Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Zatrucie alkoholowe - co pomaga? Domowe sposoby i leczenie

Zatrucie alkoholowe to stan zagrażający zdrowiu, a czasem i życiu osoby, która spożyła alkohol. Często mylnie utożsamia się je z kacem albo upojeniem alkoholowym. Dodatkowo do zatrucia alkoholowego może dojść nie tylko w przypadku przyjęcia alkoholu etylowego, ale również bardziej niebezpiecznych alkoholi, np. metanolu.
Kobieta przechodzi zatrucie alkoholowe
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Zatrucie alkoholowe jest znacznie poważniejsze niż kac czy upojenie alkoholowe. Dlaczego?
  • Objawy zatrucia alkoholowego nie zawsze są takie same. Zależą od wielu czynników takich jak: wiek, płeć, masa ciała, choroby współistniejące danej osoby itd.
  • W przypadku podejrzenia zatrucia etanolem, warto wiedzieć jakie kroki podjąć, aby zadbać o bezpieczeństwo danego człowieka. Niewykluczone, że konieczne będzie wezwanie pomocy medycznej.
Spis treści

Reklama

Co to jest zatrucie alkoholowe?

Wśród najczęściej rozpoznawanych rodzajów zatruć wymienia się zatrucie alkoholowe. Wiele osób mylnie utożsamia zatrucie alkoholowe ze stanem nietrzeźwości czy kacem. Tymczasem z zatruciem alkoholowym oprócz stanu upojenia wiąże się również pojawienie wielu innych niebezpiecznych objawów.

Warto wskazać różnice pomiędzy zatruciem alkoholowym a kacem. Ten pierwszy stan występuje w wyniku przyjęcia zbyt dużej dawki alkoholu. Kac to z kolei objawy pojawiające się kolejnego dnia po przyjęciu nadmiaru alkoholu.

Jak wygląda zatrucie alkoholowe? Na początek trzeba wspomnieć, że można wyróżnić różne stopnie zatrucia alkoholowego – lekkie zatrucie alkoholowe i silne zatrucie alkoholowe. Za każdym razem więc przebieg zatrucia wywołanego przez alkohol może być inny.  Czynniki, które mają wpływ na poziom zatrucia to:

  • cechy osobnicze, np. wiek, płeć, masa ciała;
  • szybkość spożywania alkoholu;
  • ilość zjedzonego wcześniej pożywienia;
  • obecność chorób współistniejących.

Zatrucie alkoholem w ICD-10 jest oznaczone kodem Y15.9. Zatrucie dotyczy nie tylko przyjęcia alkoholu etylowego, ale też izopropylowego, metylowego, butylowego czy BNO.

Klasyfikacja ICD-11 wskazuje natomiast, że zatrucie alkoholowe to zaburzenie spowodowane używaniem alkoholu.  Jest to oznaczone kodem NE61.

Zatrucie alkoholem metylowym

Alkohol metylowy to silna trucizna. Spożycie niewielkiej dawki może wywołać kalectwo, np. ślepotę, a nawet śmierć. Zatrucie metanolem początkowo przypomina upojenie alkoholem etylowym, dlatego czasem trudno zareagować na czas.

Do tragedii zwykle dochodzi podczas sięgania po alkohol niewiadomego pochodzenia. Często jednak zatrucie to efekt wdychania oparów, np. podczas realizacji obowiązków zawodowych. Popularną odtrutką jest etanol.

Zatrucie metanolem jest dla organizmu bardzo niebezpieczne – wypicie większej ilości może doprowadzić do zgonu nawet w ciągu kilku godzin

Zatrucie alkoholem metylowym rozpoznajemy po 1 do 24 godzin. Wszystko zależy od indywidualnych cech osobniczych i ilości spożytego alkoholu.

Zatrucie alkoholem etylowym

W przypadku zatrucia etanolem pojawiają się: nudności, wymioty, ból brzucha, pobudzenie, gadatliwość, oczopląs, podwójne widzenie, senność. Inne, niebezpieczne objawy zatrucia alkoholem etylowym to drgawki, bradykardia, hipotermia czy zaburzeń oddychania. Osoby z niedożywieniem lub uzależnione od alkoholu  są w sposób szczególny narażone na wystąpienie tzw. kwasicy ketonowej.

