Czym są wszy na rzęsach?
Wszy to niewielkie owady należące do rzędu Phthiraptera, przez biologów zaliczane do uskrzydlonych, mimo że skrzydeł nie posiadają od tysięcy lat (utraciły je w toku ewolucji). Przeciętna wesz ma od 0,5 do nawet 6 milimetrów długości, a jej ciało jest spłaszczone i posegmentowane.
W budowie anatomicznej można wyróżnić małe, ale silne nóżki, a także główki z czułkami oraz specjalnymi kłujkami, służącymi do pobierania krwi żywiciela. Owady te są bowiem pasożytami – bytują na człowieku oraz innych ssakach.
Ze względu na miejsce żerowania wyróżnia się dwa podstawowe typy:
- wszy ludzkie (rodzina Pediculidae), żyjące przede wszystkim na głowie, we włosach,
- wszy łonowe (rodzina Pthiridae), które upodobały sobie owłosienie okolic intymnych, brzucha i ud. W określonych przypadkach kolonizują one także rzęsy i brwi.
Wszy na rzęsach nie skaczą, są mało ruchliwe. Dlatego niekiedy trudno jest je zaobserwować, co sprzyja ich ekspansji. Dlaczego lokują się właśnie w tym miejscu?
Skąd się biorą wszy na rzęsach?
Wszawica jest zjawiskiem powszechnym, obecnym na całym świecie, choć w krajach wysoko rozwiniętych, w ostatnich dziesięcioleciach, znacznie udało się ograniczyć skalę jej występowania.
Współcześnie utożsamiana jest głównie z zaniedbaniami higienicznymi i faktem jest, że brud stanowi najkorzystniejsze środowisko dla rozwoju tych pasożytów. To jednak tylko część prawdy, przyczyny wszawicy są bardziej złożone. Zarazić się mogą nawet osoby przesadnie dbające o czystość – wystarczy kontakt z osobą chorą, w pracy, w szkole, środkach komunikacji miejskiej.
A skąd się biorą wszy na rzęsach? Mogą się one przedostawać w rejon oczu z owłosionej skóry głowy (Pediculidae), ale częściej są to pasożyty łonowe. Pthiridae zazwyczaj przenoszą się drogą płciową, w czasie zbliżeń intymnych. Ale nie tylko. Można się też nimi zarazić za pośrednictwem pościeli, ręczników, ubrań – dlatego też miejsca ich bytowania bywają tak odległe od stref genitalnych i nie zawsze mają związek z aktywnością seksualną.
Wszy na rzęsach stosunkowo często pojawiają się u dzieci, a także kobiet, które nagminnie przedłużają sobie rzęsy. Dlaczego tak się dzieje? W obu przypadkach głównym powodem jest niewystarczająca higiena.
Wszy na sztucznych rzęsach
Wszy na sztucznych rzęsach są stosunkowo częstym zjawiskiem. Problem ten rodzi się z niewłaściwych nawyków dotyczących codziennej pielęgnacji. Tak jak całe ciało, również oczy powinny być każdego dnia myte, a mówiąc dokładniej – przemywane czystą wodą.
Osoby, które sztuczne rzęsy noszą na co dzień, a nie incydentalnie, często zaniedbują ten obowiązek, obawiając się o uszkodzenie misternej konstrukcji. To błąd – w ten sposób wokół oczu akumuluje się brud. Resztki kosmetyków, fragmenty złuszczonego naskórka, zanieczyszczenia ze środowiska zewnętrznego – to wszystko stanowi idealne podglebie dla rozwoju wszy.
Jak więc widać, to nie rodzaj rzęs (naturalne/sztuczne) jest decydujący sam w sobie, lecz pewne zachowania związane z noszeniem tych drugich.
Problem ten jest tym bardziej istotny, że pasożyty bytujące w tak eksponowanym miejscu, z łatwością przenoszą się na inne osoby – może więc dojść do powstawania lokalnych ognisk wszawicy.
Objawy wszy na rzęsach
Jak wyglądają wszy na rzęsach? Są jaśniejsze i mniejsze, od tych które atakują włosy na głowie (do 1,5 milimetra). Tak jak zostało zaznaczone wyżej, przed dłuższy czas, nawet przez wiele godzin, potrafią pozostawać nieruchome, swoją aktywność rozpoczynając dopiero wtedy, gdy żywiciel zamknie oczy i zaśnie.
Jak rozpoznać wszy w takiej sytuacji i odpowiednio wcześnie rozpocząć leczenie? Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na niepokojące symptomy.
Typowe objawy wszy na rzęsach to:
- silny świąd powiek, powodujący potrzebę drapania;
- zaczerwienienie skóry wokół oczu;
- obecność przeczosów, czyli drobnych ubytków w skórze;
Jak leczyć wszy na rzęsach?
Typowe preparaty na wszy mogą podrażniać oczy, dlatego przed użyciem jakiegokolwiek środka należy się skonsultować z lekarzem dermatologiem. Nie powinno się podejmować tego typu działań na własną rękę.
Generalnie, na ile jest to możliwe, zaleca się w tym akurat przypadku, stosowanie metod niefarmakologicznych. Najlepszym rozwiązaniem jest mechaniczne usuwanie wszy za pomocą pensety. Można jest też wyczesywać drobną szczoteczką, na przykład po nałożeniu wazeliny.
Rzęsy stanowią na tyle niewielkie środowisko, że możliwe jest pozbycie się pasożytów w ten właśnie sposób, aczkolwiek należy sytuację monitorować przez dłuższy czas – usunięte wszy mogły pozostawić jaja, z których wykluwają się nowe osobniki.
Najważniejsza w takiej sytuacji jest profilaktyka. Podstawą jest usunięcie sztucznych rzęs i unikanie ich zakładania w przyszłości. Oczy należy regularnie myć czystą wodą, a do pielęgnacji używać delikatnych, naturalnych kosmetyków
