Reklama
Kiedy i jak rosną dziecku pierwsze zęby?
Rodzice z ciekawością, ale i pewnymi obawami wypatrują pierwszych zębów swojej pociechy. Zazwyczaj moment pojawienia się uzębienia kojarzony jest z wyjściem korony zębowej powyżej dziąsło. Tymczasem cały proces wyrzynania się zębów jest znacznie bardziej skomplikowany i opiera się na zmianach zachodzących także przed ukazaniem się zęba w buzi maluszka.
Kiedy zaczyna się ząbkowanie? Można wyróżnić następujące etapy wyrzynania zębów mlecznych:
- fazę przederupcyjną – na tym etapie formuje się korona i pierwsze 2–4 mm korzenia. Korona w nieznacznym stopniu zmienia swoją pozycję;
- fazę przedfunkcjonalno-erupcyjną – czas na formowanie się zębodołów i innych struktur przyzębia, m.in. dziąsło i ozębna. Wskazuje się na 2 podetapy: wewnątrzkostny i zewnątrz kostny. Ząb na tym etapie zaczyna się poruszać i wzrastać;
- fazę poerupcyjną – nazywaną też funkcjonalną. To ten etap często utożsamiany jest z ząbkowaniem. Wówczas widać uformowanie się pełnego korzenia i zamknięcie otworu wierzchołkowego. To końcowy moment wyrzynania się zęba. Wówczas ząb rośnie na dziąśle u dziecka.
Kiedy wychodzą zęby dziecku? Zazwyczaj wyrzynanie rozpoczyna się około 2–3 miesiąca życia, a kończy w 14 miesiącu. Jednocześnie to proces bardzo złożony, który może być bardziej rozciągnięty w czasie. Największe znaczenie według badacza Hughesa ma tu czynnik genetyczny, odpowiadający nawet za 96 proc. uwarunkowań związanych z czasem wychodzenia zębów i ewentualnymi nieprawidłowościami. Zatem, to kiedy ząbkowanie nastąpi u malucha, zależy w dużym stopniu od genów. Każdy rodzic powinien zapytać najbliższyc kiedy sam doświadczał ząbkowania. Warto obserwować czy w tym samym momencie zycia nie zaczną pojawiać się pierwsze mleczaki u dziecka.
Reklama
Które zęby rosną jako pierwsze? Kolejność wyrzynania
Dwadzieścia zębów – właśnie z tylu składa się pełne, mleczne uzębienie u dziecka. Zanim jednak maluch będzie cieszył się takim uśmiechem, przed nim i jego rodzicami wiele wymagających cierpliwości dni. Wyrzynanie się zębów wiąże się z całą serią ewentualnych niedogodności, w tym ze złym samopoczuciem i nieprzespanymi nocami maleństwa. Ten proces wywołuje również wątpliwości u rodziców, którzy podejmują ten temat z innymi opiekunami. Rodzice martwią się nie tylko o to, czy dziecko zaczęło ząbkować, ale też o kolejność wyrzynania zębów mlecznych – chcąc, nie chcąc porównują w tym zakresie swoje dziecko z innymi, by upewnić się, że wszystko przebiega tak, jak powinno.
Znana jest modelowa kolejność ząbkowania – nie oznacza to oczywiście, że zawsze ten wzór się sprawdza, jednak to pewien schemat, który warto wziąć pod uwagę.
W jakiej kolejności wychodzą zęby mleczaki? Najpierw wyrzynają się dolne jedynki, czyli siekacze przyśrodkowe dolne. Dzieje się to między 6 a 10 miesiącem życia. Około miesiąc, dwa miesiące później rodzic może już poszukiwać górnych jedynek, czyli siekaczy przyśrodkowych górnych. Następnie wychodzą pierwsze trzonowce, czyli czwórki, potem kły, a w dalszej kolejności drugie trzonowce czyli piątki. Dziecko powinno więc mieć w sumie 10 górnych zębów i 10 dolnych zębów mlecznych.
Źródło: Opracowanie własne
Reklama
Jak długo trwa ząbkowanie i co robić, gdy się opóźnia?
