Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊

Bisoprolol - jak działa lek i czy ma efekty niepożądane?

W 1964 roku James Black zsyntetyzował pierwszy beta-bloker, który znalazł zastosowanie w medycynie. Bardzo szybko bowiem okazało się, że leki te znacząco zredukowały ilość incydentów sercowo-naczyniowych wśród pacjentów. Od tamtej pory naukowcy zsyntetyzowali nowe beta-blokery, często skuteczniejsze i bezpieczniejsze, a wśród niech - bisoprolol.
Wzór chemiczny bisoprololu
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Bisoprolol to przedstawiciel grupy leków zwanych beta-blokerami, który obniża on ciśnienie krwi i reguluje rytm serca.
  • Stosowanie prewencyjnie bisoprololu znacznie przyczynia się do zmniejszenia występowania zawałów serca czy udarów niedokrwiennych mózgu.
Spis treści

Co to jest i jak działa bisoprolol?

Co to jest bisoprolol? Właściwie jest to fumaran bisoprololu, który został opatentowany w 1976 roku, a do użytku medycznego wszedł dopiero dziesięć lat później pod handlową nazwą Zebeta.

Działanie bisoprololu, jak wskazuje nazwa grupy leków (beta-blokery) polega na blokowaniu receptorów beta - głównie jednak receptorów beta1. Receptory te są aktywowane w organizmie przez adrenalinę i noradrenalinę.

Efektem tej aktywacji jest między innymi pobudzenie siły i częstości skurczów mięśnia sercowego w przypadku receptorów zlokalizowanych w mięśniu sercowym. Receptory beta mogą bowiem znajdować się także w innych tkankach (na przykład na mięśniach gładkich przewodu pokarmowego, w oskrzelach, naczyniach krwionośnych czy w komórkach tkanki tłuszczowej).

Beta-blokery dzieli się na nieselektywne (blokujące wszystkie receptory beta w organizmie, przez co mogą wykazywać więcej działań ubocznych) oraz kardioselektywne - czyli takie, które blokują receptory beta zlokalizowane wyłącznie w obrębie serca - do nich zaliczamy właśnie bisoprolol.

Jak szybko działa bisoprolol? Wszystko zależy oczywiście od pacjenta, ale pierwsze efekty można zaobserwować już po dwóch godzinach od przyjęcia dawki. Trzeba pamiętać, że jest to głównie lek prewencyjny. Jego pełne działanie uwidacznia się dopiero po kilku tygodniach stosowania.

Czas działania bisoprololu wynosi około 24 godziny, dzięki czemu wystarczy przyjmować jedną tabletkę dziennie (chyba, że lekarz prowadzący zdecyduje inaczej).

Reklama

Zastosowanie i wskazania do stosowania bisoprololu

Na co bisoprolol można stosować? Przede wszystkim rolą beta-blokerów jest kontrola rytmu serca. W wyniku działania bisoprololu siła skurczu oraz częstość bicia serca ulega zmniejszeniu (wiąże się to więc ze zmniejszeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen).

Zmniejsza się także objętość wyrzutowa (ilość krwi wydostająca się z serca do aorty), dzięki czemu lek ten obniża także ciśnienie tętnicze krwi. 

Głównymi wskazaniami bisoprololu wskazanymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego są:

Można więc stosować bisoprolol na nadciśnienie samodzielnie, jednakże jest to raczej jego dodatkowa zaleta. Głównym wskazaniem jest stosowanie bisoprololu na arytmię, dzięki czemu zmniejsza się ogólne ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych (czyli właśnie udarów lub zawałów serca).

Warto również wspomnieć o korzystnym wpływie tego leku na gospodarkę lipidową, co jest istotne dla pacjentów z wysokim cholesterolem i zaburzeniami lipidowymi (jest to często powiązane z występowaniem zdarzeń sercowo-naczyniowych, takich jak zawały serca, czy udary niedokrwienne mózgu).

Czy można brać bisoprolol na nerwicę? Nie ma takich wskazań w przypadku bisoprololu. Jednak, jeśli nerwica objawia się zaburzeniami akcji serca, to lekarz może przepisać ten lek w celu łagodzenia jej objawów. Ważniejsze jest tutaj jednak leczenie przyczyny owej nerwicy.

Niektóre beta-blokery stosuje się z powodzeniem w leczeniu lęku scenicznego, czyli tak zwanej tremy (dotyczy to jednak głównie propranololu).

Udowodniono także korzystny wpływ bisoprololu na migrenę jako lek drugiego rzutu w leczeniu profilaktycznym.

Reklama

Dawkowanie bisoprololu. Czym grozi przedawkowanie, jaka jest dawka śmiertelna?

