Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗

Grupa krwi A – czym jest i jak można ją odziedziczyć?

Grupa krwi A występuje u 38 procent populacji. Z tego większość stanowią osoby posiadające krew A Rh+, a niewielki tylko odsetek ma A Rh-. Zobacz, jak można odziedziczyć krew A i w jakich sytuacjach następuje przekazywanie czynnika Rh. Dowiedz się, czy istnieje dieta idealna dla osób posiadających tę właśnie grupę krwi.
Próbka z pobraną krwią z grupy A
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Grupa krwi A jest najczęściej spotykaną ze wszystkich w populacji. Ma ją aż 38 procent osób. Dla porównania, częstotliwość występowania krwi 0 to 37 proc, B – 17 proc., AB – 8 procent.
  • Krew A można dziedziczy się po rodzicach. Wystarczy, że jedno z nich ma antygeny A (także jako składnik krwi AB). Ale uwaga – nawet w przypadku, gdy oboje rodzice należą do grupy A, dziecko niekoniecznie będzie mieć taką samą krew.
  • Oprócz podstawowego podziału grup krwi w układzie ABO, wyróżnia się też inne klasyfikacje. Najważniejsza z nich uwzględnia występowania antygenu D, zwanego czynnikiem Rh. Stąd grupy takie jak A Rh+ i A Rh-.
SPRAWDŹ TEŻ: Grupa krwi 0 - dlaczego jest taka uniwersalna?
Spis treści

Czym jest grupa krwi A?

W 1901 roku austriacki lekarz Karl Landsteiner odkrył, że na czerwonych krwinkach znajdują się dwie substancje polisacharydowe, wywołujące skierowaną ku sobie reakcję układu odpornościowego, czyli tak zwane antygeny. 

W kolejnych latach polski immunolog Ludwik Hirszfeld, wraz z niemieckim internistą Emilem von Dungernem nadali owym związkom nazwy A oraz B, a następnie stworzyli na tej podstawie pierwszy, podstawowy układ krwi, nazwany ABO.

W 1928 roku został on oficjalnie uznany przez wszystkie państwa na świecie i od tej pory stanowi bazę dla rozwoju takich dziedzin medycyny, jak serologia, immunologia czy transplantologia.

Jakie są grupy krwi? W ramach układu ABO wyróżnia się cztery:

  • krew A -  to taka, w której na erytrocytach znajdują się antygeny typu A, zaś w jej osoczu są przeciwciała anty-B;
  • krew B - zawiera antygeny typu B oraz przeciwciała anty-A;
  • krew AB - znajdują się w niej zarówno antygeny A, jak też B, jeśli zaś chodzi o przeciwciała, nie ma ich w ogóle lub występują anty-A;
  • krew O - nie zawiera antygenów A ani B, są w niej natomiast przeciwciała anty-A i anty-B.

Krew A to najczęstsza grupa krwi. Oznaczana jest u 38 procent populacji. Kolejne miejsce pod względem częstotliwości występowania zajmuje krew grupy 0 (37 proc.). Krew B ma 17 procent osób, a AB – 8 proc.

Grupy krwi podlegają zasadom dziedziczenia według tak zwanego prawa Mendla. Dziecko może mieć grupę krwi A, jeśli w przypadku jednego choćby z rodziców występują antygeny A, aczkolwiek możliwe jest też zupełnie inne rozwiązanie. Nie ma ani jednej krzyżówki, w przypadku której dziedziczenie grupy A byłoby pewne w 100 procentach.

Zagadnienie to szczegółowo prezentuje poniższa tabela:

Rodzic/rodzic

A

B

AB

0

A

A lub 0

A, B, AB lub 0

A, B lub AB

A lub 0

B

A, B, AB lub 0

B lub 0

A, B lub AB

B lub 0

AB

A, B lub AB

A, B lub AB

A, B lub AB

A lub B

0

A lub 0

B lub 0

A lub B

0

Reklama

Grupa krwi A Rh+

Układ ABO był pierwszym zdefiniowanym, ale zdecydowanie nie ostatnim. Następne dziesięciolecia przyniosły szereg odkryć, jeśli chodzi o obecność antygenów w krwi. Za najważniejsze z nich uznaje się wyizolowanie antygenu oznaczonego symbolem D, nazwanego później czynnikiem Rh.

Osoby posiadające ten antygen nazywane są Rh+, pozostałe zaś to Rh-. Układ Rh jest niezależny od ABO, ale nakładający się nań.

W rezultacie powstaje kombinacja grup krwi, zawierająca oznaczenia z obu porządków. W związku z tym wyróżnia się krew:

  • A Rh+
  • A Rh-

Grupą krwi A rh+ nazywana jest taka, w składzie której znajdują się antygeny A oraz D. Jest to najbardziej typowa specyfikacja dla ogółu populacji. Krew A Rh+ ma 32 procent osób.

Uwaga: w terminologii medycznej można się spotkać także z oznaczeniem A RhD+. Ma ono takie samo znaczenie, jak A Rh+.

Kwestia dziedziczenia grupy krwi ArhD+ jest jeszcze bardziej skomplikowana, niż w przypadku zależności występujących w obrębie samego tylko układu ABO. Należy bowiem uwzględnić schemat przekazywania czynnika Rh.

Dodatkowym utrudnieniem jest występowanie dwóch tzw. wariantów genu kodującego grupę krwi, przy czym dominującym zawsze jest czynnik Rh+ (oznaczony symbolem „D”, w odróżnieniu od Rh-, które oznacza się jako małe „d” ).

