Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!

Chemioterapia - ile trwa cykl? Rodzaje i skutki uboczne

Mimo ciągłego rozwoju medycyny, choroby nowotworowe nadal pozostają jedną z głównych przyczyn śmiertelności ludzi na świecie. W leczeniu stosuje się głównie chemioterapię, które posiada szereg skutków ubocznych. Zdaniem jednych leczy raka, a innych - wyniszcza organizm. Sprawdź, jakie są skutki uboczne chemioterapii.
Kobieta po chemioterapii
Źródło:123RF
W skrócie
  • Chemioterapia stosowana jest w leczeniu nowotworów. Może powodować wiele skutków ubocznych, jednak daje szansę na dłuższe życie.
  • Jest kilka rodzajów chemioterapii. Lekarze wybierają odpowiednią do potrzeb pacjenta.
  • Sam okres trwania chemioterapii również jest różny. Dzieli się on na sesje i cykle, które mogą trwać nawet kilka dni, co wymusza na pacjencie dłuższy pobyt w szpitalu.
SPRAWDŹ TEŻ: Markery nowotworowe - rodzaje i normy. Czy są wiarygodne?
Spis treści

Co to jest chemioterapia?

Chemioterapia jest jedną z podstawowych metod leczenia chorób nowotworowych. Razem z zabiegiem chirurgicznym i radioterapią, stanowią triadę klasycznych metod stosowanych w leczeniu raka

Pacjenci onkologiczni są także poddawani:

  • hormonoterapii, 
  • immunoterapii, 
  • terapii celowanej. 

Pod pojęciem chemioterapii kryje się dożylne (niekiedy także doustne) podawanie choremu leków cytostatycznych, które mają zmniejszać komórki nowotworowe i hamować ich namnażanie. Takie leczenie stosuje się w przypadku nowotworów rozsianych, a także litych jako element terapii skojarzonej.

Chemioterapię należy rozpocząć jak najszybciej po rozpoznaniu raka. Celem nadrzędnym leczenia jest wyniszczenie wszystkich komórek nowotworowych, przy możliwie jak najmniejszym wyniszczeniu komórek prawidłowych. Pacjentom podaje się możliwie jak największe dawki leków.

Leki cytostatyczne podawane są długotrwale, z niewielkimi przerwami, w określonej kolejności. 

Jak wygląda pierwsza chemioterapia? Różni się ona nieco od następnych. Trzeba najpierw zgłosić się do izby przyjęć i zazwyczaj wykonuje się dodatkowe badania przed podaniem chemii. Może ona trwać od 2 do 5 dni, co zmusza do dłuższego pobytu w szpitalu. Czasem jednak można wrócić tego samego dnia do domu. Warto o wszystko dopytać lekarza.

Reklama

Rodzaje chemioterapii 

Wyróżnia się następujące rodzaje chemioterapii:

  • radykalna – leczenie samodzielne, dążące do całkowitej eliminacji komórek nowotworowych. Chemioterapia radykalna podawana jest głównie pacjentom hematologicznym,
  • uzupełniająca – stosowana po operacji, żeby zabić pozostałe komórki nowotworowe,
  • wstępna – podawana przez zabiegiem operacyjnym, aby zmniejszyć guza,
  • regionalna – miejscowe podanie leków cytostatycznych,
  • cytotoksyczna – działająca toksycznie na komórki nowotworowe,
  • antyangiogeniczna – o działaniu toksycznym na naczynia krwionośne, które dostarczają tlen do komórek nowotworowych. 

Nie każda choroba nowotworowa daje szansę na wyleczenie. W przypadku rozsianej choroby nowotworowej stosuje się chemioterapię paliatywną, która dąży jedynie do spowolnienia rozwoju choroby i zmniejszenia dolegliwości chorobowych.

Chemioterapia dzienna

W systemie dziennym w tej chwili leczona jest większość chorób nowotworowych, ponieważ schematy chemioterapii są takie, że w ciągu jednego dnia można pacjentowi podać lek. Jeśli są to wlewy wymagające dłuższego podania (wlewy 24 godzinne) - chory dostaje je w postaci pompy infuzyjnej.

