Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Gorączka bez innych objawów - co oznacza u dziecka i u dorosłego?

Gorączka bez innych objawów to sygnał alarmowy organizmu. Może zwiastować poważną chorobę, choć bywa, że jej przyczyny nie są aż tak niebezpieczne dla zdrowia. Dowiedz się, co może oznaczać wysoka gorączka u dziecka, a co u dorosłego.
Termometr wskazujący gorączkę bez innych objawów
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Wysoka temperatura wewnętrzna ciała to nie tylko reakcja obronna, ale i sygnał, że dzieje się coś niepokojącego.
  • Podwyższona temperatura u dziecka, utrzymująca się dłużej niż trzy dni to powód do niepokoju.
  • Jeśli gorączka bez innych objawów pojawia się tylko wieczorem i w nocy, wcale nie musi oznaczać choroby. Należy pamiętać, że ciepłota ciała ulega wahaniom w ciągu doby.
Spis treści

Reklama

Przyczyny gorączki bez innych objawów

Prawidłowa temperatura ciała zdrowej osoby uzależniona jest od miejsca pomiaru. Do wyboru są cztery lokalizacje: w uchu (błona bębenkowa), pod pachą, w odbycie i w ustach lub podjęzykowo.

Pomiar temperatury na czole uznaje się za niedokładny, ponieważ termometr często pokazuje fałszywie prawidłową temperaturę wewnętrzną ciała, mimo jej podwyższenia.

Jeśli u dziecka lub dorosłego jest podejrzenie, że występuje gorączka bez innych objawów, warto znać zakres prawidłowych temperatur, by upewnić się, że organizm daje sygnał alarmowy i trzeba zareagować.

Prawidłowa temperatura ciała mierzona:

  • w uchu: 35,7–37,5 stopni Celsjusza;
  • pod pachą: 34,7–37,3 stopni Celsjusza;
  • w odbycie: 36,6–37,9 stopni Celsjusza;
  • w ustach: 35,5–37,5 stopni Celsjusza.

Za złoty standard uznaje się temperaturę krwi w prawym przedsionku serca lub tętnicy płucnej. Wskaźniki mogą różnić się o poszczególnych porach dniach. Najwyższa temperatura jest pomiędzy godzinami 16.00 a 18.00, a najniższa około godziny 6 rano.

Przyjmuje się jednak, że średnia prawidłowa temperatura ciała dorosłego osoby wynosi 37 stopni Celsjusza. U niemowląt i dzieci może być nieco niższa. Jeśli te wskaźniki są przekroczone, oznacza to, że w organizmie zaczyna dziać się coś nieprawidłowego

Czym jest gorączka? To jedna z reakcji obronnych organizmu, który w ten sposób manifestuje, że został zaatakowany przez wirusa, bakterię czy pasożyta. Wysoka temperatura wewnętrzna ciała to nie tylko reakcja obronna, ale i broń przeciwko intruzom, ponieważ niektóre drobnoustroje chorobotwórcze giną lub wolniej namnażają się w takich warunkach.

Podwyższona temperatura ciała, czyli gorączka, to niecharakterystyczny symptom chorobowy. Wyróżnia się najczęściej pięć dużych klas przyczyn stanów gorączkowych:

  • gorączka wywołana przez czynniki zakaźne,
  • gorączka wywołana przez proces nowotworowy,
  • stan gorączkowy wywołany przez zaburzenia immunologiczne,
  • gorączka o przyczynach endokrynologicznych, metabolicznych i polekowych,
  • inne rodzaje gorączek, w tym gorączka symulowana, hipermetabolizm poanalgetyczny, hipertermia wegetatywna i gorączka o nieustalonej przyczynie.

Po wystąpieniu gorączki z reguły powinny ujawnić się inne dolegliwości wynikające z przyczyn chorobowych, dlatego ważna jest obserwacja organizmu. Zdarza się jednak, że  dziecko gorączkuje bez innych objawów. To samo może dotyczyć dorosłego

Jeśli występuje wyższa temperatura u dziecka bez innych objawów, przyczyną mogą być infekcje, np. wirusowe, bakteryjne (sepsa, bakteriemia), zakażenie dróg moczowych, malaria. To częsta przypadłość u dzieci w pierwszych 36. miesiącach życia.

