Dla Ciebie, na zdrowie!

8 rzeczy, których nie wiesz o bankowaniu komórek macierzystych

Czy wiesz, kiedy dokonano pierwszego na świecie przeszczepu komórek macierzystych pobranych z krwi pępowinowej i jak potoczyły się losy małego pacjenta? Domyślasz się, ile próbek krwi pępowinowej zostało do dziś zmagazynowanych i wykorzystanych na całym świecie? Jak długo można magazynować komórki macierzyste z krwi pępowinowej? I co na to wszystko Kościół katolicki?
Komórki macierzyste
Źródło: 123RF
Spis treści

Reklama

Pierwszy przeszczep krwi pępowinowej na świecie

Krew pępowinowa jest wykorzystywana w medycynie od 30 lat. Pierwszy udokumentowany przeszczep komórek macierzystych z krwi pępowinowej został przeprowadzony 8 października 1988 roku przez dr Hala Broxmeyera i dr Eliane Gluckman w Paryżu. Biorcą był 8-letni wówczas Matthew Farrow, pochodzący z Karoliny Północnej w USA. Chłopiec cierpiał na rzadką wrodzoną anemię - niedokrwistość Fanconiego. Komórki macierzyste do przeszczepu zostały pobrane z krwi pępowinowej nowonarodzonej siostry Matthew (wcześniej okazało się, że żaden inny z członków rodziny chłopca nie może być dawcą). Mathew przeżył, wyzdrowiał, a jako dorosły mężczyzna został jednym z ambasadorów idei bankowania krwi pępowinowej.

Reklama

Pierwszy przeszczep krwi pępowinowej w Polsce

Pierwszego w Polsce zabiegu przeszczepu komórek macierzystych z krwi pępowinowej dokonano w 1994 roku we Wrocławiu. Krew pępowinową siostry otrzymał wówczas chłopiec cierpiący na ostrą białaczkę szpikową.

Natomiast w 2007 roku odbył się pierwszy w Polsce przeszczep krwi pępowinowej pobranej i zmagazynowanej w rodzinnym banku. Biorcą była 8-letnia dziewczynka, chorująca na neuroblastomę (nerwiaka zarodkowego), złośliwy nowotwór układu nerwowego, natomiast dawcą – jej 3-letnia siostra. Zabieg został przeprowadzony w  Klinice Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej we Wrocławiu. Chora otrzymała komórki macierzyste pobrane zarówno ze szpiku, jak i pobranej 3 lata wcześniej krwi pępowinowej.

Reklama

Bankowanie krwi pępowinowej – milion zdeponowanych porcji

W prywatnych i publicznych bankach komórek macierzystych na całym świecie zgromadzono już milion porcji krwi pępowinowej pobranej w czasie porodu. Pierwsze pochodzą z lat osiemdziesiątych XX wieku, a więc z pionierskich czasów tej wciąż młodej gałęzi medycyny. Od czasu pamiętnego zabiegu w paryskiej klinice kierowanej przez dr Gluckman, na świecie wykonano 40 tysięcy przeszczepów komórek macierzystych pobranych z krwi pępowinowej. W dużej mierze służyły one do ratowania życia starszego rodzeństwa dawców lub osób niespokrewnionych w takich chorobach, jak białaczka. W Polsce wykonuje się kilka tego typu zabiegów rocznie.

Reklama

Komórki macierzyste na całe zycie

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej można przechowywać nawet przez sto lat. Tak się przynajmniej uważa, choć – z uwagi na młody wiek tej dziedziny medycyny – nie ma niepodważalnych doniesień naukowych jednoznacznie kreślących „termin przydatności” pobranych komórek macierzystych. Obecnie najstarsze na świecie niewykorzystane próbki pochodzą z końca lat osiemdziesiątych i wciąż nadają się do użycia. Wspomniany wyżej prof. Hal Broxmeyer, autor pierwszego przeszczepu komórek macierzystych z krwi pępowinowej,  dowiódł ,że próbki zamrożone 24 lata wcześniej – po odmrożeniu zachowują się tak samo jak świeże..

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej przechowywane są w parach ciekłego azotu, w temperaturze minus 196 stopni.

Reklama

Krew pępowina lepsza niż szpik

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej uchodzą za lepsze, niż te ze szpiku kostnego czy krwi obwodowej u dorosłego człowieka. Wynika to z faktu, że są młodsze. Mogą być wykorzystywane do odbudowy układu krwiotwórczego i odpornościowego i innych, wykazując przy tym większą skuteczność. Komórki macierzyste z krwi pępowinowej mają tak zwaną zdolność regeneracyjną na poziomie 10 razy wyższym, niż w przypadku tych pobranych ze szpiku. Są przy tym niewyspecjalizowane i wielopotencjalne, co oznacza że mogą się przekształcić nie tylko w komórki krwi, ale też komórki układu nerwowego, kostnego, czy sercowego. Dodatkowo uważa się, że komórki macierzyste z krwi pępowinowej powodują mniej ewentualnych niepożądanych powikłań u biorcy. Poza tym, decydując się na pobranie i zmagazynowanie krwi pępowinowej u dziecka skracamy do minimum proces poszukiwań ewentualnego dawcy komórek macierzystych w przypadku choroby w rodzinie.

