Reklama
Gdzie jest jelito grube?
Jelito grube u człowieka (łac. intestinum crassum) to ostatni odcinek układu pokarmowego. Rozpoczyna się od zastawki krętniczo- kątniczej, która stanowi granicę z jelitem cienkim.
Gdzie jest jelito grube? Jego początek rozpoczyna się wspomnianą wyżej kątnicą w okolicy prawej strony dołu biodrowego. Następnie przemieszcza się wzdłuż prawej ściany jamy brzusznej i dociera do wątroby.
W tym miejscu jelito grube zagina się i przechodzi w poprzecznicę. W dalszej części „idzie” w kierunku śledziony, w okolicy lewego łuku żebrowego. W tym miejscu jelito ponownie się zagina i przechodzi w dół wzdłuż lewej strony jamy brzusznej.
W miejscu lewego dołu biodrowego rozpoczyna się najbardziej kręty odcinek jelita, który przechodzi w odbytnicę wzdłuż kości krzyżowej. Odbyt jest ostatnim odcinkiem jelita grubego.
Położenie jelita grubego jest dwojakie:
- część segmentów położona jest zaotrzewnowo i przylega do jamy brzusznej,
- część segmentów położona jest wewnątrzotrzewnowo, a to oznacza, że te elementy są swobodnie zawieszone w jamie brzusznej.
Reklama
Długość jelita grubego
Ile metrów ma jelito grube? Ten końcowy odcinek przewodu pokarmowego ma ok. 130 – 150 cm. Długość jelita grubego u człowieka powoduje, iż otacza ono jamę brzuszną dookoła. Jest znacznie szersze od jelita cienkiego i w stanie maksymalnego rozkurczu może osiągać średnicę nawet do 8 cm.
Długość jelita grubego uwarunkowuje jego budowę i położenie – jelito zakręca i zmienia często swoje położenie. Jakiekolwiek ruchy, który są odczuwalne po prawej lub lewej stronie brzucha odzwierciedlają to, co dzieje się w brzuchu (na przykład przemieszczanie pokarmu lub przesuwające się gazy).
Reklama
Budowa jelita grubego
Oto schemat budowy jelita grubego:
- kątnica – znajduje się w okolicy prawego dołu biodrowego, przechodzi wzdłuż prawej strony jamy brzusznej. To najgrubsza część jelita, od której odchodzi wyrostek robaczkowy,
- okrężnica – część, która biegnie w kierunku wątroby. Odpowiada za zagęszczanie treści jelitowej. W tym miejscu formowany jest kał. Okrężnica składa się z trzech odcinków jelita: wstępnicy, poprzecznicy i zstępnicy,
- esica – zlokalizowana w okolicy kości krzyżowej. Jest najbardziej krętym odcinkiem jelita,
- odbytnica – ostatni odcinek, który odpowiada za oddawanie stolca.
Odcinki jelita grubego to także trzy warstwy - otrzewna (najbardziej zewnętrzna), mięśniówka gładka (warstwa środkowa), błona śluzowa (warstwa wewnętrzna).
Reklama
Funkcje jelita grubego
Jaką funkcje pełni jelito grube? To bardzo ważny element układu pokarmowego. Spełnia wiele ról w organizmie, przede wszystkim trawienną, odpornościową i ochronną.
Najważniejsze funkcje jelita grubego to:
- wchłania wodę i sole mineralne,
- zagęszcza masy resztek pokarmowych,
- bierze udział we wchłanianiu treści pokarmowych,
- tworzy i wydala kał,
- uczestniczy w syntezie białek za pośrednictwem mikroflory jelitowej,
- wspomaga syntezę witaminy K i witamin z grupy B,
- przesuwa kał w stronę odbytnicy dzięki wydzielanemu śluzowi,
- utrudnia rozwój patogennej florze bakteryjnej,
- wchłania wszystkie cenne składniki z treści pokarmowych,
- przetwarza bezużyteczne resztki pokarmowe i znajdujące się tam bakterie.
Reklama
Bakterie w jelicie grubym
Najwięcej bakterii żyje w jelicie grubym. To bardzo duża flora bakteryjna, której zadaniem jest udział w procesie rozkładu białek, procesy fermentacyjne, synteza witamin z grupy B i witaminy K. Dzięki bakteriom w jelicie grubym resztki pokarmowe zostają sfermentowane, powstaje z nich żel, który zmiękcza stolec i ułatwia jego przejście do odbytu.
Najliczniejszą grupą są bakterie beztlenowe, drugą grupą są bakterie tlenowe. Z wiekiem zwiększa się różnorodność flory bakteryjnej. Zdrowe osoby posiadają z reguły stabilny skład flory. Do zaburzeń dochodzi przy chorobach, zaburzeniach hormonalnych, podczas stresu czy przyjmowania określonych leków.
Właściwy skład flory bakteryjnej jelit zapewnia prawidłowe działanie układu odpornościowego. „Przyjazne” bakterie zasiedlają jelito grube i jednocześnie zapobiegają rozmnażaniu się „złych” bakterii.
U ludzi zdrowych znajdują się bakterie symbiotyczne w jelicie grubym. Licznie zasiedlają jelito, odżywiają się niestrawionymi resztkami pokarmowymi i tworzą wiele wartościowych składników.
Jakie witaminy wytwarzają bakterie żyjące w jelicie grubym? Przede wszystkim witaminę K i witaminy z grupy B. Bakterie jednocześnie wiążą substancje toksyczne i działają wzmacniająco na układ odpornościowy.
Reklama
Choroby jelita grubego
Wszelkie dysfunkcje jelita grubego, takie jak gazy jelitowe, zaparcia, wzdęcia czy biegunki powinny być zawsze szczegółowo zdiagnozowane. Diagnostyka chorób jelita grubego opiera się o szczegółowy wywiad.
Choroby jelita grubego są dość częste, w przeciwieństwie do schorzeń jelita cienkiego.
Do najczęściej występujących należą:
- uchyłki okrężnicy,
- żylaki odbytu,
- niedrożność,
- zapalenie wyrostka robaczkowego,
- zespół jelita drażliwego,
- polipy,
- nowotwory,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- rzekomobłoniaste zapalenie jelit,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- hemoroidy.
Do objawów chorób jelita grubego należą biegunki, bóle brzucha, zaparcia, gorączka. Niektóre z tych objawów pacjenci nie kojarzą z chorymi jelitami. Najlepszą ocenę budowy jelita umożliwia kolonoskopia.
To badanie obrazowe, które polega na wprowadzeniu elastycznego przewodu zakończonego kamerą przez odbyt. Leczenie chorego jelita grubego ma formę farmakoterapii lub działań chirurgicznych.