Przyczyną gorączki u dzieci bez objawów może być również młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów czy polekowe i poszczepienne reakcje organizmu. 

Nie w każdym przypadku gorączka to wyjątkowy objaw występujący sporadycznie przy okazji niewinnej infekcji wirusowej. Rodzajów gorączki jest wiele, podobnie jak usystematyzowanych częstotliwości jej występowania.

Poznanie tego podziału powinno ułatwić rozpoznanie, gdy dziecko ma gorączkę bez przyczyny, czyli objawów sugerujących konkretne schorzenie: 

  • ciągła (możliwe choroby to dur brzuszny, malaria);
  • zwalniająca (większość infekcji wirusowych i bakteryjnych);
  • okresowa (malaria, chłoniak, zapalenie wsierdzia);
  • hektyczna (zespół Kawasakiego, infekcje bakteryjne);
  • codzienna (malaria);
  • podwójna codzienna (leiszmanioza, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, gorączki polekowe);
  • nawracająca (bruceloza, malaria);
  • powrotna (rodzinna gorączka śródziemnomorska).

Gdy dziecko ma gorączkę bez innych objawów, przynajmniej w pierwszej fazie gorączki, przyczyną mogą być kleszcze i przenoszona przez nie choroba.

Gorączka kleszczowa to choroba wirusa, podczas której temperatura ciała może przekroczyć nawet 40 stopni Celsjusza.

Objawy pojawiają się około 3-6 dni po ukąszeniu. Po wystąpieniu gorączki należy obserwować dziecko lub dorosłego, ponieważ wystąpią kolejne objawy grypopodobne. 

Nie każdy jednak potrafi lub może opisać swoje dolegliwości. Jak rozpoznać gorączkę u małego dziecka bez innych objawów? Oprócz standardowego pomiaru temperatury można przyłożyć nadgarstek lub usta  do czoła lub skroni dziecka. Odczuwana ciepłota oznacza podwyższoną temperaturę. Mogą na nią wskazywać także skurczone naczynia krwionośne skóry, co objawia się bladością powłok skórnych. Dodatkowo mogą występować dreszcze i tzw. gęsia skórka. Zauważalny może być także przyspieszony bądź nieregularny oddech oraz apatia i zmęczenie.

Ibufen® dla dzieci FORTE
Ibufen dla dzieci FORTE wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Lek jest przeznaczony do stosowania u dzieci, młodzieży i osób dorosłych w następujących przypadkach:
  • gorączka różnego pochodzenia (także w przebiegu zakażeń wirusowych);
  • bóle różnego pochodzenia o nasileniu słabym do umiarkowanego (także bóle uszu występujące w stanach zapalnych ucha środkowego).
Ibufen® dla dzieci Forte o smaku malinowym. Skład i postać: Ibufen® dla dzieci Forte o smaku malinowym. Zawiesina doustna. 5 ml zawiesiny doustnej zawiera 200 mg ibuprofenu. Substancje pomocnicze o znanym działaniu: maltitol ciekły (E 965), sodu benzoesan (E 211). 5 ml zawiesiny doustnej zawiera 2,4 g maltitolu ciekłego, 5 mg sodu benzoesanu. Wskazania: Gorączka różnego pochodzenia (także w przebiegu zakażeń wirusowych). Bóle różnego pochodzenia o nasileniu słabym do umiarkowanego (także bóle uszu występujące w stanach zapalnych ucha środkowego). Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S.A. ChPL: 2022.11.28 - Ibufen® dla dzieci FORTE o smaku malinowym.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
REKLAMA

Gorączka u niemowlaka bez innych objawów

Gorączka u niemowlaka bez innych objawów może być oznaką poważnego zakażenia bakteryjnego. Jak sprawdzić podwyższoną temperaturę u maluszka? National Institute of Health and Care Excellen zaleca, by temperaturę u dzieci poniżej 4. tygodnia życia mierzyć za pomocą elektronicznego termometru umieszczonego pod pachą.

