Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!

Co to jest skolioza? Objawy, przyczyny, leczenie i rodzaje

Skolioza to trwałe skrzywienie kręgosłupa w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej oraz poprzecznej. Sprawdź, jakie są przyczyny skoliozy, jak się objawia, a także jak przebiega leczenie.
Lekarz mierzy kąt skoliozy
źrodło:123RF
Spis treści

Co to jest skolioza? 

Skolioza jest skrzywieniem kręgosłupa w trzech płaszczyznach: 

  • czołowej, 
  • strzałkowej,
  • poprzecznej.

Płaszczyzna czołowa przebiega równolegle do czoła i dzieli ciało na dwie symetryczne połowy – przednią i tylną. W tej płaszczyźnie w przebiegu skoliozy powstaje skrzywienie boczne kręgosłupa. Płaszczyzna strzałkowa, nazywana także pośrodkową, dzieli ciało na część prawą i lewą. W tej płaszczyźnie obserwuje się zaburzenia fizjologicznych wgięć kręgosłupa, czyli kifozy w odcinku piersiowym oraz lordozy w odcinku lędźwiowym. Płaszczyzna poprzeczna przebiega natomiast poziomo, pod kątem prostym do płaszczyzny pośrodkowej i dzieli ciało na część górną i dolną. 

W tej płaszczyźnie dochodzi do rotacji osiowej kręgów kręgosłupa. Skoliozę idiopatyczną diagnozuje się wtedy, gdy kąt skrzywienia kręgosłupa przekracza 10 stopni w pomiarze metodą Cobba.

Istotą skoliozy jest trójpłaszczyznowe zniekształcenie kręgosłupa, jednakże schorzenie prowadzi też do zmian w obrębie całej klatki piersiowej, a w zaawansowanej postaci także do przebudowy narządów wewnętrznych – głównie serca i płuc. 

Reklama

Boczne skrzywienie kręgosłupa a skolioza

Nazwa skolioza wywodzi się od łacińskiego słowa scoliosis. Termin ten został po raz pierwszy użyty przez starożytnego lekarza Claudiusa Galenusa na określenie bocznego skrzywienia kręgosłupa. W Polsce termin skolioza bywa używany zamiennie z określeniem boczne skrzywienie kręgosłupa, które nie do końca oddaje istotę choroby. 

Skolioza jest bowiem skrzywieniem trójpłaszczyznowym, a zatem nie tylko skrzywieniem bocznym, obserwowanym w płaszczyźnie czołowej, ale także zniekształceniem kręgosłupa widocznym w płaszczyźnie poprzecznej i strzałkowej. 

Reklama

Skolioza u dzieci

Ze względu na etiologię można wyróżnić następujące rodzaje skolioz:

  • Idiopatyczne, 
  • Nerwopochodne, 
  • Mięśniowopochodne,
  • Kostnopochodne.

Najczęściej występuje skolioza idiopatyczna, która stanowi 80 proc. wszystkich przypadków. Idiopatyczna postać skoliozy ma niejasną etiologię. Podejrzewa się, że za rozwojem choroby stoi wieloczynnikowa patologia ośrodkowego układu nerwowego, jednakże nie da jednoznacznie ustalić co jest przyczyną choroby, a także co odpowiada za jej progresję. 

Skolioza idiopatyczna atakuje dzieci i młodzież i zwykle gwałtownie postępuje w tzw. okresach szybkiego wzrostu kości. 

Reklama

Skolioza u dorosłych

Skolioza u dorosłych w większości przypadków jest deformacją idiopatyczną, która została zapoczątkowana w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania. To, czy skolioza będzie postępować po zakończeniu wzrostu kości w dużej mierze zależy od tego, jak duży był kąt skrzywienia w momencie wykrycia choroby, a także jak szybko zostało podjęte leczenie. 

Szacuje się, że ryzyko progresji skoliozy o kącie skrzywienia wynoszącym 10 stopni na początku choroby wynosi 20 proc. 

W przypadku skrzywienia wynoszącego 20 proc. ryzyko to wzrasta do 60 proc., zaś skolioza 60-procentowa pogłębi się z prawdopodobieństwem wynoszącym 90 proc. i może doprowadzić do przebudowy narządów wewnętrznych. 

U osób dorosłych, poza skoliozą idiopatyczną, która rozpoczyna się w wieku rozwojowym, występuje także skolioza spowodowana chorobą zwyrodnieniową, jednakże jej kąt skrzywienia z reguły wynosi maksymalnie 20-30 stopni. 

Reklama

Leczenie skoliozy

Leczenie skoliozy jest uzależnione od stopnia skrzywienia kręgosłupa oraz wieku pacjenta. Skolioza wczesnodziecięca oraz dziecięca w większości przypadków jest leczona zachowawczo z uwagi na plastyczność i niedojrzałość układu kostnego. Operacja skoliozy z reguły nie jest wykonywana u dzieci przed ukończeniem 10 roku życia. Leczenie zachowawcze polega na wykonywaniu ćwiczeń korekcyjnych oraz noszeniu gorsetu ortopedycznego. 

Skolioza młodzieńcza natomiast niekiedy wymaga leczenia operacyjnego. W doborze metody leczenia zastosowanie znajduje następujący schemat postępowania:

  • skolioza I stopnia (od 10° do 24°) leczona jest za pomocą ćwiczeń, 
  • skolioza II stopnia (od 25° do 40°) wymaga dodatkowego zastosowania gorsetu,
  •  skolioza III stopnia (powyżej 40-45°) jest leczona operacyjnie.

Warto zapamiętać, że głównym celem leczenia zachowawczego jest zatrzymanie progresji skoliozy, dlatego warto zgłosić się do lekarza możliwie jak najwcześniej. Jeśli kąt skrzywienia kręgosłupa przekroczy 40 stopni, jedyną metodą leczenia będzie operacja. 

Czytaj również

Bibliografia

  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Skolioza#Ze_względu_na_etiologię
  • http://osw.olsztyn.pl/pliki/2016/02/zasady-nieoperacyjnego-leczenia-skolioz._..pdf
  • http://www.neurocentrum.pl/dcten/wp-content/uploads/gałuszka_r4p1.pdf
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Ortopedia i reumatologia
Woda w łokciu - porady i domowe sposoby. Jak leczyć?
Mężczyzna przykłada okład do łokcia
Chrzęstniakomięsak - objawy, leczenie, rokowania, przerzuty
Choroba kości Chrzęstniakomięsak
Zastrzyk w kolano. Kiedy stosować zastrzyk z kwasu hialuronowego w kolano? Czy warto?
Zastrzyki w kolano
Podobne artykuły
Kobietę boli przedramię
Ból przedramienia: w różnych pozycjach. Przyczyny i leczenie
Mężczyzna odczuwa ból kolana
Sklerotyzacja - co to jest? Definicja, objawy i leczenie
Implant wykonany z biomateriałów
Endoproteza biodra – jak długo boli noga po operacji? Rehabilitacja
Kobieta trzyma się za kolano
Uszkodzenie łąkotki: objawy i leczenie. Czy uszkodzona łątkotka boli?

Reklama


Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego
Dowiedz się co to!