku godzinach lub dniach. Odpowiedź na to pytanie jest bardzo nieprecyzyjna, jako że reakcja zależy zarówno od indywidualnych predyspozycji, jak też skali narażenia na alergeny.

Reklama

Testy na alergię na psa. Kiedy najlepiej je wykonać?

Diagnostyka tego uczulenia nie jest skomplikowana i długotrwała, a dostępne metody wykazują się wysoką czułością. Testy na alergie na psa wykonywane są z krwi. W pobranej próbce oznacza się swoiste przeciwciała klasy IgE (slgE). Ich obecność oznacza, że układ odpornościowy pacjenta reaguje na obecność określonych białek, co pozwala potwierdzić wstępną diagnozę.

Badania laboratoryjne pozwalają też określić nasilenie alergii, które jest proporcjonalne do stężenia przeciwciał. Cena tego typu testów alergicznych jest niewygórowana, zazwyczaj należy się liczyć z wydatkiem rzędu 50-60 złotych.

W zależności od laboratorium, na wynik czeka się od jednego do kilku dni. Warto wiedzieć, że w aptekach są też dostępne domowe testy. Istotą ich działania również jest oznaczenie przeciwciał IgE we krwi, której próbkę pobiera się za pomocą dołączonego nakłuwacza. Zestawy takie kosztują około 40-50 złotych.

Reklama

Uczulenie na sierść psa u dziecka. Jak sobie radzić?

Alergia na psa u dziecka może się pojawić nagle, ale często rozwija się stopniowo, będąc wynikiem skumulowanej ekspozycji na uczulające białka.

E. Cichocka-Jarosz podaje, że o ile w populacji ogólnej problem ten występuje u około 8 procent osób, o tyle u maluchów 7-8 letnich jest to 5 procent, zaś w przedziale 11-12 lat około 10 proc. Alergia na psa u niemowlaka nie jest niemożliwa, ale pojawia się stosunkowo rzadko.

Objawy są takie same, jak u osób dorosłych. To przede wszystkim wodnisty katar i kichanie, kaszel, zapalenie spojówek, a przy odczynach kontaktowych również pokrzywka, wysypka, świąd.

Naukowcy od dawna się spierają w kwestii tego, w jaki sposób dorastanie ze zwierzęciem wpływa na skłonność do alergii.

A. J. Sybilski pisze, że większość badań nie wykazuje żadnej istotnej korelacji, aczkolwiek są pojedyncze prace, których autorzy stwierdzają, iż obecność psa lub kota we wczesnych latach życia (a nawet w czasie życia płodowego) zmniejsza ryzyko występowania uczulenia u dzieci. Jeden z badaczy stwierdził nawet, że wpływ ten jest jeszcze wyraźniejszy, gdy w domu jest więcej niż jedno zwierzę.

Co robić w przypadku uczulenia na sierść psa u dzieci? Najskuteczniejszą metodą walki z każdą alergią jest eliminacja źródła zagrożenia z otoczenia pacjenta.

Jeśli problem występuje u malucha mieszkającego z czworonogiem, efektywnym rozwiązaniem jest więc wydanie zwierzęcia, co w znaczący sposób ograniczy codzienną ekspozycję na uczulające białka.

Na tak radykalny krok nie trzeba się decydować od razu. Wcześniej można na próbę odizolować dziecko od zwierzęcia i sprawdzić, czy przynosi to satysfakcjonujący efekt, czy też przyczyn problemu należy szukać gdzie indziej. Może się bowiem okazać, że pociecha reaguje niekoniecznie na to konkretne zwierzę. Tak jak zostało powiedziane wyżej - psie alergeny są niemal wszędzie.

Co zrobić, gdy działania profilaktyczne nie przyniosą efektu? Jak leczyć alergie u dzieci? Przyczynowo można wdrożyć odczulanie, które polega na stopniowym uodparnianiu na działanie alergenów.

Doraźnie natomiast stosuje się leki łagodzące objawy, w tym przede wszystkim preparaty przeciwhistaminowe.

Część z nich dostępna jest bez recepty, niemniej w każdym przypadku warto skonsultować się z lekarzem, a przynajmniej uważnie zapoznać z informacjami zawartymi w ulotkach informacyjnych. Niektóre leki tego typu mogą być przyjmowane przez małe dzieci, inne są przeznaczone dla starszych grup wiekowych, na przykład od 12 roku życia.

Reklama

Odczulanie na psa. Czy alergia na psa mija?

Czy alergia na psa mija samoistnie? Może tak być, a może nie. Ta niezwykle mało precyzyjna odpowiedź dobrze oddaje istotę problemu, który wymyka się z prostych schematów.

Zdarza się, że z wiekiem uczulenie przestaje doskwierać pacjentowi całkowicie lub też zmniejsza się natężenie występujących objawów. Ale bardzo często alergia nie znika bez odpowiedniego leczenia przyczynowego.

To zaś dostępne jest obecnie tylko jedną metodą, jaką jest immunoterapia.

Odczulanie na psa jest długotrwałą procedurą, trwającą nawet kilka lat i polegającą na podawaniu choremu kontrolowanych, coraz większych dawek uczulających go białek.