Zatrucie alkoholem etylowym w klasyfikacji ICD-10 ma oznaczenie Y19 i jest stopniowane w następujący sposób: (Y91.0) – niewielkie zatrucie alkoholem, (Y91.1) – umiarkowane zatrucie alkoholem, (Y91.2) – ciężkie zatrucie alkoholem, (Y91.3) – bardzo ciężkie zatrucie alkoholem, (Y91.9) – działanie alkoholu określone inaczej.

Zatrucie alkoholem izopropylowym

Zagrożenie stanowi również alkohol izopropylowy. W wyniku kontaktu z oparami może dojść do podrażnienia oczu czy też górnych dróg oddechowych, jak również uszkodzenie centralnego układu nerwowego.

Spożycie substancji, jaką jest alkohol izopropylowy wywołuje zatrucie, wymioty i stan upojenia. Taki alkohol może powodować uczucie senności oraz zawroty głowy.

Aby uniknąć zatrucia tego typu substancją, alkohol powinien być stosowany w dobrze wentylowanym pomieszczeniu.

Reklama

Przyczyny zatrucia alkoholowego

O zatruciu alkoholem mówimy wówczas, gdy dojdzie do wypicia zbyt dużej ilości alkoholu. Wartość ta nie jest jednak jednakowa dla wszystkich. Zależy to od indywidualnych możliwości konkretnego organizmu. Nadmiar alkoholu to taka dawka, której dany organizm nie potrafi przyswoić czy też wydalić.

Toksyny prowadzą do upojenia alkoholowego, mdłości, osłabienia, zaburzeń mowy, wymiotów czy utraty równowagi. Czynnikami, które sprawiają, że przedawkowanie alkoholu u różnych osób następuje na innym etapie picie są:

  • wiek,
  • płeć, 
  • zawartość wody w organizmie,
  • choroby współistniejące.

Zatrucie alkoholowe - czy jest możliwe po małej ilości alkoholu?

Biorąc pod uwagę powyższe wnioski, można stwierdzić, że możliwe jest zatrucie nawet po małej dawce alkoholu. Wpływ na to mają możliwości metabolizowania alkoholu przez organizm. Warto zwrócić uwagę na to, że alkohol jest gorzej przyswajany przez organizm kobiety niż mężczyzny. Stąd objawy mogą być bardziej nasilone u pań niż u panów, pomimo spożycia tej samej ilości alkoholu.

Reklama

Objawy zatrucia alkoholowego. Jak je rozpoznać?

Wyróżnia się typowe dla ostrego zatrucia alkoholem objawy, charakterystyczne dla konkretnych etapów:

  • I stopień zatrucia alkoholowego – problemy z mówieniem, zaburzenia równowagi, nadpobudliwość ruchowa, zapach alkoholu z ust;
  • II stopień zatrucia – senność, problemy z mówieniem, tachykardia;
  • III stopień zatrucia – utrata świadomości, trudność zapanowania nad własnym zachowaniem czy fizjologią;
  • IV stopień zatrucia – człowiek popada w śpiączkę, stan hipotermii, może przestać reagować na bodźce i mieć problem z oddychaniem.

Warto zwrócić uwagę również na takie symptomy wywołane zatruciem alkoholowym jak:

  • wymiotowanie po alkoholu – zatrucie alkoholowe to często przyczyna wymiotowania żółcią, resztkami pokarmowymi czy też krwią; gdy stężenie alkoholu we krwi jest zbyt wysokie organizm podejmuje walkę mającą na celu ochronę tkanek przed uszkodzeniami;
  • biegunka po alkoholu – to kolejny charakterystyczny objaw dla zatrucia alkoholowego, który ma na celu pozbycie się substancji toksycznej z organizmu;
  • ból brzucha – poza tym objawem bardzo charakterystyczne dla zatrucia alkoholowego są również mdłości czy zgaga ze względu na to, że etanol osłabia działanie dolnego zwieracza przełyku;
  • obniżenie temperatury ciała oraz pocenie się po alkoholu;
  • wysypka – przy tego typu zatruciu na ciele może pojawić się pokrzywka, najczęściej do kilku godzin po przyjęciu tej substancji; często ten objaw pojawia się również u osób, u których stwierdzono nadwrażliwość na alkohol;
  • drgawki – zatrucie alkoholowe wiąże się z wystąpieniem tego objawu i nie należy go ignorować tylko wezwać pomoc.