Istnieje kilka różnych dawek bisoprololu, a najbardziej popularne to:

  • bisoprolol 2,5 mg;
  • bisoprolol 5 mg;
  • bisoprolol 10 mg.

Ale oprócz tych wymienionych dawek można jeszcze kupić kilka innych, które są dużo mniej popularne, np. 1,25 mg, 3,75 mg czy 7,5 mg. Prawidłowe dawkowanie tego preparatu zakłada przyjmowanie najczęściej jednej tabletki dziennie. Dawkę, którą powinien pacjent przyjmować ustala zawsze lekarz na podstawie stanu zdrowia chorego i jego indywidualnych preferencji.

W wyjątkowych okolicznościach lekarz może zlecić przyjmowanie mniejszych dawek leku, ale za to dwukrotnie, choć jest to dużo rzadziej spotykane.

Dawka maksymalna bisoprololu wynosi 20 mg na dobę. Nie oznacza to oczywiście, że taka jest też dawka śmiertelna bisoprololu. Ta jest zapewne wyższa, ale z reguły nie wyznacza się dawek śmiertelnych poszczególnych leków.

Odnośnie przedawkowania bisoprololu, najczęściej występującymi objawami są bradykardia, niedociśnienie tętnicze, skurcz oskrzeli, ostra niewydolność serca i hipoglikemia.

Doświadczenia dotyczące przedawkowania bisoprololu są ograniczone; zgłoszono tylko kilka przypadków przedawkowania bisoprololu. U tych pacjentów występowała bradykardia i (lub) niedociśnienie. U wszystkich pacjentów objawy przedawkowania ustąpiły.

Odstawienie bisoprololu nigdy nie może być nagłe. Może to skutkować niebezpiecznymi konsekwencjami, szczególnie dla pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Prawidłowy proces odstawienia leku powinien być przeprowadzony pod kontrolą lekarza, który stopniowo zmniejsza poszczególne dawki leku.

Reklama

Skutki uboczne po stosowaniu bisoprololu

Bisoprolol jest lekiem relatywnie bezpiecznym i w większości przypadków można go stosować codziennie, przez wiele lat, bez obaw o wystąpienie jakichś działań niepożądanych. Z powodu jego dodatkowej, pozytywnej właściwości jaką jest kardioselektywność, lek ten nie wywołuje większych efektów na receptory beta zlokalizowane poza sercem.

Jednakże trzeba pamiętać, że może on w rzadkich przypadkach wystąpić.

Najczęstsze skutki uboczne bisoprololu to: bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, biegunka, zaparcia, bóle brzucha, uczucie drętwienia kończyn, zmęczenie, zmniejszenie częstości skurczów serca (bradykardia), skurcz oskrzeli, osłabienie mięśni, niedociśnienie ortostatyczne (związane z gwałtowną zmianą pozycji ciała), depresja, zaburzenia snu i omdlenia.

Do rzadszych działań niepożądanych bisoprololu należą: zapalenie wątroby, hipoglikemia, omamy, zapalenie spojówek czy reakcje alergiczne. Istotny może być też dla mężczyzn negatywny wpływ bisoprololu na erekcję. Na szczęście jest to bardzo rzadki objaw.

Czy można stosować bisoprolol w ciąży? Bisoprolol, ze względu na swoje działanie farmakologiczne, może mieć szkodliwy wpływ na ciążę, a w dalszym etapie na płód i noworodka. Ogólnie beta-adrenolityki zmniejszają przepływ krwi przez łożysko, co jest związane później z opóźnieniem wzrostu płodu, śmiercią wewnątrzmaciczną, poronieniem lub porodem przedwczesnym.

Nie zaleca się więc stosowania tego leku w ciąży, chyba że jest to absolutnie konieczne (należy jednak wówczas kontrolować parametry płodu). Co do stosowania bisoprololu i karmienia piersią to brak jest jednoznacznych badań oceniających ewentualne bezpieczeństwo takiego połączenia.

Dlatego też nie zaleca się stosowania tego leku w tym okresie. 

Odnośnie interakcji bisoprololu z alkoholem - nie jest to ściśle zabronione, jednakże trzeba brać pod uwagę indywidualną zmienność reakcji na ten lek i brać pod uwagę możliwe skutki uboczne, w tym ewentualną hepatotoksyczność zarówno bisoprololu jak i alkoholu.

Reklama

Leki zawierające bisoprolol. Czy są dostępne bez recepty?

Cząsteczka bisoprololu jest w obrocie aptecznym już od ponad czterdziestu lat. Z tego powodu lek ten stracił już swoją ochronę patentową, dzięki czemu na rynku pojawiło się mnóstwo równoważnych zamienników bisoprololu. W samej Polsce można kupić leki z bisoprololem od kilkunastu różnych producentów.