U starszych niemowląt można stosować także ciekłokrystaliczny termometr pod pachą oraz na podczerwień do ucha. Pomiar temperatury w odbycie wykonuje się w sytuacji, gdy wcześniejsze pomiary w innych lokalizacjach były wątpliwe, jednak można to robić dopiero po 6. miesiącu życia. 

Gorączka to jedyny objaw poważnego zakażenia bakteryjnego, jak: zakażenie układu moczowego, bakteriemia, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenie płuc.

Ryzyko wystąpienia zakażenia jest duże w przypadku:

  • wcześniactwa,
  • przedłużonego pęknięcia błon płodowych,
  • kolonizacji paciorkowca z grupy B u matki,
  • trudności w karmieniu,
  • zaburzeniach oddychania.

Gorączka u rocznego dziecka, a nawet do 3. roku życia, może mieć charakter samoograniczający się, a powrót do zdrowia następuje bez specjalnego leczenia. Należy jednak pamiętać, że kiedy niemowlę gorączkuje bez innych objawów, może to być również sygnał o chorobie zagrażającej życiu. Nie należy zatem ignorować takiego stanu u dziecka

Istotne jest także, że gorączka u małego dziecka poniżej 5. roku życia wiąże się zwykle ze stanem zapalnym w odpowiedzi na zakażenie wirusowe lub bakteryjne, zakażenie pasożytnicze albo przyczynę niezakaźną.

Gorączka u niemowlaka bez innych objawów powinna być zbijana do akceptowalnych wartości, które nie zagrażają życiu dziecka. Nie muszą to jednak być wartości uznawane za prawidłowe.

Do zbicia gorączki można zastosować leki przeciwgorączkowe przeznaczone dla dziecka w danym wieku. W praktyce pediatrycznej stosowane są: ibuprofen z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, paracetamol oraz metamizol. 

Za najbezpieczniejszy uznawany jest ibuprofen, który można podawać od 3. miesiąca życia. Ibuprofen stosowany na czczo przyspiesza zbicie gorączki. Z kolei u dzieci młodszych, do 3. miesiąca życia, można zastosować metamizol. Europejska Agencja Leków zezwala na takie leczenie, ze względu na to, że w badaniach nad lekiem i jego działaniami nie stwierdzono zagrożeń.

Jeżeli jednak, mimo podawanych leków czy robionych chłodnych okładów na czoło, temperatura nie spada po trzech dniach, należy skonsultować się z lekarzem. W przypadku niemowląt wizyta u pediatry powinna odbyć się w trybie pilnym. 

Wysoka gorączka u dziecka bez innych objawów

Natychmiastowej interwencji medycznej wymaga wysoka gorączka u dziecka bez innych objawów. Mowa tu o sytuacji, gdy występuje gorączka 40 stopni u dziecka. Co może oznaczać tak wysoka temperatura? Przyczyną może być ugryzienie kleszcza, zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych, zakażenie układu moczowego, a nawet reakcja poszczepienna.

Bardzo wysoka gorączka bez innych objawów może zwiastować tak zwane drgawki gorączkowe. To napady występujące po ukończeniu 1. miesiąca życia. Mogą występować nawet do 5. roku życia, jednak szczyt zapadalności na nie to 18. miesiąc życia.

Drgawki występują zwykle, gdy temperatura przekracza 38 stopni Celsjusza. Kolejne objawy to: utrata przytomności, trudności w oddychaniu, piana w ustach, bladość czy przewracanie oczami. Większość takich napadów jest krótkotrwała i samoistnie przechodzi, bez konieczności podawania leków przeciwdrgawkowych i leczenia szpitalnego. 