Trzeba mieć świadomość, że alkohol podobnie jak np. grzyby może wywołać niewydolność oddechową, problemy z krążeniem, a w konsekwencji śmierć. Dawka śmiertelna to 300 ml czystego alkoholu wypitego w ciągu godziny. Taka ilość to około 0,7 litra wódki przyjętego w czasie godziny.

Reklama

Ile trwa zatrucie alkoholowe?

Nadmiar alkoholu w organizmie wywołuje wiele niepokojących symptomów. Aby się ich pozbyć, potrzeba trochę czasu. Ile może trwać zatrucie alkoholowe? Zwykle jest to kilkudniowe złe samopoczucie po alkoholu. W tym czasie dochodzi do regeneracji żołądka po alkoholu oraz innych organów.

W przypadkach, gdy symptomy nie mijają, niezbędne staje się leczenie szpitalne. Jak długo trwa nasilone zatrucie alkoholowe? Odtruwanie osoby mocno zatrutej w warunkach szpitalnych trwa około 10 dni.

Regularne picie alkoholu może prowadzić do przewlekłego zatrucia alkoholowego. Nadużywanie tej substancji niesie wiele negatywnych skutków, w tym uszkodzenie mózgu, śpiączkę czy też śmierć.

Jak sobie pomóc przy zatruciu alkoholowym?

Czujesz się bardzo źle po alkoholu? Przede wszystkim poproś o pomoc osobę, która jest trzeźwa i odpowiedzialna. Gdyby, np. doszło u Ciebie do utraty przytomności, taki ktoś mógłby udzielić Ci pierwszej pomocy. Jeżeli jednak masz łagodne objawy, możesz zastanowić się, jak radzić sobie z zatruciem alkoholowym.

Oto, co sprawdzi się na zatrucie alkoholowe:

  • udaj się do ciepłego, bezpiecznego miejsca;
  • staraj się nawodnić organizm i np. pić elektrolity;
  • aby uzupełnić poziom glukozy we krwi wypij wodę z łyżeczką cukru.

Co jeszcze pomaga na zatrucie alkoholem? Dostosuj dietę do swojego stanu. Nie przyjmuj kawy. Zrezygnuj z pokarmów obciążających wątrobę i wybieraj dania lekkostrawne.

Reklama

Domowe sposoby na zatrucie alkoholowe

Zastanawiasz się, jak leczyć zatrucie alkoholowe domowym sposobem? Co jest dobre na zatrucie alkoholowe? Przede wszystkim musisz pamiętać, że leczenie domowe zatrucia alkoholowego można podjąć tylko wtedy, gdy objawy są bardzo łagodne. Nie należy ryzykować życia osoby upojonej alkoholem i w razie niepokojących symptomów należy skorzystać z profesjonalnej pomocy.

Z kolei jeżeli skala dolegliwości jest mniejsza, można wykorzystać pewne sposoby na zatrucie alkoholowe:

  • nawadniaj intensywnie organizm – często objaw jakim jest ból głowy to efekt odwodnienia organizmu, zatroszcz się więc o wyregulowanie gospodarki wodnej;
  • zrezygnuj z napojów energetycznych i słodzonych, mogą one spowalniać proces dochodzenia do siebie;
  • możesz przygotować napój składający się z wody niegazowanej z łyżeczką rozpuszczonej sody oczyszczonej spożywczej;
  • często na zatrucie alkoholowe mogą pomóc zioła - na tego typu dolegliwości stosuje się np. napar z piołunu;
  • kefir na zatrucie alkoholowe – obecne w kefirze kwasy mlekowe mają zdolność neutralizowania skutków picia alkoholu, dobrze wpływają na żołądek i dostarczają węglowodanów;
  • po wymiotach dobrze jest podać mleko na zatrucie alkoholowe, warto mieć świadomość, że sprawdzi się tu również herbata na zatrucie alkoholowe.

Co jeść na zatrucie alkoholowe? Pamiętaj, by sięgać po pokarmy lekkostrawne, aby dodatkowo nie obciążać organizmu. W tym przypadku sprawdzi się, np. jajecznica.