Reguła 6/4 wskazuje, że licząc od momentu urodzenia dziecka, co 6 miesięcy wyrzynają się 4 zęby. To jednak modelowa sytuacja i ząbkowanie u niemowląt może przebiegać według innego, właściwego maluchowi tempa. Nie należy obawiać się, gdy jeszcze dziecku nie rosną zęby. Ząbkowanie u dziecka może rozpocząć się w innej chwili. Biorąc pod uwagę kryterium czasu rozpoczęcia wyrzynania pierwszego ząbka, wskazać można na 5 grup ząbkowania. Ząb przebija się od 1 do 7 dni, wywołując wiele nieprzyjemnych dla dziecka objawów – nadmierne ślinienie, opuchlizna tkliwość i ból dziąseł, brak apetytu, niepokój, płaczliwość.
Jest to ząbkowanie:
- przedwczesne – maluch rodzi się już z zębami albo pojawiają się w okresie noworodkowym;
- wczesne – ząbki wychodzą już w 3 i 4 miesiącu życia;
- o czasie – termin ząbkowania rozpoczyna się w klasycznych sytuacjach między 5 a 8 miesiącem życia;
- opóźnione – zęby zaczynają wychodzić między 9 a 11 miesiącem życia;
- późne – pierwsze ząbki wychodzą po 12 miesiącu życia.
Jak długo dziecko ząbkuje? Cały proces trwa do ok. 3 roku życia – to optymalny czas, do kiedy rosną zęby mleczne. Należy zwrócić uwagę także na okres wychodzenia poszczególnych zębów.
Reklama
Zęby nie wyrzynają się – jakie mogą być przyczyny?
Co jednak w sytuacji, gdy powyższe ramy czasowe zostaną zaburzone – czy to w kontekście momentu rozpoczęcia ząbkowania, czy przedziału czasowego, w którym wychodzi ząb? Brak zębów do 12 miesiąca życia nie powinien być powodem do niepokoju. Dopiero, gdy w pierwszym roku życia brak jest zębów u dziecka, może wskazywać to na nieprawidłowości w rozwoju. Braki te z pewnością dostrzeże podczas rutynowej wizyty także lekarz pediatra, który zainicjuje właściwą diagnostykę. Tu warto zauważyć, że opóźnione wyrzynanie może oznaczać opóźnienie rozwoju fizycznego dziecka.
Wpływ na to zjawisko może mieć:
- wcześniactwo,
- geny predysponujące do późnego pojawiania się zębów,
- zespół Downa,
- niedoczynność przysadki mózgowej,
- inne wady rozwojowe.
Reklama
Czym jest kalendarz ząbkowania? Jak z niego korzystać i czy warto?
Każdy rodzic, którego dziecko zaczyna ząbkować, może skorzystać z kalendarza ząbkowania. Taki harmonogram to ciekawy gadżet, który umożliwi monitorowanie procesów związanych z wychodzeniem zębów u dziecka. Narzędzie pozwoli na zaznaczanie oraz opisywanie tego, kiedy u malucha pojawiły się pierwsze oraz kolejne zęby. Kalendarz wychodzenia zębów ma formę schematu zawierającego żuchwę i szczękę górną. To mapa, na której można wygodnie zaznaczać, które zęby ma już dziecko.
Plansza stanie się wspaniałą pamiątką dla pociechy, gdy tylko dorośnie. Aby mieć pewność, że zęby dziecka wychodzą w odpowiednim momencie, kalendarz ząbkowania u niemowląt został uzupełniony o przewidywane daty wyrzynania się zębów. Są to orientacyjne terminy. U każdego malucha mogą wystąpić odchylenia i różnice osobnicze.
Kalendarz wyrzynania zębów wystarczy wydrukować, a następnie zaznaczać w wygodny dla siebie sposób dni, kiedy pojawił się nowy ząb. Można do tego użyć długopisu, flamastra, ale też naklejek czy innych oznaczeń. Gdy przyjdzie czas i dziecko będzie tracić mleczaki, warto wyposażyć się w kalendarz ząbkowania z zębami stałymi.