Dziecko może mieć także tak zwaną trzydniówkę, czyli gorączkę, która mija samoistnie po trzech dniach, a jej następstwem jest rumień nagły.

Jeśli zaś dziecko zgłasza ból głowy, gorączka bez innych objawów może być jego następstwem. Takiej sytuacji nie należy lekceważyć, ponieważ sam ból może być symptomem poważnej choroby neurologicznej.  

W takich sytuacjach ratunkiem mogą być chłodne okłady na czoło, położenie dziecka w wyciszonym i wymienionym pomieszczeniu. Jeśli gorączka jest wysoka, można podać ibuprofen lub paracetamol. Z tym zastrzeżeniem, że środków nie należy podawać w tym samym czasie lub naprzemiennie. 

Reklama

Nawracającą gorączka u dziecka bez innych objawów - o czym świadczy?

Stan, który rodziców niepokoi najbardziej to nawracająca gorączka u dziecka bez innych objawów, które mogłyby wskazać jej przyczynę. Lekarzem taką sytuację podzielili na kilka typów.

Nawracająca gorączka u dziecka:

  • gorączka okresowa: szczyt wysokiej temperatury występuje po południu każdego dnia, a do normy temperatura wraca zwykle rano. To jedna z najczęściej spotykanych gorączek w praktyce klinicznej, może być związana z hipergammaglobulinemią D;
  • gorączka codzienna (przerywana) oznacza napady gorączkowe występujące codziennie. Ten typ gorączki wywołują pierwotniaki powodujące malarię lub powszechne infekcje bakteryjne i wirusowe; 
  • podwójna gorączka codzienna ma dwa skoki temperatury w ciągu 24 godzin. Może pojawić się w przypadku malarii lub przyjmowania niektórych leków (np. karbamazepina). Taka nawracająca gorączka u dziecka bez innych objawów to trzy lub więcej epizodów gorączki w ciągu sześciu miesięcy. Przyczynami mogą być wirusowe infekcje górnych dróg oddechowych, zakażenia wirusem Epsteina-Barr, infekcje bakteryjne lub zapalenia autoimmunologiczne;
  • gorączka powrotna charakteryzuje się nagłym początkiem z wysokimi wartościami, powyżej 40 stopni Celsjusza, która powraca w postaci napadów trwających od 3 do nawet 6 dni. Po nich następuje podobny okres bez gorączki. Może mieć to związek z zakażeniem bakteriami z rodzaju Borrelia i przenoszonymi przez kleszcze.

Częsta gorączka u dziecka i brak innych objawów to sygnał do natychmiastowego działania. Rodzic powinien w trybie pilnym skonsultować ze specjalistą. 

Reklama

Jednodniowa gorączka u dziecka bez innych objawów

Gdy gorączka bez innych objawów u dziecka występuje tylko przez jeden dzień nie powinna wzbudzać obaw. Jeśli dziecko weszło w okres ząbkowania, bez wątpienia to może być przyczyna podwyższonej temperatury. Pod warunkiem, że wartości nie są bliskie 40 stopni Celsjusza. Jeśli tak jest - należy skontaktować się z lekarzem

Jednodniowa gorączka u dziecka może być także skutkiem udaru słonecznego, jeśli nasza pociecha spędziła zbyt dużo czasu na słońcu bez nakrycia głowy.

Są także sytuacje, że temperatura ciała podniosła się i wystąpiła nagła gorączka u dziecka, bez innych objawów, po intensywnej aktywności fizycznej. To także nie powinno wzbudzić niepokoju.

Reklama

Długo utrzymująca się gorączka u dziecka bez innych objawów 

Podwyższona temperatura, bez innych objawów, utrzymująca się dłużej niż trzy dni, to powód do niepokoju.

Taka ciągła gorączka u dziecka charakteryzuje się wyższą temperaturą ciała z maksymalnymi wahaniami 0,4 stopnia Celsjusza w ciągu 24 godzin. Nie jest to standardowa sytuacja, ponieważ normalne dobowe wahania temperatury są zwykle nieobecne.