Reklama

Pierwsza pomoc przy zatruciu alkoholem

Na początek określ, czy poszkodowany jest przytomny. Wówczas pierwsza pomoc w przypadku zatrucia alkoholowego będzie polegać na podawaniu wody niegazowanej o temperaturze pokojowej. Co pół godziny należy też podawać zatrutej osobie łyżeczkę sody kuchennej rozpuszczonej w szklance wody.

Można również wywołać wymioty. Zwrócenie zawartości żołądka, hamuje dalsze wchłanianie alkoholu do krwi i zapobiega śpiączce. Oczywiście, wymioty mogą być sprowokowane jedynie u osoby przytomnej. U nieprzytomnego człowieka stanowią ogromne zagrożenie zakrztuszenia się. Najlepiej, by zatruta osoba wymiotowała tak długo, aż zacznie wymiotować samą wodą. Wtedy można podać np. herbatę z cytryną. Ciało osoby zatrutej należy dokładnie ogrzać.

Pamiętaj, by nie wywoływać wymiotów u nieprzytomnej osoby, ani nie wkładać jej do wanny z zimną wodą. Nie są to dobre sposoby na pomoc w zatruciu alkoholowym.

Kiedy udać się do szpitala w przypadku zatrucia alkoholowego? Jeżeli objawy zatrucia alkoholowego nasilają się i pierwsza pomoc nie pomaga, wówczas należy udać się do szpitala. W momencie, gdy dojdzie do zatrzymania oddechu, wezwij karetkę.

Powyższe metody to pierwsza pomoc w sytuacji zatrucia alkoholem etylowym. Z kolei, gdy doszło do przyjęcia śmiertelnie groźnego metanolu i zatrucia alkoholem metylowym pierwsza pomoc opiera się na podaniu etanolu o stężeniu 40 proc. i wezwaniu pogotowia ratunkowego.

Reklama

Jak leczyć zatrucie alkoholowe?

Nie wiesz, co podać na zatrucie alkoholowe? Przede wszystkim sięgnij po wodę. Zapobieganie to odwodnieniu, które może wywoływać ból głowy. Niezbędne będą też elektrolity na zatrucie alkoholowe.

Co jeszcze robić, gdy doszło do zatrucia alkoholowego? Przydatny okaże się tu węgiel aktywny, który wspomoże organizm w usuwaniu nadmiaru toksyn. W aptece można również zakupić leki na zatrucie alkoholowe bez recepty. Takie tabletki na zatrucie alkoholowe będą sposobem na pozbycie się niebezpiecznych substancji z organizmu. O leki na zatrucie alkoholowe pytaj farmaceuty.

Oczywiście, to rozwiązania stosowane w łagodnych stanach. Natomiast, gdy doszło do zagrożenia życia i zdrowia, leczenie zatrucia alkoholowego odbywa się w szpitalu.

Szpitalne leczenie zatrucia alkoholowego

Gdy objawy zatrucia alkoholowego są bardzo nasilone, lekarz decyduje, że odtruwanie alkoholowe będzie odbywać się w warunkach szpitalnych. Pacjent otrzymuje elektrolity w formie kroplówki na zatrucie alkoholowe. Aby wypłukać z organizmu szkodliwą substancję, stosuje się płukanie żołądka.

Jeżeli samodzielnie chcemy pomóc osobie z tą dolegliwością, musimy pamiętać, że wszelkie preparaty z miętą czy też krople żołądkowe na zatrucie alkoholowe, mogą pogłębić negatywny stan.

Znacznie lepszym rozwiązaniem będzie po prostu glukoza na zatrucie alkoholowe.

Dieta po zatruciu alkoholowym - co warto jeść?

Regeneracja organizmu po zatruciu alkoholowym może trwać nawet kilka tygodni. Co jeść i pić po zatruciu alkoholowym? Wybieraj pokarmy lekkostrawne. Wyklucz kawę z menu. Niech Twoja dieta będzie bogata w składniki, które nie nadwyrężają żołądka.

Co zjeść na zatrucie alkoholowe? Idealnym śniadaniem będą jajka. Pamiętaj, by posiłki były niewielkie. Sięgnij po sok z kiszonej kapusty, z owoców cytrusowych albo sok pomidorowy.

