Najzdrowsze miejsce w internecie

Dlaczego uczulenie na jabłka występuje razem z alergią na pyłki brzóz? Przyczyny i objawy

Uczulenie na jabłka jest bardzo często spotykane, choć niezbyt groźne. W Polsce występuje przeważnie u osób, które jednocześnie mają alergię na pyłki kwitnących brzóz. Dlatego jabłka uczulają głównie wiosną.
Jabłka
źródło:123RF
W skrócie
  • Uczulenie na jabłka to efekt działania zawartych w nich białek. Zazwyczaj reakcja ma charakter krzyżowy i jest związana z alergią na pyłki brzóz.
  • Główne objawy alergii na jabłka to obrzęk jamy ustnej i warg, oraz towarzyszące mu swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie. Pojawić się też może uczucie drapania w gardle.
  • Naukowcy pracują nad genetyczną modyfikacją jabłek, tak by wyhodować odmianę hypoalergiczną. Jak dotąd się to nie udało, choć wyniki badań są obiecujące. Warto jednak wiedzieć, że są odmiany tych owoców, które uczulają mniej, niż inne. Jakie?
SPRAWDŹ TEŻ: Nietolerancje pokarmowe a ból brzucha
Spis treści

Czy jabłka mogą uczulać?

Uczulenie na jabłka należy do najczęściej występujących alergii pokarmowych, dotykając około 2 procent populacji środkowej i północnej Europy (dane: M. Trzcińska, M. Wilk), aczkolwiek w większości przypadków ma ono stosunkowo lekki przebieg, a niekiedy wręcz jest bezobjawowe. 

Jabłka uczulają ze względu na obecność w ich składzie kilku substancji białkowych. W polskich realiach najważniejszą z nich jest Mal d 1 (Malus domesticus 1), zaliczana w nomenklaturze naukowej do tzw. białek stresu roślinnego, uczestniczących w reakcjach obronnych roślin przed drobnoustrojami, zanieczyszczeniami, czy niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Inne ważne alergeny jabłek noszą równie enigmatyczne nazwy a są to: Mal d 2, Mal d 3 oraz Mal d 4, a także w mniejszym stopniu białko IFR i komponenty CCD.

Badając przypadki tego typu nietolerancji naukowcy szybko zadali sobie pytanie, czy jabłko uczulasamodzielnie, czy w kombinacji z innymi alergenami. Okazało się, że zazwyczaj jest to reakcja krzyżowa

W Polsce jest ona związana z uczuleniem na pyłki brzozy. Dzieje się tak, gdyż białko Mal d 1 jest homologiczne z podstawowym alergenem brzozy, czyli Bet v 1. Dlatego uczulenie na jabłka u dorosłychoraz dzieci występuje głównie w okresie kwitnienia brzóz, to jest pod koniec kwietnia i w maju. 

Objawy uczulenia na jabłka 

Objawy uczulenia na jabłka są różne w różnych częściach świata, a nawet Europy. W Polsce 90 procent z nich ogranicza się do tak zwanego ustnego zespołu uczuleniowego (ang.: oral allergy syndrome). 

Podstawowe jego elementy to:

●      obrzęk błon śluzowych podniebienia, języka i warg;

●      swędzenie i szczypanie jamy ustnej;

●      lekka chrypka, drapanie w gardle;

Co więcej, u części osób nietolerancja objawia się jedynie poprzez niechęć do jedzenia tego owocu, w żaden sposób nie kojarzoną z alergią. Pacjenci są przekonani, że jabłka po prostu im nie smakują, ewentualnie – obrzydzają ich. Jedynym potwierdzeniem alergii są w takim przypadku wyniki przeprowadzonych testów skórnych lub badań z krwi na obecność przeciwciał. 

Podobnie łagodne reakcje notuje się między innymi u mieszkańców Holandii czy Włoch. Ale już na przykład w Hiszpanii, objawy alergii na jabłka są znacznie cięższe, ogólnoustrojowe – jest to powiązane z jednoczesnym uczuleniem na brzoskwinie, a powodem jest nadwrażliwość na białko Mal d 3 (proteina transportująca lipidy- LTP). Pojawiają się w związku z tym takie objawy, jak wysypka na całym ciele, pokrzywka, wymioty, a nawet wstrząs anafilaktyczny.

Znaczne różnice regionalne oraz sieć powiązań z innymi alergenami sprawiają, że uczulenie na jabłka jest trudne w diagnostyce i trudne w leczeniu – mało skuteczne są na przykład typowe immunoterapię odczulające. Problematyczne jest też opracowanie jednoznacznych i uniwersalnych wniosków z badań naukowych – większość z nich siłą rzeczy ogranicza się do lokalnych uwarunkowań w danym obszarze świata. 

