Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Esica - czym jest? Położenie i anatomia okrężnicy esowatej

Esica to jeden z najbardziej narażonych na choroby odcinków jelita grubego. Oprócz uchyłków esicy, które stały się typowym schorzeniem współczesnej cywilizacji, w tej części jelita można zdiagnozować zmiany nowotworowe i polipy. Jak je leczyć?
Lekarz wskazuje na jelito grube
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Esica to jeden z ośmiu odcinków jelita grubego. Położona jest na z jego końcowej części i łączy się z odbytnicą.
  • Najczęstsze choroby esicy to: uchyłki, polipy, zmiany nowotworowe. Początkowo nie dają one objawów, dlatego niezwykle ważna jest profilaktyka.
  • Profilaktyka chorób jelita grubego jest niezwykle ważna. Dowodem na to jest wczesne wykrycie chorób, np. guza esicy, które pozwala na osiągnięcie dobrych efektów w początkowych stadiach ich leczenia.
SPRAWDŹ TEŻ: Jelito grube - ile ma metrów i gdzie jest? Funkcje
Spis treści

Co to jest esica?

Esica, zwana również okrężnicą esowatą, jest jednym z ośmiu odcinków, na jakie dzieli się jelito grube. Nazwę zawdzięcza swej anatomii, ponieważ kształtem przypomina literę S. Oprócz niej na okrężnicę, osiągającą u dorosłego człowieka przeciętnie 1,5 metra długości (przy czym długość esicy to około 40 cm), składają się także:

Gdzie jest położona esica? Znajduje się ona w dolnym odcinku okrężnicy i łączy z odbytnicą. Większość zmian nowotworowych jelita grubego zlokalizowanych jest w dolnym odcinku okrężnicy, czyli właśnie w odbytnicy i esicy. Jednak ten odcinek jelita grubego nie jest narażony tylko na zmiany rakowe. Zdarza się, że esica ulega skrętowi, powodując groźną dla życia niedrożność jelit, czyli tzw. popularnie ,,skręt kiszek”.

Skręt esicy może doprowadzić do zatkania i uciśnięcia naczyń krwionośnych, których następstwem może być martwica tej części jelita. Innym, stosunkowo często występującym schorzeniem, są uchyłki esicy.

Reklama

Kiedy boli esica?

Esica jako fragment jelita grubego odpowiedzialna jest przede wszystkim za formowanie kału, wydalanego następnie z organizmu. Jak już zostało wspomniane, to jeden z najbardziej narażonych na zachorowania odcinków przewodu pokarmowego, a co za tym idzie – narażony również na dolegliwości bólowe.

Jakie są objawy bólu esicy? Pacjenci często opisują go jako kłujący, kolkowy, uciskający, skurczowy. Zlokalizowany jest często w dolnej, lewej części jamy brzusznej, choć pamiętać należy, że ból może promieniować i umiejscawiać się też inaczej.

Ból esicy towarzyszy różnym dolegliwościom i może być wywołany przez:

  • powstawanie uchyłków,
  • nadmierne nagromadzenie gazów jelitowych,
  • problemy trawienne,
  • biegunkę,
  • zaparcia,
  • zmiany nowotworowe,
  • skręt tego fragmentu jelita.

Skręt esicy to większość przypadków wszelkich skręceń jelita grubego, wywoływanych najczęściej zaparciami i utrudnionym wypróżnianiem. Dotyka głównie osoby między 70. a 80. rokiem życia. Towarzyszy mu zwykle silny ból, dlatego symptomu takiego nie wolno lekceważyć. Całkowita niedrożność jelita może bowiem doprowadzić do martwicy narządu.

Reklama

Polip esicy

Polipy są najczęściej zmianami o charakterze łagodnym, jednak niekiedy mogą też mieć charakter rakowy lub przedrakowy. U większości dorosłych zdiagnozowane polipy esicy, czyli tzw. gruczolaki, mają zdolność do przekształcenia się w przyszłości w zmiany nowotworowe.

Każde stwierdzenie polipa jest wskazaniem do jego usunięcia, które często można wykonać już w trakcie badania kolonoskopowego. Każdy usunięty polip jest przekazywany do badania histopatologicznego, które pozwoli stwierdzić, czy znajdują się w nim komórki nowotworowe, czy jest od nich wolny.

Często diagnozowane rodzaje polipów esicy to:

  • polipy rzekome, zwane zapalnymi, które towarzyszą wrzodziejącemu zapaleniu jelita grubego;
  • polipy młodzieńcze – diagnozowane u dzieci i młodzieży, choć są źródłem krwawień, nie są typem polipów nowotworowych;
  • polipy uszypułowane – w esicy powstają, uwypuklając się w stronę jej światła z błony śluzowej;
  • polipy hiperplastyczne escicy – jeśli są one niewielkie (około 3mm średnicy), uznaje się je za niegroźne i niewymagające nadzoru endoskopowego, jeśli jednak mają wielkość powyżej 10 mm, należy się usunąć, ponieważ mogą się uzłośliwiać.