Skutki zatrucia alkoholowego

Każde zatrucie alkoholem należy rozpatrywać indywidualnie. Pierwszym czynnikiem, jaki ma wpływ na ocenę zagrożenia wynikającego z ostrego zatrucia alkoholem, jest rodzaj przyjętego alkoholu.

Najbardziej niebezpiecznym jest metanol. Zatrucie alkoholem metylowym może wywołać śmierć, nawet po przyjęciu bardzo niewielkiej dawki.

Z kolei dawka śmiertelna w przypadku alkoholu etylowego teoretycznie wynosi 4 promile. Niechlubny rekord osoby, u której uzyskano największy wynik promili, należy do Polaka z gminy Olszewo-Borki. W jego krwi wykryto aż 22,3 promila. 

Praktyka pokazuje, że niektóre osoby mogą przyjąć więcej alkoholu i są w stanie przeżyć. Na przeciwległym biegunie są z kolei ludzie, którym może zaszkodzić nawet minimalna dawka alkoholu.

Co więcej, na zatrucie narażeni są również najmłodsi. Zatrucie alkoholem u dziecka jest wyjątkowo niebezpieczne i wywołuje: drgawki, obniżenie ciśnienia, wymioty czy też dreszcze.

Co powoduje nadmiar alkoholu? Skutki to:

  • alkoholowe zapalenie wątroby – zatrucie alkoholem może doprowadzić do niewydolności wątroby, co objawia się silną żółtaczką, problemami z krzepnięciem krwi, krwawieniami do przewodu pokarmowego, a niekiedy nawet zgonem;
  • niewydolność oddechowa;
  • utrata świadomości;
  • niewydolność krążenia;
  • wymioty, mdłości, bóle brzucha.

Zatrucie alkoholowe to stan zagrażający zdrowiu, a nawet życiu. Dlatego niezbędne jest udzielenie właściwej pierwszej pomocy poszkodowanemu, a także dbanie o to, by nie przesadzać z ilością wypitego alkoholu.

Czytaj również

Bibliografia

  • H. Kamińska, A. Gawlik, T. Gawlik, E. Małecka-Tendera, Hospitalizacje z powodu zatruć alkoholem etylowym wśród dzieci i młodzieży – dane pochodzące z jednego szpitala klinicznego w Polsce, http://psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_2_2018/387Kaminska_PsychiatrPol2018v52i2.pdf, [dostęp: 14.05.2022].
  • Dr hab. n. med. A. Klimkiewicz, Ostre zatrucie alkoholem, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/uzaleznienia/81259,ostre-zatrucie-alkoholem, [dostęp: 14.05.2022].
  • D. Klimaszyk, Z. Kołaciński, J. Szajewski, Alkohol etylowy (etanol), Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.20.2.1., [dostęp: 14.05.2022].
  • Prof. Marcin Wojnar, Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu, Warszawa 2017.
  • Dr n. med. G. Durska, Czy istnieje alergia na alkohol?, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/alergie/lista/86056,czy-istnieje-alergia-na-alkohol, [dostęp: 14.05.2022].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Alkoholizm
Polineuropatia alkoholowa - czy jest uleczalna? Objawy i rokowania
Lekarz opatruje nogę pacjenta z polineuropatią alkoholową
Zatrucie alkoholowe - co pomaga? Domowe sposoby i leczenie
Kobieta przechodzi zatrucie alkoholowe
Zespół Otella – objawy, test i leczenie. Jak rozmawiać i się bronić?
Mężczyzna z Zespołem Otella
Podobne artykuły
Ile trwa spalanie alkoholu
Spalanie alkoholu w organizmie - ile trwa, co je przyspiesza?
Mężczyzna poci się po alkoholu
Poty po alkoholu - po odstawieniu, u alkoholika i na kacu. Co oznaczają?
Kobieta w ciągu alkoholowym
Ciąg alkoholowy – jak przerwać i dojść do siebie? Leki i domowe sposoby
Skutki picia alkoholu
Skutki picia alkoholu - jakie są i od czego zależą?
Padaczka alkoholowa – co podać po ataku?
Jak wygląda atak padaczki alkoholowej i kiedy następuje?

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!