Reklama

Krew pępowinową można pobrać tylko raz

Krew pępowinową można pobrać tylko raz - w czasie porodu. Co jest tak zwaną oczywistą oczywistością, jak mawiał klasyk - wszak nigdy więcej w życiu człowiek nie będzie mieć pępowiny. Krew pępowinową do specjalnego zestawu pobiera położona, po uprzednim odpępowieniu dziecka, a więc dosłownie chwilę po porodzie. Zabieg taki przeprowadza się w szpitalach, które współpracują z bankami komórek macierzystych i są do niego przygotowane. Co ważne – ciężarna musi zadeklarować chęć pobrania krwi pępowinowej przed porodem. O dokładną procedurę należy zapytać w szpitalu, w którym ma się odbyć poród. Oczywiście na ostatnią chwilę nie można też zostawić kwestii wyboru odpowiedniego banku, w którym zdeponowane zostaną komórki macierzyste.

Reklama

Bankowanie komórek macierzystych za darmo

Pobieranie krwi pępowinowej jest nieinwazyjne z punktu widzenia dziecka (aczkolwiek krytycy tej idei podkreślają, że w związku z pobraniem położne często zbyt wcześnie przeprowadzają odpępowienie dziecka). I zapewne zabieg ten cieszyły się większą popularnością, gdyby nie fakt, iż nie jest to procedura darmowa: należy się liczyć z kosztami około 2000 złotych za pobranie i przebadanie krwi pępowinowej i około 550zł rocznie za jej przechowywanie.

Zapewne wiele osób zgłębiając temat zetknęło się z pojęciem publicznych banków komórek macierzystych. Faktycznie, funkcjonują one na całym świecie, a przechowywanie krwi pępowinowej w należących do nich laboratoriach jest bezpłatne. Tyle, że decydując się na tego typu instytucję, tracimy kontrolę nad wykorzystaniem próbki pobranej od naszego dziecka. Zapewne w przyszłości jego krew zostanie wykorzystana dla ratowania zupełnie obcego człowieka. Z drugiej strony, decydując się na tego typu krok, przyczyniamy się do szerzenia idei bankowania komórek macierzystych, zwiększając rezerwuar środków, które mogą posłużyć do leczenia ludzi na całym świecie. A przecież nie jest wykluczone, że na tej samej zasadzie i komuś z nas życie uratuje krew pępowinowa pobrana od zupełnie obcego dziecka.

Komórki macierzyste a Kościół katolicki

Kościół katolicki akceptuje pobieranie komórek macierzystych z krwi pępowinowej i szpiku kostnego. Jak się podkreśla metoda ta stwarza szanse w walce z wieloma chorobami i nie rodzi problemów natury etycznej.

Kościół natomiast negatywne odnosi się do możliwości pobierania komórek embrionalnych. Pobranie komórek macierzystych z zarodka oznacza bowiem de facto z jego unicestwienie. Kościół uznając, że życie ludzkie zaczyna się w momencie poczęcia, nie akceptuje tego zabiegu, nawet jeśli miałby on służyć ratowaniu życia innego człowieka.

Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Krew pępowinowa
8 rzeczy, których nie wiesz o bankowaniu komórek macierzystych
Komórki macierzyste
Jakie zastosowanie mają komórki macierzyste z krwi pępowinowej?
Komórki macierzyste
Co to są komórki macierzyste z krwi pępowinowej i jak się je pobiera?
Noworodek po pobraniu krwi pępowinowej
Podobne artykuły
Kobieta przed porodem i pobraniem krwi pępowinowej
Bankowanie krwi pępowinowej – koszt i procedura
Pobranie krwi pępowinowej
Jak długo można przechowywać krew pępowinową i co może wyleczyć?
Próbka krwi podczas badania w laboratorium
Bank komórek macierzystych – jak wybrać najlepszy?
Dziecko po porodzie
Zestaw do pobierania krwi pępowinowej – co zawiera i jak go wybrać?
Badanie krwi pępowinowej w banku krwi
Jak działa bank krwi pępowinowej i kto może z niego skorzystać?

Reklama


Dokucza Ci ból i obrzęk gardła?
Sprawdź, co to oznacza!