Z taką pompą wychodzi do domu, a kolejnego dnia zgłasza się na jej przełączenie albo odłączenie.

W Oddziale Dziennej Chemioterapii mogą być leczone praktycznie wszystkie rodzaje nowotworów: przewodu pokarmowego, płuc, piersi, czerniaki, mięsaki, nowotwory choroby rozrostowej układu chłonnego, układu moczowo-płciowego u kobiet i mężczyzn.

Przede wszystkim w szpitalu pacjent nie musi zostać na noc, a dla wielu ludzi to jest właśnie najważniejsze. To ma ogromne znaczenie, bo mogą spać we własnym łóżku czy korzystać z własnej łazienki. Zaleta takiego rodzaju oddziału jest też „zwięzłość” w czasie.

Chory przychodzi na oddział, ma pobraną krew, oznaczaną morfologię, rozmawia z lekarzem, po zleceniu do apteki leki zostają pacjentowi podane i tego samego dnia chory wraca do domu.

Przeciwwskazaniem do leczenie w systemie dziennej chemioterapii jest stan ogólny chorego. Pacjenci muszą być w dobrym stanie. Generalnie do leczenia chemioterapią bardzo ważnym czynnikiem kwalifikacji lub dyskwalifikacji jest stan ogólny chorego, także tutaj ten stan ma decydujące znaczenie.

Bywają rozpoznania, jak na przykład rak drobnokomórkowy płuc, gdzie chory w łóżku spędza więcej niż połowę dnia, wtedy warto, aby pozostawał w oddziale szpitalnym.

Reklama

Ile trwa chemioterapia? 

Chemioterapia w postaci dożylnych wlewów trwa zwykle kilka godzin i jest prowadzona w warunkach ambulatoryjnych. Niekiedy może jednak trwać kilka dni, wówczas pacjenci są hospitalizowani. 

Chemię podaje się pacjentom w tzw. cyklach. Po sesji chemioterapeutycznej następuje przerwa, zwykle 2-4 tygodniowa, po której pacjent wraca na kolejną sesję. Coraz częściej pacjentom zakłada się pompy infuzyjne, dzięki którym sami mogą podawać sobie leki cytostatyczne, które otrzymają w szpitalu.

Ile cykli chemioterapii można zatem przyjąć? Zazwyczaj jest to od 3 do 6 cykli. Można jednak przyjmować chemioterapię nawet na okres 12 cykli.

Długość trwania chemioterapii zależy od efektów leczenia. 

Reklama

Która chemioterapia jest najgorsza? 

W leczeniu nowotworów stosuje się różnego rodzaju leki cytostatyczne, które powinny być dobrane do rodzaju nowotworu, tempa wzrostu i stopnia zaawansowania choroby. Często stosuje się kilka leków jednocześnie. 

Wśród leków stosowanych w leczeniu nowotworów wymienia się:

  • leki alkilujące: pochodne iperytu azotowego, pochodne etylenoiminy, pochodne nitrozomocznika, triazeny, 
  • antymetabolity kwasu foliowego, pirymidyn i puryn,
  • inhibitory deaminazy adenozynowej,
  • inhibitory topoizomerazy,
  • antybiotyki cytostatyczne,
  • alkaloidy,
  • taksoidy,
  • lignany,
  • enzymy,
  • hormony.

Chemioterapię niekiedy dzieli się na białą, żółtą i czerwoną. Kolory mają związek z barwami preparatów podawanych dożylnie. Biała jest najmniej inwazyjną, a czerwona jest określają przez pacjentów jako „najgorsza”.

Czerwona chemioterapia ma zastosowanie głównie w leczeniu białaczki i innych nowotworów układu krwiotwórczego. Uznawana jest ona za najgorszą przez pacjentów, ponieważ najczęściej pojawiają się przy niej skutki uboczne.