U dorosłych i dzieci może rozwinąć się także tzw. polipowatość rodzinna, która jest uwarunkowana genetycznie. U jednego chorego występuje średnio około 100 polipów w jelicie.  Naturalny przebieg tej choroby prowadzi do rozwoju raka jelita grubego w młodym wieku, dlatego w tej grupie chorych konieczne są częste badania kolonoskopowe.

Po sunięciu polipów esicy należy stosować odpowiednią dietę. Przez jakiś czas po zabiegu konieczne jest unikanie potraw ciężkostrawnych i wzdymających. Trzeba też właściwie nawadniać organizm, pijąc dużo wody i innych płynów, co rozrzedza treść pokarmową i ułatwia wypróżnianie.

Reklama

Rak esicy

Innym groźnym schorzeniem odcinka esicy są zmiany nowotworowe, będące często skutkiem nieleczonych polipów. Guz esicy najczęściej rozwija się powoli, a do jego głównych przyczyn (oprócz rozwijających się gruczolaków) należą:

  • uwarunkowania genetyczne,
  • nieleczony stan zapalny,
  • niezdrowa dieta,
  • siedzący tryb życia,
  • używki – papierosy i alkohol.

Ponieważ nowotwór esicy z reguły ma powolny przebieg, początkowo może nie dawać symptomów. Z czasem jednak pacjenci obserwują takie objawy raka esicy, jak:

  • krwawienia z odbytu,
  • zmiany rytmu wypróżnień (biegunki lub zaparcia),
  • dolegliwości bólowe i skurczowe,
  • spadek masy ciała,
  • brak apetytu,
  • osłabienie i apatia.

Rokowania przy guzie esicy w dużej mierze zależą od tego, w którym momencie choroba została rozpoznana. W początkowych stadiach leczenie przynosi zwykle dobre efekty, dlatego niezwykle ważna jest profilaktyka chorób jelita grubego.

Reklama

Resekcja esicy

W niektórych przypadkach leczenie esicy nie jest możliwe lub nie może przynieść zadowalających rezultatów (np. w martwicy będącej efektem skrętu i niedrożności). Wówczas wykonuje się zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu esicy

Resekcję części jelita rozważa się zazwyczaj np. wtedy, gdy dojdzie do dwóch lub większej liczby epizodów zapalenia uchyłków. Gdy zaistnieje taka potrzeba chirurg może wykonać tzw. operację Hartmanna, polegającą na usunięciu zmiany chorobowej i zamknięciu kikuta odbytnicy. Z bliższego odcinka esicy wykonuje się wtedy stomię.  Operacja jest przeprowadza nie tylko przy uchyłkowatości esicy, ale również przy jej skręcie lub przedziurawieniu esicy w wyniku urazu.

Niektórym pacjentom ze stomią zaleca się wykonywanie irygacji esicy, poprawiającą komfort życia, umożliwiającą kontrolowanie wypróżniania i zmniejszającą ryzyko powikłań.

Esica jelita może zostać poddana resekcji również przy zaawansowanych zmianach nowotworowych, nie dających leczyć się w inny sposób. U pacjentów z guzami można także wykonać sigmoidektomię laparoskopową, która polega na wycięciu odcinka esicy.

Czytaj również

Bibliografia

  • I. Niedzielska, T. Orawczyk, K. Szaniewski, K. Ziaja, Polip a rak jelita grubego, w: Chirurgia Polska 2008, 10, 1, 30–34 https://journals.viamedica.pl/chirurgia_polska/article/viewFile/28841/23610 [03.02.2022].
  • Rak jelita grubego – profilaktyka, Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/rak-jelita-grubego-profilaktyka [03.02.2022].
  • A. Kosim, M. Kołodziejczak, Skręt esicy z następową martwicą esicy – opis przypadku, w: Nowa Medycyna 3/2014 http://www.nowamedycyna.pl/wp-content/uploads/2014/10/nm_2014_090-092.pdf [03.02.2022].
  • Krzakowski M., Warzocha K. Zalecenia postępowania diagnostyczno- -terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2013 rok. Praca zbiorowa. Via Medica, Gdańsk 2013.
  • Wojciechowska U., Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Centrum Onkologii — Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie. http://onkologia.org.pl/raporty/ /dostęp z dnia 20/05/2014.
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Jelita
Jak oczyścić jelita ze złogów kałowych i cieszyć się sprawnym układem pokarmowym?
Pacjent ze złogami w jelitach
Choroba SIBO (zespół rozrostu bakteryjnego) - jak się objawia i jak ją leczyć?
Kobietę boli brzuch
Rak jelita grubego - objawy, rokowania, przerzuty
Osoba w czasie badania onkologicznego
Podobne artykuły
Żywienie dojelitowe
Na czym polega żywienie dojelitowe? Zasady żywienia PEG w domu
Kiszki u człowieka
Objawy i przyczyny skrętu kiszek. Jak postępować w przypadku niedrożności jelit ze skręcenia?
Wizualizacja uchyłków esicy
Uchyłki esicy - czym są? Objawy, leczenie, dieta
Jelito grube u człowieka
Gruczolak cewkowy jelita grubego - jak się objawia? Przyczyny i dieta
Wizualizacja jelita grubego w układzie pokarmowym
Jelito grube - jakie funkcje pełni w organizmie? Poznaj jego budowę

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!