Taka nawet tygodniowa gorączka u dziecka bez innych objawów jest charakterystyczna dla duru brzusznego i może być związany z bakteryjnym zapaleniem wsierdzia, gruźlicą i gorączką polekową.

Z kolei 3 dni gorączki bez innych objawów zwiastują tzw. trzydniówkę, czyli infekcję, która dopada najczęściej dzieci między 6. a 36. miesiącem życia.

Taka kilkudniowa gorączka bez innych objawów to pierwszy symptom. Gdy temperatura ciała zacznie spadać, na tułowiu, za uszami i twarzy uwidacznia się wysypka w postaci płaskich, drobnych, jasnoróżowych plamek. Taki stan może trwać kilkanaście godzin, następnie plamy samoistnie ustępują. 

Rodzic nie powinien jednak zastanawiać się i analizować, co zrobić. Długo utrzymująca się gorączka u dziecka bez innych objawów to powód do konsultacji z lekarzem, który zaordynuje odpowiednie leczenie i - w razie konieczności - dodatkowe badania. 

Reklama

Gorączka u dziecka bez innych objawów a koronawirus 

Pandemia COVID-19 dotyczy każdej grupy wiekowej. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że dzieci chorują znacznie rzadziej niż dorośli, jednak częściej przechodzą zakażenie koronawirusem ciężko.

Gorączka przy COVID-19 to typowy objaw zakażenia u dzieci. Zwykle ustępuje po 3-5 dniach, w trudniejszych przypadkach dopiero po tygodniu. Jednak gorączce towarzyszą także typowe dla przeziębienia lub jelitówki dolegliwości, m.in.:

  • utrata węchu lub smaku,
  • bóle brzucha,
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe (biegunka, wymioty),
  • zaburzenia neurologiczne, w tym silne bóle głowy,
  • katar i suchy kaszel.

Sama podwyższona temperatura u dziecka bez innych objawów nie oznacza zakażenia koronawirusem. Jeśli zaatakował wirus, gorączka jest jednym z objawów.

Jeśli występuje tylko temperatura u dziecka, prawdopodobnie to zwykła trzydniówka. Gdy jednak gorączka nie ustępuje, należy zgłosić się po pomoc do lekarza. 

Gorączka wieczorem lub nocy bez innych objawów

Gorączka tylko w nocy lub gorączka tylko wieczorem? Spokojnie, to wcale nie musi oznaczać nic niepokojącego, wręcz przeciwnie. Taka podwyższona temperatura w tych porach może wynikać z nadopiekuńczości rodziców.

Gorączka bez żadnych innych objawów mogła zostać wywołana przez zbyt dużą liczbę kocyków i kołderek, którymi dziecko jest w łóżku przykrywane. To zwiększa ciepłotę ciała. 

Należy również pamiętać, że temperatura ciała dziecka i dorosłego człowieka podlega wahaniom w ciągu doby. Może spadać, ale i podnosić się. To naturalne zjawisko.

Człowiek ma najwyższą ciepłotę ciała właśnie w godzinach wieczornych, a najniższą we wczesnoporannych. A zatem gorączka wieczorem może stanowić zupełnie normalny objaw. 

Jeśli gorączka w nocy bez innych objawów utrzymuje się przez kilka dni, mogło dojść do infekcji, z którą organizm walczy.

Wieczorem i w nocy temperatura podwyższa się, w takiej sytuacji dziecko lub dorosły wymagają zbadania przez lekarza. Bez wątpienia każda taka sytuacja wymaga obserwacji.

Wysoka gorączka bez innych objawów u dorosłego

Nie tylko dzieci cierpią z powodu wahań ciepłoty ciała. Gorączka bez innych objawów u dorosłych jest wciąż przedmiotem wielu badań klinicznych.

Jednak w tym przypadku sytuacja jest już znacznie poważniejsza ze względu na większe spektrum chorób, które gorączka może wywoływać. Z drugiej jednak strony starszy organizm jest silniejszy i z pewnością może przyjąć na siebie więcej niż dziecko.

