Reklama
Jak wygląda ukruszony ząb?
Ukruszony ząb to najczęściej efekt urazu mechanicznego, do którego może dojść na skutek takich zdarzeń, jak:
- Uderzenie o twardą powierzchnię, na przykład w czasie wypadku komunikacyjnego czy uprawiania sportu;
- zagryzienie twardego przedmiotu, np. skorupki, pestki, zabawki etc.;
- mimowolne zagryzanie i uderzanie zębami o siebie, zwłaszcza u osób cierpiących na tzw. bruksizm (nieświadome zgrzytanie, najczęściej podczas snu).
Pokrywające korony zębów szkliwo jest najtwardszą ze wszystkich tkanek ludzkiego organizmu. Mimo to, nie zawsze stanowo właściwą ochronę. Czynnikami, które zwiększają podatność na ukruszenie zęba, są:
- zaawansowane procesy próchnicze;
- osłabienie konstrukcji zębów po stomatologicznym opracowaniu ubytków;
- niedobory składników mineralnych i witamin negatywnie wpływające na kondycję szkliwa.
Ukruszone zęby mogą wyglądać różnie. W niektórych przypadkach dochodzi jedynie do oderwania niewielkiego fragmentu, głównie szkliwa, w innych zaś złamanie dotyczy dużej części trzonu. Uraz może obejmować wszystkie zęby, od jedynek po trzonowce.
Reklama
Ukruszona jedynka
Z oczywistych powodów, największy problem dla większości pacjentów stanowi ukruszona jedynka. Skutki urazu są widoczne gołym okiem w czasie rozmowy, uśmiechania się, czy spożywania posiłków. Uraz ten jest nie tylko silnie szpecący, ale też stosunkowo trudny w naprawie.
Ze względu na delikatną budowę korony, zazwyczaj awykonalne jest założenie zwykłego wypełnienia. Zamiast tego pacjentom z reguły proponuje się montaż licówek, czyli specjalnych nakładek kształtem i wyglądem do złudzenia przypominających wierzchnią warstwę zęba.
Przytwierdza się je po lekkim tylko zeszlifowaniu powierzchni. Wyglądają one naturalnie i zapewniają atrakcyjny wygląd, tym bardziej że odcień zastosowanego materiału można dobrać do koloru uzębienia. Wykorzystuje się do tego celu różne materiały, w tym tani kompozyt i drogą porcelanę, a także doraźnie akryl.
Reklama
Domowe sposoby na ukruszonego zęba
Pacjenci często pytają o domowe sposoby na ukruszony ząb. Stomatolodzy niezmiennie odpowiadają: takie nie istnieją. Nie ma możliwości wykonania ani samodzielnej naprawy, ani też trwałego zabezpieczenia ubytku.
Brak podejmowania jakichkolwiek działań grozi z kolei pogłębieniem się urazu oraz jego powikłań. Pęknięty ząb ma znacznie ograniczoną wytrzymałość, istnieje więc ryzyko, że będzie się kruszyć dalej.
Co więcej, przerwanie ciągłości szkliwa naraża położone głębiej tkanki na szybko postępujący proces próchniczy, grożąc zajęciem miazgi. Dodatkowo należy pamiętać o możliwej bolesności i zwiększonej nadwrażliwości na dotyk, ciepło i zimno.
Internetowe fora pełne są porad, co robić z ukruszonym zębem, lecz odpowiedzi typu „wypełnij lukę gumą do żucia” w żadnym razie nie mogą być traktowane jako remedium na zaistniały problem. Nawet lekko ukruszony ząb wymaga profesjonalnego leczenia stomatologicznego.
Reklama
Ukruszony ząb z plombą
Stosunkowo częstą sytuacją jest ukruszony ząb z plombą. Odłamać mogą się osłabione, wyraźnie pocienione stomatologiczną interwencją brzegi, a także fragment lub całe wypełnienie.
