Reklama
Co to jest płukanie żołądka?
Płukanie żołądka jest jednym z kilu działań dekontaminacyjnych, czyli oczyszczających układ pokarmowy z toksycznych substancji (pozostałe to: płukanie jelit, prowokowanie wymiotów, czy podawanie węgla aktywowanego).
W przypadku silnych i gwałtownych zatruć, wskazane jest wykonanie zabiegu w czasie krótszym niż 1 godzina, choć niekiedy może to być nawet 4-6 godzin od ekspozycji na szkodliwy czynnik, np. przedawkowanie leków o przedłużonym uwalnianiu.
W praktyce często przeprowadza się płukanie żołądka po próbie samobójczej z użyciem dużej ilości środków uspokajających i przeciwdepresyjnych. Inne typowe przypadki to zatrucie toksycznymi grzybami, czy salicylanami znajdującymi się w pokarmie lub lekach.
Zaleca się też niekiedy płukanie żołądka po alkoholu oraz narkotykach, gdy dojdzie do bezpośredniego zagrożenia życia pacjenta. Co ważne, zabieg ten nie powinien być wykonywany rutynowo, a jedynie w przypadku, gdy dawka toksyny może doprowadzić do bardzo ciężkiego zatrucia oraz przy braku przeciwskazań.
Reklama
Jak wygląda płukanie żołądka?
Na czym polega, jak wygląda płukanie żołądka? Używany do tego celu jest zestaw, w którym znajdują się:
- sonda wprowadzana do żołądka przez usta lub nos,
- strzykawki,
- preparat znieczulający,
- 45-procentowy roztwór chlorku sodu (NaCl),
- ssaki i cewniki do odsysania resztek pokarmu z ust i dróg oddechowych,
- naczynie, do którego będzie trafiać, i w którym będzie odmierzana zawartość żołądka,
- akcesoria ochronne dla lekarza lub pielęgniarki – fartuch, rękawice etc.
Płukanie żołądka w szpitalu wykonuje się w pozycji siedzącej lub leżącej na lewym boku, po uprzedniej intubacji (osoby nieprzytomne). Do układu pokarmowego wprowadza się tak zwany zgłębnik, którego końcówka jest posmarowana znieczulającą lidokainą, upewniając się, że znajduje się on w prawidłowym położeniu, to jest poniżej wpustu żołądka.
Następnie zabezpiecza się sondę przed wysunięciem, przyklejając ją plastrem do nosa lub wargi. Przez rurkę podaje się roztwór NaCl w temperaturze 37 stopni Celsjusza, w objętości 10 ml/kg masy ciała. Po podaniu płynu, tą samą strzykawką lub za pomocą umieszczonego poniżej zgłębnika lejka odciąga się go z żołądka.
Reklama
Jak przepłukać żołądek w domu?
Pacjenci pytają niekiedy, jak przepłukać żołądek w domu. Odpowiedź jest prosta: w ogóle nie należy tego robić. Nie istnieje coś takiego, jak domowe płukanie żołądka. Aby przeprowadzić zabieg, niezbędny jest profesjonalny sprzęt oraz wykwalifikowany personel.
Podejmowanie jakichkolwiek prób naśladowania procedury stosowanej w ambulatorium lub szpitalu może mieć tragiczne skutki. Należy pamiętać, że wymaga ona wprowadzania specjalistycznej sondy do wnętrza żołądka, a także użycia preparatów o odpowiednim składzie i stężeniu.
Nie należy też na własną rękę prowokować wymiotów, gdyż w niektórych stanach mogą one prowadzić do jeszcze silniejszych podrażnień układu pokarmowego a nawet powodować zadławienie. Jedyną rzeczą, jaką należy zrobić w sytuacji tego wymagającej, jest bezzwłoczne udanie się do szpitala, bądź wezwanie karetki pogotowia.
Reklama
Ile trwa płukanie żołądka?
O tym, ile trwa płukanie żołądka decydują różne czynniki. Wiele zależy od tego, jak mocno jest on wypełniony. Opisaną wyżej procedurę wstrzykiwania roztworu chlorku sodu a następnie odciągania zawartości żołądka powtarza się tak długo, aż z wewnątrz przestanie wydobywać się treść pokarmowa, a wracać będzie jedynie płyn z NaCl.
W praktyce zabieg trwa stosunkowo krótko, zazwyczaj około 15-20 minut. Dla wielu osób ważne jest pytanie, czy po płukaniu żołądka zostaje się w szpitalu i ile może potrwać ewentualna hospitalizacja. Odpowiedź zależy od stanu zdrowia pacjenta.
Należy pamiętać, że płukanie jest zabiegiem ratującym życie. Do gabinetu trafiają osoby w ciężkim stanie, które w większości przypadków powinny zostać na obserwacji i być poddane dalszemu leczeniu. I nie chodzi tu jedynie o leczenie toksykologiczne, gdyż przykładowo u osób po próbach samobójczych wskazana jest terapia psychiatryczna.
Reklama
Płukanie żołądka - czy boli?
Czy płukanie żołądka boli? Kwestia ta w dużej mierze zależy od indywidualnej wrażliwości, niewątpliwie jednak zabieg określamy jest mianem „nieprzyjemnego”. Dla niektórych pacjentów może być bolesny, dla innych dyskomfortowy.
Wprawdzie końcówkę sondy smaruje się lidokainą, która ma miejscowe działanie znieczulające, nie zawsze jednak stanowi to wystarczające remedium. To jedna z przyczyn, dla których płukanie żołądka wykonuje się tylko w stanie wyższej konieczności.
To także powód do tego, by w sposób specjalny traktować dzieci, które są poddawane zabiegowi. Na czym polega specyfika w ich przypadku?
Reklama
Płukanie żołądka u dzieci
Płukanie żołądka u dzieci ma identyczny przebieg, jak u osób dorosłych, jeśli chodzi o czynności podawania roztworu NaCl oraz odsysania treści żołądka. Jednak ze względu na brak możliwości efektywnej komunikacji oraz współpracy z najmłodszymi pacjentami, często niezbędne jest uprzednie zaintubowanie tchawicy.
Wiele uwagi należy też poświęcić uspokojeniu malucha i zapewnieniu mu poczucia bezpieczeństwa. Dlatego wręcz zaleca się, by płukanie żołądka u dziecka wykonywać w pozycji siedzącej na kolanach rodzica.
Tak jak zostało wspomniane wyżej, ze względu na znaczny stopień ingerencji w organizm, zabiegu absolutnie nie należy wykonywać samodzielnie. Najlepszym rozwiązaniem w przypadku podejrzenia silnego zatrucia, jest wezwanie służb medycznych
