Nadciśnienie tętnicze jest chorobą, w której krew wywiera zbyt dużą siłę na ściany naczyń krwionośnych. Jedną z podstawowych metod radzenia sobie z tym schorzeniem jest zmniejszanie ilości wody w organizmie. Dzięki temu zabiegowi objętość płynu napierającego na ściany naczyń krwionośnych jest mniejsza – efektem jest mniejsze ciśnienie krwi.
Podobnie jest także w przypadku częstego objawu niewydolności serca, czyli obrzęków. Pojawiają się one wtedy gdy serce nie jest w stanie odpowiednio odpompować krwi, która zalega najczęściej w kończynach dolnych.
Zmniejszenie ilości wody w organizmie, podobnie jak przy nadciśnieniu, zmniejsza obrzęk i usprawnia przepływ krwi. Najprostszą metodą by pozbyć się nadmiarowego płynu z organizmu jest zastosowanie leków moczopędnych, czyli diuretyków.
Właściwości hydrochlorotiazydu
Hydrochlorotiazyd należy do leków tiazydowych o budowie sulfonamidowej. Miejscem jego działania jest końcowy, korowy odcinek części wstępującej pętli Henlego oraz początkowa część kanalika dalszego znajdujące się w nerkach.
Działając w obrębie tej części kanalika nerkowego powoduje zmiany w wydalaniu ilości wody i elektrolitów (głównie sodu i potasu) z moczem. Tym, co odróżnia diuretyki tiazydowe od innych leków moczopędnych, jest między innymi fakt, że zmniejszają stężenie potasu we krwi.
Pozytywne w większości opinie o hydrochlorotiazydzie sprawiają, że lek ten jest jednym z podstawowych preparatów stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego.
Dawkowanie hydrochlorotiazydu
Leki z hydrochlorotiazydem przyjmuje się najczęściej raz lub dwa razy dziennie. W przypadku obrzęków początkowo stosuje się 25 do 75 mg na dobę, jednorazowo lub w dwóch dawkach.
Po uzyskaniu poprawy podaje się mniejszą ilość leku jako dawkę podtrzymującą, którą można przyjmować także co drugi dzień. Maksymalnie można otrzymać 100 mg na dobę.
W przypadku terapii nadciśnienia, stosuje się zwyczajowo 25 mg leku jednorazowo, lub w dwóch dawkach podzielonych. Zdarza się też, że niektórzy pacjenci dobrze tolerują już dawkę 12,5 mg na dobę. Nie należy jednak przekraczać dziennie 50 mg.
W przypadku łączenia hydrochlorotiazydu z innymi lekami obniżającymi ciśnienie tętnicze może dochodzić do nadmiernego obniżenia tego ciśnienia. Należy wtedy bardzo uważnie obserwować pacjenta i ewentualnie modyfikować dawkowanie.
Skutki uboczne hydrochlorotiazydu
Najważniejszym powikłaniem przewlekłego stosowania diuretyków tiazydowych, w tym hydrochlorotiazydu, jest pogorszenie funkcji nerek. Ponadto może także dochodzić do małopłytkowości oraz niedokrwistości.
Do najczęstszych działań niepożądanych wlicza się również wszelkiego rodzaju parestezje, bóle i zawroty głowy, hiperglikemię, hiperurykemię, zaburzenia równowagi elektrolitowej a także niedociśnienie.
Stosowanie hydrochlorotiazydu może sprawić zaburzenia widzenia, w tym widzenie wszystkiego w nieco żółtym zabarwieniu.
Istnieją również doniesienia naukowe wykazujące zależność między stosowaniem zwiększonych, skumulowanych dawek hydrochlorotiazydu a rakiem skóry, który nie jest czerniakiem, a rakiem podstawnokomórkowym skóry.
Dlatego w trakcie terapii tym lekiem należy regularnie badać podejrzane zmiany skórne na ciele. Wszystkie istotne działania niepożądane są zawsze zawarte w ulotce hydrochlorotiazydu dołączonej do opakowania.
Preparaty hydrochlorotiazydu
Lista leków z hydrochlorotiazydem na polskim rynku farmaceutycznym jest bardzo krótka – są raptem dwie firmy, które aktualnie produkują ten znany od ponad 50-ciu lat preparat.
Cena leku hydrochlorotiazyd również jest relatywnie niska i wynosi około 10 złotych za opakowanie leku zawierające 30 tabletek.
Lek ten jest tak tani, mimo że hydrochlorotiazyd nie ma refundacji, czyli dopłaty z Narodowego Funduszu Zdrowia. O czym trzeba również pamiętać, to fakt, że nie kupi się hydrochlorotiazydu bez recepty, więc wcześniej zawsze trzeba się udać po stosowny dokument do lekarza.
O czym pamiętać stosując hydrochlorotiazyd?
Przyjmując ten preparat trzeba mieć świadomość, że działa on moczopędnie, czyli zwiększa wydalanie moczu. Z tego powodu trzeba odpowiednio zaplanować zarówno większe podróże jak i te mniejsze. Leku nie powinno się stosować wieczorem, żeby nie trzeba było często wstawać w nocy do toalety.
Z drugiej strony przy dłuższych pieszych wycieczkach trzeba pamiętać o odpowiednim nawadnianiu, żeby nie okazało się, że z powodu częstszego oddawania moczu doprowadzi się organizm do odwodnienia.
Wraz z moczem uciekają także cenne elektrolity, takie jak sód i potas. Dlatego warto oznaczać sobie od czasu do czasu ich poziom. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej mogą być niebezpieczne dla zdrowia oraz życia. Nadmierne wydalanie sodu może powodować senność, osłabienie a nawet śpiączkę.
Z kolei pozbycie się zbyt dużej ilości potasu może negatywnie odbić się na pracy serca. Pamiętać muszą o tym szczególnie starsi pacjenci, którzy są bardzo podatni na odwodnienie.