W takim przypadku tym bardziej należy skierować swoje kroki do dentysty, gdyż w miejscu uszkodzenia istnieje z reguły duży ubytek, narażony na ponowne, szybkie zajęcie próchnicą, czego efektem może być zapalenie miazgi.
Duże zagrożenie stanowi też ukruszony ząb po leczeniu kanałowym. Choć jest on już martwy, jego struktura jest bardzo naruszona i słaba, ławo może więc dochodzić do wyłamywania kolejnych części, niekiedy z fragmentami korzeni. To zaś prosta droga do całkowitej utraty zęba.
Baczniejszą uwagę należy też zwrócić na ukruszony ząb przy dziąśle, w tym bowiem przypadku gromadzenie się resztek jedzenia w ubytku, a także postępująca próchnica mogą doprowadzić dodatkowo do infekcji tkanek przyzębia.
Reklama
Czym wypełnić ukruszony ząb?
Czym wypełnić ukruszony ząb, jakie materiały oferuje współczesna stomatologia? W zależności od stopnia i lokalizacji uszkodzeń, strategii obranej przez lekarza oraz decyzji pacjenta (niekiedy warunkowanej zasobnością portfela), możliwe są:
- Naprawa ukruszonego zęba za pomocą tradycyjnego wypełnienia kompozytowego, światłoutwardzalnego, takiego jakie stosuje się przy leczeniu ubytków próchniczych. Metoda ta sprawdza się zwłaszcza w przypadku trzonowców.
- Odbudowa ukruszonego zęba za pomocą licówek, co ma zastosowanie przy zniszczonych zębach przednich.
- Zabieg protetyczny polegający na wykonaniu korony, zalecany w przypadku bardzo dużych uszkodzeń, zwłaszcza zębów trzonowych.
Reklama
Cena naprawy ukruszonego zęba
Ile kosztuje naprawa ukruszonego zęba? Cena zależy od zastosowanej procedury, a także renomy danej kliniki, realiów rynkowych w danej miejscowości etc. W przybliżeniu można przyjąć, że wypełnienie kompozytowe, które można założyć na lekko ukruszony ząb waha się w granicach 200-400 zł.
Podobnie kształtuje się cena założenia licówek z kompozytu. Znacznie droższe są licówki porcelanowe – koszt może się sięgnąć nawet 1500 zł za sztukę. Najbardziej zróżnicowaną kategorię stanową korony. W tym przypadku należy się liczyć z wydatkiem od 500 do nawet przeszło 2 tysięcy za sztukę.
Czy można tego uniknąć? Czy można naprawić ukruszony ząb na NFZ? Tak, pod dwoma warunkami:
- dany gabinet ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia,
- uraz dotyczy jednego z 12 przednich zębów – NFZ finansuje rekonstrukcję estetyczną siekaczy (jedynek i dwójek) oraz kłów.
Reklama
Ukruszony ząb u dziecka
Ukruszony ząb u dziecka, z czysto stomatologicznego punktu widzenia, niewiele się różni od podobnego urazu u osoby dorosłej. Nawet jeśli jest to ząb mleczny u dziecka, rocznego czy dwuletniego, należy jak najszybciej udać się do dentysty w celu naprawy uszkodzonego miejsca.
W przypadku bardzo małych urazów możliwe jest wyłącznie spiłowanie i wygładzenie newralgicznego punktu. Jeśli uraz jest większy, stosuje się wypełnienie kompozytowe. W przypadku „czystego” złamania, gdy fragment trzonu odpadnie bez żadnych odprysków i zostanie odnaleziony oraz wyłuskany z jamy ustnej, lekarz może spróbować go przykleić.
Należy wiedzieć, że zęby mleczne również są podatne na próchnicę, wskutek zaniedbań lub niedoskonałości higienicznych małych dzieci, często nawet bardziej niż stałe. Warto pamiętać, że ukruszony ząb u malucha stanowi również zagrożenie innego typu. Ostre brzegi oderwanego fragmentu mogą poranić delikatną błonę śluzową jamy ustnej, a jeśli zostaną połknięte, także gardła i przełyku.