Niestety nie można kupić bisoprololu bez recepty. Najpierw zawsze trzeba pójść do lekarza pierwszego kontaktu, lub lekarza specjalisty po stosowny dokument. W wyjątkowych okolicznościach, gdy nie możemy udać się do lekarza, jesteśmy w podróży lub coś stało się z naszym lekiem - możemy poprosić farmaceutę o sprzedaż jednego opakowania tego leku na tak zwaną receptę farmaceutyczną.

Jako że jest to lek ratujący zdrowie i życie, farmaceuta powinien go wydać bez wcześniejszej lekarskiej recepty.

Trzeba jednak pamiętać, że można to zrobić tylko w wyjątkowych okolicznościach. Warto przy tym udowodnić farmaceucie fakt przyjmowania tego leku pokazując na przykład zużyte opakowanie leku czy informację od lekarza o konieczności jego przyjmowania.

Ceny preparatów z bisoprololem są bardzo zróżnicowane uwzględniając producenta, dawkę czy ilość tabletek w opakowaniu. Najczęściej jest to przedział od kilkunastu do czterdziestu lub pięćdziesięciu złotych.

Niektóre z tych leków są dostępne również z refundacją - wtedy ich cena waha się od kilku do kilkunastu złotych. Nie wszyscy jednak mogą otrzymać ten lek z obniżoną ceną. Najlepiej jest zapytać lekarza, czy zniżka nam przysługuje czy nie.

Czytaj również

Bibliografia

  • Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji; Bisoprolol we wskazaniu pozarejestracyjnym: tachyarytmie nadkomorowe u pacjentów powyżej 6 r.ż.; https://bipold.aotm.gov.pl/assets/files/off/2019/RPT/ot.4321.39.2019_cykl_off_label_bisoprolol_2019.10.16.pdf [data dostępu 15.12.2022]
  • B. Wożakowska-Kapłon; Dlaczego u pacjenta z chorobą wieńcową wybieramy bisoprolol?; Kardiologia Polska; 2016; 74; supl. V; 71-73
  • R. Małek, A. Kleinrok; Zastosowanie leków beta-adrenolitycznych w chorobach układu krążenia na podstawie aktualnych zaleceń Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego; Choroby Serca i Naczyń; 2012; tom 9; nr 5; 230-243
  • P. Gorol; Klasyfikacja leków beta-adrenolitycznych (beta-blokerów) + przykłady; opieka.farm; https://opieka.farm/klasyfikacja-betablokerow/ [data dostępu 15.12.2022]
  • J.J. Rożniecki, A. Stępień, I. Domitrz; Leczenie migreny przewlekłej – zalecenia opracowane przez Grupę Ekspertów Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy i Sekcji Badania Bólu Polskiego Towarzystwa Neurologicznego na podstawie międzynarodowych zaleceń i najnowszej literatury; Varia Medica; 2018; tom 2; nr 5; 402-408
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Artykuł napisany przez
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Magister farmacji. Pracuje w aptece ogólnodostępnej oraz kieruje Działem Farmacji Centrum Okulistycznego. Aktywny członek samorządu aptekarskiego W czasie siedmioletniej pracy zawodowej rozwiązał nieskończoną ilość problemów z zakresu stosowania leków oraz prowadzenia właściwej terapii. W swojej pracy stawia na bezpośredni i partnerski kontakt z pacjentem, co umożliwia mu jasne przekazywanie medycznych zaleceń. Interesuje się interakcjami lekowymi oraz bezpieczeństwem terapii, zwolennik metod opartych na EBM (Evidence Based Medicine). Prywatnie szczęśliwy mąż, tata Krzysia oraz fan piłki nożnej i gotowania.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Substancje czynne
Cyklopiroksolamina w kosmetykach. Jakie ma właściwości i zastosowanie?
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Askorbinian sodu – dawkowanie, zastosowanie i szkodliwość
Ascorbinian sodu na łyżeczce
Diosmina - czym jest i na co pomaga? Działanie, dawkowanie i skutki uboczne
Kobieta z żylakami na nogach
Podobne artykuły
Mężczyzna boi się własnego cienia
Wenlafaksyna: kiedy zaczyna działać? Dawkowanie, odstawienie
Kobieta zakrapla oczy
Gentamycyna - na co działa? Dawkowanie i skutki uboczne
Stopy z grzybicą
Nystatyna - jak długo stosować? Dawkowanie i skutki uboczne
Wzór chemiczny pregabaliny
Pregabalina - działanie, dawkowanie i skutki uboczne. Po jakim czasie zaczyna działać?
Wzór chemiczny escitalopramu
Na co jest escitalporam? Działanie i dawkowanie

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!