Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Trądzik neuropatyczny – jak wygląda? Objawy, sposoby i leczenie

Trądzik neuropatyczny jest zaostrzoną postacią klasycznej dermatozy. Występuje na podłożu psychicznym u osób obsesyjnie niezadowolonych ze swojego wyglądu i za wszelką cenę pragnących zachować idealną prezencję. Często pojawia się wspólnie z zaburzeniami depresyjnymi.
Trądzik neuropatyczny
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Trądzik neuropatyczny to zaburzenie dermatologiczne i psychiczne jednocześnie.
  • Tak zwany trądzik z zadrapania występuje o osób, które pragnąc zachować idealną prezencję, kompulsywnie starają się usunąć wszelkie zmiany skórne – krosty, grudki, czy zaskórniki.
  • Leczenie trądziki neuropatycznego jest długotrwałe i trudne. Wymaga zastosowania leków dermatologicznych i niekiedy także psychiatrycznych, a także wdrożenia metod psychoterapeutycznych.
Spis treści

Co to jest trądzik neuropatyczny?

Trądzik neuropatyczny jest poważnym zaburzeniem z pogranicza dermatologii i psychiatrii. Znany też jako trądzik przeczosowy lub „z zadrapania” (łac. Acne excoriée), występuje u osób, które:

  • mają silnie zaniżoną samoocenę i skłonności do autodestrukcji;
  • usilnie dążą do perfekcji w każdym aspekcie życia;
  • wykazują zaburzenia psychiczne o charakterze depresyjnym.

Dążenie do doskonałości, także cielesnej, i towarzyszące temu uczucie niespełnienia oraz niezadowolenia, powodują że pacjenci dotknięci tym zaburzeniem usilnie i kompulsywnie starają się pozbyć wszelkich niepożądanych zmian widocznych na powierzchni ciała. 

Powoduje to niepohamowaną chęć rozdrapywania i usuwanie krost, grudek i zaskórników. W efekcie jednak trądzik zamiast znikać, nasila swój charakter.

W starej międzynarodowej klasyfikacji chorób i zaburzeń psychicznych ICD-10 trądzik neuropatyczny ujęty jest pod numerem L70.5. Natomiast w najnowszej, jeszcze nie przetłumaczonej na język polski klasyfikacji ICD-11, Acne excoriée przypisano do kategorii 6B25.1

Reklama

Jak wygląda trądzik neuropatyczny? 

Jak wygląda trądzik neuropatyczny i czym różni się od klasycznego młodzieńczego? Oprócz zwykłych krost, grudek i zaskórników, na skórze pojawiają się:

  • mniejsze bądź większe rany;
  • wyraźnie widoczne wybroczyny;
  • wysięki i rumienie świadczące o stanie zapalnym;
  • strupy w miejscu gojących się urazów, a następnie blizny.

Początkowo zmiany są niewielkie i nieliczne oraz występują w miejscach typowych dla trądziku młodzieńczego o charakerze hormonalnym, takich jak twarz i ramiona. 

Trądzik neuropatyczny szybko jednak się rozprzestrzenia i w ciągu kilku zaledwie tygodni może objąć powierzchnię niemal całego ciała.

Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"

Pytania do eksperta
dr n. med. Katarzyna Kulig
dr n. med. Katarzyna Kulig
specjalista dermatologii i wenerologii
01
Czy trądzik neuropatyczny to problem jedynie nastolatków?
Nie, trądzik neuropatyczny może dotyczyć także osób dorosłych. Może wystąpić w każdym wieku.
02
Czy psychoterapia może pomóc w pozbyciu się trądziku neuropatycznego?
Jak najbardziej. Podłożem tego trądziku jest bowiem nadmierna ingerencja w skórę. Osoby z tym problemem często kompulsywnie wyciskają i rozdrapują wszystkie grudki oraz krostki występujące na twarzy. Pomóc może tutaj konsultacja psychologiczna, a także terapia behawioralna. Niekiedy, przy bardzo nasilonej komponencie nerwicowej, koniecznie może być leczenie przepisane przez psychiatrę.
03
Czym różni trądzik neuropatyczny od trądziku młodzieńczego?
Te dwa trądziki różnią się przede wszystkim charakterem zmian. W trądziku neuropatycznym głównie będą to nadżerki, przeczosy, drobne owrzodzenia i wtórne zmiany zapalne przy stosunkowo małej liczbie zaskórników czy krost typowych dla trądziku zwykłego. W trądziku zwykłym zmianami objęte są obszary hormonozależne (twarz, górna część pleców, dekolt), natomiast w trądziku neuropatycznym największe nasilenie zmian skórnych ma miejsce po stronie ręki dominującej i w jej zasięgu. (Choć czasem zmiany mogą dotyczyć nawet całego ciała.)
04
Czy domowe sposoby wystarczą, by pozbyć się trądziku neuropatycznego?
Preparaty nawilżające i regenerujące na bazie kwasu hialuronowego, aloesu czy z zawartością cynku mogą pomóc przyspieszyć gojenie się mniej nasilonych zmian powierzchownych. Niekiedy, jeśli problem jest duży, potrzebne są leki na receptę.
05
Jakie leki są stosowane w leczeniu trądziku neuropatycznego?
Terapia miejscowa najczęściej wystarcza, by zagoić zmiany skórne. Zastosowanie mają głównie antybiotyki miejscowe (klindamycyna, erytromycyna), chemioterapeutyki (metronidazol). Czasem kojarzone są z retinoidami (adapalen), nadtlenkiem benzoilu czy kwasem azelainowym. W bardzo nasilonych zmianach konieczne jest włączenie leczenia doustnego.

