Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Lunatykowanie u dzieci – przyczyny, objawy. Jak je leczyć?

Lunatykowanie inaczej sennowłództwo lub somnambulizm należy do zaburzeń wybudzania, która u dzieci stanowi dość powszechną przypadłość i często mija wraz z wiekiem. Za lunatyzm u najmłodszych odpowiadają m.in. rodzinne dziedziczenie, niedojrzałość układu nerwowego, ale też stres i przemęczenie. Czy „mały lunatyk” wymaga leczenia? Niekiedy tak.
Dziewczynka bawi się zabawką w czasie snu
Źródło:123RF
Spis treści

Reklama

Czym jest lunatykowanie u dzieci?

Lunatykowanie u dzieci polega na wykonywaniu różnych czynności przez dziecko podczas snu. Osoba w trakcie somnambulizmu  nie ma świadomości, że siada na łóżku, chodzi, szpera w szufladzie, mówi coś, bawi się zabawkami, a nawet „czyta” książki, itp. Charakterystyczne jest to, że po przebudzeniu nie pamięta co się działo z nim podczas nocy.

Lunatykowanie u dzieci jest stanem zaburzeń świadomości, z reguły  nie wymagającym leczenie farmakologicznego, ponieważ najczęściej dzieci po prostu z niego wyrastają. Lunatyzm dotyka zwykle dzieci w wieku od 4 do 12 lat, w tym okresie przypadłość tę można spotkać u 3,5- 15% dzieci. Częstość występowanie somnambulizmu spada z wiekiem i u dorosłych wynosi mniej niż 1 %. 

Lunatykowanie pojawia się w fazie snu wolnofalowego (NREM), zazwyczaj około 1-3 godzin od zaśnięcia.

Najczęściej nie stanowi zagrożenia dla rozwoju dziecka. Trzeba jednak kontrolować bezpieczeństwo „małego lunatyka” aby w czasie nocnych eskapad nie zrobił sobie krzywdy.

Reklama

Jak objawia się lunatykowanie u dzieci?

Lunatykowanie u dzieci objawia się najczęściej wykonywaniem podczas snu takich czynności, jak:

  • siadanie na łóżku, 

  • chodzenie po domu, 

  • mówienie (a nawet rozmawianie z domownikami), 

  • bawienie się zabawkami, 

  • czytanie, 

  • ubieranie się, 

  • szykowanie posiłków i jedzenie ich. 

Niektórzy lunatykujący potrafią nawet wyjść z domu. U bardzo wielu lunatykujących dzieci zaburzenie to manifestuje się tzw. mówieniem przez sen. Dziecko potrafi snuć całe opowieści albo też wyrzucać z siebie pojedyncze wyrazy. Zapytane, może odpowiedzieć oraz wejść w dyskusję z innym członkiem rodziny.

Lunatykujący maluch najczęściej ma otwarte oczy, jednak jego twarz jest bez wyrazu, przypomina bardziej maskę niż ekspresyjną buzię. Otwarte oczy pozwalają ominąć mu ewentualne przeszkody, które spotyka na drodze, jednak warto zadbać o to by usunąć wszelkie przedmioty leżące na podłodze, o które lunatyk może się potknąć, przewrócić, czy zranić.

Reklama

Dlaczego dzieci lunatykują?

Uważa się, że lunatyzm u dzieci może być spowodowany dziedziczeniem takiego zachowania po bliskich krewnych. Jeśli w rodzinie dziecka ktoś lunatykował, szanse, iż także jego dotknie ta przypadłość, wzrastają. Niektórzy tłumaczą lunatyzm niedojrzałością układu nerwowego, a dokładniej pewnych neuronów, które odpowiadają za funkcję zasypiania i wybudzania się.

Wskazuje się także na inne czynniki, które mogą wywołać lunatykowanie u dzieci, a zalicza się do nich m.in.:

  • stres,,

  • przemęczenie, 

  • zaburzenia oddychania podczas snu

  • nieregularny lub przerywany sen, 

  • zbyt późne kładzenie się spać, 

  • przepełnienie pęcherza moczowego

  • spożycie zbyt obfitego, ciężkostrawnego posiłku przed snem, 

  • picie napojów z kofeiną, 

  • chorobę,

  •  gorączkę,

  • przyjmowanie niektórych medykamentów. 