Metoda ta nie jest wolna od wad. Po pierwsze, daje jedynie obietnicę, ale nie gwarancję pomyślnego zakończenia. W przypadku alergii zwierzęcych prawdopodobieństwo sukcesu szacowane jest na mniej niż 50 procent.

Dla porównania, przy pyłkach roślin jest to 80 procent (dane: J. Górnicki). Wiele zależy od wieku pacjenta, stanu zdrowia, współistnienia innych chorób (takich jak nadciśnienie czy choroba wieńcowa), a także oczywiście charakteru i natężenia samej alergii.

Po drugie, immunoterapia nie zawsze jest w pełni bezpieczna. Choć większość odczynów występujących po podaniu zastrzyku jest stosunkowo niegroźnych (miejscowy obrzęk, świąd, katar, kichanie, łzawienie), w sporadycznych przypadkach niewykluczony jest tzw. wstrząs anafilaktyczny, czyli ogólnoustrojowa i gwałtowna reakcja stanowiąca bezpośrednie zagrożenie dla życia.

Właśnie dlatego tego typu leczenie powinno się odbywać pod ścisłym nadzorem lekarza.

Wiele kobiet pyta, jak postępować wobec alergii na sierść psa w ciąży. Czy można się wówczas odczulać? Generalna zasada jest taka, że immunoterapii nie powinno się w tym czasie rozpoczynać. Można jednak przyjmować dawki przypominające będące kontynuacją leczenia zainicjowanego wcześniej, pod warunkiem, że preparaty te są dobrze tolerowane przez pacjentkę.

Koszt odczulania na psa jest znaczny. J. Górnicki podaje, że cena samej szczepionki w aptece wynosi 100-180 złotych, co przekłada się na roczny wydatek rzędu 800 zł. W wielu innych przypadkach cenę tę można byłoby zbić o 50 proc. dzięki refundacji NFZ, ale akurat w przypadku zwierząt ona nie przysługuje.

Reklama

Jak pozbyć się alergii na psa? Leczenie

Specjaliści podkreślają, że odczulanie nie zawsze jest potrzebne. Sumienne stosowanie się do zasad profilaktyki, a także przyjmowanie farmaceutyków działających objawowo pozwalają kontrolować problem na satysfakcjonującym dla wielu osób poziomie.

Jak leczyć alergię na psa, metodami farmakologicznymi? Poza przyczynowym odczulaniem, zastosowanie znajdują leki łagodzące objawy, w tym preparaty przeciwhistaminowe, a także środki obkurczające naczynia krwionośne lub silne glikokortykosteroidy.

Powszechnie używa się w szczególności te pierwsze. Oddziałują one na mechanizm reakcji alergicznej, blokując tzw. receptory H1.

Hamują w ten sposób przyłączanie się do nich histaminy, czyli hormonu produkowanego przez układ odpornościowy i będącego mediatorem stanów zapalnych. Leki te dostępne są w wielu postaciach (tabletki, krople, maści) i ze względy na uniwersalna zasadę działania sprawdzają się przy wielu różnych alergiach.

Walka z uczuleniem na psa to też profilaktyka eliminacyjna. Tak jak zostało wspomniane wyżej, w praktyce najskuteczniejszym rozwiązaniem jest nieposiadanie psa, jeśli jednak ktoś nie jest gotów na taki krok, może wykonać kilka kroków, które ograniczą codzienny kontakt z alergenami.

 W tym kontekście sprawdza się:

  • unikanie bliskiego, częstego i bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem w domowej przestrzeni;
  • regularne odkurzanie podłóg, najlepiej odkurzaczem wyposażonym w efektywny filtr;
  • mycie podłóg po odkurzaniu, ścieranie kurzu z mebli na mokro;
  • odkurzanie lub pranie tkanin (zasłony, kanapy, łóżka, pościel, ubrania etc.);
  • stosowanie oczyszczaczy powietrza.

Czytaj również

Bibliografia

  • Natalia Ukleja-Sokołowska, Zbigniew Bartuzi, Nowoczesna diagnostyka alergii na psa i kota, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (2): 81-87
  • Adam J. Sybilski, Czy pozbywać się zwierząt po rozpoznaniu alergii?, Medycyna po Dyplomie, marzec 2016
  • Jarosław Górnicki, Odczulanie - pytania i odpowiedzi, https://jaroslawgornicki.pl/odczulanie-pytania-i-odpowiedzi/, data dostępu: [10 08 2023]
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Rodzaje alergii i alergeny
Jakie objawia się alergia na kota i kiedy jest powód do niepokoju?
Dziecki mają często alergię na koty i psy
Alternaria – co to jest? Alergia, pylenie
Grzyby pleśniowe
Uczulenie na złoto - co wywołuje alergię i jak się objawia?
Kawałki złota
Podobne artykuły
Kobietę swędzi nos
Swędzenie nosa - w środku, z lewej i prawej strony. Co oznacza?
Bylica
Alergia na bylicę - jak ją leczyć i czego nie jeść? Objawy
Kobietę swędzi twarz
Uczulenie na twarzy – od kosmetyków, słońca, maseczki. Jak łagodzić objawy?
Jabłka
Dlaczego uczulenie na jabłka występuje razem z alergią na pyłki brzóz? Przyczyny i objawy
Jajecznica
Jak objawia się uczulenie na jajka i czy białko jest groźniejsze od żółtka?

Reklama


Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego
Dowiedz się co to!