Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Zolpidem - jak działa i jak wygląda schemat odstawiania?

Zolpidem to lek nasenny z grupy imidazopirydyn, który jest bardzo skuteczny w krótkotrwałym leczeniu problemów ze snem. Lek ten jest dość silny i powinno się go stosować, gdy inne, bezpieczniejsze leki przestają działać, lub wdrożone metody niefarmakologiczne nie działają. Zolpidem został dopuszczony na rynek w 1992 roku
Wzór chemiczny zolpidemu
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Zolpidem to lek nasenny stosowany w celu krótkotrwałego leczenia bezsenności.
  • Jego działanie polega na oddziaływaniu na receptory GABA w mózgu.
  • Niestety łatwo jest się uzależnić od zolpidemu, dlatego powinno się go stosować maksymalnie do czterech tygodni.
Spis treści

Reklama

Czym jest zolpidem?

Zolpidem to substancja o działaniu nasennym, która przyspiesza zasypianie oraz wydłuża czas trwania snu.

Chemicznie należy do grupy imidazopirydyn, jednak w medycynie używa się tak naprawdę winian zolpidemu - stosuje się to po to, by poprawić właściwości farmakokinetyczne leku (zwiększa się skuteczność leku oraz bezpieczeństwo jego stosowania).

Czy zolpidem to psychotrop? Tak, jest to substancja psychoaktywna, która oddziałuje na centralny układ nerwowy.

Ponadto jest to na tyle silny lek, że aby go otrzymać w aptece trzeba okazać specjalną receptę, która spełnia określone warunki formalne.

Tabletki z zolpidemem w aptece muszą być przechowywane w zamykanym na dodatkowy klucz miejscu.

Nie należy jednak mylić zolpidemu z benzodiazepinami, które również są zaliczane do leków psychotropowych. Są to jednak starsze leki o innej budowie, które wynaleziono w połowie XX wieku i są obarczone większą ilością działań niepożądanych niż leki z zolpidemem.

Reklama

Wskazania do stosowania i działanie zolpidemu

Działanie zolpidemu polega głównie na ułatwieniu zasypiania, ale także wydłuża sen oraz zmniejsza ilość wybudzeń nocnych i zapobiega zbyt wczesnej pobudce.

Stosowanie zolpidemu na sen pomaga w leczeniu zaburzeń snu z przyczyn organicznych (kod G47 w klasyfikacji ICD-10), oraz z przyczyn nieorganicznych (kod F51 w klasyfikacji ICD-10).

Jak działa zolpidem? Mechanizm działania tabletek na sen z zolpidemem polega na łączeniu się tej substancji z receptorem GABAA , które pełnią ważną rolę w przekaźnictwie nerwowym.

Aktywacja tego konkretnego receptora pozwala na zahamowanie pobudliwości odpowiednich nerwów, a w konsekwencji szybsze działanie nasenne.

Reklama

Dawkowanie zolpidemu

Standardowa dawka, jaką powinien przyjmować pacjent to 10 mg zolpidemu raz dziennie. Lek najlepiej stosować wieczorem, tuż przed pójściem spać.

W przypadku kobiet, lub osób w podeszłym wieku, osłabionych lub z niewydolnością wątroby, zaleca się podawanie 5 mg zolpidemu raz dziennie.

Nie jest zalecane stosowanie większych dawek. Efekty działania leku nie zwiększą się znacząco, gdy zastosuje się 20 mg zolpidemu na dobę lub więcej.

Zwiększą się za to znacząco skutki uboczne leku, a także łatwiej popadnie się w uzależnienie, przez co normalne zasypianie bez zażycia leku będzie znacząco utrudnione.

Jaka jest dawka śmiertelna zolpidemu? Niestety odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, gdyż wartość ta jest zmienna.

Wiele zależy od masy ciała i stanu zdrowia pacjenta. Oficjalne źródła podają, że najbezpieczniej stosować 10 mg leku na dobę i jak było wyjaśnione wcześniej, nie warto zwiększać samodzielnie dawki.

Czas działania zolpidemu jest w dużej mierze podyktowany indywidualnym profilem pacjenta.

Lek ten zaczyna działać bardzo szybko i jego efekt może trwać od kilku do kilkunastu godzin.

Dlatego ważne jest by kolejnego dnia powstrzymać się od prowadzenia pojazdów mechanicznych w godzinach porannych, z uwagi na możliwość wystąpienia polekowej senności.