Reklama

Objawy trądziku neuropatycznego

Tak jak zostało wspomniane na wstępie trądzik z wydrapania jest nie tylko schorzeniem dermatologicznym, ale również formą zaburzenia psychicznego. 

Problem ten obserwowany jest w szczególności u nastoletnich dziewcząt, dotkniętych pierwotnie zmianami młodzieńczymi, typowym dla okresu dojrzewania. Dlatego objawy trądziku neuropatycznego należy rozpatrywać w szerszym kontekście. 

Zazwyczaj u pacjentów obserwuje się silne obniżenie nastroju, niekiedy przyjmujące postać klasycznej depresji. 

Rozdrapywanie wyprysków skórnych przynosi im chwilową ulgę, satysfakcję i poczucie odzyskania kontroli nad własnym ciałem. Szybko jednak odczucia te ustępują miejsca pogłębiającej się frustracji, czego przyczyną jest pojawianie się coraz to nowych i bardziej widocznych zmian skórnych. 

W ten sposób nakręca się mechanizm błędnego koła, który bardzo trudno jest przerwać bez wdrożenia kompleksowej terapii dermatologicznej i psychologicznej, a nawet psychiatrycznej. 

Reklama

Jakie są sposoby leczenia trądziku neuropatycznego?

Leczenie trądziku neuropatycznego zazwyczaj zaczyna się od wizyty u dermatologa. Z dużą dozą prawdopodobieństwa przepisze on jeden z leków standardowo stosowanych w terapii tego typu problemów. A mogą to być między innymi:

  • antybiotyki, takie jak erytromycyna czy klindamycyna;
  • chemioterapeutyki, w tym głównie metronidazol;
  • pochodne witaminy A, czyli retinoidy, takie jak adapalen, tazaroten, czy izotretynonina;
  • nadtlenek beznoilu, kwas azelainowy.

Wykorzystuje się też na trądzik neuropatyczny sposoby domowe, w tym kosmetyki nawilżające zawierające glicerynę w małym stężeniu, a także mocznik, kwas hialuronowy lub naturalny ekstrakt z aloesu. 

W końcowej fazie leczenia pacjenci mogą skorzystać z dobrodziejstw medycyny estetycznej. Odpowiednio dobrane zabiegi pozwolą pozbyć się szpecących pozostałości na skórze. 

Co na trądzik neuropatyczny poza naturalnymi i farmakologicznymi sposobami?

Reklama

Trądzik neuropatyczny a psychoterapia

Ze względu na emocjonalne podłoże choroby drugim specjalistą, do którego powinna się udać osoba cierpiąca na trądzik neuropatyczny, jest psycholog

Umiejętnie prowadzona psychoterapia powinna się skupić na przyczynach występujących zaburzeń (niska samoocena, perfekcjonizm, depresja, lęki, nerwice etc.), a następnie wspólnie z pacjentem wypracować mechanizmy radzenia sobie z niedoskonałościami fizycznymi, nowe wzorce zachowań etc. 

Bardzo ważne, by chory otrzymał w tym czasie wsparcie emocjonalne ze strony rodziny i przyjaciół, ukierunkowane na odbudowanie poczucia własnej wartości. Nie można również wykluczyć, że finalnie leczeniem trądziku neuropatycznego będzie się też zajmować psychiatra

W tym przypadku dobór środków farmakologicznych zależeć będzie od charakteru i nasilenia zaburzeń psychicznych. Można jednak założyć, że przepisane zostaną leki o działaniu przeciwdepresyjnym lub przeciwlękowym. 

Uwaga: należy się liczyć z tym, że leczenie trądziku przeczosowego będzie procesem czasochłonnym, zajmującym długie miesiące, a przy tym nie zawsze przynoszącym satysfakcjonujące efekty. Nie warto się jednak poddawać, a ściśle współpracować ze specjalistami.

Czytaj również

Bibliografia

  • Domina Petric, L´acné excoriée des jeune fille, anxiety and complexes, https://www.researchgate.net/publication/325857543_Lacne_excoriee_des_jeune_fille_anxiety_and_complexes, [data dostępu online: 22.02.2022].
  • Katarzyna Janda, Magdalena Chwiłkowska, Trądzik pospolity, etiologia, klasyfikacja, leczenie, Pomeranian Journal of Life Sciences, wol 60., nr 2 (2014).
  • Katarzyna Janda, Magdalena Chwiłkowska, Trądzik pospolity, etiologia, klasyfikacja, leczenie, Pomeranian Journal of Life Sciences, wol 60., nr 2 (2014).
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Choroby i zmiany skórne
Przebarwienia na nogach: jak usunąć? Brązowe i czerwone
Przebarwienia na stopach
Co oznaczają drobne czerwone krostki na ciele dziecka?
Drobne czerwone krostki na nogach dziecka
Wysypka na brzuchu u dziecka – alergia czy choroba? Poznaj przyczyny
Wysypka na brzuchu u dziecka
Podobne artykuły
Wysypka pęcherzowa na skórze
Bąble na skórze – skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić?
Mężczyzna z krostami na plecach
Swędzące krostki - na ciele. Sprawdź, co oznaczają
Kobieta ze spuchniętą wargą
Spuchnięta warga - przyczyny. Jak leczyć dolną i górną?
Kaszka na czole
Kaszka na twarzy - u niemowlaka i dorosłych. Przyczyny
Kobieta z naroślami na skórze twarzy
Narośl na skórze - jak usunąć i czy istnieją na to domowe sposoby? Rodzaje

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy zauważasz pogorszenie kondycji swoich włosów?
Opakowanie produktu Merz Spezial