Reklama

Jak postępować z lunatykującym dzieckiem?

Bardzo ważne jest właściwe postępowanie z lunatykującym dzieckiem. Nie powinno się gwałtownie wybudzać go kiedy lunatykuje. Lepiej spróbować łagodnie zaprowadzić go z powrotem do łóżka i ułożyć do spania (oczywiście lunatyk śpi przez cały ten czas). 

Warto zadbać o odpowiednią ochronę lunatyka przed jego nocnymi podbojami. Najlepiej zatem usunąć z jego pokoju wszelkie zagrażające jego zdrowiu przedmioty, zabezpieczyć ostre krawędzie, pozamykać okna i drzwi wejściowe do domu, zablokować dojście do schodów, balkonu, itd.

Natomiast przed położeniem dziecka spać powinno się podać mu lekką kolację, zapewnić mu spokój i odprężenie. A tuż przed zaśnięciem dziecko powinno skorzystać z toalety.

Dzieci lubią rytuały, dlatego można wymyślić jakiś kojący zestaw czynności, które będzie się wykonywać wspólnie z dzieckiem przed jego snem, np.:

  • czytanie mu spokojnych opowieści (być może sprawdzą się tutaj bajki terapeutyczne), 

  • kojąca kąpiel, 

  • masaż, 

  • głaskanie, 

  • śpiewanie kołysanek, itp. 

Szczególnie ważne jest kładzenie się do łóżka  o tej samej porze każdego dnia, zapewnienie należytej ilości snu podczas doby, zapewnienie drzemki w czasie dnia.

Reklama

Jak leczy lunatykowanie dziecka?

Jeśli epizody powtarzają się z dużą częstotliwością można spróbować wybudzać dziecko kilkanaście minut przed spodziewanym epizodem lunatykowania. Spowoduje to przerwanie snu głębokiego, a po ponownym zaśnięciu sen jest płytszy i lunatykowanie nie występuje.

Powyższe postępowanie rodziców oraz upływający czas zwykle wystarczą aby stawić czoło lunatykowaniu dziecięcemu. Jednak w niektórych przypadkach potrzebna będzie pomoc lekarska i wdrożenie specjalistycznego leczenia.

Może się bowiem okazać, że lunatykowanie stanowi jeden z symptomów choroby (np. padaczki, nerwicy, obturacyjnego bezdechu sennego, czy przerośniętymi migdałkami), wówczas należy podjąć kurację zmierzającą do jej wyleczenia lub zredukowania objawów.

Zdarzają się także dzieci, które lunatykują tak często i tak intensywnie, że w ciągu dnia są wyczerpane i utrudnia im to normalne funkcjonowanie. Wówczas lekarze niekiedy decydują się na podanie takim lunatykom farmakoterapii.

Czytaj również
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Anna Lewandowska
Autoryzacja medyczna
Anna Lewandowska
Lekarz specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży. Posiada doświadczenie w pracy dziećmi i młodzieżą zdobyte podczas pracy na oddziale psychiatrycznym Szpitala im. J. Babińskiego w Łodzi oraz w Centrum Diagnozy i Terapii Autyzmu Navicula w Łodzi. Absolwentka Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zaburzenia rozwojowe
Dysleksja - czym jest u dzieci i dorosłych? Objawy, test i ćwiczenia
Dziewczynka z dysleksją
Dziecko autystyczne - jak rozpoznać? Historia Mateusza
Mateusz dziecko z autyzmem
Autyzm - przyczyny, rodzaje i test. Jak się objawia u dzieci i dorosłych?
Dziewczynka z warkoczykami we wlosach trzyma kolorowe serce ktore jest symbolem swiadomosci autyzmu
Podobne artykuły
Dziecko układające puzzle
Zespół Aspergera - czym jest i jak się objawia? Diagnoza całościowego zaburzenia rozwoju
Symbol autyzmu
Autyzm wysokofunkcjonujący – objawy i rozpoznanie. Jaka terapia?
Dziewczynka bawi się zabawką w czasie snu
Lunatykowanie u dzieci – przyczyny, objawy. Jak je leczyć?
Zespół Westa - objawy i rokowania
Zespół Westa: od dziecięcej padaczki po opóźnienie rozwoju
Dziecko z objawami tików nerwowych
Tiki nerwowe u dziecka – przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!