Uczulenie na jabłka u niemowląt 

Starte jabłka wprowadzane są do jadłospisu niemowlęcia już około 6 miesiąca życia, a w postaci całych kęsów dzieci maluchy mogą je jeść po ukończeniu 10 miesięcy. Owoce te są więc jednym z pierwszych pokarmów stałych, z którymi styka się dziecko. W związku z czym, ewentualna alergia, występuje stosunkowo wcześnie. 

Objawy uczulenia na jabłko u niemowląt są podobne, jak u osób dorosłych – najczęściej jest to zaczerwienienie i obrzęk skóry wokół ust oraz błon śluzowych jamy ustnej. Nie są one groźne dla dziecka, niemniej, jeśli wystąpią, należy przestać podawać maluchowi ten pokarm, gdyż z czasem symptomy mogą się zacząć zaostrzać. 

Aby uniknąć silnej alergii na jabłko u niemowlaka, trzeba też przestrzegać ogólnych zasad dotyczących wprowadzania nowych pokarmów do diety – czyni się to ostrożnie, w niewielkich ilościach, uważnie obserwując reakcje na każdy nowy produkt. 

Które jabłka nie uczulają? 

Powszechność problemu, jakim jest alergia na jabłka, przy jednoczesnej świadomości korzyści prozdrowotnych, jakie daje spożywanie tych owoców, skłoniły naukowców do prac nad modyfikacjami genetycznymi, pozwalającymi uzyskać produkty hypoalergiczne. 

W przeróżnych testach ingerowano przede wszystkim we właściwości białka Mal d 1. Wyniki były obiecujące, aczkolwiek do dziś nie udało się stworzyć owoców, które byłyby całkowicie bezpieczne dla alergików. 

Niemniej, pytanie, które jabłka nie uczulają, jest do pewnego stopnia zasadne. Są bowiem odmiany, które alergizują mniej, niż inne. A należą do nich:

●      Elise

●      Santana

●      Gloster

●      Jamba

●      Boskoop

●      Macoun

●      Altlander.

Po drugiej stronie bieguna lokują się te odmiany, które uczulają w sposób ponadprzeciętny. A są to: 

●      Granny Smith

●      Jonagold

●      Golden Delicious

●      Cox Orange

●      Braeburn.

 

Czytaj również

Bibliografia

  • Krzysztof Buczyłko, Alergeny i nie tylko: jabłko, Alergia, 2013, 4: 29-32
  • Marta Trzcińska, Marta Wilka, Alergizujące właściwości jabłek – podstawy molekularne, czynniki wpływające na poziom alergenów. Nauka, Przyroda, Technologie, 2015, tom 9, zeszyt 3
  • Alergia na jabłka u dzieci i dorosłych, https://www.urok-zycia-alergika.pl/2015/03/alergia-na-jabka-u-dzieci-i-dorosych.html, data dostępu 21 08 2021
Piotr  Brzózka
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka
Dziennikarz, autor tysięcy publikacji o tematyce ekonomicznej, politycznej, społecznej oraz medycznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Alergia krzyżowa - jakie są jej objawy? Tabela reakcji
Osoba uczulona na owoce
Przeczytaj artykuł
Alergia na słońce - jakie ma objawy i jak wygląda leczenie?
Opalanie na plaży a alergia na słońce
Przeczytaj artykuł
Bazofile - podwyższone i niskie. Czym są i jakie są normy?
Bazofile ilustracja 3D
Podobne artykuły
Drzewa sosnowe wiosną
Kiedy pyli sosna?
Roztocza - czym są, gdzie występują i jak się ich pozbyć?
Kobieta z chorobą posurowiczą
Choroba posurowicza - objawy. Czy występuje po szczepieniu?
Sprawdzanie reakcji alergicznej
Reakcja alergiczna - co robić, gdy wystąpi? Typy i objawy
Może to Cię zainteresuje
Owoce dzikiej róży
Olej z dzikiej róży - właściwości. Jak i na co stosować?
Zabieg operacyjnego przeszczepu trzustki
Przeszczep trzustki - czy jest możliwy i ile się czeka?
Widok kominów z fabryk zanieczyszczających powietrze
Zanieczyszczenia powietrza - źródła. Jaki wpływ na zdrowie?
Felinoterapeutka ze swoim kotem
Felinoterapia - czym jest terapia z kotem i komu może pomóc?

Walcz z napięciem nerwowym! 🤬
Kliknij tutaj