Reklama

Schemat odstawienia zolpidemu

Zolpidem jest przeznaczony do krótkotrwałego stosowania (od kilku dni do dwóch, maksymalnie czterech tygodni). Dłuższe stosowanie tego leku może prowadzić do uzależnienia od niego, ponieważ zolpidem posiada większy potencjał uzależniający niż inne leki nasenne.

Jak rzucić zolpidem? W przypadku gdy stosowało się ten lek dłużej, to absolutnie nie można tego zrobić od razu. Nagłe odstawienie zolpidemu może wywołać wiele działań niepożądanych, jak:

  • zmiany nastroju,
  • bóle głowy i mięśni,
  • uogólniony lęk,
  • splątanie,
  • nerwowość,
  • nadwrażliwość na bodźce zewnętrzne.

Objawy odstawienia zolpidemu mogą być nasilone, jeśli łączy się ten lek z alkoholem.

Jak odstawić zolpidem, jeśli jest się od niego mocno uzależnionym? W takim przypadku konieczna będzie pomoc specjalisty. Odstawienie leku powinno odbywać się w kontrolowanych warunkach szpitalnych, pod opieką lekarzy.

Zastępuje się wtedy często zolpidem odpowiednimi dawkami diazepamu, których następnie podaje się coraz mniej, jednocześnie monitorując poziom leku we krwi.

Zawsze jednak schemat odstawienia zolpidemu jest ustalany indywidualnie, biorąc pod uwagę stan zdrowia pacjenta.

Reklama

Zamienniki zolpidemu. Czy są dostępne?

Oryginalnym preparatem zolpidemu był lek o nazwie Ambien. Jednak ochrona patentowa na ten preparat już dawno wygasła, więc aktualnie można nabyć w polskich aptekach wiele zamienników zolpidemu różnych producentów.

Czy można nabyć zolpidem bez recepty? Absolutnie nie. Nie dość, że zolpidem jest lekiem dostępnym tylko na receptę, to dodatkowo jest ona obwarowana szczególnymi wymaganiami.

Aktualnie nie może ona być papierowa jak jeszcze do niedawna- w tym momencie zolpidem można wydać tylko i wyłącznie na receptę elektroniczną.

Ponadto musi być na takiej recepcie dodatkowa adnotacja o całkowitej ilości substancji leczniczej oraz obowiązkowe konkretne dawkowanie. Są to więc większe wymogi, niż w przypadku zwykłych leków na receptę.

Czym zastąpić zolpidem? Niestety nie jest to łatwa sprawa.

W takim przypadku najlepiej udać się do lekarza, który oceni stan pacjenta i zastosuje ewentualnie inne leki nasenne.

Reklama

Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania zolpidemu

Skutki uboczne zolpidemu najczęściej występują u pacjentów w wieku podeszłym oraz u tych, którzy przyjmują większe dawki niż zaleca oficjalna ulotka leku.

Do najczęstszych działań niepożądanych należą:

  • kołatanie serca,
  • sporadycznie arytmia serca,
  • zmiany obrazu krwi (leukopenia, agranulocytoza),
  • zawroty głowy,
  • poczucie oszołomienia,
  • ból głowy,
  • senność,
  • niepamięć następcza,
  • apatia,
  • labilność emocjonalna,
  • zaburzenia snu,
  • zmiana smaku,
  • ataksja,
  • niepewny chód,
  • koszmary nocne,
  • niepokój nocny,
  • kaszel,
  • biegunka,
  • nudności,
  • wymioty,
  • wzdęcia,
  • skurcze mięśni,
  • zapalenie stawów,
  • zmniejszenie libido,
  • zmiana apetytu,
  • zwiększone pragnienie,
  • zmiana masy ciała,
  • reakcje nadwrażliwości, takie jak wysypka i pokrzywka.

Czy mogą wystąpić halucynacje po zolpidemie? W przypadku stosowania samego zolpidemu nie odnotowano tego rodzaju działań niepożądanych. Jednak gdy pacjent zażywa dodatkowo takie leki jak paroksetyna, bupropion, fluoksetyna, wenlafaksyna lub sertralina to faktycznie mogą pojawić się urojenia oraz krótkotrwałe halucynacje.