Reklama

Skutki uboczne chemioterapii 

Chemioterapia ma bardzo dużo skutków ubocznych. Do najczęstszych należą:

  • nudności i wymioty,
  • utrata włosów,
  • uszkodzenie szpiku kostnego,
  • obniżona odporność,
  • zaburzenia czucia i równowagi,
  • zapalenie błony śluzowej układu pokarmowego z towarzyszącymi mu biegunkami, owrzodzeniami, a nawet martwicą,
  • zaburzenia rytmu serca i zapalenie mięśnia sercowego,
  • zapalenie żył i zakrzepica,
  • wynaczynienie,
  • zakażenia układu moczowego,
  • zaburzenia płodności lub całkowita utrata.

Chemioterapia ma także wpływ na samopoczucie. Zazwyczaj pacjencji są osłabieni i zmęczeni. Nie mają apetytu i tracą przez to na wadze.

Reklama

Skuteczność chemioterapii

W porównaniu z chemioterapią zakażeń, chemioterapia nowotworowa uchodzi za mało skuteczną i bardzo inwazyjną. Wpływ na mniejszą skuteczność tego rodzaju „chemii” ma prawdopodobnie wciąż nie do końca poznany mechanizm powstawania nowotworów, a także niewielkie różnice pomiędzy komórkami zdrowymi a nowotworowymi. 

Ponadto leki cytostatyczne nie są preparatami o działaniu typowo przeciwnowotworowym. Wymienione czynniki mają wpływ na dużą toksyczność dla zdrowych tkanek organizmu i stosunkowo niską wyleczalność, aczkolwiek z każdym rokiem wyższą. Trudno jednoznacznie określić, kiedy można uznać, że choroba nowotworowa została wyleczona.

Jaka jest zatem długość życia po chemioterapii? Przyjmuje się, że jeśli pacjent po chemioterapii przeżył 10-20 lat, a choroba nie dawała w tym czasie objawów, to można uznać, że terapia była skuteczna, a pacjent został wyleczony.

Czytaj również

Bibliografia

  • Chemioterapia, Immunoterapia i Terapia Celowana Lublin, Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli, Lublin 2011.
  • Łyskawa W., Chemioterapia w leczeniu choroby nowotworowej i jej neurotoksyczność, Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 80-87.
  • aldemar Janiec, Jolanta Krupińska: Farmakodynamika, podręcznik dla studentów farmacji, wydanie V. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2002, s. 916.
  • Ernst Mutschler, Gerd Geisslinger, Heyo K. Kroemer, Peter Ruth, Monika Schäfer-Korting: Farmakologia i toksykologia. Wrocław: MedPharm Polska, 2010, s. 826–833.
  • Vincent T. DeVita, Theodore S. Lawrence, Steven A. Rosenberg: Devita, Hellman & Rosenberg’s Cancer: Principles & Practice of Oncology. Wyd. 8. Lippincott Williams & Wilkins, 2008.
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Diagnostyka i leczenie onkologiczne
Włókniakogruczolak i torbiele - leczenie czy usuwanie?
Port naczyniowy (dożylny) - jak wygląda i na czym polega jego pielęgnacja? Powikłania
Mastektomia - rodzaje zabiegu i zalecenia po. Jak wygląda pierś po mastektomii?
Kobieta wskazuję palcem na różową wstążkę świadomości raka, kobieta będzie miała zabieg masektomii
Podobne artykuły
Zdjęcie RTG
Radioterapia – skutki uboczne. Na czym polega i ile trwa?
Osoba w czasie badania markerów nowotworowych
Markery nowotworowe - jakie są normy? Badanie i cena
Krwioplucie
Plucie krwią może być pierwszym objawem raka płuc
Kiedy lekarz decyduje o podaniu chemioterapii? Wywiad z onkologiem
Lekarz w fartuchu i napis brachyterapia
Brachyterapia – czy boli i na czym polega? Samopoczucie po

Reklama


Zobacz, jak rozpoznać niedożywienie!
Kliknij tutaj