Jeśli gorączka bez innych objawów u dorosłego nie ustępuje, zazwyczaj przyczyna leży zdecydowanie głębiej niż zwykła infekcja wirusowa lub bakteryjna.

Wystąpienie gorączki ma swoją przyczynę, którą określić może lekarz. Jedną z tych przyczyn może być choroba Stilla. Trudna do rozpoznania, rzadko diagnozowana i wciąż nie jest znane jej podłoże. Cechą charakterystyczną jest wysoka i uporczywa gorączka, która w ciągu dnia osiąga dwa szczyty. Temperatura przekracza 39 stopni C i trwa nawet kilka godzin. 

Gorączka 38 stopni u dorosłych może być objawem chorób, z powodu których cierpią także dzieci, np. zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, malarii, sepsy, choroby nowotworowej, gorączki reumatycznej, boreliozy a nawet zakażenia wirusem HIV.

W przypadku większości chorób autoimmunologicznych także występuje gorączka u dorosłego bez innych objawów. Mogą one uaktywnić się dopiero w późniejszym etapie. 

Poprzez wyższą temperaturę organizm może informować także o tym, że przyjmujemy złe leki lub nieodpowiednio je dawkujemy.

Czytaj również

Bibliografia

  • Family Medicine&Primary Care Review, 1/2021, https://ptmr.info.pl/wp-content/uploads/2021/04/KOMPAS-GORACZKA.pdf [data dostępu: 25.05.22].
  • K. Życińska, K. A. Wardyn, Gorączka niejasnego pochodzenia u osób w podeszłym wieku, Warszawa 2014, https://czelej.com.pl/images/file/Gor%C4%85czka/Rozdzia%C5%82%20IX.pdf [data dostępu: 25.05.22].
  • K. Korzeniowski, Wirusowe gorączki krwotoczne, Forum Medycyny Rodzinnej 5/2012 Via Medica, Gdynia.
  • E. J. Kucharz, Diagnostyka różnicowa stanów gorączkowych, Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, https://old.pum.edu.pl/__data/assets/file/0007/29815/SUPLEMENT_56-01_03.pdf [data dostępu: 25.05.22].
  • P. Leszczyński, K. Pawlak-Buś, T. Szafrański, Choroba Stilla u dorosłych jako przyczyna gorączki o niejasnej etiologii, Postępy Nauk Medycznych 2/2012, Poznań.
Agnieszka Jędrzejczak
Artykuł napisany przez
Agnieszka Jędrzejczak
Dziennikarka z zawodu i zamiłowania. W pracy od 11 lat. Najpierw w redakcji gazety codziennej jako dziennikarka specjalizująca się w tematach medycznych. Później zamiast słowa pisanego - mówione. W redakcji telewizji jako wydawczyni, dziennikarka i reporterka relacjonująca na żywo z całego kraju na anteny ogólnopolskie. Fanka żużla, dobrej herbaty i Zbigniewa Wodeckiego.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Długość pochwy - ile wynosi? Jak wpływa na życie kobiety?
Kubeczek menstruacyjny i tampon
Gorączka przy Covid-19 - ile trwa i jak jest wysoka?
Kobieta z objawem gorączki przy koronawirusie
CO oznacza ból za uchem? Czy trzeba iść do lekarza?
Ból z tyłu ucha
Podobne artykuły
Ile promili po piwie?
Dopuszczalne promile - ile można mieć we krwi i w wydychanym powietrzu?
Wpływ ciśnienia atmosferycznego na samopoczucie
Ciśnienie atmosferyczne – jak wpływa na samopoczucie?
Boli głowa z lewej strony
Ból głowy z lewej strony - co oznacza i jak go leczyć? Przyczyny
Ból karku i szyi - przyczyny, objawy i domowe sposoby na sztywność karku
Termometr wskazujący gorączkę bez innych objawów
Gorączka bez innych objawów - co oznacza u dziecka i u dorosłego?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!