Długotrwałe przyjmowanie dużych dawek leków nasennych może prowadzić do uzależnienia od zolpidemu - fizycznego i psychicznego.

Ryzyko uzależnienia zwiększa się wraz ze zwiększeniem dawki i okresem przyjmowania produktu oraz u pacjentów nadużywających alkoholu lub leków.

Dlatego też nie powinno się łączyć zolpidemu z alkoholem.

W przypadku nagłego odstawienia leku (zwłaszcza stosowanego w dużych dawkach, przez dłuższy czas) może to spowodować  wystąpienie objawów zespołu odstawiennego (należą do nich bezsenność, bóle i zawroty głowy, wzmożony lęk, pobudzenie psychoruchowe, stany splątania i drażliwość).

Do najpoważniejszych interakcji zolpidemu dochodzi po połączeniu tego leku z innymi lekami psychotropowymi oraz opioidowymi lekami przeciwbólowymi.

Ponadto jak było wspomniane wcześniej, nie wolno spożywać alkoholu w trakcie terapii tym lekiem.

Zolpidemu nie zaleca się również stosować w czasie ciąży oraz w okresie karmienia piersią.

Reklama

Cena i opinie na temat zolpidemu

Jeśli chodzi o skuteczność, to opinie o zolpidemie wśród pacjentów są z reguły pozytywne.

Lek ten wspiera walkę z bezsennością. Jednak jednym z jego ograniczeń jest z pewnością możliwość łatwego uzależnienia się od niego, przez co niektórzy pacjenci mogą bać się w ogóle rozpoczynać terapię tym lekiem.

Drugą pozytywną rzeczą jaką można napisać to cena zolpidemu.

W dużej mierze zależy ona od marży aptecznej oraz danego zamiennika, jednak powinna oscylować wokół kilkunastu złotych za opakowanie zawierające dwadzieścia tabletek.

Leki i preparaty zawierające zolpidem

Czytaj również

Bibliografia

  • M. Pawlaczyk, K. Korzeniowska; Reakcje paradoksalne po jednorazowym zażyciu środków nasennych- opisy dwóch przypadków; Farmacja Współczesna; 2016; 9; 231-233
  • W. Drożdż, M. Skibicka, D. Piątkiewicz, M. Piątkowski; Uzależnienie od ekstremalnie dużych dawek zolpidemu - opis przypadku i przegląd piśmiennictwa; Psychiatria; 2018; tom 15; nr 1; 13-25
  • I. Kazimierska; Czy istnieje idealny lek nasenny?; Neurologia; 2021; 07; 62-63
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Artykuł napisany przez
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Magister farmacji. Pracuje w aptece ogólnodostępnej oraz kieruje Działem Farmacji Centrum Okulistycznego. Aktywny członek samorządu aptekarskiego W czasie siedmioletniej pracy zawodowej rozwiązał nieskończoną ilość problemów z zakresu stosowania leków oraz prowadzenia właściwej terapii. W swojej pracy stawia na bezpośredni i partnerski kontakt z pacjentem, co umożliwia mu jasne przekazywanie medycznych zaleceń. Interesuje się interakcjami lekowymi oraz bezpieczeństwem terapii, zwolennik metod opartych na EBM (Evidence Based Medicine). Prywatnie szczęśliwy mąż, tata Krzysia oraz fan piłki nożnej i gotowania.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Substancje czynne
Na co działa cefuroksym? Dawkowanie i skutki uboczne
Wzór chemiczny cefuroksymy
Pregabalina - działanie, dawkowanie i skutki uboczne. Po jakim czasie zaczyna działać?
Wzór chemiczny pregabaliny
Diosmina - czym jest i na co pomaga? Działanie, dawkowanie i skutki uboczne
Kobieta z żylakami na nogach
Podobne artykuły
Wzór chemiczny escitalopramu
Na co jest escitalporam? Działanie i dawkowanie
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Cyklopiroksolamina w kosmetykach. Jakie ma właściwości i zastosowanie?
Mężczyzna boi się własnego cienia
Wenlafaksyna: kiedy zaczyna działać? Dawkowanie, odstawienie
Ascorbinian sodu na łyżeczce
Askorbinian sodu – dawkowanie, zastosowanie i szkodliwość
Kobieta zakrapla oczy
Gentamycyna - na co działa? Dawkowanie i skutki uboczne

Reklama