Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠

Czy radioterapia jest skuteczna? Skutki, rodzaje i dieta

Radioterapia może być samodzielną metodą leczenia złośliwych nowotworów lub elementem terapii skojarzonej. Wraz z postępem nauki i techniki opracowuje się coraz nowsze sposoby poddawania komórek nowotworowych dawkom promieniowania, co znacząco podnosi skuteczność radioterapii. Sprawdź, jakie są rodzaje radioterapii oraz jakie mogą wystąpić działania niepożądane.
Urządzenie do radioterapii
Źródło:123RF
Spis treści

Co to jest radioterapia?

Radioterapia jest jedną z podstawowych metod leczenia raka, która polega na poddawaniu komórek nowotworowych dużym dawkom promieniowania jonizującego, które ma doprowadzić do ich wyniszczenia. 

Generalnie wyróżnia się dwie metody stosowania radioterapii teleradioterapię i brachyterapię. W pierwszej źródło promieniowania - specjalny akcelerator, znajduje się poza ciałem, a obszar napromieniany jest dopasowywany do kształtu i wielkości guza.

W drugiej natomiast źródło promieniowania znajduje się we wnętrzu ciała. W ostatnich latach opracowano nową metodę, zaliczającą się do teleradioterapii - stereotaktyczną radiochirurgię, która polega na naświetlaniu tylko komórek nowotworowych.

W tym celu wykorzystuje się CyberKnife lub GammaKnife. Przyszłością leczenia pacjentów z nowotworami złośliwymi ma być radioterapia hadronowa, czyli napromieniowanie przy użyciu wysokoenergetycznych cząstek – m.in. protonów.

Statystycznie radioterapię otrzymuje około 60 procent pacjentów onkologicznych jako leczenie samodzielne lub w terapii skojarzonej. 

Reklama

Radioterapia paliatywna

Pacjenci, którzy nie mają szans na wyleczenie choroby nowotworowej otrzymują radioterapią paliatywną, która ma na celu zniwelowanie objawów chorobowych i zmniejszenie masy guza. Stosuje się ją zwłaszcza u pacjentów, u których nowotwór uciska narządy sąsiadujące i powoduje liczne dolegliwości – między innymi mimowolne wypróżnienia. 

Radioterapia paliatywna nie wyleczy pacjenta, ale ma podnieść jakość jego życia, głównie poprzez zniesienie bólu nowotworowego.

Reklama

Czy radioterapia jest skuteczna?

Postęp technologiczny znacząco podniósł skuteczność radioterapii. Dzięki temu, że obszar poddany promieniowaniu jest dopasowywany do kształtu i wielkości guza, w leczeniu można zastosować większe dawki oraz uchronić zdrowie komórki organizmu przed wyniszczeniem. 

Około 60 procent pacjentów poddawanych radioterapii ma szansę na wyleczenie. Pozostałe 40 procent stanowią pacjenci leczenie radioterapią paliatywną.  

Reklama

Skutki uboczne radioterapii

Promieniowanie nie tylko niszczy komórki nowotworowe, ale oddziałuje też na zdrowe komórki, powodując odczyny popromienne. Większość z nich samoczynnie ustępuje, ale mogą one mieć charakter trwały. 

Wśród skutków ubocznych radioterapii wymienia się:

  • zmiany skórne takie jak suchość, zaczerwienienie, swędzenie, a w skrajnych przypadkach martwica,
  • nadwrażliwość na dotyk,
  • zmęczenie i znużenie,
  • bóle głowy,
  • biegunki,
  • nudności,
  • wymioty,
  • obrzęki,
  • utrata włosów w miejscu poddanym promieniowaniu,
  • zapalenie jamy ustnej, suchość w ustach, owrzodzenia,
  • kaszel lub duszność
  • problemy z połykaniem,
  • zmiany smaku lub całkowita utrata,
  • zaburzenia w oddawaniu moczu,
  • problemy stomatologiczne,
  • utrata ruchomości stawów zmiany w mózgu takie jak utrata pamięci, problemy z rozwiązywaniem zagadek logicznych, zmiany osobowości. 

Warto zaznaczyć, że działania niepożądane różnią się w zależności od części ciała poddanej promieniowaniu. Większość skutków ubocznych radioterapii ustępuje w ciągu 2 miesięcy, ale niekiedy powikłania mogą utrzymywać się pół roku. 

Reklama

Ile trwa radioterapia?

Pacjenci są najczęściej poddawani radioterapii 5 dni w tygodniu. Przez pozostałe dwa dni odpoczywają. Jedna sesja terapeutyczna trwa zwykle maksymalnie 5 minut. Czasami dłużej, jeśli zmieniania jest intensywność wiązki promieniowania. W czasie jeden sesji podawana jest jedna dawka. Niekiedy stosuje się mniejsze dawki, ale dwa razy dziennie. 

Czas trwania radioterapii zależy od głównie od rodzaju nowotworu. Zwykle trwa od 1 do 7 tygodni. W przypadku brachyterapii źródło promieniowania w postaci implantu (zawierającego izotopy promieniotwórcze) jest umieszczane w ciele za pomocą specjalnego aplikatora lub cewnika. W zależności od rodzaju nowotworu i stanu chorego, implant może pozostać w ciele od kilku minut do kilku dni, po czym jest usuwany razem z aplikatorem lub cewnikiem. Niektóre implanty wszczepiane są na stałe. Pacjenci mogą też przyjąć radiofarmaceutyk dożylnie lub doustnie. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Kowalska K., Podymiak E. (red.), Radioterapia i Ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin. Warszawa 2014.
  • Bujko K., Podstawy radioterapii, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 4, s. 121–126.
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Diagnostyka i leczenie onkologiczne
Kiedy lekarz decyduje o podaniu chemioterapii? Wywiad z onkologiem
Port naczyniowy (dożylny) - jak wygląda i na czym polega jego pielęgnacja? Powikłania
Mastektomia - rodzaje zabiegu i zalecenia po. Jak wygląda pierś po mastektomii?
Kobieta wskazuję palcem na różową wstążkę świadomości raka, kobieta będzie miała zabieg masektomii
Podobne artykuły
Kobieta po chemioterapii
Chemioterapia - ile trwa cykl? Rodzaje i skutki uboczne
Osoba w czasie badania markerów nowotworowych
Markery nowotworowe - jakie są normy? Badanie i cena
Zdjęcie RTG
Radioterapia – skutki uboczne. Na czym polega i ile trwa?
Lekarz w fartuchu i napis brachyterapia
Brachyterapia – czy boli i na czym polega? Samopoczucie po
Krwioplucie
Plucie krwią może być pierwszym objawem raka płuc

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!