Nie wchodząc w zawiłości nauk genetycznych, wygląda to następująco :

Rodzic/rodzic

Rh+ (DD)

Rh+ (Dd)

Rh- (dd)

Rh+ (DD)

Rh+ (DD)

Rh+ (DD lub Dd)

Rh+ (Dd)

Rh+ (Dd)

 

Rh + (DD lub Dd)

Rh+ (DD lub Dd) albo

Rh- (dd)

Rh+ (Dd)

albo

Rh- (dd)

Rh- (dd)

 

Rh+ (Dd)

Rh+ (Dd)

albo

Rh- (dd)

Rh- (dd)

Wszystko to oznacza, że możliwości otrzymania krwi A Rh+ u dziecka jest multum, finalnego rezultatu nie sposób zaś przewidzieć na etapie planowania potomstwa.

Reklama

Grupa krwi A Rh-

Grupa krwi A rh minus to taka, w której znajdują się antygeny A, lecz nie można zidentyfikować antygenów typu D. Jest ona zdecydowanie rzadszą odmianą, niż A Rh+ - oznacza się ją u 6 procent populacji.

Tak duża dysproporcja ma związek przede wszystkim z masowością występowania czynnika Rh+ u osób rasy białej: antygen D ma 85 procent populacji, nie ma go zaś jedynie 15 procent.

Dziedziczenie grupy A Rh- podlega tym samym skomplikowanym zasadom, jak opisane powyżej, przy czym trudniej jest o jej przekazanie z pokolenia na pokolenie, co ma związek z dominującym charakterem czynnika Rh+ i recesywnym Rh-.

W dużym uproszczeniu: istnieje 8 kombinacji, w których dziecko może odziedziczyć krew Rh+ i tylko 4, gdzie możliwe jest powstanie krwi Rh- (szczegóły: patrz tabela powyżej).

Reklama

Dieta dla grupy krwi A

W ostatnich latach lansowany był pogląd, jakoby istniała dieta zgodna z grupą krwi, a więc idealnie dostosowana dla osób zaliczanych do kategorii A, B, AB lub 0. Czy znajduje ta teza potwierdzenie w badaniach naukowych? Czy można mówić o dietach grup krwi?

Twierdzenie to spopularyzował Peter D'Adamo, który napisał i sprzedał w milionach egzemplarzy książkę zatytułowaną „Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi”. Przekonywał on, że geny warunkujące grupę krwi jednocześnie określają kwestie dotyczące metabolizmu określonych pokarmów.

Dieta grupy krwi A miałaby być dietą wegetariańską, w odróżnieniu od np. menu wysokobiałkowego, idealnego dla grupy 0.

Stosowanie się do przedstawionych przez D’Adamo zaleceń ma stanowić skuteczny oręż między innymi na polu zapobiegania chorobom układu krążenia.

Co na to nauka? Jak podaje serwis laboratoria.net, naukowcy z uniwersytetu w kanadyjskim Toronto przebadali blisko 1500 osób pod kątem ewentualnych zależności między grupą krwi, dietą oraz stanem zdrowia.

Pod uwagę brane były takie parametry, jak wskaźnik BMI, ciśnienie tętnicze, stężenie glukozy i insuliny we krwi oraz poziom złego i dobrego cholesterolu.

Wynik: istotnie stwierdzono, że osoby trzymające się diety wegetariańskiej, jakoby stosownej dla grupy A, wykazywały się lepszymi zdrowiem (korzystniejsze wskaźniki dotyczące ryzyka wystąpienia otyłości, nadciśnienia, cukrzycy i miażdżycy).

Jak jednak skonstatował dr Ahmed El-Sohemy, szef wspomnianego projektu badawczego, nie miało to jednak żadnego związku z grupą krwi, a jedynie sposobem odżywiania.

Dania wegetariańskie zaś z takim samym powodzeniem mogą spożywać osoby mające krew A, jak też B, AB czy 0. Naukowiec z całą stanowczością stwierdził więc, że teza o dietach grup krwi jest całkowicie nieprawdziwa.

Czytaj również

Bibliografia

  • Grupy krwi, Krwiodawcy w sieci, https://krwiodawcy.org/grupy-krwi, data dostępu: 09 02 2021 Dieta dobierana do grupy krwi to mit, Laboratoria.net za: Polska Agencja Prasowa
  • http://laboratoria.net/pdf/?get=L2FrdHVhbG5vc2NpL19pdGVtLDIwNDUzLHJpZCwscHJpbnQsMSxwZGYsMS5odG1s, data dostępu: 09 02 2021
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Podobne artykuły
Próbka z pobraną krwią z grupy 0
Grupa krwi 0 (Rh+ i Rh-) - jak często występuje i dlaczego jest uniwersalna?
Próbka z pobraną krwią z grupy AB
Grupa krwi AB – najrzadsza, ale wyjątkowa. W jaki sposób się ją dziedziczy?
Próbka z pobraną krwią z grupy A
Grupa krwi A – czym jest i jak można ją odziedziczyć?
Krew z czynnikiem rh-
Czynnik Rh – w jaki sposób jest dziedziczony? Kiedy grozi konflikt serologiczny?
Próbka z pobraną krwią z grupy AB
Jakie są grupy krwi? Wpływ na osobowość człowieka

Reklama


Czym jest TouchCare i jak zmienia życie pacjentów?
Dowiedź się!